بیعت در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'زمینه‌ساز' به 'زمینه‌ساز'
جز (جایگزینی متن - 'مانع' به 'مانع')
جز (جایگزینی متن - 'زمینه‌ساز' به 'زمینه‌ساز')
خط ۳۲: خط ۳۲:
*پس از آشنایی [[مردم]] یثرب با [[دعوت پیامبر]]{{صل}} ۱۲ نفر از آنان در سال ۱۲ [[بعثت]] در محلی به نام [[عقبه]] با [[پیامبر]]{{صل}}[[بیعت]] کردند<ref>السیرة النبویه، ج۲، ص۴۳۳؛ الکامل، ج۲، ص۹۶؛ تفسیر ابن ابی‌حاتم، ج۱۰، ص۳۳۵۱.</ref>. مواد این [[بیعت]] در [[آیه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَى أَنْ لَا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا وَلَا يَسْرِقْنَ وَلَا يَزْنِينَ وَلَا يَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ وَلَا يَأْتِينَ بِبُهْتَانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلَا يَعْصِينَكَ فِي مَعْرُوفٍ فَبَايِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ}}<ref>«ای پیامبر! چون زنان مؤمن نزد تو آیند تا با تو بیعت کنند که هیچ چیز را با خدا شریک نگردانند و مرتکب دزدی نشوند و زنا نکنند و فرزندان خود را نکشند و با دروغ فرزند حرام‌زاده‌ای را که پیش دست و پای آنان است بر (شوهر) خویش نبندند و در هیچ کار شایسته‌ای سر از فرمان تو نپیچند، با آنان بیعت کن و برای آنها از خداوند آمرزش بخواه که خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره ممتحنه، آیه ۱۲.</ref> بیان شده است<ref>[[حمید رضا مطهری‌فر|مطهری‌فر، حمید رضا]]، [[بیعت ۱ (مقاله)|بیعت]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]؛ ج۶.</ref>.
*پس از آشنایی [[مردم]] یثرب با [[دعوت پیامبر]]{{صل}} ۱۲ نفر از آنان در سال ۱۲ [[بعثت]] در محلی به نام [[عقبه]] با [[پیامبر]]{{صل}}[[بیعت]] کردند<ref>السیرة النبویه، ج۲، ص۴۳۳؛ الکامل، ج۲، ص۹۶؛ تفسیر ابن ابی‌حاتم، ج۱۰، ص۳۳۵۱.</ref>. مواد این [[بیعت]] در [[آیه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَى أَنْ لَا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا وَلَا يَسْرِقْنَ وَلَا يَزْنِينَ وَلَا يَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ وَلَا يَأْتِينَ بِبُهْتَانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلَا يَعْصِينَكَ فِي مَعْرُوفٍ فَبَايِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ}}<ref>«ای پیامبر! چون زنان مؤمن نزد تو آیند تا با تو بیعت کنند که هیچ چیز را با خدا شریک نگردانند و مرتکب دزدی نشوند و زنا نکنند و فرزندان خود را نکشند و با دروغ فرزند حرام‌زاده‌ای را که پیش دست و پای آنان است بر (شوهر) خویش نبندند و در هیچ کار شایسته‌ای سر از فرمان تو نپیچند، با آنان بیعت کن و برای آنها از خداوند آمرزش بخواه که خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره ممتحنه، آیه ۱۲.</ref> بیان شده است<ref>[[حمید رضا مطهری‌فر|مطهری‌فر، حمید رضا]]، [[بیعت ۱ (مقاله)|بیعت]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]؛ ج۶.</ref>.
===[[بیعت عقبه دوم]]===
===[[بیعت عقبه دوم]]===
*پس از [[بیعت عقبه اول]]، [[دعوت پیامبر]] در یثرب با [[اقبال]] عمومی روبه‌رو شد و در سال بعد ۷۲ مرد و سه [[زن]] از [[مسلمانان]] این [[شهر]] به [[مکه]] آمده، در همان [[عقبه]] با [[پیامبر]]{{صل}} [[دیدار]] و [[بیعت]] کردند. این [[بیعت]] که بر [[دفاع]] از [[پیامبر]]{{صل}} بود<ref>السیرة النبویه، ج۲، ص۴۴۱؛ الکامل، ج۱، ص۹۸.</ref> [[زمینه‌ساز]] [[هجرت پیامبر]]{{صل}} به یثرب گردید. به [[اعتقاد]] [[مفسران]]، [[آیات]] {{متن قرآن|وَاذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَمِيثَاقَهُ الَّذِي وَاثَقَكُمْ بِهِ إِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ}}<ref>«و نعمت خداوند را به یاد آورید و (نیز) پیمانی را که استوار با شما بسته است هنگامی که گفتید: شنیدیم و گردن نهادیم؛ و از خداوند پروا کنید بی‌گمان خداوند به اندیشه‌ها داناست» سوره مائده، آیه ۷.</ref><ref>مجمع البیان، ج۳، ص۲۶۰؛ التفسیر الکبیر، ج۴، ص۳۱۹؛ روح المعانی، مج ۴، ج۶، ص۱۲۱.</ref> و {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَانُوا عَاهَدُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ لَا يُوَلُّونَ الْأَدْبَارَ وَكَانَ عَهْدُ اللَّهِ مَسْئُولًا}}<ref>«و بی‌گمان اینان پیش‌تر با خداوند پیمان بسته بودند که (در جنگ به دشمن) پشت نکنند و پیمان خداوند بازخواست می‌گردد» سوره احزاب، آیه ۱۵.</ref><ref>تفسیر قرطبی، ج۱۴، ص۹۹.</ref> به این [[بیعت]] اشاره دارد<ref>[[حمید رضا مطهری‌فر|مطهری‌فر، حمید رضا]]، [[بیعت ۱ (مقاله)|بیعت]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]؛ ج۶.</ref>.
