بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{ویرایش غیرنهایی}} {{امامت}} ==مقدمه== از امام علی بن الحسین{{ع}}، غیر از صحیف...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
از [[امام علی بن الحسین]]{{ع}}، غیر از [[صحیفه سجادیه]]، آثار [[ارزشمند]] دیگری در [[میراث]] مکتوب [[شیعه]] وجود دارد. این آثار در قالب [[دعا]] و [[مناجات]]، و همچنین [[روایات]] کوتاه و بلند، گنجینه‌ای گران‌بها و منبعی [[غنی]] در [[شناخت]] [[معارف دینی]] به شمار می‌رود. [[رساله حقوق]]، دعای [[ابوحمزه ثمالی]]، مناجات [[خمس]] [[عشر]]، [[زیارت امین‌الله]] و [[خطبه امام سجاد]]{{ع}} در [[شام]] از جمله این [[معارف]] ارجمند است که در زیر به معرفی آنها می‌پردازیم.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۲۶.</ref> | از [[امام علی بن الحسین]]{{ع}}، غیر از [[صحیفه سجادیه]]، آثار [[ارزشمند]] دیگری در [[میراث]] مکتوب [[شیعه]] وجود دارد. این آثار در قالب [[دعا]] و [[مناجات]]، و همچنین [[روایات]] کوتاه و بلند، گنجینه‌ای گران‌بها و منبعی [[غنی]] در [[شناخت]] [[معارف دینی]] به شمار می‌رود. [[رساله حقوق]]، دعای [[ابوحمزه ثمالی]]، مناجات [[خمس]] [[عشر]]، [[زیارت امین‌الله]] و [[خطبه امام سجاد]]{{ع}} در [[شام]] از جمله این [[معارف]] ارجمند است که در زیر به معرفی آنها می‌پردازیم.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۲۶.</ref> | ||
==رساله حقوق== | ==[[رساله حقوق]]== | ||
این رساله [[شریف]] که به منزله درسنامه [[اخلاقی]] [[انسان]] [[مؤمن]] در حوزه [[روابط فردی]] و [[اجتماعی]]، در نسبت با [[خدا]]، خویشتن و دیگر چیزهاست دربردارنده ۵۱ [[حق]] است که هرکدام از این [[حقوق]] تکالیفی را بر عهده انسان می‌نهد. این حقوق به شرح زیر فهرست می‌شود<ref>شرح نراقی، فهرست مطالب.</ref>: | این رساله [[شریف]] که به منزله درسنامه [[اخلاقی]] [[انسان]] [[مؤمن]] در حوزه [[روابط فردی]] و [[اجتماعی]]، در نسبت با [[خدا]]، خویشتن و دیگر چیزهاست دربردارنده ۵۱ [[حق]] است که هرکدام از این [[حقوق]] تکالیفی را بر عهده انسان می‌نهد. این حقوق به شرح زیر فهرست می‌شود<ref>شرح نراقی، فهرست مطالب.</ref>: | ||
۱. حق خدا؛ ۲. حق نفس؛ ۳. حق [[زبان]]؛ ۴. حق گوش؛ ۵. حق چشم؛ ۶. حق پا؛ ۷. حق دست؛ ۸. حق شکم؛ ۹. حق عورت؛ ۱۰. حق [[نماز]]؛ ۱۱. حق [[روزه]]؛ ۱۲ و ۱۳. حق [[حج]] و [[قربانی]]؛ ۱۴. [[حق صدقه]]؛ ۱۵. [[حق حاکم]]؛ ۱۶. حق استاد و [[آموزگار]]؛ ۱۷، ۱۸؛ ۱۹ و ۲۰. [[حق مالک]]، برده، [[مولی]] و [[بنده]]؛ ۲۱. حق [[رعیت]] ([[مردم]])؛ ۲۲. حق [[شاگرد]]؛ ۲۳. حق [[همسر]]؛ ۲۴ و ۲۵. حق [[مادر]] و [[پدر]]؛ ۲۶. [[حق فرزند]]؛ ۲۷. حق [[برادر]]؛ ۲۸. حق احسان‌کننده؛ ۲۹. حق [[مؤذن]]؛ ۳۰. حق [[امام جماعت]]؛ ۳۱. [[حق همنشین]]؛ ۳۲. [[حق همسایه]]؛ ۳۳ و ۳۴. حق [[دوست]] و همراه: ۳۵. حق [[شریک]]؛ ۳۶. حق [[مال]]؛ ۳۷. حق طلبکار؛ ۳۸ و ۳۹. حق مدعی و مدعی علیه؛ ۴۰ و ۴۱. حق مشورت‌کننده