←فلسفه فراوانی پیامبران
خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
==فلسفه فراوانی پیامبران== | ==فلسفه فراوانی پیامبران== | ||
به [[دلایل]] مختلف به تعدد پیامبران نیاز بوده است، که برخی از این دلایل عبارتاند از: | به [[دلایل]] مختلف به تعدد پیامبران نیاز بوده است، که برخی از این دلایل عبارتاند از: | ||
# [[تکامل]] [[بشر]] و دگرگونی شرایط [[حیات]]: از یک طرف بشر در طول [[تاریخ]] حیات خود [[راه تکامل]] را پیموده و به تدریج سطح [[تفکر]] و [[دانش]] او بالا رفته است، بشر ابتدایی از [[فکر]] و [[اندیشه]] ای همانند بشر دورههای بعد، برخوردار نبوده است و از طرف دیگر شرایط [[زندگی]] در دورههای تاریخ و نیز نقاط مختلف جغرافیایی در یک [[مقطع]] [[تاریخی]]، مختلف بوده و از نظر [[اخلاقی]]، [[فرهنگی]]، [[سیاسی]]، [[اقتصادی]] و جهات دیگر تفاوتهایی [[حکم]] فرما بوده است و بالطبع حل این [[مشکلات]] و مسائل برنامههای خاصی را [[طلب]] میکرده است. از این جهت [[خداوند]] برای [[پاسخگویی]] به مشکلات و مسائل گوناگون [[جوامع بشری]] در دورههای متوالی (یا در یک [[مقطع]] [[تاریخی]]) پیامبرانی را [[مبعوث]] نموده است این یکی از [[علل]] تعدد [[رسولان الهی]] است. | # '''[[تکامل]] [[بشر]] و دگرگونی شرایط [[حیات]]:''' از یک طرف بشر در طول [[تاریخ]] حیات خود [[راه تکامل]] را پیموده و به تدریج سطح [[تفکر]] و [[دانش]] او بالا رفته است، بشر ابتدایی از [[فکر]] و [[اندیشه]] ای همانند بشر دورههای بعد، برخوردار نبوده است و از طرف دیگر شرایط [[زندگی]] در دورههای تاریخ و نیز نقاط مختلف جغرافیایی در یک [[مقطع]] [[تاریخی]]، مختلف بوده و از نظر [[اخلاقی]]، [[فرهنگی]]، [[سیاسی]]، [[اقتصادی]] و جهات دیگر تفاوتهایی [[حکم]] فرما بوده است و بالطبع حل این [[مشکلات]] و مسائل برنامههای خاصی را [[طلب]] میکرده است. از این جهت [[خداوند]] برای [[پاسخگویی]] به مشکلات و مسائل گوناگون [[جوامع بشری]] در دورههای متوالی (یا در یک [[مقطع]] [[تاریخی]]) پیامبرانی را [[مبعوث]] نموده است این یکی از [[علل]] تعدد [[رسولان الهی]] است. | ||
#پراکندگی [[اقوام]] و [[جمعیت]] ها: عامل دیگر تعدد [[پیامبران]] در یک مقطع تاریخی و [[عصر]] واحد، پراکندگی اقوام و جمعیتهای بشری از یک طرف و نبودن وسائل [[ارتباط]] جمعی لازم از طرف دیگر است و با توجه به [[عمومیت]] [[دلایل]] [[لزوم بعثت]] میبایست برای همه اقوام وجوامع بشری پیامبرانی مبعوث شوند. در نتیجه هم در یک دوره و هم در دورههای تاریخی متوالی، پیامبرانی متعدد از جانب [[خدا]] [[برا]] نگیخته شدهاند که سرانجام جریان [[بعثت]] با [[پیامبر اسلام]]{{صل}} متوقف گردید. | #'''پراکندگی [[اقوام]] و [[جمعیت]] ها:''' عامل دیگر تعدد [[پیامبران]] در یک مقطع تاریخی و [[عصر]] واحد، پراکندگی اقوام و جمعیتهای بشری از یک طرف و نبودن وسائل [[ارتباط]] جمعی لازم از طرف دیگر است و با توجه به [[عمومیت]] [[دلایل]] [[لزوم بعثت]] میبایست برای همه اقوام وجوامع بشری پیامبرانی مبعوث شوند. در نتیجه هم در یک دوره و هم در دورههای تاریخی متوالی، پیامبرانی متعدد از جانب [[خدا]] [[برا]] نگیخته شدهاند که سرانجام جریان [[بعثت]] با [[پیامبر اسلام]]{{صل}} متوقف گردید. | ||
# [[حفظ]] اصل [[نبوت]]: مخاطبان [[حضرت آدم]]{{ع}} بسیار محدود و به خانوادهاش منحصر میشد و اصل نبوت ایشان [[تصدیق]] و [[ایمان به خداوند]] و [[عدم اطاعت]] از [[شیطان]] بود. [[انسان]] دارای [[غرایز حیوانی]] است که در [[حقیقت]] [[دشمن]] دوم تلقی میشود. چنین [[انسانی]] چه از لحاظ ایجاد و چه از لحاظ ادامۀ [[راه]] به [[راهنمایی]] مثل حضرت آدم و پیامبران بعدی [[نیازمند]] بود. از طرفی دیگر برای حفظ و صیانت اصل [[دیانت]] از [[فراموشی]] و انتقال صحیح آن به نسلهای بعدی، وجود پیامبران بعدی ضروری است تا آموزههای آسمانی پیامبران، مفقود و مورد [[تحریف]] واقع نشود. | # '''[[حفظ]] اصل [[نبوت]]:''' مخاطبان [[حضرت آدم]]{{ع}} بسیار محدود و به خانوادهاش منحصر میشد و اصل نبوت ایشان [[تصدیق]] و [[ایمان به خداوند]] و [[عدم اطاعت]] از [[شیطان]] بود. [[انسان]] دارای [[غرایز حیوانی]] است که در [[حقیقت]] [[دشمن]] دوم تلقی میشود. چنین [[انسانی]] چه از لحاظ ایجاد و چه از لحاظ ادامۀ [[راه]] به [[راهنمایی]] مثل حضرت آدم و پیامبران بعدی [[نیازمند]] بود. از طرفی دیگر برای حفظ و صیانت اصل [[دیانت]] از [[فراموشی]] و انتقال صحیح آن به نسلهای بعدی، وجود پیامبران بعدی ضروری است تا آموزههای آسمانی پیامبران، مفقود و مورد [[تحریف]] واقع نشود. | ||
#ناپدید شدن [[کتابهای آسمانی]]: مخاطبان پیامبران نتوانستند [[کتب آسمانی]] که پر از آموزههای [[ناب]] بود را حفظ و صیانت کنند بدین [[دلیل]] بعد از مدتی مفقود و ناپدید میشدند. بر این اساس، [[ضرورت]] ارسال [[مجدد]] کتاب و [[پیامبر]] آسمانی در میان [[بشر]] باقی مانده بود. | #'''ناپدید شدن [[کتابهای آسمانی]]:''' مخاطبان پیامبران نتوانستند [[کتب آسمانی]] که پر از آموزههای [[ناب]] بود را حفظ و صیانت کنند بدین [[دلیل]] بعد از مدتی مفقود و ناپدید میشدند. بر این اساس، [[ضرورت]] ارسال [[مجدد]] کتاب و [[پیامبر]] آسمانی در میان [[بشر]] باقی مانده بود. | ||
#کوتاه بودن [[عمر انسان]]: [[عمر]] هر انسانی و از جمله پیامبران محدود است و مقتضای [[حکمت آفرینش]] این نبوده که نخستین پیامبر تا [[پایان جهان]]، زنده بماند و همۀ [[انسانها]] را شخصاً [[راهنمایی]] کند. | #'''کوتاه بودن [[عمر انسان]]:''' [[عمر]] هر انسانی و از جمله پیامبران محدود است و مقتضای [[حکمت آفرینش]] این نبوده که نخستین پیامبر تا [[پایان جهان]]، زنده بماند و همۀ [[انسانها]] را شخصاً [[راهنمایی]] کند. | ||
