←مقدمه
(←مقدمه) |
(←مقدمه) |
||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
*اگر [[انسان]] خود را بشناسد و به [[موقعیت]] عالی خود پی ببرد و بداند که کیست و در کجاست و به کجا میرود، به بسیاری از حقایق [[زندگی]] پی برده و در ساختن [[شخصیت]] خود، نهایت کوشش و فعالیت را خواهد نمود. [[انسان]] با [[شناخت]] خویش به این نتیجه میرسد که باید دارای چه آراستگیهایی باشد و از چه برنامههایی دوری نماید و نیز به این معنا پی خواهد برد که کمالش در چیست و سقوطش بسته به چه عواملی است. [[انسان]] با خودشناسی میتواند به کمبودهای خویش [[آگاه]] شده و به امراض [[روحی]] و [[فکری]] خود [[علم]] پیدا کند، و میفهمد که دارای چه خلأهایی است، بنابراین به دنبال جبران کمبودها، علاج امراض و پر کردن خلأهای درونی خود برخواهد آمد. مسأله خودشناسی در [[اسلام]] آنقدر مهم است که [[امیرمؤمنان]]{{ع}} آنان که در [[مقام]] خودشناسی هستند را ستوده و میفرماید: {{متن حدیث|رَحِمَ اللَّهُ امْرَأً عَرَفَ قَدْرَهُ وَ لَمْ يَتَعَدَّ طَوْرَهُ}}<ref>تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد، غرر الحکم، حدیث ۴۶۶۶.</ref>؛ [[خدا]] مشمول [[رحمت]] قرار دهد کسی را که اندازه و قدرش را بشناسد و قدم از مرزش فراتر ننهد. | *اگر [[انسان]] خود را بشناسد و به [[موقعیت]] عالی خود پی ببرد و بداند که کیست و در کجاست و به کجا میرود، به بسیاری از حقایق [[زندگی]] پی برده و در ساختن [[شخصیت]] خود، نهایت کوشش و فعالیت را خواهد نمود. [[انسان]] با [[شناخت]] خویش به این نتیجه میرسد که باید دارای چه آراستگیهایی باشد و از چه برنامههایی دوری نماید و نیز به این معنا پی خواهد برد که کمالش در چیست و سقوطش بسته به چه عواملی است. [[انسان]] با خودشناسی میتواند به کمبودهای خویش [[آگاه]] شده و به امراض [[روحی]] و [[فکری]] خود [[علم]] پیدا کند، و میفهمد که دارای چه خلأهایی است، بنابراین به دنبال جبران کمبودها، علاج امراض و پر کردن خلأهای درونی خود برخواهد آمد. مسأله خودشناسی در [[اسلام]] آنقدر مهم است که [[امیرمؤمنان]]{{ع}} آنان که در [[مقام]] خودشناسی هستند را ستوده و میفرماید: {{متن حدیث|رَحِمَ اللَّهُ امْرَأً عَرَفَ قَدْرَهُ وَ لَمْ يَتَعَدَّ طَوْرَهُ}}<ref>تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد، غرر الحکم، حدیث ۴۶۶۶.</ref>؛ [[خدا]] مشمول [[رحمت]] قرار دهد کسی را که اندازه و قدرش را بشناسد و قدم از مرزش فراتر ننهد. | ||
*خودشناسی یعنی شناختن استعدادها، [[گرایشها]]، بینشها، سرمایهها، [[امانتها]] و ودیعههایی که [[خداوند متعال]] در [[اختیار انسان]] گذاشته است. خودشناسی به این مقوله میپردازد که چه بودهایم، چه شدهایم و چه باید بشویم. [[حضرت علی]]{{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|رَحِمَ اللَّه اِمْرءً أَعَدَّ لِنَفْسِهِ وَ اِسْتَعَدَّ لِرَمْسِهِ وَ عَلِمَ مِنْ أَيْنَ وَ فِي أَيْنَ وَ إِلَى أَيْنَ}}<ref>فیض کاشانی، محسن، الوافی، ج۱، ص۱۱۶.</ref>؛ [[رحمت]] کند [[خداوند]] کسی را که مقدمات تعالی نفس خود را آماده سازد و خود را برای [[عالم قبر]] آماده کند و بداند که از کجا آمده است و در کجاست و به کجا میرود. | *خودشناسی یعنی شناختن استعدادها، [[گرایشها]]، بینشها، سرمایهها، [[امانتها]] و ودیعههایی که [[خداوند متعال]] در [[اختیار انسان]] گذاشته است. خودشناسی به این مقوله میپردازد که چه بودهایم، چه شدهایم و چه باید بشویم. [[حضرت علی]]{{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|رَحِمَ اللَّه اِمْرءً أَعَدَّ لِنَفْسِهِ وَ اِسْتَعَدَّ لِرَمْسِهِ وَ عَلِمَ مِنْ أَيْنَ وَ فِي أَيْنَ وَ إِلَى أَيْنَ}}<ref>فیض کاشانی، محسن، الوافی، ج۱، ص۱۱۶.</ref>؛ [[رحمت]] کند [[خداوند]] کسی را که مقدمات تعالی نفس خود را آماده سازد و خود را برای [[عالم قبر]] آماده کند و بداند که از کجا آمده است و در کجاست و به کجا میرود. | ||
*در [[اسلام]] خودشناسی از آن جهت معتبر و دارای [[ارزش]] است که به [[خداشناسی]] منجر شود. همانطور که [[امام علی]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ عَرَفَ رَبَّهُ}}<ref>تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد، غرر الحکم، حدیث ۴۶۳۷.</ref>؛ هر که خود را [[شناخت]]، پروردگارش را [[شناخت]]. زیرا، از دیدگاه [[اسلام]]، خودشناسی معتبر، مبتنی بر شناختهای [[حقیقی]] است، که [[انسان]] را با خویشتنش به شکل واقعی ربط و پیوند میدهد و "خود" [[حقیقی]] او را که جلوه الوهی و [[صبغه]] [[ربوبی]] دارد برایش باز میگشاید<ref>{{متن قرآن|صِبْغَةَ اللَّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً}} «رنگ (و نگار) خداوند را (بگزینید) و خوشرنگ (و نگار)تر از خداوند کیست؟» سوره بقره، آیه ۱۳۸.</ref>، از این طریق [[انسان]] با [[آفریدگار]] خویش نیز آشنایی، [[ارتباط]]، و پیوند پیدا میکند، و [[نیک]] در مییابد که او و همه هستی مخلوق [[خالق]] یگانه است و [[روح]] خداوندی در کالبد خاکیاش جای دارد<ref>{{متن قرآن|وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي}} «و در او از روان خویش دمیدم» سوره حجر، آیه 29.</ref>، لذا با [[مجاهدت]] و کوشش پیگیر [[سعی]] خواهد کرد که خود را از این خاکدان بر کشد و به [[خداوند]] در پیوندد<ref>{{متن قرآن|وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا}} «و راههای خویش را به آنان که در (راه) ما بکوشند مینماییم» سوره عنکبوت، آیه ۶۹.</ref>. در نتیجه چنین خودشناسی، جنبههای [[معنوی]] [[انسان]] تقویت شده و [[شخصیت]] [[الهی]] و [[خداشناس]] و خودباور و دارای [[اعتماد به نفس]] در او شکل خواهد گرفت که از ناهنجاریهای تردید و [[تزلزل]] و [[خود کمبینی]] سالم است. | *در [[اسلام]] خودشناسی از آن جهت معتبر و دارای [[ارزش]] است که به [[خداشناسی]] منجر شود. همانطور که [[امام علی]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ عَرَفَ رَبَّهُ}}<ref>تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد، غرر الحکم، حدیث ۴۶۳۷.</ref>؛ هر که خود را [[شناخت]]، پروردگارش را [[شناخت]]. زیرا، از دیدگاه [[اسلام]]، خودشناسی معتبر، مبتنی بر شناختهای [[حقیقی]] است، که [[انسان]] را با خویشتنش به شکل واقعی ربط و پیوند میدهد و "خود" [[حقیقی]] او را که جلوه الوهی و [[صبغه]] [[ربوبی]] دارد برایش باز میگشاید<ref>{{متن قرآن|صِبْغَةَ اللَّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً}} «رنگ (و نگار) خداوند را (بگزینید) و خوشرنگ (و نگار)تر از خداوند کیست؟» سوره بقره، آیه ۱۳۸.</ref>، از این طریق [[انسان]] با [[آفریدگار]] خویش نیز آشنایی، [[ارتباط]]، و پیوند پیدا میکند، و [[نیک]] در مییابد که او و همه هستی مخلوق [[خالق]] یگانه است و [[روح]] خداوندی در کالبد خاکیاش جای دارد<ref>{{متن قرآن|وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي}} «و در او از روان خویش دمیدم» سوره حجر، آیه 29.</ref>، لذا با [[مجاهدت]] و کوشش پیگیر [[سعی]] خواهد کرد که خود را از این خاکدان بر کشد و به [[خداوند]] در پیوندد<ref>{{متن قرآن|وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا}} «و راههای خویش را به آنان که در (راه) ما بکوشند مینماییم» سوره عنکبوت، آیه ۶۹.</ref>. در نتیجه چنین خودشناسی، جنبههای [[معنوی]] [[انسان]] تقویت شده و [[شخصیت]] [[الهی]] و [[خداشناس]] و خودباور و دارای [[اعتماد به نفس]] در او شکل خواهد گرفت که از ناهنجاریهای تردید و [[تزلزل]] و [[خود کمبینی]] سالم است<ref>[[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>. | ||
==[[انسان]]، زیباترین سروده هستی== | ==[[انسان]]، زیباترین سروده هستی== |