و [[مشاور]]؛ ۴۲ و ۴۳. حق نصیحت‌خواه و نصیحت‌کننده؛ ۴۴. حق بزرگ‌سالان: ۴۵. حق خردسالان؛ ۴۶ و ۴۷. حق [[سائل]] و [[مسئول]]؛ ۴۸. حق خوشحال‌کننده؛ ۴۹. حق کسی که به تو [[بدی]] کرده ([[دشمن]])؛ ۵۰. [[حق]] هم‌کیشان و ۵۱. حق [[اقلیت‌های دینی]]. | ۱. حق خدا؛ ۲. حق نفس؛ ۳. حق [[زبان]]؛ ۴. حق گوش؛ ۵. حق چشم؛ ۶. حق پا؛ ۷. حق دست؛ ۸. حق شکم؛ ۹. حق عورت؛ ۱۰. حق [[نماز]]؛ ۱۱. حق [[روزه]]؛ ۱۲ و ۱۳. حق [[حج]] و [[قربانی]]؛ ۱۴. [[حق صدقه]]؛ ۱۵. [[حق حاکم]]؛ ۱۶. حق استاد و [[آموزگار]]؛ ۱۷، ۱۸؛ ۱۹ و ۲۰. [[حق مالک]]، برده، [[مولی]] و [[بنده]]؛ ۲۱. حق [[رعیت]] ([[مردم]])؛ ۲۲. حق [[شاگرد]]؛ ۲۳. حق [[همسر]]؛ ۲۴ و ۲۵. حق [[مادر]] و [[پدر]]؛ ۲۶. [[حق فرزند]]؛ ۲۷. حق [[برادر]]؛ ۲۸. حق احسان‌کننده؛ ۲۹. حق [[مؤذن]]؛ ۳۰. حق [[امام جماعت]]؛ ۳۱. [[حق همنشین]]؛ ۳۲. [[حق همسایه]]؛ ۳۳ و ۳۴. حق [[دوست]] و همراه: ۳۵. حق [[شریک]]؛ ۳۶. حق [[مال]]؛ ۳۷. حق طلبکار؛ ۳۸ و ۳۹. حق مدعی و مدعی علیه؛ ۴۰ و ۴۱. حق مشورت‌کننده و [[مشاور]]؛ ۴۲ و ۴۳. حق نصیحت‌خواه و نصیحت‌کننده؛ ۴۴. حق بزرگ‌سالان: ۴۵. حق خردسالان؛ ۴۶ و ۴۷. حق [[سائل]] و [[مسئول]]؛ ۴۸. حق خوشحال‌کننده؛ ۴۹. حق کسی که به تو [[بدی]] کرده ([[دشمن]])؛ ۵۰. [[حق]] هم‌کیشان و ۵۱. حق [[اقلیت‌های دینی]]. | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
امام سجاد{{ع}} در این رساله در مورد حق [[خدا]] می‌فرماید: {{متن حدیث|فَأَمَّا حَقُّ اللَّهِ الْأَكْبَرُ فَإِنَّكَ تَعْبُدُهُ لَا تُشْرِكُ بِهِ شَيْئاً...}}؛ اما حق بزرگ‌تر [[خداوند]] آن است که او را بپرستی و چیزی را [[شریک]] او قرار ندهی و اگر از روی [[اخلاص]] چنین کنی، [[خدا]] بر خود مقرر کرده کار [[دنیا]] و [[آخرت]] تو را به عهده گیرد و آنچه را [[دوست]] می‌داری برایت نگه دارد<ref>شرح نراقی، ص۲۵.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۲۷.</ref> | امام سجاد{{ع}} در این رساله در مورد حق [[خدا]] می‌فرماید: {{متن حدیث|فَأَمَّا حَقُّ اللَّهِ الْأَكْبَرُ فَإِنَّكَ تَعْبُدُهُ لَا تُشْرِكُ بِهِ شَيْئاً...}}؛ اما حق بزرگ‌تر [[خداوند]] آن است که او را بپرستی و چیزی را [[شریک]] او قرار ندهی و اگر از روی [[اخلاص]] چنین کنی، [[خدا]] بر خود مقرر کرده کار [[دنیا]] و [[آخرت]] تو را به عهده گیرد و آنچه را [[دوست]] می‌داری برایت نگه دارد<ref>شرح نراقی، ص۲۵.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۲۷.</ref> | ||
== | ==[[دعای ابوحمزه ثمالی]]== | ||
این دعای [[شریف]] که در سحرهای [[ماه رمضان]] خوانده می‌شود، در مصباح المتهجّد [[شیخ طوسی]] (م ۴۶۰ ه) [[نقل]] شده است. از آنجا که این [[دعا]] توسط ابوحمزه ثمالی<ref>ثابت بن دینار.</ref> از [[اصحاب خاص]] [[امام سجاد]]{{ع}} [[روایت]] شده به نام او مشهور گشته است. [[محدث]] خبیر [[شیخ عباس قمی]] (م ۱۳۵۹ ه) با آوردن این دعا در مفاتیح‌الجنان موجب [[شهرت]] و رواج آن در بین عموم گشته است. طبق نقل محدث [[قمی]] [[امام زین‌العابدین]]{{ع}} در ماه رمضان بیشتر [[شب]] را به [[نماز]] مشغول بود و چون [[سحر]] می‌شد این دعا را می‌خواند<ref>مفاتیح الجنان، دعای ابوحمزه ثمالی.</ref>.<ref>فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله، دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۲۲۷.</ref> | این دعای [[شریف]] که در سحرهای [[ماه رمضان]] خوانده می‌شود، در مصباح المتهجّد [[شیخ طوسی]] (م ۴۶۰ ه) [[نقل]] شده است. از آنجا که این [[دعا]] توسط ابوحمزه ثمالی<ref>ثابت بن دینار.</ref> از [[اصحاب خاص]] [[امام سجاد]]{{ع}} [[روایت]] شده به نام او مشهور گشته است. [[محدث]] خبیر [[شیخ عباس قمی]] (م ۱۳۵۹ ه) با آوردن این دعا در مفاتیح‌الجنان موجب [[شهرت]] و رواج آن در بین عموم گشته است. طبق نقل محدث [[قمی]] [[امام زین‌العابدین]]{{ع}} در ماه رمضان بیشتر [[شب]] را به [[نماز]] مشغول بود و چون [[سحر]] می‌شد این دعا را می‌خواند<ref>مفاتیح الجنان، دعای ابوحمزه ثمالی.</ref>.<ref>فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله، دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۲۲۷.</ref> | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
# [[تذکر]] احوال [[برزخ]] و [[قیامت]]: در ضمن این مناجات‌ها [[امام]] با سوز و گدازی وصف‌ناپذیر از [[تاریکی]] [[قبر]]، تنگی لحد، سؤال [[نکیر و منکر]]، [[خروج]] از قبر، شگفتی صحنه [[محشر]] و [[نگرانی]] از [[عقوبت الهی]] [[سخن]] می‌گوید و به [[خدا]] [[پناه]] می‌برد: {{متن حدیث|أَبْكِي لِظُلْمَةِ قَبْرِي أَبْكِي لِضِيقِ لَحْدِي...}} <ref>مفاتیح الجنان، دعای ابوحمزه ثمالی.</ref>؛ «برای تاریکی قبرم می‌گریم، برای تنگی لحدم می‌گریم.»...<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۲۸.</ref> | # [[تذکر]] احوال [[برزخ]] و [[قیامت]]: در ضمن این مناجات‌ها [[امام]] با سوز و گدازی وصف‌ناپذیر از [[تاریکی]] [[قبر]]، تنگی لحد، سؤال [[نکیر و منکر]]، [[خروج]] از قبر، شگفتی صحنه [[محشر]] و [[نگرانی]] از [[عقوبت الهی]] [[سخن]] می‌گوید و به [[خدا]] [[پناه]] می‌برد: {{متن حدیث|أَبْكِي لِظُلْمَةِ قَبْرِي أَبْكِي لِضِيقِ لَحْدِي...}} <ref>مفاتیح الجنان، دعای ابوحمزه ثمالی.</ref>؛ «برای تاریکی قبرم می‌گریم، برای تنگی لحدم می‌گریم.»...<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۲۸.</ref> | ||
==[[مناجات | ==[[مناجات خمس عشر]]== | ||
بنابر آنچه مرحوم [[شیخ عباس قمی]] [[نقل]] کرده<ref>مفاتیح‌الجنان، مناجات خمس‌عشر.</ref> [[علامه مجلسی]] در بحار فرموده است که این مناجات را در کتب بعضی [[اصحاب]] یافته و آنها گفته‌اند که آن را از امام علی‌بن الحسین{{ع}} [[روایت]] کرده‌اند<ref>بحارالانوار، ج۱۱، ص۱۴۲-۱۵۳.</ref>. همان‌طور که از نام این مناجات پیداست، مشتمل بر پانزده مناجات به [[اسامی]] زیر است: | بنابر آنچه مرحوم [[شیخ عباس قمی]] [[نقل]] کرده<ref>مفاتیح‌الجنان، مناجات خمس‌عشر.</ref> [[علامه مجلسی]] در بحار فرموده است که این مناجات را در کتب بعضی [[اصحاب]] یافته و آنها گفته‌اند که آن را از امام علی‌بن الحسین{{ع}} [[روایت]] کرده‌اند<ref>بحارالانوار، ج۱۱، ص۱۴۲-۱۵۳.</ref>. همان‌طور که از نام این مناجات پیداست، مشتمل بر پانزده مناجات به [[اسامی]] زیر است: | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
این مناجات‌ها با ذکر اوصاف [[حمیده]] خداوند در [[بخشش]] [[بندگان]] و انعام و [[احسان]] به آنان ادامه پیدا می‌کند و در پایان [[حضرت]] از خدای خویش به حق [[خمسه طیبه]] برآورده شدن حاجاتش را می‌طلبد<ref>مفاتیح‌الجنان، زیارت مطلقه امیرالمؤمنین{{ع}}.</ref>. در بخشی از این [[زیارت]] می‌خوانیم: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ إِنَّ قُلُوبَ الْمُخْبِتِينَ إِلَيْكَ وَالِهَةٌ وَ سُبُلَ الرَّاغِبِينَ إِلَيْكَ شَارِعَةٌ وَ أَعْلَامَ الْقَاصِدِينَ إِلَيْكَ وَاضِحَةٌ}}<ref>مفاتیح‌الجنان، زیارت مطلقه امیرالمؤمنین{{ع}}.</ref>؛ «بار خدایا دل‌های خاشعان و خداترسان در تو واله و حیران است و راه‌های مشتاقانت به جانب تو باز است و نشانه‌های آنان که آهنگ تو را دارند روشن و واضح است».<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۳۰.</ref> | این مناجات‌ها با ذکر اوصاف [[حمیده]] خداوند در [[بخشش]] [[بندگان]] و انعام و [[احسان]] به آنان ادامه پیدا می‌کند و در پایان [[حضرت]] از خدای خویش به حق [[خمسه طیبه]] برآورده شدن حاجاتش را می‌طلبد<ref>مفاتیح‌الجنان، زیارت مطلقه امیرالمؤمنین{{ع}}.</ref>. در بخشی از این [[زیارت]] می‌خوانیم: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ إِنَّ قُلُوبَ الْمُخْبِتِينَ إِلَيْكَ وَالِهَةٌ وَ سُبُلَ الرَّاغِبِينَ إِلَيْكَ شَارِعَةٌ وَ أَعْلَامَ الْقَاصِدِينَ إِلَيْكَ وَاضِحَةٌ}}<ref>مفاتیح‌الجنان، زیارت مطلقه امیرالمؤمنین{{ع}}.</ref>؛ «بار خدایا دل‌های خاشعان و خداترسان در تو واله و حیران است و راه‌های مشتاقانت به جانب تو باز است و نشانه‌های آنان که آهنگ تو را دارند روشن و واضح است».<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۳۰.</ref> | ||
==[[خطبه امام سجاد | ==[[خطبه امام سجاد در شام]]== | ||
وقتی کاروان اسرای [[کربلا]] وارد شام شد [[اهل‌بیت]] را به [[زندان]] بردند. [[یزید]] [[امام زین‌العابدین]]{{ع}} را به [[مسجد]] فرا خواند و خطیبی را‌طلبیده و به بالای [[منبر]] فرستاد. آن [[خطیب]] به [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و [[امام حسین]]{{ع}} بسیار [[ناسزا]] گفت و در مقابل [[معاویه]] و یزید را [[مدح]] بسیار کرد. امام سجاد{{ع}} ندا کرد و فرمود: «ای خطیب! برای [[خشنودی]] مخلوق خدا را به [[خشم]] آوردی؛ جای خود را در [[جهنم]] مهیا بدان». پس از آن [[حضرت]] از [[یزید]] رخصت‌طلبید که بالای [[منبر]] رود و مطالبی بیان کند که موجب [[خشنودی]] [[خداوند]] و [[اجر]] حاضران گردد. با [[اصرار]] حاضران