جز
جایگزینی متن - 'نادرست' به 'نادرست'
(صفحهای تازه حاوی «==مقدمه== *در مفهوم کلی، هر گونه دانستن را "خردورزی" یا "تعقل" گویند. دانستن...» ایجاد کرد) |
جز (جایگزینی متن - 'نادرست' به 'نادرست') |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
*در منابع معتبر روایی [[شیعه]]، [[روایات]] [[عقل]] و [[جهل]]، فصلی جداگانه دارند و حتی پیش از مباحث [[توحید]] و [[نبوت]] میآیند<ref>تعلیم و تربیت در اسلام، ۲۷۵.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 234-235.</ref>. | *در منابع معتبر روایی [[شیعه]]، [[روایات]] [[عقل]] و [[جهل]]، فصلی جداگانه دارند و حتی پیش از مباحث [[توحید]] و [[نبوت]] میآیند<ref>تعلیم و تربیت در اسلام، ۲۷۵.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 234-235.</ref>. | ||
==موانع [[خردورزی]]== | ==موانع [[خردورزی]]== | ||
*از [[آیات قرآنی]] و [[روایات]] [[شیعی]] بر میآید که گاه موانعی پیش راه [[خردورزی]] قد بلند میکنند و [[انسان]] را از این [[نعمت]] بس بزرگ، بینصیب میسازند. مهمترین آنها عبارتند از: [[خواهشهای نفسانی]]<ref>غرر الحکم، ۴/ ۳۲.</ref>؛ عادات و سنتهای | *از [[آیات قرآنی]] و [[روایات]] [[شیعی]] بر میآید که گاه موانعی پیش راه [[خردورزی]] قد بلند میکنند و [[انسان]] را از این [[نعمت]] بس بزرگ، بینصیب میسازند. مهمترین آنها عبارتند از: [[خواهشهای نفسانی]]<ref>غرر الحکم، ۴/ ۳۲.</ref>؛ عادات و سنتهای نادرست<ref>{{متن قرآن|وَمَثَلُ الَّذِينَ كَفَرُواْ كَمَثَلِ الَّذِي يَنْعِقُ بِمَا لاَ يَسْمَعُ إِلاَّ دُعَاء وَنِدَاء صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لاَ يَعْقِلُونَ}}؛ سوره بقره، آیه ۱۷۱.</ref>؛ خود پسندی و بینیاز پنداشتن خویش از [[عقل]]<ref>تحف العقول، ۸۸ و ۹۰.</ref>؛ همنشینی با نادانان<ref>عیون الحکم و المواعظ، ۴۷۲.</ref> و رویگردانی از [[خردمندان]]<ref>مستدرک الوسائل، ۱۱/ ۲۰۷.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 235.</ref>. | ||
==عوامل رشد [[خردورزی]]== | ==عوامل رشد [[خردورزی]]== | ||
*در [[آموزههای اسلامی]] از عواملی یاد شده است که [[خرد]] را میپرورانند و به [[خردورزی]] [[انسان]] جهت میبخشند. از آن جمله است: [[دل]] سپردن به [[کلام الهی]] و تن دادن به فرمانهای آسمانی<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱.</ref>؛ دانشجویی و تجربهآموزی<ref>غرر الحکم/ ۲/ ۳۲.</ref>؛ همنشینی با [[خردمندان]]<ref>غرر الحکم/ ۵/ ۳۳۶ و ۶/ ۱۵۱.</ref>؛ سیر در آفاق و نظر کردن در [[سرنوشت]] گذشتگان<ref>{{متن قرآن|إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاخْتِلافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآيَاتٍ لِّأُولِي الأَلْبَابِ الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَىَ جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلاً سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ }}؛ سوره آل عمران، ۱۹۰ و ۱۹۱؛ {{متن قرآن|أَفَلَمْ يَسِيرُوا فِي الأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِهَا أَوْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا فَإِنَّهَا لا تَعْمَى الأَبْصَارُ وَلَكِن تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِي فِي الصُّدُورِ}}؛ سوره حج، آیه ۴۶؛ {{متن قرآن| وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَاهُ بِهَا وَلَكِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الأَرْضِ وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ إِن تَحْمِلْ عَلَيْهِ يَلْهَثْ أَوْ تَتْرُكْهُ يَلْهَث ذَّلِكَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ}}؛ سوره اعراف، آیه ۱۷۶.</ref>؛ سیر در انفس و اندیشیدن درباره خود<ref>بحارالأنوار، ۷۱/ ۳۴۲- ۳۳۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 235.</ref>. | *در [[آموزههای اسلامی]] از عواملی یاد شده است که [[خرد]] را میپرورانند و به [[خردورزی]] [[انسان]] جهت میبخشند. از آن جمله است: [[دل]] سپردن به [[کلام الهی]] و تن دادن به فرمانهای آسمانی<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱.</ref>؛ دانشجویی و تجربهآموزی<ref>غرر الحکم/ ۲/ ۳۲.</ref>؛ همنشینی با [[خردمندان]]<ref>غرر الحکم/ ۵/ ۳۳۶ و ۶/ ۱۵۱.</ref>؛ سیر در آفاق و نظر کردن در [[سرنوشت]] گذشتگان<ref>{{متن قرآن|إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاخْتِلافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآيَاتٍ لِّأُولِي الأَلْبَابِ الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَىَ جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلاً سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ }}؛ سوره آل عمران، ۱۹۰ و ۱۹۱؛ {{متن قرآن|أَفَلَمْ يَسِيرُوا فِي الأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِهَا أَوْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا فَإِنَّهَا لا تَعْمَى الأَبْصَارُ وَلَكِن تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِي فِي الصُّدُورِ}}؛ سوره حج، آیه ۴۶؛ {{متن قرآن| وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَاهُ بِهَا وَلَكِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الأَرْضِ وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ إِن تَحْمِلْ عَلَيْهِ يَلْهَثْ أَوْ تَتْرُكْهُ يَلْهَث ذَّلِكَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ}}؛ سوره اعراف، آیه ۱۷۶.</ref>؛ سیر در انفس و اندیشیدن درباره خود<ref>بحارالأنوار، ۷۱/ ۳۴۲- ۳۳۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 235.</ref>. |