نور امام: تفاوت میان نسخه‌ها

* یکی از محوری‌ترین مسائل در بحث [[نور]] [[امامان]]{{عم}} آن است که [[حقیقت]] این [[نور]] چیست؟ آیا همان [[روح]] است؟ همراه با [[جسم]] است یا مجرد محض؟ اگر همراه با [[جسم]] است، آن [[جسم]] چه ویژگی‌هایی دارد؟ پاسخ‌گویی دقیق به این [[پرسش‌ها]] چندان آسان نیست، اما شاید بتوان برخی ابهامات در این مسئله را تا حدودی برطرف ساخت. در روایتی صحیح از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] شده است که فرمودند: "[[خداوند]] تبارک‌وتعالی فرمود: ای [[محمد]]، همانا من، [[نور]] تو و [[علی]] (یعنی به‌صورت [[روح]] بدون [[بدن]]) را آفریدم؛ پیش از آنکه [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] و [[عرش]] و دریا را بیافرینم... [[روح]] تو و [[علی]] را جمع کرده، آنها را یک [[روح]] قرار دادم؛ پس این [[روح]]، مرا [[تمجید]] و [[تقدیس]] و [[تهلیل]] می‌کرد".<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۴۴۰.</ref> در سطور پیشین، روایتی از [[امام رضا]]{{ع}} از اجداد طاهرینش، از [[پیامبر خاتم|رسول گرامی اسلام]]{{ع}} [[نقل]] شد که فرمودند: {{عربی|"...أَوَّلَ مَا خَلَقَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَرْوَاحُنَا... ثُمَّ خَلَقَ الْمَلاَئِكَةَ فَلَمَّا شَاهَدُوا أَرْوَاحَنَا نُوراً وَاحِداً اِسْتَعْظَمُوا أُمُورَنَا..."}}؛<ref>محمد بن علی بن بابویه قمی (شیخ صدوق)، عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج ۱، ص ۲۶۲ و ۲۶۳؛ همو، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص۲۵۴- ۲۵۶؛ همو، علل الشرایع، ج ۱، ص ۵ و ۶.</ref> "نخستین چیزی که [[خداوند]] آفرید، [[ارواح]] ما بود... آن‌گاه [[ملائکه]] را آفرید. پس وقتی [[ارواح]] ما را به شکل یک [[نور]] دیدند، از امر ما به [[عظمت]] یاد کردند". در این [[روایت]] نیز بیان شده که [[نور]] [[امامان]]{{عم}} همان [[روح]] آنهاست. ضمن آنکه تصریح شده که همین [[روح]]، نخستین [[آفریده]] [[خداوند]] است. [[امام صادق]]{{ع}} در [[حدیثی]] فرمودند: "[[خداوند]] تبارک و تعالی چهارده‌هزار سال پیش از [[آفرینش]] مخلوقات، چهارده [[نور]] آفرید. پس آنها [[ارواح]] ما بودند".<ref>همو، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۲۵۴- ۲۵۶.</ref> در این [[حدیث]]، افزون بر آنکه تأکید شده [[نور]] [[امامان]]{{عم}} نخستین آفریده‌ها بوده، تصریح می‌شود که مقصود از [[نور]]، همان [[روح]] است. دو [[روایت]] اخير، [[اعتبار سندی]] لازم را ندارند، اما با توجه به تکرار مضمون آنها در [[روایات]] صحیح، پذیرفتنی‌اند. بنابراین، روشن می‌شود که مقصود از [[نور]] [[امامان]]{{عم}}، همان [[ارواح]] [[مطهر]] آنهاست. طبیعی است که این [[روح]]، مجرد است و ویژگی‌های مادی ندارد.<ref>ر. ک. [[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت]].</ref>