*پس از [[بیعت عقبه اول]]، [[دعوت پیامبر]] در یثرب با [[اقبال]] عمومی روبه‌رو شد و در سال بعد ۷۲ مرد و سه [[زن]] از [[مسلمانان]] این [[شهر]] به [[مکه]] آمده، در همان [[عقبه]] با [[پیامبر]]{{صل}} [[دیدار]] و [[بیعت]] کردند. این [[بیعت]] که بر [[دفاع]] از [[پیامبر]]{{صل}} بود<ref>السیرة النبویه، ج۲، ص۴۴۱؛ الکامل، ج۱، ص۹۸.</ref> زمینه‌ساز [[هجرت پیامبر]]{{صل}} به یثرب گردید. به [[اعتقاد]] [[مفسران]]، [[آیات]] {{متن قرآن|وَاذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَمِيثَاقَهُ الَّذِي وَاثَقَكُمْ بِهِ إِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ}}<ref>«و نعمت خداوند را به یاد آورید و (نیز) پیمانی را که استوار با شما بسته است هنگامی که گفتید: شنیدیم و گردن نهادیم؛ و از خداوند پروا کنید بی‌گمان خداوند به اندیشه‌ها داناست» سوره مائده، آیه ۷.</ref><ref>مجمع البیان، ج۳، ص۲۶۰؛ التفسیر الکبیر، ج۴، ص۳۱۹؛ روح المعانی، مج ۴، ج۶، ص۱۲۱.</ref> و {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَانُوا عَاهَدُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ لَا يُوَلُّونَ الْأَدْبَارَ وَكَانَ عَهْدُ اللَّهِ مَسْئُولًا}}<ref>«و بی‌گمان اینان پیش‌تر با خداوند پیمان بسته بودند که (در جنگ به دشمن) پشت نکنند و پیمان خداوند بازخواست می‌گردد» سوره احزاب، آیه ۱۵.</ref><ref>تفسیر قرطبی، ج۱۴، ص۹۹.</ref> به این [[بیعت]] اشاره دارد<ref>[[حمید رضا مطهری‌فر|مطهری‌فر، حمید رضا]]، [[بیعت ۱ (مقاله)|بیعت]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]؛ ج۶.</ref>.
===[[بیعت رضوان]]===
===[[بیعت رضوان]]===
*این [[بیعت]] در سفر [[پیامبر]]{{صل}} و [[مسلمانان]] به [[مکه]] برای [[زیارت]] [[خانه خدا]] و پیش از [[صلح حدیبیه]] انجام گرفت. در پی جلوگیری [[مشرکان]] از ورود [[مسلمانان]] به [[مکه]]، [[پیامبر]]{{صل}} [[عثمان]] را برای [[مذاکره]] با آنها فرستاد. تأخیر در بازگشت [[عثمان]] [[زمینه‌ساز]] انتشار خبر کشته شدن او شد و [[پیامبر]]{{صل}} [[مسلمانان]] حاضر در آنجا را به [[بیعت]] فرا خواندند<ref>السیرة النبویه، ج۳، ص۳۱۵؛ مجمع البیان، ج۹، ص۱۷۶-۱۷۷.</ref>. [[آیه]] {{متن قرآن|لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبَايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ مَا فِي قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ السَّكِينَةَ عَلَيْهِمْ وَأَثَابَهُمْ فَتْحًا قَرِيبًا}}<ref>«به راستی خداوند از مؤمنان خشنود شد هنگامی که با تو در زیر آن درخت بیعت می‌کردند پس آنچه در دل داشتند معلوم داشت، از این رو آرامش را بر آنها فرو فرستاد و به پیروزی زودرسی پاداششان داد» سوره فتح، آیه ۱۸.</ref> ضمن اشاره به این [[بیعت]]، [[رضایت خداوند]] را از این [[اقدام]] [[مؤمنان]] اعلام می‌کند: [[خداوند]] از [[مؤمنان]]، هنگامی که زیر آن درخت با تو [[بیعت]] کردند، [[راضی]] و [[خشنود]] شد. [[خدا]] آنچه را در دل‌هایشان نهفته بود می‌دانست، از این‌رو [[آرامش]] را بر دل‌هایشان فرود آورد و [[پیروزی]] نزدیکی به عنوان [[پاداش]] نصیب آنها فرمود<ref>[[حمید رضا مطهری‌فر|مطهری‌فر، حمید رضا]]، [[بیعت ۱ (مقاله)|بیعت]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]؛ ج۶.</ref>.
