امید: تفاوت میان نسخه‌ها

* [[روان‌شناسان]] [[مسلمان]]، از منابع و [[معارف اسلامی]]، دو نوع امید، امید [[حقیقی]] و [[راستین]] و امید واهی و دروغین [[استنباط]] نموده و برای هر کدام ویژگی و پیامدهای [[روانی]] مشخّص [[تبیین]] کرده‌اند<ref>جعفر بوالهری و دیگران، نهج البلاغه و بهداشت روان، ص۷۵-۷۶.</ref>:

# '''[[امید راستین]]''': امید حقیقی و [[راستین]]، چنان‌که [[امام علی]]{{ع}} فرموده است: واقع‌بینانه و اصیل است و همان‌طور که [[تشنه]] با [[نوشیدن آب]] [[سیراب]] می‌شود<ref>نهج البلاغه، خطبه ۴/۵.</ref>، شخص [[امیدوار]] نیز پس از رسیدن به [[هدف]] خود کامیاب می‌گردد.امید [[راستین]]، ویژگی‌هایی دارد که عبارت‌اند از: [[خدامحوری]]<ref>نهج البلاغه، حکمت ۸۲/۱، حکمت ۴۱۶/۵، خطبه ۹۱/۱۰۱- ۱۰۰.</ref> (امید به [[خدا]])، جهت‌گزینی به سوی [[آینده]] و افق‌های فراسو<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۱۴/۱۹، خطبه ۱۰۹/۳۸ و نامه ۳۱/۱۳.</ref>، [[انتخاب]] [[آینده]] پُربار برای جبران ضرر گذشته و [[انتظار]] [[آینده]] پُربار. در این میان، [[خدامحوری]] جزء ویژگی‌های اصلی است و در [[کردار]] و گفتار [[فرد]]، انعکاس آن دیده می‌شود: "پس هر کس به [[خدا]] [[امیدوار]] باشد باید امید او در کردارش آشکار شود، هر امیدی جز امید به [[خدای تعالی]] [[ناخالص]] است"<ref>نهج البلاغه، خطبه۱۶۰/۹.</ref>. هم‌چنین [[امام علی]]{{ع}} کسانی را به [[اهل بیت]]{{عم}}، [[احساس]] [[دوستی]] و [[مودّت]] دارند در زمره [[امیدواران]] به [[رحمت]] [[پروردگار]] قرار می‌دهد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۰۹/۲۸.</ref><ref>[[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه امامت و ولایت</ref>.

# '''[[امید دروغین]]''': امید دروغین، نطقه مقابل امید راستین است. همان‌طور که [[تشنه]] به سراب نمی‌رسد، شخص دارای امید کاذب نیز پس از رسیدن به [[هدف]] دروغین، ناکام می‌شود. این نوع امید، یا به عبارت دقیق‌تر شِبه امید نیز دارای دارای ویژگی‌های است: مبتنی بر [[عمل صالح]] نیست<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۵۰/۱.</ref>، بلکه بر اساس آرزوهای طولانی و پوشالی است<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۵۰/۱.</ref>. شخصی که این شِبه امید را دارد [[متکبّر]] نه [[متواضع]]<ref>نهج البلاغه، نامه ۲۱/۲.</ref> و افزون‌خواهی او مشهود است<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۵۰/۵.</ref>. در امید [[راستین]]، محور امید [[خداوند]] است ولی در امید دروغین غیر [[خدا]] کانون [[امیدواری]] است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۶۰/۱۰.</ref>. بر عکس امید [[راستین]] که آینده‌محور و [[فرصت‌ساز]] است،امید دروغین گذشته‌محور و فرصت‌سوز است، چنان‌که [[امام علی]]{{ع}} توصیه فرموده است: "به [[آینده]] [[امیدوار]] و از گذشته [[ناامید]] باشید"<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۱۴/۱۹.</ref><ref>[[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه امامت و ولایت</ref>.