یزید اجازه داد و [[امام]] شروع به [[سخنرانی]] کرد. | وقتی کاروان اسرای [[کربلا]] وارد شام شد [[اهل‌بیت]] را به [[زندان]] بردند. [[یزید]] [[امام زین‌العابدین]]{{ع}} را به [[مسجد]] فرا خواند و خطیبی را‌طلبیده و به بالای [[منبر]] فرستاد. آن [[خطیب]] به [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و [[امام حسین]]{{ع}} بسیار [[ناسزا]] گفت و در مقابل [[معاویه]] و یزید را [[مدح]] بسیار کرد. امام سجاد{{ع}} ندا کرد و فرمود: «ای خطیب! برای [[خشنودی]] مخلوق خدا را به [[خشم]] آوردی؛ جای خود را در [[جهنم]] مهیا بدان». پس از آن [[حضرت]] از [[یزید]] رخصت‌طلبید که بالای [[منبر]] رود و مطالبی بیان کند که موجب [[خشنودی]] [[خداوند]] و [[اجر]] حاضران گردد. با [[اصرار]] حاضران یزید اجازه داد و [[امام]] شروع به [[سخنرانی]] کرد. | ||
آن حضرت پس از [[حمد]] و [[ثنای الهی]] و [[درود]] و [[صلوات بر پیامبر]]{{صل}} و [[اهل بیت]] او{{عم}} خطبه‌ای در نهایت [[فصاحت]] و [[بلاغت]] ادا کرد که باعث سرازیر شدن [[اشک]] از چشم‌های حاضران می‌شد<ref>جلاءالعیون، ص۷۳۹؛ منتهی‌الآمال، ص۷۷۴.</ref>. | آن حضرت پس از [[حمد]] و [[ثنای الهی]] و [[درود]] و [[صلوات بر پیامبر]]{{صل}} و [[اهل بیت]] او{{عم}} خطبه‌ای در نهایت [[فصاحت]] و [[بلاغت]] ادا کرد که باعث سرازیر شدن [[اشک]] از چشم‌های حاضران می‌شد<ref>جلاءالعیون، ص۷۳۹؛ منتهی‌الآمال، ص۷۷۴.</ref>. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
[[خطبه امام]] این‌گونه آغاز می‌شود: «ای مردم خداوند به ما شش [[خصلت]] [[عطا]] فرموده و ما را به هفت ویژگی بر دیگران [[فضیلت]] بخشیده است. به ما [[علم]]، [[بردباری]]، [[سخاوت]]، فصاحت، [[شجاعت]] و [[محبت]] در [[قلوب]] [[مؤمنین]] را ارزانی داشت. اوست که ما را بر دیگران [[برتری]] داد به اینکه [[پیامبر]] بزرگ [[اسلام]] [[محمد]]{{صل}} و [[صدّیق]] ([[امام علی]]{{ع}} و طیّار ([[جعفر طیار]] [[برادر]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و [[شیر خدا]] و شیر رسولش ([[حمزه]]) و دو [[سبط]] این [[امت]] ([[امام حسن]] و [[حسین]]{{عم}} از ما هستند»<ref>جلاءالعیون، ص۷۴۰.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۳۰.</ref> | [[خطبه امام]] این‌گونه آغاز می‌شود: «ای مردم خداوند به ما شش [[خصلت]] [[عطا]] فرموده و ما را به هفت ویژگی بر دیگران [[فضیلت]] بخشیده است. به ما [[علم]]، [[بردباری]]، [[سخاوت]]، فصاحت، [[شجاعت]] و [[محبت]] در [[قلوب]] [[مؤمنین]] را ارزانی داشت. اوست که ما را بر دیگران [[برتری]] داد به اینکه [[پیامبر]] بزرگ [[اسلام]] [[محمد]]{{صل}} و [[صدّیق]] ([[امام علی]]{{ع}} و طیّار ([[جعفر طیار]] [[برادر]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و [[شیر خدا]] و شیر رسولش ([[حمزه]]) و دو [[سبط]] این [[امت]] ([[امام حسن]] و [[حسین]]{{عم}} از ما هستند»<ref>جلاءالعیون، ص۷۴۰.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۳۰.</ref> | ||