*این [[بیعت]] در سفر [[پیامبر]]{{صل}} و [[مسلمانان]] به [[مکه]] برای [[زیارت]] [[خانه خدا]] و پیش از [[صلح حدیبیه]] انجام گرفت. در پی جلوگیری [[مشرکان]] از ورود [[مسلمانان]] به [[مکه]]، [[پیامبر]]{{صل}} [[عثمان]] را برای [[مذاکره]] با آنها فرستاد. تأخیر در بازگشت [[عثمان]] زمینه‌ساز انتشار خبر کشته شدن او شد و [[پیامبر]]{{صل}} [[مسلمانان]] حاضر در آنجا را به [[بیعت]] فرا خواندند<ref>السیرة النبویه، ج۳، ص۳۱۵؛ مجمع البیان، ج۹، ص۱۷۶-۱۷۷.</ref>. [[آیه]] {{متن قرآن|لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبَايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ مَا فِي قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ السَّكِينَةَ عَلَيْهِمْ وَأَثَابَهُمْ فَتْحًا قَرِيبًا}}<ref>«به راستی خداوند از مؤمنان خشنود شد هنگامی که با تو در زیر آن درخت بیعت می‌کردند پس آنچه در دل داشتند معلوم داشت، از این رو آرامش را بر آنها فرو فرستاد و به پیروزی زودرسی پاداششان داد» سوره فتح، آیه ۱۸.</ref> ضمن اشاره به این [[بیعت]]، [[رضایت خداوند]] را از این [[اقدام]] [[مؤمنان]] اعلام می‌کند: [[خداوند]] از [[مؤمنان]]، هنگامی که زیر آن درخت با تو [[بیعت]] کردند، [[راضی]] و [[خشنود]] شد. [[خدا]] آنچه را در دل‌هایشان نهفته بود می‌دانست، از این‌رو [[آرامش]] را بر دل‌هایشان فرود آورد و [[پیروزی]] نزدیکی به عنوان [[پاداش]] نصیب آنها فرمود<ref>[[حمید رضا مطهری‌فر|مطهری‌فر، حمید رضا]]، [[بیعت ۱ (مقاله)|بیعت]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]؛ ج۶.</ref>.
===[[بیعت النساء]]===
===[[بیعت النساء]]===
*[[پیامبر]] پس از [[فتح مکه]] افزون بر مردان، با [[زنان]] نیز [[بیعت]] کردند؛ امّا مفاد و چگونگی آن متفاوت از مردان بود. [[آیه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَى أَنْ لَا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا وَلَا يَسْرِقْنَ وَلَا يَزْنِينَ وَلَا يَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ وَلَا يَأْتِينَ بِبُهْتَانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلَا يَعْصِينَكَ فِي مَعْرُوفٍ فَبَايِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ}}<ref>«ای پیامبر! چون زنان مؤمن نزد تو آیند تا با تو بیعت کنند که هیچ چیز را با خدا شریک نگردانند و مرتکب دزدی نشوند و زنا نکنند و فرزندان خود را نکشند و با دروغ فرزند حرام‌زاده‌ای را که پیش دست و پای آنان است بر (شوهر) خویش نبندند و در هیچ کار شایسته‌ای سر از فرمان تو نپیچند، با آنان بیعت کن و برای آنها از خداوند آمرزش بخواه که خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره ممتحنه، آیه ۱۲.</ref> به این [[بیعت]] و مواد آن اشاره دارد<ref>[[حمید رضا مطهری‌فر|مطهری‌فر، حمید رضا]]، [[بیعت ۱ (مقاله)|بیعت]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]؛ ج۶.</ref>.
*[[پیامبر]] پس از [[فتح مکه]] افزون بر مردان، با [[زنان]] نیز [[بیعت]] کردند؛ امّا مفاد و چگونگی آن متفاوت از مردان بود. [[آیه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَى أَنْ لَا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا وَلَا يَسْرِقْنَ وَلَا يَزْنِينَ وَلَا يَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ وَلَا يَأْتِينَ بِبُهْتَانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلَا يَعْصِينَكَ فِي مَعْرُوفٍ فَبَايِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ}}<ref>«ای پیامبر! چون زنان مؤمن نزد تو آیند تا با تو بیعت کنند که هیچ چیز را با خدا شریک نگردانند و مرتکب دزدی نشوند و زنا نکنند و فرزندان خود را نکشند و با دروغ فرزند حرام‌زاده‌ای را که پیش دست و پای آنان است بر (شوهر) خویش نبندند و در هیچ کار شایسته‌ای سر از فرمان تو نپیچند، با آنان بیعت کن و برای آنها از خداوند آمرزش بخواه که خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره ممتحنه، آیه ۱۲.</ref> به این [[بیعت]] و مواد آن اشاره دارد<ref>[[حمید رضا مطهری‌فر|مطهری‌فر، حمید رضا]]، [[بیعت ۱ (مقاله)|بیعت]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]؛ ج۶.</ref>.
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش