زینب بنت خزیمه در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

اما از جهت مادری، بسیاری از مصادر از نسبش، یادی نکرده‌اند. [[ابن عبدالبر]] از قول [[ابی الحسن جرجانی]]، نسّابه او را [[خواهر]] [[میمونه بنت حارث]]، [[همسر گرامی رسول خدا]]{{صل}} معرفی کرده، می‌افزاید: "این مطلب را از کسی غیر از ایشان ندیدم"<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۴، ص۱۸۵۳.</ref>. [[ابن حبیب بغدادی]] نیز [[برادران]] و [[خواهران]] مادری ایشان را چنین برمی شمارد: [[ام‌الفضل لبابة کبری بنت حارث]] [[همسر]] [[عباس]]، [[عموی پیامبر]]{{صل}}، [[مادر]] [[ابن‌عباس]] و لبابة صغری، [[همسر]] [[ولید بن مغیره]]، [[مادر]] [[خالد بن ولید]] و [[عزه بنت حارث]]. سپس به طرح نام [[خواهران]] مادری [[زینب بنت خزیمه]] می‌پردازد و چنین برمی‌شمارد: [[میمونه بنت حارث]]، [[اسماء بنت عمیس]]، [[همسر]] [[جعفر بن ابی‌طالب]] و [[سلامه بنت عمیس]]، [[همسر]] [[حمزة بن عبدالمطلب]]<ref>ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۱۰۶-۱۰۹؛ همچنین علی بن الحسین مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۳۰۰؛ نویری، نهایة الإرب فی فنون الأدب، ج۱۸، ص۱۷۸؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۲۹؛ شمس الدین محمد ذهبی، تاریخ اسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ج۲، ص۲۵۵.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[زینب بنت خزیمه (مقاله)|زینب بنت خزیمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۹۶-۳۹۷؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[ زینب بنت خزیمه - علی‌زاده (مقاله)|زینب بنت خزیمه]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵]]، ج۵، ص۲۳۶.</ref>.

[[زینب بنت خزیمه]] را به علت [[عطوفت]] و [[مهربانی]] با [[مساکین]] و [[فقرا]] ام‌المساکین ([[مادر]] [[بیچارگان]]) [[لقب]] دادند<ref>السیرة النبویه، حلبی، ابن هشام، ج۲، ص۶۴۷؛ عیون الاثر، ابن سید الناس، ج۲، ص۳۷۰؛ تاریخ الاسلام، ذهبی، ج۲، ص۲۵۵؛ السیره الحلبیه، حلبی، ج۳، ص۴۰۶؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۶، ص۱۲۹.</ref>. او در روزگار [[جاهلی]] نیز به همین [[لقب]] مشهور بوده است<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۸، ص۹۱؛ السیرة النبویة، ابن هشام، ج۲، ص۴۶۷؛ اعلام الوری بأعلام الهدی، طبرسی، ص۱۴۲؛ المحبر، ابن حبیب، ص۸۳؛ تاریخ الطبری، طبری، ج۱۱، ص۵۹۵؛ عیون الاثر، ابن سید الناس، ج۲، ص۳۷۰؛ المنتظم، ابن جوزی، ج۳، ص۱۶۱؛ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۴، ص۱۸۵۳.</ref>. او خودش می‌گوید: "کنیزکی سیاه داشتم و روزی به پیامبر{{صل}} گفتم می‌خواهم این کنیز را [[آزاد]] کنم. پیامبر{{صل}} فرمودند: "چه خوب است با فروش او فدیه [[آزادی]] [[برادر]] زاده‌‌ها یا خواهرزاده‌های خود را از گوسفند چرانی بپردازی و درآمد فروش او را مایه آسوده شدن آنان از گوسفند چرانی قرار دهی"<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۸، ص۹۲؛ عیون الاثر، ابن سید الناس، ج۲، ص۳۷۰؛ سبل الهدی و الرشاد، صالحی شامی، ج۱۱، ص۲۰۵.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[زینب بنت خزیمه (مقاله)|زینب بنت خزیمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۹۷-۳۹۸؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[ زینب بنت خزیمه - علی‌زاده (مقاله)|زینب بنت خزیمه]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵]]، ج۵، ص۲۳۶-۲۳۶.</ref>.

این [[ازدواج]]، بیست روز پس از [[ازدواج]] [[رسول خدا]]{{صل}} با [[حفصه بنت عمر بن خطاب]]<ref>ابن قتیبه، المعارف، ص۱۵۸.</ref> در [[ماه رمضان]] [[سال سوم هجری]]، در سی و یکمین ماه [[هجرت]] صورت گرفت<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۹۱؛ شمس الدین محمد ذهبی، تاریخ اسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ج۲، ص۲۵۵؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۳، ص۲۰۶؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۱۱، ص۵۹۶.</ref>؛ اما ابن عبدالبر اندلسی بر این [[باور]] است که [[ازدواج]] [[رسول الله]]{{صل}} با [[زینب بنت خزیمه]] در [[تاریخی]] غیر از این صورت گرفته است. او وقوع این [[ازدواج]] را هفت سال پس از [[وفات خدیجه]]{{س}} می‌داند<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۱، ص۴۶.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[زینب بنت خزیمه (مقاله)|زینب بنت خزیمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۹۸؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[ زینب بنت خزیمه - علی‌زاده (مقاله)|زینب بنت خزیمه]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵]]، ج۵، ص۲۳۷-۲۳۸.</ref>.

پس از [[مرگ]] وی، پیامبر{{صل}} با [[ام سلمه]] ازدواج کرد و ام سلمه وارد [[خانه]] وی شد و در آنجا [[زندگی]] کرد<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۸، ص۱۳۱؛ أمتاع الاسماع، مقریزی، ج۱۰، ص۹۳.</ref>. ام سلمه می‌گوید: "پیامبر{{صل}} مرا عقد فرمود و مرا از خانه خودم به حجره [[همسر]] درگذشته‌اش، [[زینب دختر خزیمه]]، که به [[ام المساکین]] معروف بود، برد. در آن خانه جوال کوچکی بود که در آن نگاه کردم و دیدم مقدار اندکی جو در آن است. دستاس و کاسه و دیگچه‌ای هم در آنجا بود و چون در آن دیگ نگریستم، اندکی پیه و چربی بود. جو را برداشتم و دستاس کردم و همان چربی اندک را خورشت قرار دادم و این، غذای پیامبر با [[زینب]] بود"<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۸، ص۷۳؛ المنتظم، ابن جوزی، ج۳، ص۲۰۷.</ref>.<ref> [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[ زینب بنت خزیمه - علی‌زاده (مقاله)|زینب بنت خزیمه]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵]]، ج۵، ص۲۳۷-۲۳۸.</ref>.

مطلب آخر اینکه [[زینب بنت خزیمه]] را می‌توان جزء معدود [[همسران رسول خدا]]{{صل}} برشمرد که روایتی از او در کتب [[راویان]] و [[محدثان]] [[نقل]] نشده است<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[زینب بنت خزیمه (مقاله)|زینب بنت خزیمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۹۹؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[ زینب بنت خزیمه - علی‌زاده (مقاله)|زینب بنت خزیمه]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵]]، ج۵، ص۲۳۸.</ref>.