== | ==[[مسند امام سجاد]]{{ع}}== | ||
در دهه‌های اخیر به [[همت]] پژوهشگر توانا [[مرحوم علامه]] شیخ [[عزیزالله عطاردی]] مجموعه [[سخنان امام سجاد]]{{ع}} در قالب یک اثر دو جلدی تحت عنوان "مُسند الامام السجاد{{ع}}" به [[زیور]] طبع آراسته شده است. [[نصوص]] مربوط به [[امامت]] آن [[حضرت]]، [[سیرت]] و [[فضائل]]، احوال و جریانات [[زندگی]] ایشان، [[اصحاب]] و [[یاران]] و [[معارف]] رسیده از ایشان در زمینه‌های گوناگون مثل [[تفسیر قرآن]] و [[ادعیه]] مختلف از جمله مطالب این مجموعه است که نظر به اهمیت این اثر آن را در خاتمه مقاله اضافه کردیم. | در دهه‌های اخیر به [[همت]] پژوهشگر توانا [[مرحوم علامه]] شیخ [[عزیزالله عطاردی]] مجموعه [[سخنان امام سجاد]]{{ع}} در قالب یک اثر دو جلدی تحت عنوان "مُسند الامام السجاد{{ع}}" به [[زیور]] طبع آراسته شده است. [[نصوص]] مربوط به [[امامت]] آن [[حضرت]]، [[سیرت]] و [[فضائل]]، احوال و جریانات [[زندگی]] ایشان، [[اصحاب]] و [[یاران]] و [[معارف]] رسیده از ایشان در زمینه‌های گوناگون مثل [[تفسیر قرآن]] و [[ادعیه]] مختلف از جمله مطالب این مجموعه است که نظر به اهمیت این اثر آن را در خاتمه مقاله اضافه کردیم. | ||
در باب [[علم]]، آن حضرت فرموده است: {{متن حدیث|إِنَّ أَفْضَلَ الْأَعْمَالِ مَا عُمِلَ بِالسُّنَّةِ وَ إِنْ قَلَّ}}<ref>مسند الامام السجاد{{ع}}، ج۱، ص۱۹۴.</ref>؛ «[[برترین اعمال]]، کاری است که مطابق با [[سنت]] ([[نبوی]]) باشد حتی اگر اندک باشد».<ref>تاریخ چهارده معصوم{{عم}} (جلاءالعیون)، محمدباقر مجلسی، انتشارات سرور، ۱۳۷۳، چاپ اول؛ تحف‌العقول عن آل الرسول، ابن‌شعبه حرّانی، مترجم و مصحح: آیت‌الله کمره‌ای، علی‌اکبر غفاری، انتشارات کتابچی، ۱۳۷۳، چاپ پنجم؛ رساله حقوق امام سجاد{{ع}} (شرح نراقی)، علی‌محمد حیدری نراقی، انتشارات مهدی نراقی، ۱۳۹۰، چاپ بیست و هشتم؛ مسند الإمام السجاد{{ع}}، عزیزالله العطاردی، الجزء الاول، انتشارات عطارد، ۱۳۷۹، چاپ اول؛ مفاتیح‌الجنان، عباس قمی.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۳۱.</ref> | در باب [[علم]]، آن حضرت فرموده است: {{متن حدیث|إِنَّ أَفْضَلَ الْأَعْمَالِ مَا عُمِلَ بِالسُّنَّةِ وَ إِنْ قَلَّ}}<ref>مسند الامام السجاد{{ع}}، ج۱، ص۱۹۴.</ref>؛ «[[برترین اعمال]]، کاری است که مطابق با [[سنت]] ([[نبوی]]) باشد حتی اگر اندک باشد».<ref>تاریخ چهارده معصوم{{عم}} (جلاءالعیون)، محمدباقر مجلسی، انتشارات سرور، ۱۳۷۳، چاپ اول؛ تحف‌العقول عن آل الرسول، ابن‌شعبه حرّانی، مترجم و مصحح: آیت‌الله کمره‌ای، علی‌اکبر غفاری، انتشارات کتابچی، ۱۳۷۳، چاپ پنجم؛ رساله حقوق امام سجاد{{ع}} (شرح نراقی)، علی‌محمد حیدری نراقی، انتشارات مهدی نراقی، ۱۳۹۰، چاپ بیست و هشتم؛ مسند الإمام السجاد{{ع}}، عزیزالله العطاردی، الجزء الاول، انتشارات عطارد، ۱۳۷۹، چاپ اول؛ مفاتیح‌الجنان، عباس قمی.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۳۱.</ref> | ||