|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{ویرایش غیرنهایی}}
| | #تغییر_مسیر [[عهد]] |
| {{نبوت}}
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[معاهدات در قرآن]] | [[معاهدات در حدیث]] | [[معاهدات در کلام اسلامی]]</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[معاهدات (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| |
| <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
| |
| ==مقدمه==
| |
| بدون [[شک]] یکی از [[اصول اخلاقی]] [[قرآن]] [[احترام]] به [[پیمان‌ها]] نسبت به هرکسی است، اعم از [[مسلمان]] و [[کافر]] موافق و [[مخالف]]. این اصل از بسیاری از [[آیات قرآن]] استفاده می‌شود و در [[سنت]] و [[احادیث نبوی]] و کلمات [[اهل بیت]]{{عم}} آن [[حضرت]] نیز تأکید شده است و هیچ چیزی به جز نقض مقابل آن را منتفی نمی‌کند. اما در این مدخل تنها آن دسته از آیاتی است که ناظر به [[پیامبر]] و حساسیت‌های آن [[حضرت]] است تا موضع ایشان را نشان دهد.
| |
| #{{متن قرآن|الَّذِينَ عَاهَدْتَ مِنْهُمْ ثُمَّ يَنْقُضُونَ عَهْدَهُمْ فِي كُلِّ مَرَّةٍ وَهُمْ لَا يَتَّقُونَ}}<ref>«همان کسانی از ایشان که با آنان پیمان بستی سپس هر بار پیمان خود را می‌شکنند و پرهیزگاری نمی‌ورزند» سوره انفال، آیه ۵۶.</ref>. '''نکته''': [[پیامبر]] به پیمان‌های خود اهمیت بسیار میدهد و از مقابل خود چنین توقعی دارد. در این [[آیه]] هم یادآور شده کسانی که [[نقض عهد]] کنند، [[اهل]] [[تقوا]] نیستند. | |
| #{{متن قرآن|بَرَاءَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى الَّذِينَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ}}<ref>«(این) بیزاری خداوند و پیامبر اوست از مشرکانی که با آنان پیمان بسته‌اید» سوره توبه، آیه ۱.</ref>؛
| |
| #{{متن قرآن|إِلَّا الَّذِينَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ثُمَّ لَمْ يَنْقُصُوكُمْ شَيْئًا وَلَمْ يُظَاهِرُوا عَلَيْكُمْ أَحَدًا فَأَتِمُّوا إِلَيْهِمْ عَهْدَهُمْ إِلَى مُدَّتِهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ}}<ref>«مگر کسانی از مشرکان که با آنان پیمان بسته‌اید سپس چیزی از (پیمان) شما نکاسته‌اند و در برابر شما از کسی پشتیبانی نکرده‌اند؛ پیمان اینان را تا پایان زمانشان پاس بدارید؛ بی‌گمان خداوند پرهیزکاران را دوست می‌دارد» سوره توبه، آیه ۴.</ref>؛
| |
| #{{متن قرآن|كَيْفَ يَكُونُ لِلْمُشْرِكِينَ عَهْدٌ عِنْدَ اللَّهِ وَعِنْدَ رَسُولِهِ إِلَّا الَّذِينَ عَاهَدْتُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ فَمَا اسْتَقَامُوا لَكُمْ فَاسْتَقِيمُوا لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ}}<ref>«چگونه مشرکان را نزد خداوند و پیامبرش پیمانی تواند بود؟ جز کسانی که با آنها در کنار مسجد الحرام پیمان بسته‌اید پس تا (در پیمان خود) با شما پایدارند شما نیز (بر پیمان) با آنان پایدار بمانید که خداوند پرهیزگاران را دوست می‌دارد» سوره توبه، آیه ۷.</ref>؛
| |
| #{{متن قرآن|وَأَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ إِذَا عَاهَدْتُمْ وَلَا تَنْقُضُوا الْأَيْمَانَ بَعْدَ تَوْكِيدِهَا وَقَدْ جَعَلْتُمُ اللَّهَ عَلَيْكُمْ كَفِيلًا إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا تَفْعَلُونَ}}<ref>«و چون با خداوند پیمان بستید وفا کنید و سوگندهای خود را چون استوار کردید در حالی که خداوند را بر خود گواه گرفته‌اید مشکنید؛ بی‌گمان خداوند از آنچه انجام می‌دهید آگاه است» سوره نحل، آیه ۹۱.</ref>. '''نکته''': {{متن قرآن|وَأَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ إِذَا عَاهَدْتُمْ}} برای پیمانی که [[انسان]] به آن [[متعهد]] می‌شود در پیشگاه [[خداوند]] حرمتی است که پاس داشتن آن [[حرمت]] [[واجب]] است و [[خداوند]] [[اراده]] کرده که [[انسان]] باید به تعهدات خود [[وفا]] کند و به آن ملتزم باشد تفاوتی نمی‌کند که این تعهدات عملی یا رابطه‌ای یا [[مالی]] باشد. طرف [[تعهد]] [[انسان]] دیگر و یا [[خداوند]] یا خود [[انسان]] و یا جهات دیگر باشد زیرا این [[التزام]] شخصی به [[التزام]] [[شرعی]] تبدیل می‌شود و [[خداوند]] [[اراده]] کرده [[حرمت]] او در [[قانون]] [[پیمان‌ها]] پاس داشته شود و همانند یک [[قانون]] [[شرعی]] [[انسان‌ها]] خود را ملزم به رعایت آن بدانند و شاید [[ارزش]] این [[التزام]] [[شرعی]] این باشد که [[روابط]] [[انسانی]] را در همه [[پیمان‌ها]] و [[قوانین]] و سوگندها به یک قاعده ثابتی تبدیل می‌کند و به آن قداستی میدهد که [[زندگی]] [[انسان‌ها]] را در [[صراط مستقیم]] قرار میدهد و پای‌بند نبودن و لزران بودن تعهدات و [[پیمان‌ها]] همه [[قوانین اجتماعی]] [[سیاسی]] [[اقتصادی]] را [[متزلزل]] می‌کند و [[انسان‌ها]] فاقد [[جایگاه]] محکمی برای [[زندگی]] حال وآینده میشوند {{متن قرآن|وَلَا تَنْقُضُوا الْأَيْمَانَ بَعْدَ تَوْكِيدِهَا}}<ref>من وحی القرآن، ج۱۳، ص۲۸۴.</ref>.
| |
| ==نکات==
| |
| در [[آیات]] فوق این موضوعات مطرح گردیده است:
| |
| # [[خداوند]] به تمام [[مشرکان]] – [[بت‌پرستان]] - اعلام می‌کند که: هرگونه پیمانی با [[مسلمانان]] داشته‌اند، لغو خواهد شد، {{متن قرآن|بَرَاءَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى الَّذِينَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ}} با اینکه [[اسلام]] به وفای [[عهد]] بسیار اهمیت میدهد، از این [[آیه]] استفاده می‌شود که هرگاه نشانه‌هایی از [[توطئه]] و [[نقض پیمان]] [[مشاهده]] شد، [[مسلمانان]] [[حق]] دارند، [[پیمان]] را یک‌جانبه لغو کنند، ولی باید جوانمردانه لغو [[پیمان]] را اعلام نمایند و [[خدا]] و [[رسول]] نسبت به [[مشرکان]] [[پیمان‌شکن]] تعهّدی ندارند؛
| |
| #الغای یک‌جانبه پیمان‌های [[مشرکان]]، مخصوص کسانی بوده که نشانه‌هایی از [[آمادگی]] آنان برای [[پیمان‌شکنی]] ظاهر شده بود؛ اما کسانی که بر [[پیمان]] خود [[استوار]] بودند {{متن قرآن|إِلَّا الَّذِينَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ}} و هیچ‌گاه بر خلاف شرایط [[پیمان]] گام برنداشتند و کم و کسری در آن ایجاد نکردند {{متن قرآن|ثُمَّ لَمْ يَنْقُصُوكُمْ شَيْئًا}} و نه احدی را بر ضد شما تقویت نمودند {{متن قرآن|وَلَمْ يُظَاهِرُوا عَلَيْكُمْ أَحَدًا}} پیمانشان محترم شمرده می‌شود؛
| |
| # [[خداوند]] اعلام می‌کند: [[مشرکان]] نباید [[انتظار]] داشته باشند [[خدا]] و فرستاده‌اش [[پیمان]] آنان را لغو نکنند، در حالی که آنان بارها در عمل نشان داده بودند که هرگاه دستشان برسد [[پیمان‌شکنی]] میکنند و ضربه‌ای بر [[مسلمانان]] وارد می‌سازند. {{متن قرآن|كَيْفَ يَكُونُ لِلْمُشْرِكِينَ عَهْدٌ عِنْدَ اللَّهِ وَعِنْدَ رَسُولِهِ}} و یک گروه را که در [[اعمال]] خلاف و [[پیمان‌شکنی]] با سایر [[مشرکان]] [[شریک]] نبودند استثنا کرده، می‌گوید: مگر کسانی که با آنها نزد [[مسجدالحرام]] [[پیمان]] بستید - [[صلح حدیبیه]] - {{متن قرآن|إِلَّا الَّذِينَ عَاهَدْتُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ}} این گروه مادام که به پیمانشان در برابر شما [[وفادار]] باشند شما هم [[وفادار]] بمانید {{متن قرآن|فَمَا اسْتَقَامُوا لَكُمْ فَاسْتَقِيمُوا لَهُمْ}} زیرا [[خداوند]] [[پرهیزکاران]] – آنها را که از هرگونه [[پیمان‌شکنی]] اجتناب می‌ورزند - [[دوست]] دارد {{متن قرآن| إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ}}<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر، محمد جعفر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی، سید محمد علی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۲، ص ۷۵۶.</ref>.
| |
| | |
| == جستارهای وابسته ==
| |
| | |
| ==منابع==
| |
| # [[پرونده:55210091.jpg|22px]] [[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر، محمد جعفر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی، سید محمد علی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۲ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم''']]
| |
| ==پانویس==
| |
| {{یادآوری پانویس}}
| |
| {{پانویس2}}
| |
| | |
| [[رده:معاهدات]]
| |
| [[رده:مدخل]]
| |
