هویت: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ دسامبر ۲۰۲۰
خط ۲۵: خط ۲۵:
==ابعاد هویت==
==ابعاد هویت==
هویت با توجه به عناصر تشکیل دهندۀ آن و بستری که هویت در آن شکل گرفته است، به اقسام مختلفی تقسیم می‌‌گردد:
هویت با توجه به عناصر تشکیل دهندۀ آن و بستری که هویت در آن شکل گرفته است، به اقسام مختلفی تقسیم می‌‌گردد:
# هویت فردی: [[باورهای اساسی]] و بنیادی [[فرد]] دربارۀ خود، اهداف، [[ارزش‌ها]]، [[باورها]]، ترجیحات و [[انتخاب]]، اجزای اصلی تشکیل دهندۀ "هویت فردی" هستند<ref>ر.ک: نوری، نجیب الله؛ عسگری، علی؛ نارویی نصرتی، رحیم؛ شجاعی، محمد صادق، «ساختار مفهومی هویت بر پایه منابع اسلامی»، روان‌شناسی و دین، ۱۳۹۵، شماره ۳۶، ص ۵-۲۴.</ref>. در هویت فردی، تلاش بر آن است تا به پرسش‌هایی نظیر من کیستم؟ نیازهای من چیست؟ نسبت به دیگران چه وظایفی دارم؟ دیگران، نسبت به من چه وظایفی دارند؟<ref>ر.ک: مولایی، ابوالفضل، «هویت دینی و ملی ایرانیان»، روزنامۀ کیهان، ۱۳/۵/۱۳۸۶.</ref> چه نسبتی میان من و [[جهان]] بیرون وجود دارد؟، میان تن و روان من چه رابطه ای است؟ پاسخ داده شود<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>.
# '''[[هویت فردی]]''': [[باورهای اساسی]] و بنیادی [[فرد]] دربارۀ خود، اهداف، [[ارزش‌ها]]، [[باورها]]، ترجیحات و [[انتخاب]]، اجزای اصلی تشکیل دهندۀ "هویت فردی" هستند<ref>ر.ک: نوری، نجیب الله؛ عسگری، علی؛ نارویی نصرتی، رحیم؛ شجاعی، محمد صادق، «ساختار مفهومی هویت بر پایه منابع اسلامی»، روان‌شناسی و دین، ۱۳۹۵، شماره ۳۶، ص ۵-۲۴.</ref>. در هویت فردی، تلاش بر آن است تا به پرسش‌هایی نظیر من کیستم؟ نیازهای من چیست؟ نسبت به دیگران چه وظایفی دارم؟ دیگران، نسبت به من چه وظایفی دارند؟<ref>ر.ک: مولایی، ابوالفضل، «هویت دینی و ملی ایرانیان»، روزنامۀ کیهان، ۱۳/۵/۱۳۸۶.</ref> چه نسبتی میان من و [[جهان]] بیرون وجود دارد؟، میان تن و روان من چه رابطه ای است؟ پاسخ داده شود<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>.
# هویت [[اجتماعی]]: هویت [[اجتماعی]]، یعنی اینکه [[فرد]] نقش‌ها و [[وظایف اجتماعی]] خود را بشناسد و انتظارات [[جامعه]] را از خود بداند<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>. بر اساس [[منابع اسلامی]]، [[هویت جامعۀ اسلامی]] به دو عنصر اساسیِ [[تعهد]] به [[آرمان‌های اسلامی]] و [[اطاعت از رهبری]] [[جامعه]]، بستگی دارد. از این رو، هویت [[اجتماعی]] هیچ‌گاه از [[رهبری]] [[جامعه]]، قابل تفکیک نیست و به همین [[دلیل]] در متون [[اسلامی]]، [[شناخت]] [[رهبر]]، ملاک [[مسلمانی]] شناخته شده و کسی که بمیرد و [[امام]] زمانش را نشناسد، فاقد [[هویت اسلامی]]، شمرده شده است<ref>ر.ک. اراکی، محسن، نگاهی به رسالت و امامت، ص ۸۳.</ref>. در نتیجه، اگر [[جامعه]] ای از [[امام حق]]، [[تبعیت]] کند، دارای هویت [[اجتماعی]] سالم است و در صورت [[پیروی از امام]] ناحق و [[شیطانی]]، هویت [[اجتماعی]] آن [[جامعه]]، شکل [[ناهنجار]] به خود می‌‌گیرد.
