آبرو در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'فرد' به 'فرد'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'فرد' به 'فرد')
خط ۱۳: خط ۱۳:
*معادل [[قرآنی]] [[آبرو]] "وجیه =[[آبرومند]]" است {{متن قرآن|إِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهًا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ}}<ref>«آنگاه فرشتگان گفتند: ای مریم! خداوند تو را به کلمه‌ای از خویش نوید می‌دهد (که) نامش مسیح پسر مریم است، در این جهان و در جهان واپسین آبرومند  و از نزدیک‌شدگان (به خداوند) است» سوره آل عمران، آیه ۴۵.</ref>؛ {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ آذَوْا مُوسَى فَبَرَّأَهُ اللَّهُ مِمَّا قَالُوا وَكَانَ عِنْدَ اللَّهِ وَجِيهًا}}<ref>«ای مؤمنان! همچون کسانی نباشید که موسی را آزردند و خداوند او را از آنچه (درباره او) گفتند برکنار داشت و او نزد خداوند آبرومند بود» سوره احزاب، آیه ۶۹.</ref>. بر این اساس واژه مرتبط با [[آبرومندی]] در [[قرآن]] بیشتر "[[کرامت]]"، "[[حبّ]]" و "[[وُدّ]]" است.
*معادل [[قرآنی]] [[آبرو]] "وجیه =[[آبرومند]]" است {{متن قرآن|إِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهًا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ}}<ref>«آنگاه فرشتگان گفتند: ای مریم! خداوند تو را به کلمه‌ای از خویش نوید می‌دهد (که) نامش مسیح پسر مریم است، در این جهان و در جهان واپسین آبرومند  و از نزدیک‌شدگان (به خداوند) است» سوره آل عمران، آیه ۴۵.</ref>؛ {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ آذَوْا مُوسَى فَبَرَّأَهُ اللَّهُ مِمَّا قَالُوا وَكَانَ عِنْدَ اللَّهِ وَجِيهًا}}<ref>«ای مؤمنان! همچون کسانی نباشید که موسی را آزردند و خداوند او را از آنچه (درباره او) گفتند برکنار داشت و او نزد خداوند آبرومند بود» سوره احزاب، آیه ۶۹.</ref>. بر این اساس واژه مرتبط با [[آبرومندی]] در [[قرآن]] بیشتر "[[کرامت]]"، "[[حبّ]]" و "[[وُدّ]]" است.
*"وجیه =[[آبرومند]]" یکی از کلمات کلیدی [[قرآن]] و کلمه کانونی حوزه معنایی که شامل کلماتی چون: "[[جاه]]"، (وجاهت)، "تعفّف"، "[[عِرض]]"، "[[بیاض]] وجه"، "سواد وجه"، "[[ذلت]]"، "[[نهی]] از [[غیبت]]"، "[[ودّ]]"، "[[نفی]] [[خزی]]"، "[[نهی]] از [[تمسخر]]"، "[[نجات]] از [[ذلت]]"، "[[نجات]] از [[خزی]]"، "[[نجات]] از فضاحت"، "[[عِرض]]" و "[[ناموس]]" است.
*"وجیه =[[آبرومند]]" یکی از کلمات کلیدی [[قرآن]] و کلمه کانونی حوزه معنایی که شامل کلماتی چون: "[[جاه]]"، (وجاهت)، "تعفّف"، "[[عِرض]]"، "[[بیاض]] وجه"، "سواد وجه"، "[[ذلت]]"، "[[نهی]] از [[غیبت]]"، "[[ودّ]]"، "[[نفی]] [[خزی]]"، "[[نهی]] از [[تمسخر]]"، "[[نجات]] از [[ذلت]]"، "[[نجات]] از [[خزی]]"، "[[نجات]] از فضاحت"، "[[عِرض]]" و "[[ناموس]]" است.
*از آنجا که اعتبار وجودی [[انسان]] در [[خانواده]] و [[جامعه]]، مبتنی بر [[آبرومندی]] و [[منش]] و [[شخصیت]] اوست و [[قرآن]] ملاک‌هایی برای [[آبرومند]] بیان داشته که در رأس آن [[ایمان]] و [[عمل صالح]] است {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا}}<ref>«به زودی (خداوند) بخشنده برای آنان که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند، (در دل‌ها) مهری خواهد نهاد» سوره مریم، آیه ۹۶.</ref>، معلوم می‌شود که [[منش]] [[اجتماعی]] [[فرد]] را، [[آبرو]] و حیثیت او تشکیل می‌دهد. [[ابودردا]] گوید: فردی در حضور [[رسول خدا]]{{صل}} به دیگری [[دشنام]] داد و مردی از میان آن [[قوم]]، پاسخ او را داد. پس [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: هر کس از آبروی [[برادر]] خود [[دفاع]] کند، این عمل حجابی برای او از [[آتش دوزخ]] خواهد بود<ref>الامالی، شیخ مفید، ص۳۸۶.</ref>.
*از آنجا که اعتبار وجودی [[انسان]] در [[خانواده]] و [[جامعه]]، مبتنی بر [[آبرومندی]] و [[منش]] و [[شخصیت]] اوست و [[قرآن]] ملاک‌هایی برای [[آبرومند]] بیان داشته که در رأس آن [[ایمان]] و [[عمل صالح]] است {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا}}<ref>«به زودی (خداوند) بخشنده برای آنان که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند، (در دل‌ها) مهری خواهد نهاد» سوره مریم، آیه ۹۶.</ref>، معلوم می‌شود که [[منش]] [[اجتماعی]] فرد را، [[آبرو]] و حیثیت او تشکیل می‌دهد. [[ابودردا]] گوید: فردی در حضور [[رسول خدا]]{{صل}} به دیگری [[دشنام]] داد و مردی از میان آن [[قوم]]، پاسخ او را داد. پس [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: هر کس از آبروی [[برادر]] خود [[دفاع]] کند، این عمل حجابی برای او از [[آتش دوزخ]] خواهد بود<ref>الامالی، شیخ مفید، ص۳۸۶.</ref>.
*[[قرآن]]، [[انسان]] را به عنوان موجودی که ذاتاً دارای [[کرامت]] و [[ارزش]] و اعتبار است معرفی می‌کند: {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا}}<ref>«و به راستی ما فرزندان آدم را ارجمند داشته‌ایم و آنان را در خشکی و دریا (بر مرکب) سوار کرده‌ایم و به آنان از چیزهای پاکیزه روزی داده‌ایم و آنان را بر بسیاری از آنچه آفریده‌ایم، نیک برتری بخشیده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۷۰.</ref>. [[عقل]]، [[آگاهی]] و [[حیا]] از برجسته‌ترین مظاهر [[کرامت]] و [[آبرومندی]] [[انسان]] به شمار می‌رود.
*[[قرآن]]، [[انسان]] را به عنوان موجودی که ذاتاً دارای [[کرامت]] و [[ارزش]] و اعتبار است معرفی می‌کند: {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا}}<ref>«و به راستی ما فرزندان آدم را ارجمند داشته‌ایم و آنان را در خشکی و دریا (بر مرکب) سوار کرده‌ایم و به آنان از چیزهای پاکیزه روزی داده‌ایم و آنان را بر بسیاری از آنچه آفریده‌ایم، نیک برتری بخشیده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۷۰.</ref>. [[عقل]]، [[آگاهی]] و [[حیا]] از برجسته‌ترین مظاهر [[کرامت]] و [[آبرومندی]] [[انسان]] به شمار می‌رود.
*[[محبوبیت]] و [[موقعیت]] بهتر (از جهت داشتن [[فضیلت]]) با تعبیر "[[وُدّ]]" که برآمده از [[ایمان]] و [[عمل صالح]] است از دیگر مظاهر [[کرامت]] و [[آبرومندی]] در [[قرآن]] یاد شده است: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا}}<ref>«به زودی (خداوند) بخشنده برای آنان که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند، (در دل‌ها) مهری خواهد نهاد» سوره مریم، آیه ۹۶.</ref>. همچنین عنصر "[[تقوا]]" به عنوان یکی دیگر از عوامل اعتبار و [[آبرومندی]] [[انسان در قرآن]] گوشزد گردیده است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ}}<ref>«ای مردم! ما شما را از مردی و زنی آفریدیم و شما را گروه‌ها و قبیله‌ها کردیم تا یکدیگر را باز شناسید، بی‌گمان گرامی‌ترین شما نزد خداوند پرهیزگارترین شماست، به راستی خداوند دانایی آگاه است» سوره حجرات، آیه ۱۳.</ref>. [[آبرومندی]] به عنوان ارزشی والا، آن هم در [[دنیا]] و [[آخرت]] برای [[شخصیت]] بزرگ و محبوبی چون [[عیسی]] در [[قرآن]]، حاکی از اهمیت [[اجتماعی]] آن است: {{متن قرآن|إِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهًا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ}}<ref>«آنگاه فرشتگان گفتند: ای مریم! خداوند تو را به کلمه‌ای از خویش نوید می‌دهد (که) نامش مسیح پسر مریم است، در این جهان و در جهان واپسین آبرومند  و از نزدیک‌شدگان (به خداوند) است» سوره آل عمران، آیه ۴۵.</ref>. [[موسی]] نیز در [[قرآن]] به عنوان شخصیتی [[آبرومند]] معرفی شده است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ آذَوْا مُوسَى فَبَرَّأَهُ اللَّهُ مِمَّا قَالُوا وَكَانَ عِنْدَ اللَّهِ وَجِيهًا}}<ref>«ای مؤمنان! همچون کسانی نباشید که موسی را آزردند و خداوند او را از آنچه (درباره او) گفتند برکنار داشت و او نزد خداوند آبرومند بود» سوره احزاب، آیه ۶۹.</ref>.
*[[محبوبیت]] و [[موقعیت]] بهتر (از جهت داشتن [[فضیلت]]) با تعبیر "[[وُدّ]]" که برآمده از [[ایمان]] و [[عمل صالح]] است از دیگر مظاهر [[کرامت]] و [[آبرومندی]] در [[قرآن]] یاد شده است: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا}}<ref>«به زودی (خداوند) بخشنده برای آنان که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند، (در دل‌ها) مهری خواهد نهاد» سوره مریم، آیه ۹۶.</ref>. همچنین عنصر "[[تقوا]]" به عنوان یکی دیگر از عوامل اعتبار و [[آبرومندی]] [[انسان در قرآن]] گوشزد گردیده است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ}}<ref>«ای مردم! ما شما را از مردی و زنی آفریدیم و شما را گروه‌ها و قبیله‌ها کردیم تا یکدیگر را باز شناسید، بی‌گمان گرامی‌ترین شما نزد خداوند پرهیزگارترین شماست، به راستی خداوند دانایی آگاه است» سوره حجرات، آیه ۱۳.</ref>. [[آبرومندی]] به عنوان ارزشی والا، آن هم در [[دنیا]] و [[آخرت]] برای [[شخصیت]] بزرگ و محبوبی چون [[عیسی]] در [[قرآن]]، حاکی از اهمیت [[اجتماعی]] آن است: {{متن قرآن|إِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهًا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ}}<ref>«آنگاه فرشتگان گفتند: ای مریم! خداوند تو را به کلمه‌ای از خویش نوید می‌دهد (که) نامش مسیح پسر مریم است، در این جهان و در جهان واپسین آبرومند  و از نزدیک‌شدگان (به خداوند) است» سوره آل عمران، آیه ۴۵.</ref>. [[موسی]] نیز در [[قرآن]] به عنوان شخصیتی [[آبرومند]] معرفی شده است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ آذَوْا مُوسَى فَبَرَّأَهُ اللَّهُ مِمَّا قَالُوا وَكَانَ عِنْدَ اللَّهِ وَجِيهًا}}<ref>«ای مؤمنان! همچون کسانی نباشید که موسی را آزردند و خداوند او را از آنچه (درباره او) گفتند برکنار داشت و او نزد خداوند آبرومند بود» سوره احزاب، آیه ۶۹.</ref>.
۲۱۸٬۴۳۸

ویرایش