←فرمان تشریعی خداوند
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
*از دیگر مباحثی که اصولیان به آن پرداخته‌اند این است که آیا امر به چیزی، مقتضی [[نهی]] از ضدّ آن است؟<ref>العده، ج ۱، ص ۱۹۶ ـ ۱۹۸؛ کفایة الاصول، ص۱۲۹ـ۱۳۷؛ فوائدالاصول، ج۱، ص ۳۰۱ ـ ۳۱۶.</ref> آیا برای [[امتثال]] امری که بدون قرینه است یک بار انجام دادن مأمورٌ به کافی است (دلالت [[امر]] بر مرّه یا تکرار)؟<ref>العده، ج ۱، ص ۱۹۹ ـ ۲۰۴؛ کفایة الاصول، ص ۷۷ ـ ۷۹؛ فوائدالاصول، ج ۱، ص ۲۴۱.</ref> آیا [[واجب]] است امر خالی از قرینه را فوری [[امتثال]] کرد (دلالت[[امر]] بر فور یا تراخی)؟<ref>العده، ج ۱، ص ۲۲۵ ـ ۲۳۲؛ اصول الفقه، ج ۱، ص ۶۲ ـ ۶۳؛ انوار الاصول، ج ۱، ص ۳۱۴ ـ ۳۱۵.</ref> و....<ref>[[احمد جمالی‌زاده|جمالی‌زاده، احمد]]، [[ امر الهی (مقاله)| امر الهی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۴.]]</ref>. | *از دیگر مباحثی که اصولیان به آن پرداخته‌اند این است که آیا امر به چیزی، مقتضی [[نهی]] از ضدّ آن است؟<ref>العده، ج ۱، ص ۱۹۶ ـ ۱۹۸؛ کفایة الاصول، ص۱۲۹ـ۱۳۷؛ فوائدالاصول، ج۱، ص ۳۰۱ ـ ۳۱۶.</ref> آیا برای [[امتثال]] امری که بدون قرینه است یک بار انجام دادن مأمورٌ به کافی است (دلالت [[امر]] بر مرّه یا تکرار)؟<ref>العده، ج ۱، ص ۱۹۹ ـ ۲۰۴؛ کفایة الاصول، ص ۷۷ ـ ۷۹؛ فوائدالاصول، ج ۱، ص ۲۴۱.</ref> آیا [[واجب]] است امر خالی از قرینه را فوری [[امتثال]] کرد (دلالت[[امر]] بر فور یا تراخی)؟<ref>العده، ج ۱، ص ۲۲۵ ـ ۲۳۲؛ اصول الفقه، ج ۱، ص ۶۲ ـ ۶۳؛ انوار الاصول، ج ۱، ص ۳۱۴ ـ ۳۱۵.</ref> و....<ref>[[احمد جمالی‌زاده|جمالی‌زاده، احمد]]، [[ امر الهی (مقاله)| امر الهی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۴.]]</ref>. | ||
==اوصاف [[فرمان تشریعی]]== | |||
*[[فرمان تشریعی]] [[خداوند]] دارای چند ویژگی است: | |||
# [[فرمان خداوند]] متناسب با [[قدرت]] شخص مکلّف است: «لا یُکَلِّفُ اللّهُ نَفسًا اِلاّ وُسعَها» (بقره / ۲، ۲۸۶) و [[خداوند]] کسانی را که [[ایمان]] آورده و کارهای [[نیکو]] انجام دهند، به اموری [[تکلیف]] می‌کند که برایشان دشوار نباشد: «و اَمّا مَن ءامَنَ و عَمِلَ صــلِحـًا فَلَهُ جَزاءً اَلحُسنی و سَنَقولُ لَهُ مِن اَمرِنا یُسرا». (کهف / ۱۸، ۸۸)<ref>المیزان، ج ۱۳، ص ۳۶۲.</ref> | |||
# [[فرمان]] دادن مخصوص [[خداوند]] است و کسی جز او [[قدرت]] صدور فرمانی را ندارد: «والاَمرُ یَومَذٍ لِلَّه». (انفطار / ۸۲، ۱۹)<ref>روح البیان، ج ۱۰، ص ۳۶۲.</ref> تخصیص این امر به [[روز قیامت]] در [[آیه]] مذکور، به اعتبار [[ظهور]] آن در [[قیامت]] است<ref>التفسیرالکبیر، ج۳۱، ص ۸۶ ـ ۸۷؛ المیزان، ج ۲۰، ص ۲۲۹.</ref>. این مطلب از روایتی نیز قابل استفاده است. براساس این [[روایت]] [[امام باقر]]{{ع}} [[فرمان]] دادن را همواره حتی در [[دنیا]] ویژه [[خداوند]] دانسته‌اند<ref>مجمع البیان، ج ۱۰، ص ۶۸۳.</ref>. | |||
# [[فرمان تشریعی]] [[خداوند]] تخلّف‌پذیر است ([[نور]] / ۲۴، ۶۳)، زیرا [[اطاعت]] کردن از [[فرمان تشریعی]] امری اختیاری است و [[انسان]] می‌تواند آن را [[امتثال]] یا با آن [[مخالفت]] کند<ref>تفسیر صدرالمتألهین، ج ۵، ص ۳۸۴.</ref>. | |||