اضطرار: تفاوت میان نسخه‌ها

*اضطرار: وادار شدن به عملی به [[دلیل]] [[ضرورت]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۷.</ref>، [[اجبار]] به کاری، در مقابل [[اختیار]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۳۶۰.</ref>.

*[[قرآن کریم]] پس از ذکر محرمّاتی در [[خوردن و آشامیدن]]، مورد اضطرار را استثنا می‌کند و معافیت مضطّر از [[حکم شرعی]] در حالت اضطرار را به رسمیت می‌شناسد: {{متن قرآن|إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ بِهِ لِغَيْرِ اللَّهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ}}<ref>«جز این نیست که (خداوند)، مردار و خون و گوشت خوک و آنچه را جز به نام خداوند ذبح شده باشد بر شما حرام کرده است؛ پس کسی که ناگزیر (از خوردن این چیزها) شده باشد در حالی که افزونخواه  (برای رسیدن به لذّت) و متجاوز (از حدّ سدّ جوع) نباشد بر او گناهی نیست» سوره بقره، آیه ۱۷۳.</ref>.

*بر اساس اصل "اضطرار"،[[ حرمت]] تکلیفی نقض می‌شود<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۸۶.</ref>. البته حالت اضطرار زمانی برای رفع [[تکلیف]] [[شرعی]] [[حجیّت]] دارد که از سرِ [[تجاوزگری]] و [[طغیان]] نباشد؛ یعنی [[انسان]] با [[سرکشی]] و [[طغیان]]، خود را به این اضطرار دچار نکرده باشد <ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱، ص‌۴۲۶.</ref>.