←گستره امیدواری در مکتب انتظار
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
===گستره [[امیدواری]] در [[مکتب انتظار]]=== | ===گستره [[امیدواری]] در [[مکتب انتظار]]=== | ||
*ابعاد و گستره [[امیدواری]] در [[مکتب انتظار]] را میتوان در چهار محور کلی بررسی کرد: | *ابعاد و گستره [[امیدواری]] در [[مکتب انتظار]] را میتوان در چهار محور کلی بررسی کرد: | ||
# امید به شکلگیری و استقرار [[مدینه فاضله]]: ایجاد [[جامعه آرمانی]] و رسیدن به [[مدینه فاضله]]، [[گرایش فطری]] بشری است؛ [[بشر]] از ابتدای [[آفرینش]] همواره به امید برپایی جامعهای سرشار از [[قسط و عدل]] روزگار سپری کرده است و برای تحقّق این [[آرمان]] سترگ تلاش نموده است، اگر چه روز به روز بر ابعاد [[ظلم]] در [[زندگی]] او افزوده شده است، واین [[هدف]]، به [[آرمان]] [[دست]] نیافتنی برای او درآمده است. [[شهید صدر]] در باب [[گرایش]] همگانی به [[حکومت]] جهانگستر [[عدل]] میگوید: "[[اعتقاد به مهدی]]{{ع}} تنها نشانه یک [[باور اسلامی]] با رنگ خاص [[دینی]] نیست، بلکه افزون برآن، عنوانی است بر [[خواستهها]] و آرزوهای همه [[انسانها]] با [[کیشها]] و آیینهای گوناگون؛ و نیز بازدِه [[الهام]] [[فطری]] [[مردم]] است که با همه اختلافهایشان در [[عقیده]] و [[مذهب]] در یافتهاند که برای [[انسانیت]] در روی [[زمین]]، روز موعودی خواهد بود که با فرا رسیدن آن، [[هدف]] نهایی و مقصد بزرگ رسالتهای آسمانی تحقق مییابد..."<ref>[[سید محمدباقر صدر|صدر، سید محمدباقر]]، [[بحث حول المهدی (کتاب)|بحث حول المهدی]]، ص۷-۸.</ref>. بنابراین [[فرهنگ انتظار]] و [[پیام]] [[مهدویت]] در دنیای امروز یک صدای آشنا و یک [[آرمان]] مفهوم، معقول، و مطلوب است. مفهوم [[آرمان]] [[شهر]] که روزگاری با مفهوم "اتوپیا" یعنی ناکجا و لامکان گِرِه خورده بود که در آن، شخص [[منتظِر]] وخواستار آن را، [[فرد]] از [[جهان]] گسسته و خیالباف مینامیدند، به هم ریخته است<ref>اتوپیا یا یوتوپیا یک واژه جدید است که از ریشه یونانی یوتوپیس ساخته شده و مفهوم نفی زمان و مکان را در بردارد. میگفتند: هر کس از «مدینه فاضله» صحبت میکند؛ معادل این است که از لامکان و ناکجا آباد صحبت کرده باشد.</ref>. امروز "[[آرمانشهر]]" و ناکجا آباد در حال تشخیص و تعریف شدن است. در [[منابع اسلامی]] آمده است که او روزی خواهد آمد که [[جهان]] لبریز از [[ستم]] شده باشد، و میآید تا [[جهان]] را سرشار از [[عدالت]] کند<ref>رسول اعظم{{صل}}: {{متن حدیث|يَمْلَأَ اللَّهُ الْأَرْضَ بِهِ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً}} (ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۳۱۹، باب ۳۱، ح۲).</ref>. در [[بینش]] [[انتظار]]، امروز آن زمان نزدیک به نظر میرسد، همانطور که [[قرآن]] [[بشارت]] داده است: {{متن قرآن|أَلَيْسَ الصُّبْحُ بِقَرِيبٍ}}<ref>«آیا پگاه نزدیک نیست؟» سوره هود، آیه ۸۱.</ref><ref>[[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، [[بلاغ (نشریه)|فصلنامه بلاغ]]، [[نقش انتظار در بهداشت روانی (مقاله)| نقش انتظار در بهداشت روانی]] ۹۲، ص۱۰۹-۱۱۰.</ref>. | # '''امید به شکلگیری و استقرار [[مدینه فاضله]]:''' ایجاد [[جامعه آرمانی]] و رسیدن به [[مدینه فاضله]]، [[گرایش فطری]] بشری است؛ [[بشر]] از ابتدای [[آفرینش]] همواره به امید برپایی جامعهای سرشار از [[قسط و عدل]] روزگار سپری کرده است و برای تحقّق این [[آرمان]] سترگ تلاش نموده است، اگر چه روز به روز بر ابعاد [[ظلم]] در [[زندگی]] او افزوده شده است، واین [[هدف]]، به [[آرمان]] [[دست]] نیافتنی برای او درآمده است. [[شهید صدر]] در باب [[گرایش]] همگانی به [[حکومت]] جهانگستر [[عدل]] میگوید: "[[اعتقاد به مهدی]]{{ع}} تنها نشانه یک [[باور اسلامی]] با رنگ خاص [[دینی]] نیست، بلکه افزون برآن، عنوانی است بر [[خواستهها]] و آرزوهای همه [[انسانها]] با [[کیشها]] و آیینهای گوناگون؛ و نیز بازدِه [[الهام]] [[فطری]] [[مردم]] است که با همه اختلافهایشان در [[عقیده]] و [[مذهب]] در یافتهاند که برای [[انسانیت]] در روی [[زمین]]، روز موعودی خواهد بود که با فرا رسیدن آن، [[هدف]] نهایی و مقصد بزرگ رسالتهای آسمانی تحقق مییابد..."<ref>[[سید محمدباقر صدر|صدر، سید محمدباقر]]، [[بحث حول المهدی (کتاب)|بحث حول المهدی]]، ص۷-۸.</ref>. بنابراین [[فرهنگ انتظار]] و [[پیام]] [[مهدویت]] در دنیای امروز یک صدای آشنا و یک [[آرمان]] مفهوم، معقول، و مطلوب است. مفهوم [[آرمان]] [[شهر]] که روزگاری با مفهوم "اتوپیا" یعنی ناکجا و لامکان گِرِه خورده بود که در آن، شخص [[منتظِر]] وخواستار آن را، [[فرد]] از [[جهان]] گسسته و خیالباف مینامیدند، به هم ریخته است<ref>اتوپیا یا یوتوپیا یک واژه جدید است که از ریشه یونانی یوتوپیس ساخته شده و مفهوم نفی زمان و مکان را در بردارد. میگفتند: هر کس از «مدینه فاضله» صحبت میکند؛ معادل این است که از لامکان و ناکجا آباد صحبت کرده باشد.</ref>. امروز "[[آرمانشهر]]" و ناکجا آباد در حال تشخیص و تعریف شدن است. در [[منابع اسلامی]] آمده است که او روزی خواهد آمد که [[جهان]] لبریز از [[ستم]] شده باشد، و میآید تا [[جهان]] را سرشار از [[عدالت]] کند<ref>رسول اعظم{{صل}}: {{متن حدیث|يَمْلَأَ اللَّهُ الْأَرْضَ بِهِ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً}} (ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۳۱۹، باب ۳۱، ح۲).</ref>. در [[بینش]] [[انتظار]]، امروز آن زمان نزدیک به نظر میرسد، همانطور که [[قرآن]] [[بشارت]] داده است: {{متن قرآن|أَلَيْسَ الصُّبْحُ بِقَرِيبٍ}}<ref>«آیا پگاه نزدیک نیست؟» سوره هود، آیه ۸۱.</ref><ref>[[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، [[بلاغ (نشریه)|فصلنامه بلاغ]]، [[نقش انتظار در بهداشت روانی (مقاله)| نقش انتظار در بهداشت روانی]] ۹۲، ص۱۰۹-۱۱۰.</ref>. | ||
# امید به [[همراهی]] [[محبوب]]:امید [[همراهی]] و [[مصاحبت]] با [[آخرین حجت]] [[خداوند متعال]]، شوقآفرین و حرکتزاست که در [[منابع اسلامی]] به [[منتظران]]، مژده [[همراهی]] و [[درک]] حضور داده شده است: {{متن حدیث|طُوبَى لِشِيعَتِنَا الْمُتَمَسِّكِينَ بِحَبْلِنَا فِي غَيْبَةِ قَائِمِنَا الثَّابِتِينَ عَلَى مُوَالاتِنَا وَ الْبَرَاءَةِ مِنْ أَعْدَائِنَا أُولَئِكَ مِنَّا وَ نَحْنُ مِنْهُمْ قَدْ رَضُوا بِنَا أَئِمَّةً وَ رَضِينَا بِهِمْ شِيعَةً فَطُوبَى لَهُمْ ثُمَّ طُوبَى لَهُمْ وَ هُمْ وَ اللَّهِ مَعَنَا فِي دَرَجَاتِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ}}<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمۀ، ج۲، ص۳۶۱.</ref>؛ "خوشا بر احوال [[شیعیان]] ما که به ریسمان ما در [[دوران غیبت]] [[قائم]] ما، تمسّک جستهاند، آنان از ما و ما از ایشانیم، آنان از ما به عنوان [[پیشوایان دین]] [[رضایت]] دارند و ما از آنان به عنوان [[شیعیان]]، خوشا بر احوال آنان و خوشا بر احوال آنان، [[سوگند]] به [[خدا]] آنان در [[روز قیامت]] همراه ما در درجات ما هستند". | # '''امید به [[همراهی]] [[محبوب]]:''' امید [[همراهی]] و [[مصاحبت]] با [[آخرین حجت]] [[خداوند متعال]]، شوقآفرین و حرکتزاست که در [[منابع اسلامی]] به [[منتظران]]، مژده [[همراهی]] و [[درک]] حضور داده شده است: {{متن حدیث|طُوبَى لِشِيعَتِنَا الْمُتَمَسِّكِينَ بِحَبْلِنَا فِي غَيْبَةِ قَائِمِنَا الثَّابِتِينَ عَلَى مُوَالاتِنَا وَ الْبَرَاءَةِ مِنْ أَعْدَائِنَا أُولَئِكَ مِنَّا وَ نَحْنُ مِنْهُمْ قَدْ رَضُوا بِنَا أَئِمَّةً وَ رَضِينَا بِهِمْ شِيعَةً فَطُوبَى لَهُمْ ثُمَّ طُوبَى لَهُمْ وَ هُمْ وَ اللَّهِ مَعَنَا فِي دَرَجَاتِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ}}<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمۀ، ج۲، ص۳۶۱.</ref>؛ "خوشا بر احوال [[شیعیان]] ما که به ریسمان ما در [[دوران غیبت]] [[قائم]] ما، تمسّک جستهاند، آنان از ما و ما از ایشانیم، آنان از ما به عنوان [[پیشوایان دین]] [[رضایت]] دارند و ما از آنان به عنوان [[شیعیان]]، خوشا بر احوال آنان و خوشا بر احوال آنان، [[سوگند]] به [[خدا]] آنان در [[روز قیامت]] همراه ما در درجات ما هستند". | ||
# امید به [[پاداش اخروی]]:امید به [[پاداش]] [[آخرت]] یکی دیگر از ابعاد [[امیدواری]] [[مکتب انتظار]] است. در [[تبیین]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|لَهُمُ الْبُشْرَى فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَةِ لَا تَبْدِيلَ لِكَلِمَاتِ اللَّهِ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ}}<ref>«در زندگی این جهان و در جهان واپسین نوید آنان راست. هیچ دگرگونی در کلمات خداوند نیست، این است که رستگاری سترگ است» سوره یونس، آیه ۶۴.</ref>، [[حضرت]] [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: {{متن حدیث|وَ الْإِمَامُ يُبَشِّرُهُمْ بِقِيَامِ الْقَائِمِ وَ بِظُهُورِهِ وَ بِقَتْلِ أَعْدَائِهِمْ وَ بِالنَّجَاةِ فِي الْآخِرَةِ وَ الْوُرُودِ عَلَى مُحَمَّدٍ{{صل}} وَ آلِهِ الصَّادِقِينَ عَلَى الْحَوْضِ}}<ref>نهاوندی، محمد، نفحات الرحمن فی تفسیر القرآن، ص١٩۴-١٩۵؛ و نیز: نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص١٩۵.</ref>؛ "مراد از [[بشارت]] در [[حیات]] [[دنیا]] و [[آخرت]] این است که [[امام]]، [[مؤمنین]] را به [[قیام قائم آل محمد]]{{ع}} و به [[ظهور]] او و به [[قتل]] دشمنانشان و به [[نجات]] در [[آخرت]] و وارد شدن بر [[محمد]] و [[آل صادقین]] او در کنار [[حوض کوثر]] با خیر و [[نیکی]] و [[پاداش اخروی]] مژدگانی میدهد". | # '''امید به [[پاداش اخروی]]:''' امید به [[پاداش]] [[آخرت]] یکی دیگر از ابعاد [[امیدواری]] [[مکتب انتظار]] است. در [[تبیین]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|لَهُمُ الْبُشْرَى فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَةِ لَا تَبْدِيلَ لِكَلِمَاتِ اللَّهِ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ}}<ref>«در زندگی این جهان و در جهان واپسین نوید آنان راست. هیچ دگرگونی در کلمات خداوند نیست، این است که رستگاری سترگ است» سوره یونس، آیه ۶۴.