# [[تحریف]] [[شرایع]]: بعد از [[گذشت]] مدت زمانی از [[مبعوث]] شدن یک [[پیامبر]]، آموزههای آسمانی او به آفت تحریف و [[بدعت]] [[مبتلا]] میشدند<ref>برای آگاهی از نمونههایی از این تحریفات، به کتاب «الهدی الی دین المصطفی» تألیف علامه شیخ محمدجواد بلاغی نجفی، مراجعه کنید.</ref>. تحریف و [[بدعت در دین]]، در حوزه [[اعتقادی]] و عملی و... میتواند تحقق یابد، مانند نسبت خداوندی دادن به [[حضرت عیسی]]{{ع}} و جابهجا کردن [[حکم]] [[حرام]] و [[حلال]]: {{متن قرآن|وَحَرَّمُوا مَا رَزَقَهُمُ اللَّهُ افْتِرَاءً عَلَى اللَّهِ}}<ref>«و آنچه خداوند روزی آنان کرده بود با دروغ بافتن به خداوند حرام دانستند زیان کردند» سوره انعام، آیه 140.</ref>. لذا برای از بین بردن [[تحریفها]] و [[بدعتها]] باید پیامبرانی مبعوث میشدند. | # '''[[تحریف]] [[شرایع]]:''' بعد از [[گذشت]] مدت زمانی از [[مبعوث]] شدن یک [[پیامبر]]، آموزههای آسمانی او به آفت تحریف و [[بدعت]] [[مبتلا]] میشدند<ref>برای آگاهی از نمونههایی از این تحریفات، به کتاب «الهدی الی دین المصطفی» تألیف علامه شیخ محمدجواد بلاغی نجفی، مراجعه کنید.</ref>. تحریف و [[بدعت در دین]]، در حوزه [[اعتقادی]] و عملی و... میتواند تحقق یابد، مانند نسبت خداوندی دادن به [[حضرت عیسی]]{{ع}} و جابهجا کردن [[حکم]] [[حرام]] و [[حلال]]: {{متن قرآن|وَحَرَّمُوا مَا رَزَقَهُمُ اللَّهُ افْتِرَاءً عَلَى اللَّهِ}}<ref>«و آنچه خداوند روزی آنان کرده بود با دروغ بافتن به خداوند حرام دانستند زیان کردند» سوره انعام، آیه 140.</ref>. لذا برای از بین بردن [[تحریفها]] و [[بدعتها]] باید پیامبرانی مبعوث میشدند. | ||
با توجه به این نکات، [[حکمت]] تعدّد [[انبیاء]]{{ع}} و [[اختلاف شرایع]] آسمانی در پارهای از [[احکام]] [[عبادی]] یا [[قوانین اجتماعی]]، روشن میشود. با اینکه همۀ آنها علاوه بر یکسانی در [[اصول عقاید]] و مبانی [[اخلاقی]]، در کلّیات احکام فردی و [[اجتماعی]] نیز هماهنگی داشتهاند. مثلاً [[نماز]] در همۀ [[ادیان آسمانی]]، وجود داشته هر چند کیفیّت اداء یا قبلۀ نمازِ امتها متفاوت بوده است، یا [[زکات]] و [[انفاق]] در همۀ شرایع بوده گرچه مقدار یا موارد آن یکسان نبوده است<ref>ر.ک. مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش عقاید، ج ۲، ص ۱۰۲ ـ ۱۰۵؛ سبحانی، جعفر، منشور جاوید، ج۳، ص ۱۶۲ ـ ۱۶۳.</ref>. | با توجه به این نکات، [[حکمت]] تعدّد [[انبیاء]]{{ع}} و [[اختلاف شرایع]] آسمانی در پارهای از [[احکام]] [[عبادی]] یا [[قوانین اجتماعی]]، روشن میشود. با اینکه همۀ آنها علاوه بر یکسانی در [[اصول عقاید]] و مبانی [[اخلاقی]]، در کلّیات احکام فردی و [[اجتماعی]] نیز هماهنگی داشتهاند. مثلاً [[نماز]] در همۀ [[ادیان آسمانی]]، وجود داشته هر چند کیفیّت اداء یا قبلۀ نمازِ امتها متفاوت بوده است، یا [[زکات]] و [[انفاق]] در همۀ شرایع بوده گرچه مقدار یا موارد آن یکسان نبوده است<ref>ر.ک. مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش عقاید، ج ۲، ص ۱۰۲ ـ ۱۰۵؛ سبحانی، جعفر، منشور جاوید، ج۳، ص ۱۶۲ ـ ۱۶۳.</ref>. |