عصمت در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰: خط ۳۰:
:::::#عن علی{{ع}}: {{متن حدیث|إِنَّ التَّقْوَى عِصْمَةٌ لَكَ فِي حَيَاتِكَ‌}}<ref>میزان الحکمة، ج۶، ص۳۴۳، به نقل از: غررالحکم</ref>؛ همانا که [[تقوای الهی]] شما را در [[دنیا]] [از [[آلودگی]] به [[گناهان]]] باز می‌دارد.
:::::#عن علی{{ع}}: {{متن حدیث|إِنَّ التَّقْوَى عِصْمَةٌ لَكَ فِي حَيَاتِكَ‌}}<ref>میزان الحکمة، ج۶، ص۳۴۳، به نقل از: غررالحکم</ref>؛ همانا که [[تقوای الهی]] شما را در [[دنیا]] [از [[آلودگی]] به [[گناهان]]] باز می‌دارد.
::::::'''عصمت در اصطلاح''': در اصطلاح [[دینی]] [[مسلمانان]]، عصمت به مصونیت خاصی اطلاق می‌شود و آن، مصونیت [[پیامبران]] و [[امامان]] در مقابل [[گناه]] و یا خطاست. ولی سخن در این است که این [[مقام معنوی]] و [[روحی]] که [[انبیای الهی]] و یا اشخاص دیگری از آن برخوردارند - و در بحث‌های [[آینده]] روشن خواهد شد که جزو ضروری‌ترین شروط [[نبوّت]] و [[امامت]] است - چگونه [[مقام]] و منزلتی است؟ ماهیت و [[حقیقت]] آن چیست؟ در این باره، نظرات گوناگونی از سوی [[اندیشمندان]] [[اسلامی]] ارائه شده است. فرقه‌های مختلف [[کلامی]]، متناسب با اصول پذیرفته [[مکتب]] خویش، برداشت خاصی از [[مقام عصمت]] داشته‌اند»<ref>[[احمد حسین شریفی|شریفی، احمد حسین]]، [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[پژوهشی در عصمت معصومان (کتاب)|پژوهشی در عصمت معصومان]] ص ۲۱.</ref>.
::::::'''عصمت در اصطلاح''': در اصطلاح [[دینی]] [[مسلمانان]]، عصمت به مصونیت خاصی اطلاق می‌شود و آن، مصونیت [[پیامبران]] و [[امامان]] در مقابل [[گناه]] و یا خطاست. ولی سخن در این است که این [[مقام معنوی]] و [[روحی]] که [[انبیای الهی]] و یا اشخاص دیگری از آن برخوردارند - و در بحث‌های [[آینده]] روشن خواهد شد که جزو ضروری‌ترین شروط [[نبوّت]] و [[امامت]] است - چگونه [[مقام]] و منزلتی است؟ ماهیت و [[حقیقت]] آن چیست؟ در این باره، نظرات گوناگونی از سوی [[اندیشمندان]] [[اسلامی]] ارائه شده است. فرقه‌های مختلف [[کلامی]]، متناسب با اصول پذیرفته [[مکتب]] خویش، برداشت خاصی از [[مقام عصمت]] داشته‌اند»<ref>[[احمد حسین شریفی|شریفی، احمد حسین]]، [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[پژوهشی در عصمت معصومان (کتاب)|پژوهشی در عصمت معصومان]] ص ۲۱.</ref>.
==پاسخ‌های دیگر==
{{یادآوری پاسخ}}
{{جمع شدن|۱. آقای صفرزاده؛}}
[[پرونده:9030760879.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[ابراهیم صفرزاده]]]]
::::::آقای '''[[ابراهیم صفرزاده|صفرزاده]]''' در [[کتاب ]]''«[[عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی (کتاب)|عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی]]»'' در این‌باره گفته‌‌اند:
::::::«[[عصمت]]، واژه‌ای [[عربی]] و از ماده {{عربی|عَصِمَ، يعصِمُ}} است و در لغت دو معنا برای آن ذکر شده؛ یکی [[حفظ]] و نگه‌داری و دیگری منع که هر یک را جداگانه بررسی می‌کنیم.
