بدون خلاصۀ ویرایش
(←مقدمه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
بر پایه روایت [[زهری]] از [[ابو سعید خُدری]] [[انصاری]] نیز [[نزول]] این [[آیه]] در پی [[اعتراض]] ذوالخویصره انجام گرفته است.<ref>اسباب النزول، ص ۲۵۳.</ref> گزارش دیگری از [[ابو سعید خدری]] [[نقل]] شده که ذوالخویصره را نسبت به تقسیم اموالی که [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} در [[سال ۱۰ هجری]] از [[یمن]] با خود آورده بودند معترض می‌داند.<ref>تاریخ طبری، ج ۳، ص ۹۲.</ref> در سده سوم [[هجری]] اطلاعات دیگری به ذوالخویصره نسبت داده شده؛ مانند اینکه وی همان [[حرقوص بن زهیر]]، از [[رهبران]] نخستین [[خوارج]] بود <ref>الاخبار الطوال، ص ۲۱۰.</ref> که به سبب داشتن بافت‌های زایدی در سینه به وی ذو الثَدْیه می‌گفتند؛<ref>مسند احمد، ج ۳، ص ۵۶.</ref> همچنین گفته شده که برخی [[یاران پیامبر]]{{صل}} به [[جرم]] بی‌احترامی وی به آن [[حضرت]] خواستار [[قتل]] وی شدند؛ ولی ایشان اجازه نداد و [[پیش بینی]] کرد که در [[آینده]] پیروانی خواهد یافت و از [[دین]] خارج خواهد شد.<ref>صحیح البخاری، ج ۴، ص ۱۷۹؛ صحیح مسلم، ج ۳، ص ۱۱۲؛ مسند احمد، ج ۲، ص ۲۱۹.</ref> | بر پایه روایت [[زهری]] از [[ابو سعید خُدری]] [[انصاری]] نیز [[نزول]] این [[آیه]] در پی [[اعتراض]] ذوالخویصره انجام گرفته است.<ref>اسباب النزول، ص ۲۵۳.</ref> گزارش دیگری از [[ابو سعید خدری]] [[نقل]] شده که ذوالخویصره را نسبت به تقسیم اموالی که [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} در [[سال ۱۰ هجری]] از [[یمن]] با خود آورده بودند معترض می‌داند.<ref>تاریخ طبری، ج ۳، ص ۹۲.</ref> در سده سوم [[هجری]] اطلاعات دیگری به ذوالخویصره نسبت داده شده؛ مانند اینکه وی همان [[حرقوص بن زهیر]]، از [[رهبران]] نخستین [[خوارج]] بود <ref>الاخبار الطوال، ص ۲۱۰.</ref> که به سبب داشتن بافت‌های زایدی در سینه به وی ذو الثَدْیه می‌گفتند؛<ref>مسند احمد، ج ۳، ص ۵۶.</ref> همچنین گفته شده که برخی [[یاران پیامبر]]{{صل}} به [[جرم]] بی‌احترامی وی به آن [[حضرت]] خواستار [[قتل]] وی شدند؛ ولی ایشان اجازه نداد و [[پیش بینی]] کرد که در [[آینده]] پیروانی خواهد یافت و از [[دین]] خارج خواهد شد.<ref>صحیح البخاری، ج ۴، ص ۱۷۹؛ صحیح مسلم، ج ۳، ص ۱۱۲؛ مسند احمد، ج ۲، ص ۲۱۹.</ref> | ||
در دوره‌های متأخر که گویا پذیرفته شده بود که وی همان حرقوص بن زهیر است، [[روایات]] دیگری در [[نکوهش]] او افزوده‌اند؛ از جمله آنکه [[اصحاب پیامبر]]{{صل}} عبادت‌های فراوان شخصی را برای آن حضرت گزارش دادند؛ اما حضرت چنین کسی را در یارانش نمی‌شناخت و بی‌اطلاعی اظهار فرمود؛ یک بار وقتی سخن از این شخص در میان بوده، ذوالخویصره تمیمی به [[مسجد]] درآمد و بی‌سلام کردن در حالی که خود را [[برتر]] از همه حاضران حتی [[پیامبر]]{{صل}} می‌دانست، به [[عبادت]] پرداخت.<ref>مناقب، ج ۲، ص ۳۶۸ ـ ۳۶۹؛ الاصابه، ج ۲، ص ۳۴۱.</ref> گفته‌اند که در اینجا [[آیه]] {{متن قرآن|ثَانِيَ عِطْفِهِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ لَهُ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَنُذِيقُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَذَابَ الْحَرِيقِ}}<ref>«(در حالی که از تکبّر) شانه بالا می‌اندازد تا (مردم را) از راه خداوند گمراه کند؛ او را در این جهان خواری است و در رستخیز عذاب سوزان را به او می‌چشانیم» سوره حج، آیه ۹.</ref> نازل شد<ref>مناقب، ج ۲، ص ۳۶۹.</ref> برخی به نشانه [[تکبر]] روی خود را بر می‌گردانند تا گروهی را [[گمراه]] سازند؛ ولی در [[دنیا]] [[خوار]] خواهند شد و در [[آخرت]]، عذابی آتشین در انتظارشان خواهد بود. [[حرقوص بن زهیر]] در دوره [[خلیفه دوم]]، به [[فرماندهی سپاه]] [[مسلمانان]] [[اهواز]] رسید و مناطقی از [[خوزستان]] را [[فتح]] کرد و سپس به [[امارت]] آن مناطق رسید.<ref>تاریخ طبری، ج ۴، ص ۷۶.</ref> قابل ذکر است که شواهد [[تاریخی]]، یکی بودن حرقوص یا [[ذوالثدیه]] و ذوالخویصره را [[تأیید]] نمی‌کنند.<ref>[[علی رضا حاج‌امینی|حاج‌امینی، علی رضا]]، [[ذوالخویصره تمیمى (مقاله)|مقاله «ذوالخویصره تمیمى»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم | در دوره‌های متأخر که گویا پذیرفته شده بود که وی همان حرقوص بن زهیر است، [[روایات]] دیگری در [[نکوهش]] او افزوده‌اند؛ از جمله آنکه [[اصحاب پیامبر]]{{صل}} عبادت‌های فراوان شخصی را برای آن حضرت گزارش دادند؛ اما حضرت چنین کسی را در یارانش نمی‌شناخت و بی‌اطلاعی اظهار فرمود؛ یک بار وقتی سخن از این شخص در میان بوده، ذوالخویصره تمیمی به [[مسجد]] درآمد و بی‌سلام کردن در حالی که خود را [[برتر]] از همه حاضران حتی [[پیامبر]]{{صل}} می‌دانست، به [[عبادت]] پرداخت.<ref>مناقب، ج ۲، ص ۳۶۸ ـ ۳۶۹؛ الاصابه، ج ۲، ص ۳۴۱.</ref> گفته‌اند که در اینجا [[آیه]] {{متن قرآن|ثَانِيَ عِطْفِهِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ لَهُ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَنُذِيقُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَذَابَ الْحَرِيقِ}}<ref>«(در حالی که از تکبّر) شانه بالا می‌اندازد تا (مردم را) از راه خداوند گمراه کند؛ او را در این جهان خواری است و در رستخیز عذاب سوزان را به او می‌چشانیم» سوره حج، آیه ۹.</ref> نازل شد<ref>مناقب، ج ۲، ص ۳۶۹.</ref> برخی به نشانه [[تکبر]] روی خود را بر می‌گردانند تا گروهی را [[گمراه]] سازند؛ ولی در [[دنیا]] [[خوار]] خواهند شد و در [[آخرت]]، عذابی آتشین در انتظارشان خواهد بود. [[حرقوص بن زهیر]] در دوره [[خلیفه دوم]]، به [[فرماندهی سپاه]] [[مسلمانان]] [[اهواز]] رسید و مناطقی از [[خوزستان]] را [[فتح]] کرد و سپس به [[امارت]] آن مناطق رسید.<ref>تاریخ طبری، ج ۴، ص ۷۶.</ref> قابل ذکر است که شواهد [[تاریخی]]، یکی بودن حرقوص یا [[ذوالثدیه]] و ذوالخویصره را [[تأیید]] نمی‌کنند.<ref>[[علی رضا حاج‌امینی|حاج‌امینی، علی رضا]]، [[ذوالخویصره تمیمى (مقاله)|مقاله «ذوالخویصره تمیمى»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۳.</ref> | ||
== پرسش‌های وابسته == | == پرسش‌های وابسته == | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*[[پرونده: | *[[پرونده:000064.jpg|22px]] [[علی رضا حاج‌امینی|حاج‌امینی، علی رضا]]، [[ذوالخویصره تمیمى (مقاله)|مقاله «ذوالخویصره تمیمى»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|'''دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۳''']] | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||