پاسداری از دین: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'زوال' به 'زوال'
جز (جایگزینی متن - ']]{{متن قرآن' به ']]: {{متن قرآن')
جز (جایگزینی متن - 'زوال' به 'زوال')
خط ۷۶: خط ۷۶:
# [[اجماع]] نیز مانند خبر [[متواتر]] دارای شرایط [[سختی]] است و تنها در مسائل بسیار محدودی در [[شریعت]] واقع شده است. لذا همان ایرادات و مضیقه‌هایی که در مورد خبر [[متواتر]] وجود داشت، در مورد [[اجماع]] نیز وجود دارد.
# [[اجماع]] نیز مانند خبر [[متواتر]] دارای شرایط [[سختی]] است و تنها در مسائل بسیار محدودی در [[شریعت]] واقع شده است. لذا همان ایرادات و مضیقه‌هایی که در مورد خبر [[متواتر]] وجود داشت، در مورد [[اجماع]] نیز وجود دارد.
#در محل خود ثابت شده که [[اجماع]] تنها زمانی [[حجّت]] است که در میان مجمعین، [[امام]] [[معصوم]] حضور داشته باشد و [[حجیّت]] آن عملاً به [[وجود امام معصوم]] باز می‌گردد.
#در محل خود ثابت شده که [[اجماع]] تنها زمانی [[حجّت]] است که در میان مجمعین، [[امام]] [[معصوم]] حضور داشته باشد و [[حجیّت]] آن عملاً به [[وجود امام معصوم]] باز می‌گردد.
*مرحوم [[فیاض لاهیجی]]، [[استدلال]] فوق را طیّ تحلیلی [[عقلی]] و با [[قیاس]] استثنایی به این ترتیب بیان نموده است<ref>سرمایه ایمان در اصول اعتقادات (ط. الزهراء، ۱۳۷۲ ه.ش.)، ص۱۱۴.</ref>: "[[دلیل]] دیگر بر [[وجوب وجود امام]] و [[وجوب]] عصمتش معاً، آن است که بقای [[شریعت]] با عدم [[نبوّت]]، موقوف است به حافظی که [[معصوم]] باشد. چه اگر هیچ‌یک از مکلّفین [[معصوم]] نباشند، لامحاله [[قوانین]] [[شریعت]] و کتاب و [[سنّت]] را تواند بود که همگی فراموش کنند یا اهمال نمایند. و [[تحریف]] و [[تغییر]]، بنابر اغراض فاسده، در او دهند و در اندک زمانی [[شریعت]] مرتفع شود؛ و حال آنکه [[تکلیف]] باقی باشد؛ و این ممتنع است عقلاً. پس [[واجب]] است که در هر زمانی، وجود معصومی که [[حافظ شریعت]] باشد از [[زوال]] و [[حافظ]] [[کتاب و سنت]] باشد از تبدیل و [[تحریف]]؛ و مراد از [[امام]]، نیست مگر [[معصوم]] [[حافظ شریعت]]. پس به طریق [[قیاس]] استثنایی گوییم: اگر [[وجود امام معصوم]] [[واجب]] نباشد، بقای [[شریعت]] [[واجب]] نباشد. لیکن بقای [[شریعت]] [[واجب]] است، پس [[وجود امام معصوم]] نیز [[واجب]] است و هو المطلوب"<ref>سرمایه ایمان در اصول اعتقادات (ط. الزهراء، ۱۳۷۲ ه.ش.)، ص۱۱۵.</ref><ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۱ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، ج۱، ص:۴۱۶.</ref>.
*مرحوم [[فیاض لاهیجی]]، [[استدلال]] فوق را طیّ تحلیلی [[عقلی]] و با [[قیاس]] استثنایی به این ترتیب بیان نموده است<ref>سرمایه ایمان در اصول اعتقادات (ط. الزهراء، ۱۳۷۲ ه.ش.)، ص۱۱۴.</ref>: "[[دلیل]] دیگر بر [[وجوب وجود امام]] و [[وجوب]] عصمتش معاً، آن است که بقای [[شریعت]] با عدم [[نبوّت]]، موقوف است به حافظی که [[معصوم]] باشد. چه اگر هیچ‌یک از مکلّفین [[معصوم]] نباشند، لامحاله [[قوانین]] [[شریعت]] و کتاب و [[سنّت]] را تواند بود که همگی فراموش کنند یا اهمال نمایند. و [[تحریف]] و [[تغییر]]، بنابر اغراض فاسده، در او دهند و در اندک زمانی [[شریعت]] مرتفع شود؛ و حال آنکه [[تکلیف]] باقی باشد؛ و این ممتنع است عقلاً. پس [[واجب]] است که در هر زمانی، وجود معصومی که [[حافظ شریعت]] باشد از زوال و [[حافظ]] [[کتاب و سنت]] باشد از تبدیل و [[تحریف]]؛ و مراد از [[امام]]، نیست مگر [[معصوم]] [[حافظ شریعت]]. پس به طریق [[قیاس]] استثنایی گوییم: اگر [[وجود امام معصوم]] [[واجب]] نباشد، بقای [[شریعت]] [[واجب]] نباشد. لیکن بقای [[شریعت]] [[واجب]] است، پس [[وجود امام معصوم]] نیز [[واجب]] است و هو المطلوب"<ref>سرمایه ایمان در اصول اعتقادات (ط. الزهراء، ۱۳۷۲ ه.ش.)، ص۱۱۵.</ref><ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۱ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، ج۱، ص:۴۱۶.</ref>.
===تمسّک به [[عقل]]===
===تمسّک به [[عقل]]===
* [[جایگاه]] [[عقل]] نیز در [[تبیین]] [[آیات قرآن]] و کلمات [[اهل بیت]]{{عم}}، [[کشف]] از واقع است و نه تقنین؛ توضیح آنکه، چون [[حقیقت قرآن]] در [[کتاب مکنون]] و مقامی علیّ و [[حکیم]] قراردارد، کسی می‌تواند به این [[حقیقت]] راه یابد که به تصریح [[قرآن]] مطهّر به [[عصمت الهی]] باشد{{متن قرآن|فِي كِتَابٍ مَكْنُونٍ لَا يَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ تَنْزِيلٌ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ}}<ref> «در نوشته‌ای فرو پوشیده که جز پاکان را به آن دسترس نیست فرو فرستاده‌ای از سوی پروردگار جهانیان است» سوره واقعه، آیه ۷۸-۸۰.</ref> و چون [[عقول]] متعارف بشری آلودگی‌ها و نواقص عدم [[عصمت]] را دارد و در [[حجاب]] از رسیدن به بطون [[قرآن]] است، همیشه در [[فهم قرآن]] و [[تبیین]] [[آیات الهی]] محتاج [[عقل]] کسانی است که مستقیماً با امّ‌الکتاب و [[حقیقت قرآن]] مرتبط‌اند و چنین ذوات مقدّسی نیز به تصریح [[قرآن]]، منحصر در [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]]{{عم}} هستند{{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref> «جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>.
* [[جایگاه]] [[عقل]] نیز در [[تبیین]] [[آیات قرآن]] و کلمات [[اهل بیت]]{{عم}}، [[کشف]] از واقع است و نه تقنین؛ توضیح آنکه، چون [[حقیقت قرآن]] در [[کتاب مکنون]] و مقامی علیّ و [[حکیم]] قراردارد، کسی می‌تواند به این [[حقیقت]] راه یابد که به تصریح [[قرآن]] مطهّر به [[عصمت الهی]] باشد{{متن قرآن|فِي كِتَابٍ مَكْنُونٍ لَا يَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ تَنْزِيلٌ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ}}<ref> «در نوشته‌ای فرو پوشیده که جز پاکان را به آن دسترس نیست فرو فرستاده‌ای از سوی پروردگار جهانیان است» سوره واقعه، آیه ۷۸-۸۰.</ref> و چون [[عقول]] متعارف بشری آلودگی‌ها و نواقص عدم [[عصمت]] را دارد و در [[حجاب]] از رسیدن به بطون [[قرآن]] است، همیشه در [[فهم قرآن]] و [[تبیین]] [[آیات الهی]] محتاج [[عقل]] کسانی است که مستقیماً با امّ‌الکتاب و [[حقیقت قرآن]] مرتبط‌اند و چنین ذوات مقدّسی نیز به تصریح [[قرآن]]، منحصر در [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]]{{عم}} هستند{{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref> «جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>.
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش