آیه امن یجیب: تفاوت میان نسخه‌ها

==مقدمه==

*متن [[آیه]] ۶۲ نمل، چنین است: {{متن قرآن|أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَعَ اللَّهِ قَلِيلًا مَا تَذَكَّرُونَ}}<ref>«یا آن کسی که به درمانده، چون وی را بخواند، پاسخ می‌دهد و بلا را (از او) می‌گرداند؟ و شما را جانشینان زمین می‌گرداند؛ آیا با خداوند، خدایی (دیگر) هست؟ اندک پند می‌پذیرید» سوره نمل، آیه ۶۲.</ref>.

*[[اضطرار]]، حالتی درونی است و زمانی به وجود می‌آید که [[انسان]] هیچ وسیله و پناهگاهی برای حل مشکل خود ندارد و دستش از همه راه‌های طبیعی کوتاه شده است. در این حالت درونش او را به یک وسیله [[معنوی]] [[راهنمایی]] نموده و به وسیله آن، [[امید]] و [[نجات]] پیدا می‌کند. [[دل انسان]] در حالت [[اضطرار]] به گونه‌ای به [[خداوند]] متصل می‌شود که [[آدمی]] با تمام وجودش [[خدا]] را (با چشم [[دل]]) می‌بیند و او را می‌خواند. این از ویژگی‌های [[انسان]] است که هنگام [[گرفتاری]] به [[یاد خدا]] میافتد و او را صدا می‌زند؛ اگرچه ممکن است بعد از رفع مشکل، دوباره [[خدا]] را فراموش کند. به همین [[دلیل]]، [[خداوند]] در بعضی مواقع به [[مردم]] سختی‌هایی می‌دهد تا به درگاه او روی آورند و [[تضرّع]] کنند، چنان که می‌فرماید: "در هیچ [[شهر]] و آبادی [[پیامبری]] نفرستادیم، مگر اینکه [[اهل]] آن را به [[سختی‌ها]] و دردها دچار کردیم، شاید ایشان [[تضرّع]] کنند" {{متن قرآن|وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا يَمَسُّهُمُ الْعَذَابُ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ}}<ref>«و به آنان که آیات ما را دروغ انگاشتند برای نافرمانی که می‌کردند عذاب می‌رسد» سوره انعام، آیه ۴۹.</ref>. نیز [[خداوند]] کسانی را که بر اثر [[سختی‌ها]] [[تربیت]] نشده‌اند، [[توبیخ]] کرده و می‌فرماید: "به [[یقین]] ما برای امت‌های پیش از تو [پیامبرانی] فرستادیم و آنها را به تنگی معاش و [[بیماری]] دچار کردیم، شاید به [[زاری]] و خاکساری در آیند. پس چرا وقتی [[مجازات]] ما به آنها رسید [[تضرع]] نکردند، ولی [[[حقیقت]] این است که] قلب‌های آنها سخت شده و [[شیطان]] آنچه را انجام می‌دادند برایشان [[زینت]] داده است" {{متن قرآن|وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَى أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ فَأَخَذْنَاهُمْ بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ}}<ref>«و به یقین برای امّت‌هایی که پیش از تو بودند (پیامبرانی) فرستادیم و آنان را به سختی  و رنج  دچار کردیم باشد که (به درگاه خدا) لابه کنند» سوره انعام، آیه ۴۲.</ref>، {{متن قرآن|فَلَوْلَا إِذْ جَاءَهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا وَلَكِنْ قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ}}<ref>«پس چرا آنگاه که خشم ما به سراغشان آمد لابه نکردند؟ لیکن (در حقیقت) دل‌هایشان سخت شد و شیطان، کاری را که انجام می‌دادند برای آنان آراست» سوره انعام، آیه ۴۳.</ref>.

*[[زمخشری]] می‌گوید: [[مضطر]] کسی است که به [[بیماری]] یا [[فقر]] یا یکی از سختی‌های روزگار گرفتار آمده و خود، هیچ نیرو و امکانی برای دفع آنها ندارد و در نتیجه به [[تضرع]] و التجا به درگاه [[خداوند]] می‌پردازد <ref>الکشاف، ج۲، ص۱۴۹.</ref>.