حجة الوداع: تفاوت میان نسخه‌ها

حجة الوداع (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۲۶

۷٬۷۹۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۴ اوت ۲۰۲۰

←‏مقدمه

دیداریویکی‌متن

Msadeq

مدیران

۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش

@@ خط ۱۴: / خط ۱۴: @@
 * [[زیارت]] [[خانه خدا]] در [[مکه]] و [[طواف]] بر گرد [[کعبه]] و برنامه‌های دیگری که در این [[شهر]] و در [[منا]] و [[عرفات]] انجام می‌گیرد، "[[حج]]" نام دارد. این [[عبادت]] از زمان [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} و پیش از او نیز انجام می‌گرفت.
 * [[حضرت محمّد]]{{صل}} نیز چه در سال‌هایی که در [[مکه]] بود و چه پس از [[هجرت]]، به زیارتِ [[خانه خدا]] می‌رفت. آخرین باری که آن [[حضرت]]، همراه تعداد فراوانی از [[مسلمانان]] [[حج]] انجام داد و همه جزئیات و شیوه صحیح این [[عبادت]] را عملاً به [[مسلمان]] آموخت، در سال دهم [[هجرت]] بود. در بازگشت از همین [[سفر]] بود که در "[[غدیر خم]]"، [[حضرت علی]]{{ع}} را به [[جانشینی]] خود [[تعیین]] کرد. از آنجا که [[پیامبر]] شخصاً در این [[حج]] [[شرکت]] داشت و بیش از [[صد]] هزار [[مسلمان]] از مناطق دیگر به [[حج]] آمده بودند، نیز [[تکلیف]] [[رهبری]] [[مردم]] پس از آن [[حضرت]] [[تعیین]] شد، "حجة الوداع" از اهمیّت ویژه‌ای برخوردار شده و سخنان و عملکرد [[پیامبر]] در این آخرین [[سفر]] [[حج]]، مورد توجّه خاص قرار گرفته است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۸۳.</ref>.
+==[[علی]]{{ع}} در [[حجة الوداع]]==
+*[[امام باقر]]{{ع}} درباره آخرین [[حج]] [[پیامبر]]{{صل}} می‌فرمایند: در این [[حج]] "[[جبرئیل]] بر [[رسول خدا]]{{صل}} نازل شد و به او فرمود: " ای [[محمد]]، [[خداوند متعال]] به شما [[سلام]] می‌رساند و می‌فرماید: "من هیچ یک از [[پیامبران]] و [[رسولان]] خود را [[قبض روح]] نکردم، مگر بعد از کامل کردن دینم و تأکید بر حجتم. حال دو [[فریضه]] از [[دین]] تو باقی مانده که لازم است آنها را به [[قوم]] خود [[ابلاغ]] کنی: [[فریضه]] [[حج]] و [[فریضه]] [[ولایت و خلافت]] بعد از خودت. به [[درستی]] که من هیچ گاه [[زمین]] را از [[حجت]] خویش خالی نگذارده و خالی نخواهم گذاشت". حال [[خداوند متعال]] به شما امر می‌فرماید که [[فریضه]] [[حج]] را به [[قوم]] خود [[ابلاغ]] کنی و [[حج]] به جای آوری و اعلام کنی تا هر کسی که [[قدرت]] دارد، همراه تو [[حج]] به جای آورد و [[احکام]] [[حج]] را همانند [[احکام]] [[نماز]] و [[زکات]] و [[روزه]] به آنها بیاموزی و آنان را به امور [[حج]] آگاه‌سازی <ref>الاحتجاج، طبرسی، ج۱، ص۶۸.</ref>.
+*[[پیامبر]]{{صل}} نیز [[دستور]] داد تا به [[مردم]] اعلام عمومی کنند که امسال [[پیامبر]]{{صل}} به [[حج]] می‌رود و هر کس می‌تواند همراه او به [[حج]] بیاید. [[پیامبر]]{{صل}} [[ابودجانه انصاری]] یا [[سُباع بن عرفُطه غفاری]] را [[جانشین]] خود در [[مدینه]] قرار داد و چهار روز مانده به آخر [[ذی القعده]]، از [[مدینه]] خارج شد. افرادی که برای انجام [[حج]] آن [[حضرت]] را [[همراهی]] می‌کردند، به هفتاد هزار نفر یا بیشتر می‌رسیدند <ref>الاحتجاج، طبرسی، ج۱، ص۶۸.</ref>. از آنجا که به جا آوردن این [[فریضه الهی]] با آخرین [[بهار]] [[عمر]] [[رسول خدا]]{{صل}} هم‌زمان شد، این [[حج]]، [[حجة‌الوداع]] نامیده شد، و چون در این [[حج]]، مسئله مهم [[امامت امام علی]]{{ع}} به [[فرمان خدا]] به [[مسلمانان]] [[ابلاغ]] شد و با این [[ابلاغ]]، [[دین اسلام]] به کمال رسید، این [[حج]]، به "[[حجة الاسلام]]"، "[[حجة البلاغ]]"، "[[حجة الکمال]]" و "[[حجة التمام]]" نامگذاری شد.