:::::*'''حفظ و نگه‌داری''': استعمال واژه عصمت در این معنا به ویژه هنگامی که این کلمه و مشتقات آن به [[خداوند]] اسناد داده شود [[مورد اتفاق]] لغت‌نویسان معروف [[زبان عربی]] است. [[خلیل بن احمد فراهیدی]] در [[کتاب]]"العین" می‌گوید: "عصمت، یعنی اینکه خداوند تو را از [[بدی]] حفظ کند"<ref>العین، ج۱، ص۳۱۳.</ref>. بر این اساس، عَصَمَهُ، یعنی او را حفظ و نگه‌داری کرد<ref>مصباح المنیر، جزء ۲، ص۷۴. </ref>.
::::::راغب اصفهانی نیز با استناد به [[آیه]] {{متن قرآن|لَا عَاصِمَ الْيَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِلَّا مَنْ رَحِمَ}}<ref>«امروز هیچ پناهی از «امر» خداوند نخواهد بود جز (برای) آن کس که (خداوند بر او) بخشایش آورده باشد» سوره هود، آیه ۴۳.</ref> می‌گوید: "امروز، نگه‌دارنده و حافظی از امر [[خدا]] نیست"<ref>المفردات فی غریب القرآن، ص۳۳۷.</ref>.
::::::واژه عصمت به معنای حفظ کردن و نگه‌داری در [[قرآن]] آمده است؛ مثلا: {{متن قرآن|وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ}}<ref>«و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد» سوره مائده، آیه ۶۷.</ref>.
::::::یا آیه: {{متن قرآن|قَالَ سَآوِي إِلَى جَبَلٍ يَعْصِمُنِي مِنَ الْمَاءِ}}<ref>«او گفت: آنک به کوهی پناه می‌جویم که مرا از آب نگاه می‌دارد» سوره هود، آیه ۴۳.</ref>.
::::::این واژه در [[روایات]] نیز به معنای حفظ و نگه‌داری آمده است؛ مثلا: {{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}}: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ ذِكْرُهُ يَعْصِمُ مَنْ أَطَاعَهُ}}؛ "همانا خداوند (عز ذکره) کسی که از او [[اطاعت]] کند حفظ می‌کند"<ref>محمدی ری‌شهری، میزان الحکمه، ج۳، ص۱۹۹۸.</ref>.
::::::در [[حدیثی]] دیگر از [[امام علی]]{{ع}} آمده است: {{متن حدیث|التَّصَبُّرُ عَلَى الْمَكْرُوهِ يَعْصِمُ الْقَلْبَ}}؛ "[[صبر]] بر [[سختی]] [[قلب]] را حفظ می‌کند"<ref>محمدی ری‌شهری، میزان الحکمه، ج۳، ص۱۹۹۷.</ref>.
:::::*'''منع و [[امتناع]]''': زبیدی می‌گوید: "عصمت به معنای منع و بازداشتن (از چیزی) است کار و این سخن خداوند که {{متن قرآن|لَا عَاصِمَ الْيَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ}}<ref>«امروز هیچ پناهی از «امر» خداوند نخواهد بود» سوره هود، آیه ۴۳.</ref> هیچ بازدارنده‌ای از کار [[خداوند]] نیست"<ref>زبیدی، تاج العروس، ج۸، ص۳۹۹؛ ابراهیم انیس و دیگران، معجم الوسیط، ص۶۰۵.</ref>.
::::::ماده "ع - ص- م" از باب "استفعال" در [[قرآن کریم]] به معنای [[امتناع]] آمده است، مانند: {{متن قرآن|قَالَتْ فَذَلِكُنَّ الَّذِي لُمْتُنَّنِي فِيهِ وَلَقَدْ رَاوَدْتُهُ عَنْ نَفْسِهِ فَاسْتَعْصَمَ}}<ref>«(آن زن) گفت: این همان است که مرا درباره او سرزنش کردید؛ آری، از او کام خواستم که خویشتنداری کرد» سوره یوسف، آیه ۳۲.</ref>»<ref>[[ابراهیم صفرزاده|صفرزاده]]، [[عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی (کتاب)|عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی]] ص ۲۲-۲۶.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
==پاسخ‌های دیگر==
==پاسخ‌های دیگر==


۷۳٬۳۸۶

ویرایش