</ref>، [[حضرت]] [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: {{متن حدیث|وَ الْإِمَامُ يُبَشِّرُهُمْ بِقِيَامِ الْقَائِمِ وَ بِظُهُورِهِ وَ بِقَتْلِ أَعْدَائِهِمْ وَ بِالنَّجَاةِ فِي الْآخِرَةِ وَ الْوُرُودِ عَلَى مُحَمَّدٍ{{صل}} وَ آلِهِ الصَّادِقِينَ عَلَى الْحَوْضِ}}<ref>نهاوندی، محمد، نفحات الرحمن فی تفسیر القرآن، ص١٩۴-١٩۵؛ و نیز: نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص١٩۵.</ref>؛ "مراد از [[بشارت]] در [[حیات]] [[دنیا]] و [[آخرت]] این است که [[امام]]، [[مؤمنین]] را به [[قیام قائم آل محمد]]{{ع}} و به [[ظهور]] او و به [[قتل]] دشمنانشان و به [[نجات]] در [[آخرت]] و وارد شدن بر [[محمد]] و [[آل صادقین]] او در کنار [[حوض کوثر]] با خیر و [[نیکی]] و [[پاداش اخروی]] مژدگانی میدهد". | ||
# امید به [[حسن عاقبت]]: [[اطمینان]] به [[هدایت]] یافتن و نیز [[حسن عاقبت]] و تداوم [[هدایت]] در [[روایات اسلامی]] بیان شده که این موجبات [[امیدواری]] و [[سلامت]] [[دینی]] [[فرد]] [[منتظر]] است. [[امام صادق]]{{ع}} در این خصوص میفرماید: {{متن حدیث|طُوبَى لِمَنْ تَمَسَّكَ بِأَمْرِنَا فِي غَيْبَةِ قَائِمِنَا فَلَمْ يَزِغْ قَلْبُهُ بَعْدَ الْهِدَايَةِ... وَ ذَلِكَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: {{متن قرآن|طُوبَى لَهُمْ وَحُسْنُ مَآبٍ}}<ref>«خوشا بر آنان و آنان را فرجام نیکوست» سوره رعد، آیه ۲۹.</ref>}}<ref>بحرانی، سیدهاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۲۵۴؛ و نیز: حسینی شاهعبدالعظیمی، حسین، تفسیر اثنیعشری، ج۶، ص۳۸۳.</ref>؛ "خوش بر احوال کسی که در [[زمان غیبت]] به امر ما ملتزم باشد، [[قلب]] چنین شخصی از امر [[هدایت]] رویگردان نمیشود، و این قول [[خداوند]] است: خوشا بر آنان و آنان را فرجام نیکوست"<ref>[[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه امامت و ولایت</ref>. | # '''امید به [[حسن عاقبت]]:''' [[اطمینان]] به [[هدایت]] یافتن و نیز [[حسن عاقبت]] و تداوم [[هدایت]] در [[روایات اسلامی]] بیان شده که این موجبات [[امیدواری]] و [[سلامت]] [[دینی]] [[فرد]] [[منتظر]] است. [[امام صادق]]{{ع}} در این خصوص میفرماید: {{متن حدیث|طُوبَى لِمَنْ تَمَسَّكَ بِأَمْرِنَا فِي غَيْبَةِ قَائِمِنَا فَلَمْ يَزِغْ قَلْبُهُ بَعْدَ الْهِدَايَةِ... وَ ذَلِكَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: {{متن قرآن|طُوبَى لَهُمْ وَحُسْنُ مَآبٍ}}<ref>«خوشا بر آنان و آنان را فرجام نیکوست» سوره رعد، آیه ۲۹.</ref>}}<ref>بحرانی، سیدهاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۲۵۴؛ و نیز: حسینی شاهعبدالعظیمی، حسین، تفسیر اثنیعشری، ج۶، ص۳۸۳.</ref>؛ "خوش بر احوال کسی که در [[زمان غیبت]] به امر ما ملتزم باشد، [[قلب]] چنین شخصی از امر [[هدایت]] رویگردان نمیشود، و این قول [[خداوند]] است: خوشا بر آنان و آنان را فرجام نیکوست"<ref>[[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه امامت و ولایت</ref>. | ||
===امید یکی از دستاوردهای دولت مهدوی=== | ===امید یکی از دستاوردهای دولت مهدوی=== |