+*[[پیامبر اکرم]]{{صل}} در نامه‌ای از [[علی]]{{ع}} خواسته بود که از [[یمن]] برای [[حج]] حرکت کند، اما نفرموده بود که خودش برای چه نوع حجی حرکت کرده است. [[علی]]{{ع}} همراه با سپاهی که از [[مدینه]] با وی به [[یمن]] رفته بودند، به سوی [[مکه]] حرکت کرد و سی و چهار شتر را برای [[قربانی]] در نظر گرفت. از نکات قابل توجه اینکه تعداد زیادی [[حلّه]] (قطیفه) [[یمنی]] همراه آن [[حضرت]] بود. ایشان هنگامی که به [[میقات]] یلملم رسید، به همان [[نیت]] [[پیامبر]]{{صل}} [[محرم]] شد و فرمود: "خدایا به همان [[نیت]] [[پیامبر]] تو [[محرم]] می‌شوم".
+*وقتی که [[رسول خدا]]{{صل}} از [[راه]] [[مدینه]] به [[مکه]] نزدیک شد، [[علی]]{{ع}} نیز از [[راه]] [[یمن]] به [[مکه]] نزدیک شده بود و [[امام علی]]{{ع}} در منطقه فتق در نزدیکی [[طائف]]، [[ابو رافع قبطی]] را [[جانشین]] خود قرار داد و خودش برای [[دیدار]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به سوی [[مکه]] حرکت کرد. و آن [[حضرت]]{{صل}} را که به [[مکه]] رسیده بود، [[ملاقات]] کرد و پس از [[دیدار]] آن [[حضرت]] و بیان کارهای خویش، گفت که به [[شوق]] دیدن [[حضرت]]، از [[سپاه]] خود پیش افتاده است. [[رسول خدا]]{{صل}} نیز بسیار خوشحال و با دیدن [[علی]]، چهره‌اش شکوفا شد. آن‌گاه از او پرسید: "با چه نیتی [[محرم]] شدی، ای [[علی]]؟" [[علی]]{{ع}} جواب داد: "ای [[رسول خدا]]، شما در [[نامه]] ننوشته بودید که با چه نیتی [[محرم]] می‌شوید؛ برای همین، من [[نیت]] خود را همانند [[نیت]] شما قرار دادم و گفتم: خدایا به همان [[نیت]] [[پیامبر]] تو [[محرم]] می‌شوم و سی و چهار شتر را برای [[قربانی]] مشخص کرده‌ام".
+*[[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: "[[الله اکبر]]! و من هم شصت و شش [[قربانی]] آورده‌ام. تو [[شریک]] من در [[حج]] و [[مناسک]] و قربانی‌ام هستی. بر همین [[احرام]] باقی باش و به سوی سپاهت برگرد و به سرعت آنان را به همراه خود بیاور تا ان شاء [[الله]] در [[مکه]] گرد آییم". [[علی]]{{ع}} با آن [[حضرت]] خداحافظی کرد و به سوی [[سپاه]] خویش بازگشت و آنان را دید که به [[مکه]] وارد شده و در کنار سدره گرد آمده‌اند در حالی که حلّه‌هایی را که در [[سپاه]] بود، پوشیده‌اند! [[امام]] به [[جانشین]] خود [[اعتراض]] کرد و فرمود: "وای بر تو، چه چیز باعث شده که حلّه‌ها را به آنان بدهی، پیش از آنکه آنها را به [[رسول خدا]] تحویل بدهیم، در حالی که چنین اجازه‌ای به تو نداده بودم؟!" او جواب داد: "آنان از من خواستند که با این حلّه‌ها [[محرم]] شوند تا تمیزتر باشند و بعد از [[حج]] آنها را برمی‌گردانند". اما [[امیرالمؤمنین]] بدون هیچ گونه [[چشم‌پوشی]] تمام حلّه‌ها را از [[سپاهیان]] پس گرفت و آنها را بسته‌بندی کرد<ref>الارشاد، شیخ مفید، ج۱، ص۱۷۲.</ref>. [[سپاهیان]] [[علی]]{{ع}} به خاطر برخورد شدید ایشان در بازپس‌گیری حله‌هایی که به تن کرده بودند، از وی به [[رسول خدا]]{{صل}} [[شکایت]] کردند. [[ابوسعید خدری]] [[روایت]] کرده است که پس از آن، [[رسول خدا]]{{صل}} برای [[خواندن]] خطبه‌ای از جای خود بلند شد و شنیدم که می‌فرمود: "ای [[مردم]]، از [[علی]]{{ع}} [[شکوه]] نکنید؛ زیرا به [[خدا]] [[سوگند]] که او در [[راه خدا]] بهتر از آن است که از او [[شکوه]] شود"<ref>الارشاد، شیخ مفید، ج۱، ص۱۷۲.</ref>.<ref>[[ حبیب عباسی| عباسی، حبیب]]، [[علی بن ابی‌طالب (مقاله)| مقاله «علی بن ابی‌طالب»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۱، ص:۱۸۶-۱۸۹.</ref>
 ==منابع==