# '''[[هویت اجتماعی]]''': هویت [[اجتماعی]]، یعنی اینکه [[فرد]] نقش‌ها و [[وظایف اجتماعی]] خود را بشناسد و انتظارات [[جامعه]] را از خود بداند<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>. بر اساس [[منابع اسلامی]]، [[هویت جامعۀ اسلامی]] به دو عنصر اساسیِ [[تعهد]] به [[آرمان‌های اسلامی]] و [[اطاعت از رهبری]] [[جامعه]]، بستگی دارد. از این رو، هویت [[اجتماعی]] هیچ‌گاه از [[رهبری]] [[جامعه]]، قابل تفکیک نیست و به همین [[دلیل]] در متون [[اسلامی]]، [[شناخت]] [[رهبر]]، ملاک [[مسلمانی]] شناخته شده و کسی که بمیرد و [[امام]] زمانش را نشناسد، فاقد [[هویت اسلامی]]، شمرده شده است<ref>ر.ک. اراکی، محسن، نگاهی به رسالت و امامت، ص ۸۳.</ref>. در نتیجه، اگر [[جامعه]] ای از [[امام حق]]، [[تبعیت]] کند، دارای هویت [[اجتماعی]] سالم است و در صورت [[پیروی از امام]] ناحق و [[شیطانی]]، هویت [[اجتماعی]] آن [[جامعه]]، شکل [[ناهنجار]] به خود می‌‌گیرد.
# هویت [[خانوادگی]]: منظور از این نوع هویت، [[تعیین]] نسبت میان [[فرد]] و [[خانواده]] اوست و اینکه چه پیوندهایی میان آنان وجود دارد؟<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>
# '''[[هویت خانوادگی]]''': منظور از این نوع هویت، [[تعیین]] نسبت میان [[فرد]] و [[خانواده]] اوست و اینکه چه پیوندهایی میان آنان وجود دارد؟<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>
# هویت ملی: هویت ملی، بدان معناست که [[فرد]] بداند در [[کشور]] خود، چه [[جایگاه]] و [[مسؤولیت]] [[مدنی]] دارد و چه [[خدمت]] شایسته‌ای، می‌‌تواند برای [[کشور]] و [[ملت]] خود انجام دهد<ref>ر.ک: درآمدی بر فرهنگ و هویت ایرانی، مریم صنیع اجلال، انتشارات توسعه مطالعات ملی- ۱۳۸۴- ص ۱۰۴.</ref>. البته، مسئله [[وحدت]] بین تمامی افراد یک [[ملت]]، [[بهترین]] زمینه ساز بروز هویت ملی، است؛ زیرا [[ارزش‌ها]]، افتخارات و ویژگی‌های برجسته یک [[ملت]]، زمانی تبلور می‌‌یابد که [[وحدت]] کامل بین اقشار و آحاد آن [[جامعه]]، تحقق یابد<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>.
# '''[[هویت ملی]]''': هویت ملی، بدان معناست که [[فرد]] بداند در [[کشور]] خود، چه [[جایگاه]] و [[مسؤولیت]] [[مدنی]] دارد و چه [[خدمت]] شایسته‌ای، می‌‌تواند برای [[کشور]] و [[ملت]] خود انجام دهد<ref>ر.ک: درآمدی بر فرهنگ و هویت ایرانی، مریم صنیع اجلال، انتشارات توسعه مطالعات ملی- ۱۳۸۴- ص ۱۰۴.</ref>. البته، مسئله [[وحدت]] بین تمامی افراد یک [[ملت]]، [[بهترین]] زمینه ساز بروز هویت ملی، است؛ زیرا [[ارزش‌ها]]، افتخارات و ویژگی‌های برجسته یک [[ملت]]، زمانی تبلور می‌‌یابد که [[وحدت]] کامل بین اقشار و آحاد آن [[جامعه]]، تحقق یابد<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>.
# [[هویت دینی]]: [[هویت دینی]]، یعنی اینکه شخص بداند چه [[دینی]] را [[انتخاب]] کرده و آن [[دین]] چه چیزی را از او می‌‌خواهد که انجام دهد و چه چیزی را باید ترک کند. [[فرد]] [[مؤمن]]، با [[پذیرش]] [[دین]] به عنوان اصل [[اعتقادی]] و [[احساس]] [[تعهّد]] و تعلّق به آن در زندگیِ خود، تغییرات و نتایج مهمّی را تجربه می‌‌کند که [[هویّت]] [[دینی]]<ref>Religious Identity.</ref> نام دارد<ref>ر.ک: محمد جواد چیت‏ساز قمی، گسست نسلی در ایران: افسانه یا واقعیت، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی، ۱۳۸۳، ص۲۱-۴۳.</ref>.  
# '''[[هویت دینی]]''': [[هویت دینی]]، یعنی اینکه شخص بداند چه [[دینی]] را [[انتخاب]] کرده و آن [[دین]] چه چیزی را از او می‌‌خواهد که انجام دهد و چه چیزی را باید ترک کند. [[فرد]] [[مؤمن]]، با [[پذیرش]] [[دین]] به عنوان اصل [[اعتقادی]] و [[احساس]] [[تعهّد]] و تعلّق به آن در زندگیِ خود، تغییرات و نتایج مهمّی را تجربه می‌‌کند که [[هویّت]] [[دینی]]<ref>Religious Identity.</ref> نام دارد<ref>ر.ک: محمد جواد چیت‏ساز قمی، گسست نسلی در ایران: افسانه یا واقعیت، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی، ۱۳۸۳، ص۲۱-۴۳.</ref>.  
# هویت [[فرهنگی]]: این بُعد از هویت، مهم ترین نوع هویت است؛ زیرا، هویت [[فرهنگی]] به صورت جدی در تحقق سایر هویت‌ها نقش دارد. در این سطح از هویت، [[فرد]] به [[درستی]] باید [[فرهنگ]] خود را شناخته، [[درک]] کرده و وجوه امتیاز آن را نسبت به سایر [[فرهنگ‌ها]] بداند. همچنین قدردان آن باشد و در پرورش و اشاعه [[فرهنگ]] خود تلاش نماید<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>.
# '''[[هویت فرهنگی]]''': این بُعد از هویت، مهم ترین نوع هویت است؛ زیرا، هویت [[فرهنگی]] به صورت جدی در تحقق سایر هویت‌ها نقش دارد. در این سطح از هویت، [[فرد]] به [[درستی]] باید [[فرهنگ]] خود را شناخته، [[درک]] کرده و وجوه امتیاز آن را نسبت به سایر [[فرهنگ‌ها]] بداند. همچنین قدردان آن باشد و در پرورش و اشاعه [[فرهنگ]] خود تلاش نماید<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>.
# هویت تمدنی: منظور از هویت تمدنی، [[معرفت]] و [[آگاهی]] عمیق [[آدمی]]، نسبت به تمدنی است که منسوب به آن است. [[احساس]] تعلق به یک [[تمدن]]، به معنای [[وابستگی]] به تمامی مظاهر آن [[تمدن]]؛ از جمله مشاهیر، افتخارات، میراث‌ها و ارزش‌های آن است<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>.
# '''[[هویت تمدنی]]''': منظور از هویت تمدنی، [[معرفت]] و [[آگاهی]] عمیق [[آدمی]]، نسبت به تمدنی است که منسوب به آن است. [[احساس]] تعلق به یک [[تمدن]]، به معنای [[وابستگی]] به تمامی مظاهر آن [[تمدن]]؛ از جمله مشاهیر، افتخارات، میراث‌ها و ارزش‌های آن است<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>.


==منابع==
==منابع==
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش