آثار اخلاقی و تربیتی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۵ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۵۴
، ۱۵ ژوئن ۲۰۲۰جایگزینی متن - '[اخلاق]] نیک' به 'اخلاق نیک'
| خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
[[پرونده:783993038.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[قنبر علی صمدی|صمدی]]]] | [[پرونده:783993038.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[قنبر علی صمدی|صمدی]]]] | ||
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[قنبر علی صمدی]]'''، در کتاب ''«[[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]»'' در این‌باره گفته است: | ::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[قنبر علی صمدی]]'''، در کتاب ''«[[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
::::::«در [[روایات]]، بر [[ضرورت]] همگونی و پیوند [[فکری]] و عملی با [[امام]] در [[عصر انتظار]] تأکید شده است. [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: {{متن حدیث|"مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ اَلْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ اَلْأَخْلاَقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ اَلْقَائِمُ بَعْدَهُ كَانَ لَهُ مِنَ اَلْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَكَهُ فَجِدُّوا وَ اِنْتَظِرُوا هَنِيئاً لَكُمْ أَيَّتُهَا اَلْعِصَابَةُ اَلْمَرْحُومَةُ"}}<ref>الغیبة، نعمانی، ص۲۰۷؛ بحار الانوار، ج۵۲، ص۱۴۶؛ معجم الاحادیث الامام المهدی{{ع}}، ج۳، ص۲۱۷.</ref>؛ هرکس [[آرزو]] دارد که از [[اصحاب حضرت قائم]] باشد باید [[منتظر]] او باشد و در حال [[انتظار]] بر اساس [[تقوی]] و [[اخلاق | ::::::«در [[روایات]]، بر [[ضرورت]] همگونی و پیوند [[فکری]] و عملی با [[امام]] در [[عصر انتظار]] تأکید شده است. [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: {{متن حدیث|"مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ اَلْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ اَلْأَخْلاَقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ اَلْقَائِمُ بَعْدَهُ كَانَ لَهُ مِنَ اَلْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَكَهُ فَجِدُّوا وَ اِنْتَظِرُوا هَنِيئاً لَكُمْ أَيَّتُهَا اَلْعِصَابَةُ اَلْمَرْحُومَةُ"}}<ref>الغیبة، نعمانی، ص۲۰۷؛ بحار الانوار، ج۵۲، ص۱۴۶؛ معجم الاحادیث الامام المهدی{{ع}}، ج۳، ص۲۱۷.</ref>؛ هرکس [[آرزو]] دارد که از [[اصحاب حضرت قائم]] باشد باید [[منتظر]] او باشد و در حال [[انتظار]] بر اساس [[تقوی]] و [[[اخلاق نیک]] [[رفتار]] نماید. پس بر [[آراستگی]] [[اخلاقی]] و [[رفتاری]] جدی باشید و [[انتظار]] آن [[حضرت]] را بکشید که بر شما گوارا [[باد]] این [[انتظار]] و [[چشم به راهی]]، ای گروه اهل [[رحمت]] و [[نجات]]!" طبق این [[حدیث]]، تنها راه قرارگرفتن در صف [[یاران مهدی]]{{ع}} الگوپذیری عملی و [[اخلاقی]] از او در [[عصر انتظار]] است. [[امام باقر]]{{ع}} در [[تفسیر]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ}}<ref>سوره آل عمران، آیه ۲۰۰.</ref> فرمود: {{متن حدیث|اندازه=155%|"اِصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ اَلْفَرَائِضِ وَ صٰابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رٰابِطُوا إِمَامَكُمُ"}}<ref>الغیبة، نعمانی، ص۳۴ و ص۲۰۶؛ معجم الاحادیث الامام المهدی{{ع}}، ج۵، ص۶۶.</ref>؛ معنای [[آیه]] این است که در انجام [[واجبات]] [[دینی]] مقاوم و [[استوار]] باشید و در مقابل دشمنانتان [[ایستادگی]] کنید و با امامی که در [[انتظار]] او نشسته [[اید]]، پیوند [[معنوی]] ایجاد نمایید. | ||
::::::هم چنین سفارش اصلی خود [[امام عصر]]{{ع}} به [[پیروان]] و [[منتظران]] ظهورش، جز [[ولایت‌پذیری]] و عمل به [[احکام]] و [[دستورات]] الاهی، چیز دیگری نیست. ایشان در توقیعی که برای [[شیخ مفید]] صادر فرموده، به [[شیعیان]] توصیه نموده است: {{متن حدیث|"فَلْیَعْمَلْ کُلُّ امْرِئٍ مِنْکُمْ بِمَا یَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ یَتَجَنَّبُ مَا یُدْنِیهِ مِنْ کَرَاهَتِنَا وَ سَخَطِنَا فَإِنَّ أَمْرَنَا بَغْتَةٌ فُجَاءَةٌ حِینَ لَا تَنْفَعُهُ تَوْبَةٌ وَ لَا یُنْجِیهِ مِنْ عِقَابِنَا نَدَمٌ عَلَى حَوْبَة"}}<ref>الإحتجاج، ج۲، ص۳۲۳.</ref>؛ هریک از شما باید به آن چه موجب نزدیکی و جلب [[محبت]] ما [[اهل بیت]] میشود، عمل کند و ازکارهایی که موجبات [[ناراحتی]] و [[خشم]] و رنجش ما میگردد، دوری گزیند؛ زیرا [[فرمان]] [[ظهور]]، دفعی و ناگهانی است. در آن زمان، [[توبه]] برای کسی سودی نخواهد داشت و [[پشیمانی]] کسی از کار [[زشت]] وی را از مجازات ما [[نجات]] نخواهد داد. هم چنین آن [[حضرت]] در دعای: {{متن حدیث|"اللهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَةِ وَ بُعْدَ الْمَعْصِیَةِ..."}}<ref>مفاتیح الجنان، دعای امام زمان{{ع}}.</ref> [[توفیق]] [[بندگی]] و [[عمل به دستورات]] [[دینی]] و دوری از [[معصیت]] و [[گناه]] را به عنوان نخستین خواسته [[انسان]] از [[خداوند]]، به [[شیعیان]] و [[منتظران]] ظهورش [[تعلیم]] فرموده است. | ::::::هم چنین سفارش اصلی خود [[امام عصر]]{{ع}} به [[پیروان]] و [[منتظران]] ظهورش، جز [[ولایت‌پذیری]] و عمل به [[احکام]] و [[دستورات]] الاهی، چیز دیگری نیست. ایشان در توقیعی که برای [[شیخ مفید]] صادر فرموده، به [[شیعیان]] توصیه نموده است: {{متن حدیث|"فَلْیَعْمَلْ کُلُّ امْرِئٍ مِنْکُمْ بِمَا یَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ یَتَجَنَّبُ مَا یُدْنِیهِ مِنْ کَرَاهَتِنَا وَ سَخَطِنَا فَإِنَّ أَمْرَنَا بَغْتَةٌ فُجَاءَةٌ حِینَ لَا تَنْفَعُهُ تَوْبَةٌ وَ لَا یُنْجِیهِ مِنْ عِقَابِنَا نَدَمٌ عَلَى حَوْبَة"}}<ref>الإحتجاج، ج۲، ص۳۲۳.</ref>؛ هریک از شما باید به آن چه موجب نزدیکی و جلب [[محبت]] ما [[اهل بیت]] میشود، عمل کند و ازکارهایی که موجبات [[ناراحتی]] و [[خشم]] و رنجش ما میگردد، دوری گزیند؛ زیرا [[فرمان]] [[ظهور]]، دفعی و ناگهانی است. در آن زمان، [[توبه]] برای کسی سودی نخواهد داشت و [[پشیمانی]] کسی از کار [[زشت]] وی را از مجازات ما [[نجات]] نخواهد داد. هم چنین آن [[حضرت]] در دعای: {{متن حدیث|"اللهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَةِ وَ بُعْدَ الْمَعْصِیَةِ..."}}<ref>مفاتیح الجنان، دعای امام زمان{{ع}}.</ref> [[توفیق]] [[بندگی]] و [[عمل به دستورات]] [[دینی]] و دوری از [[معصیت]] و [[گناه]] را به عنوان نخستین خواسته [[انسان]] از [[خداوند]]، به [[شیعیان]] و [[منتظران]] ظهورش [[تعلیم]] فرموده است. | ||
::::::بدون [[شک]]، [[پارسایی]] و [[آراستگی]] به [[فضیلت]] [[تقوی]] و [[اخلاق نیکو]]، موجب [[برازندگی]] و [[زیبایی]] هر [[انسان]] [[عاشق]] کمال و [[فضیلت]] است. آن چه خواسته اصلی [[پیشوایان دین]] و شخص [[امام مهدی]]{{ع}} است و در [[احادیث]] و [[روایات]] بدان تأکید شده، عمل به بایدهای [[دینی]] و اهتمام ورزیدن نسبت به انجام [[وظایف]] فردی و [[اجتماعی]] است؛ زیرا لازمه [[معرفت]] و [[عشق]] به [[امام]]، الگوپذیری و [[تأسی]] به او در افکار، [[آداب]]، منش و [[رفتار]] است. از این نظر، معرفتی که انگیزه الگوپذیری و اقتدای عملی [[انسان]] به [[امام]] و مقتدا را در پی نداشته باشد، [[معرفت]] نیست؛ چرا که [[معرفت]] و [[شناخت]] [[حضرت]]، باید به ایجاد سنخیت میان [[مأموم]] و [[امام]] منجر شود. اساساً امکان ندارد کسی حقیقتاً [[عاشق]] و شیفته [[امام عصر]]{{ع}} باشد، اما از راه و رسم [[مهدی]] زیستی، دور، یا نسبت به آن بی‌تفاوت بماند و [[آداب]] و [[رفتار]] وی، رنگ و بوی [[مهدوی]] نداشته باشد؛ زیرا بدون [[همراهی]] و هم رنگی، [[انتظار]] و [[چشم به راهی]] برای [[مهدی موعود]]، معنا و مفهومی نخواهد داشت. | ::::::بدون [[شک]]، [[پارسایی]] و [[آراستگی]] به [[فضیلت]] [[تقوی]] و [[اخلاق نیکو]]، موجب [[برازندگی]] و [[زیبایی]] هر [[انسان]] [[عاشق]] کمال و [[فضیلت]] است. آن چه خواسته اصلی [[پیشوایان دین]] و شخص [[امام مهدی]]{{ع}} است و در [[احادیث]] و [[روایات]] بدان تأکید شده، عمل به بایدهای [[دینی]] و اهتمام ورزیدن نسبت به انجام [[وظایف]] فردی و [[اجتماعی]] است؛ زیرا لازمه [[معرفت]] و [[عشق]] به [[امام]]، الگوپذیری و [[تأسی]] به او در افکار، [[آداب]]، منش و [[رفتار]] است. از این نظر، معرفتی که انگیزه الگوپذیری و اقتدای عملی [[انسان]] به [[امام]] و مقتدا را در پی نداشته باشد، [[معرفت]] نیست؛ چرا که [[معرفت]] و [[شناخت]] [[حضرت]]، باید به ایجاد سنخیت میان [[مأموم]] و [[امام]] منجر شود. اساساً امکان ندارد کسی حقیقتاً [[عاشق]] و شیفته [[امام عصر]]{{ع}} باشد، اما از راه و رسم [[مهدی]] زیستی، دور، یا نسبت به آن بی‌تفاوت بماند و [[آداب]] و [[رفتار]] وی، رنگ و بوی [[مهدوی]] نداشته باشد؛ زیرا بدون [[همراهی]] و هم رنگی، [[انتظار]] و [[چشم به راهی]] برای [[مهدی موعود]]، معنا و مفهومی نخواهد داشت. | ||
| خط ۱۶۷: | خط ۱۶۷: | ||
[[پرونده:11155.jpg|100px|right|بندانگشتی|]] | [[پرونده:11155.jpg|100px|right|بندانگشتی|]] | ||
::::::سرکار خانم '''[[سیمین صمیمی]]'''، در مقاله ''«[[عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث ]]»'' در این‌باره گفته است: | ::::::سرکار خانم '''[[سیمین صمیمی]]'''، در مقاله ''«[[عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث ]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
::::::«[[صفوان بن مهران]] در روایتی به [[نقل]] از [[امام صادق]]{{ع}} می‌‌گوید: "کسی که [[حضرت مهدی]]{{ع}} را [[انکار]] کند در واقع [[حضرت محمد]]{{صل}} را [[انکار]] نموده است"<ref>بحار الأنوار، ج ۲۳، ص ۱۷۳.</ref>. در [[روایت]] دیگری: "[[حضرت مهدی]]{{ع}} شبیه‌ترین فرد به [[حضرت محمد]]{{صل}} می‌‌باشد"<ref>بحار الأنوار، ج ۵۲، ص ۳۹.</ref>. لذا [[روایات]] فوق ناظر بر این است که در واقع [[وجود حضرت مهدی]]{{ع}} و صفات نیکش را نمی‌توان [[انکار]] نمود. [[حضرت مهدی]]{{ع}} صا حب [[اخلاق]] بسیار نیکوئی می‌‌باشد. [[رسالت]] [[حضرت]] نیز طبق [[رسالت]] [[رسول خدا]]{{صل}}: {{متن حدیث| إِنِّي بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَكَارِمَ الْأَخْلَاقِ}}<ref>المستدرک «نوری»، ج ۱۱، ص ۱۸۷.</ref>، تکمیل‌کننده [[اخلاق | ::::::«[[صفوان بن مهران]] در روایتی به [[نقل]] از [[امام صادق]]{{ع}} می‌‌گوید: "کسی که [[حضرت مهدی]]{{ع}} را [[انکار]] کند در واقع [[حضرت محمد]]{{صل}} را [[انکار]] نموده است"<ref>بحار الأنوار، ج ۲۳، ص ۱۷۳.</ref>. در [[روایت]] دیگری: "[[حضرت مهدی]]{{ع}} شبیه‌ترین فرد به [[حضرت محمد]]{{صل}} می‌‌باشد"<ref>بحار الأنوار، ج ۵۲، ص ۳۹.</ref>. لذا [[روایات]] فوق ناظر بر این است که در واقع [[وجود حضرت مهدی]]{{ع}} و صفات نیکش را نمی‌توان [[انکار]] نمود. [[حضرت مهدی]]{{ع}} صا حب [[اخلاق]] بسیار نیکوئی می‌‌باشد. [[رسالت]] [[حضرت]] نیز طبق [[رسالت]] [[رسول خدا]]{{صل}}: {{متن حدیث| إِنِّي بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَكَارِمَ الْأَخْلَاقِ}}<ref>المستدرک «نوری»، ج ۱۱، ص ۱۸۷.</ref>، تکمیل‌کننده [[[اخلاق نیک]] [[منتظرین]] است. بنابراین [[حضرت]] همانند خورشیدی پشت [[ابر]] چه در [[زمان غیبت]] و چه در [[زمان ظهور]] باعث افزایش [[معرفت]] فرد نسبت به [[پروردگار]] و [[تربیت]] و پرورش [[اخلاقی]] فرد میشود. [[قرآن کریم]] و [[تعالیم]] [[اهل بیت]]{{ع}} بیشترین تأکید را بر رشد [[اخلاقی]] و [[معنوی]] [[بشر]] انجام داده‌اند. بدین جهت در روایتی آمده که: "هر کس [[دوست]] بدارد که از [[اصحاب قائم]]{{ع}} باشد هرآینه باید که به [[ظهور]] آن [[حضرت]] [[منتظر]] شود، در ایام انتظارش به [[ورع]] و [[تقوی]] [[رفتار]] نماید و به [[اخلاق]] [[حمیده]] و اوصاف [[پسندیده]] متصف شود<ref>الغیبة «نعمانی»، ص ۲۰۰.</ref>. همان‌طور که در بعد [[فکری]] عنوان شد [[حکومت حضرت مهدی]]{{ع}} [[حکومتی]] عقل‌محور است و [[کمال عقل]] موجب بروز و [[ظهور]] [[اخلاق نیکو]] در [[انسان]] خواهد بود. از سوی دیگر محیط آکنده از هدایت‌های [[قرآن]] و [[سنت‌های الهی]] [[آدمی]] را به [[خوبی‌ها]] سوق می‌‌دهد. [[شیعه]] [[منتظر]] سعی می‌‌کند تا تمامی [[رذائل اخلاقی]] - [[دروغ]]، [[حسادت]]، و مانند آن - در وجود خود [[پاک]] نموده و خود را به [[[اخلاق نیک]] آراسته نماید. | ||
::::::[[اعتقاد]] به [[حضرت مهدی]]{{ع}} همان [[اعتقاد]] به صفات [[حضرت]] می‌‌باشد. مهم‌ترین و مؤثرترین راه برای پرورش [[حس]] [[معنوی]]، توجه فرد به [[کمالات]] [[اخلاقی]] و [[صفات حضرت مهدی]]{{ع}} است. لذا [[شیعه]] هنگامی که با [[سیره]] و خلق‌وخوی [[حضرت]] آشنا میشود [[معرفت]] او به [[حضرت]] و [[الگو]] قراردادن [[حضرت]]، سبب آراستن فرد به تمام صفات [[نیک]] [[الهی]] میگردد. [[امام]] که [[پیشوا]] و [[راهبر]] [[جامعه]] است، [[انسان کامل]] می‌‌باشد و از همه [[بدی‌ها]] و [[رذائل اخلاقی]] دور بوده و در مقابل، همه [[کمالات]] [[اخلاقی]] را در عالی‌ترین حد آن دارا می‌‌باشد. [[شیعه]] احتیاجی به این ندارد که حتما [[امام]] خویش را در مقابل خود ببیند. بلکه سعی می‌‌نماید از الگوی خود سرمشق بگیرد و تمام [[رذائل اخلاقی]] را تا حد استعداد و ظرفیت خود از جسم و روحش [[پاک]] سازد و در مسیر انتظارش همواره به [[خودسازی]] و [[آراستگی]] بپردازد»<ref>[[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث ]].</ref>. | ::::::[[اعتقاد]] به [[حضرت مهدی]]{{ع}} همان [[اعتقاد]] به صفات [[حضرت]] می‌‌باشد. مهم‌ترین و مؤثرترین راه برای پرورش [[حس]] [[معنوی]]، توجه فرد به [[کمالات]] [[اخلاقی]] و [[صفات حضرت مهدی]]{{ع}} است. لذا [[شیعه]] هنگامی که با [[سیره]] و خلق‌وخوی [[حضرت]] آشنا میشود [[معرفت]] او به [[حضرت]] و [[الگو]] قراردادن [[حضرت]]، سبب آراستن فرد به تمام صفات [[نیک]] [[الهی]] میگردد. [[امام]] که [[پیشوا]] و [[راهبر]] [[جامعه]] است، [[انسان کامل]] می‌‌باشد و از همه [[بدی‌ها]] و [[رذائل اخلاقی]] دور بوده و در مقابل، همه [[کمالات]] [[اخلاقی]] را در عالی‌ترین حد آن دارا می‌‌باشد. [[شیعه]] احتیاجی به این ندارد که حتما [[امام]] خویش را در مقابل خود ببیند. بلکه سعی می‌‌نماید از الگوی خود سرمشق بگیرد و تمام [[رذائل اخلاقی]] را تا حد استعداد و ظرفیت خود از جسم و روحش [[پاک]] سازد و در مسیر انتظارش همواره به [[خودسازی]] و [[آراستگی]] بپردازد»<ref>[[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث ]].</ref>. | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||