جز
جایگزینی متن - 'زمینهساز' به 'زمینهساز'
جز (جایگزینی متن - 'پنهان' به 'پنهان') |
جز (جایگزینی متن - 'زمینهساز' به 'زمینهساز') |
||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
# [[آفرینش]] ابلیس به اعتبار وجود نفسانیاش چیزی جزء خیر نیست و برای دیگران هرچند وجودش خیر محض نیست اما نفعش از شرّ او بیشتر است؛ زیرا زمانی که براساس [[حکمت الهی]]، وجود [[نفسانی]] موجودی [[شر]] مطلق باشد و یا وجود او برای دیگران، ضررش بیشتر از نفعش و یا [[خیر و شر]] یکسان باشد، در این صورت چنین خلقتی با [[حکمت خداوند]] سازگار نیست، ولی در غیر اینصورت یعنی زمانی که موجودی وجودش برای دیگران سبب خیر بیشتری نسبت به ضررش برای موجودات دیگر شود [[آفرینش]] و [[حکمت خداوند]] نسبت به [[آفرینش]] چنین موجودی زیر سوال نمیرود. از [[امام علی]]{{ع}} [[نقل]] شده فرمود: «[[خدا]] میخواهد کرامتش را بر [[مؤمنان]] ظاهر سازد؛ زیرا اگر ابلیس و وسوسههایش نبود، [[نور]] [[معرفت]] بر [[دل]] [[مؤمن]] نمیتابید و [[عطر]] [[محبّت]] از آن پیدا نمیشد»<ref>کشف الاسرار، ج ۲، ص ۷۰۱. </ref>.<ref>ر.ک: [[علی محمدی آشنائی|محمدی آشنائی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ص ۵۶۸-۵۷۲. </ref> | # [[آفرینش]] ابلیس به اعتبار وجود نفسانیاش چیزی جزء خیر نیست و برای دیگران هرچند وجودش خیر محض نیست اما نفعش از شرّ او بیشتر است؛ زیرا زمانی که براساس [[حکمت الهی]]، وجود [[نفسانی]] موجودی [[شر]] مطلق باشد و یا وجود او برای دیگران، ضررش بیشتر از نفعش و یا [[خیر و شر]] یکسان باشد، در این صورت چنین خلقتی با [[حکمت خداوند]] سازگار نیست، ولی در غیر اینصورت یعنی زمانی که موجودی وجودش برای دیگران سبب خیر بیشتری نسبت به ضررش برای موجودات دیگر شود [[آفرینش]] و [[حکمت خداوند]] نسبت به [[آفرینش]] چنین موجودی زیر سوال نمیرود. از [[امام علی]]{{ع}} [[نقل]] شده فرمود: «[[خدا]] میخواهد کرامتش را بر [[مؤمنان]] ظاهر سازد؛ زیرا اگر ابلیس و وسوسههایش نبود، [[نور]] [[معرفت]] بر [[دل]] [[مؤمن]] نمیتابید و [[عطر]] [[محبّت]] از آن پیدا نمیشد»<ref>کشف الاسرار، ج ۲، ص ۷۰۱. </ref>.<ref>ر.ک: [[علی محمدی آشنائی|محمدی آشنائی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ص ۵۶۸-۵۷۲. </ref> | ||
# [[آفرینش]] ابلیس، برای [[امتحان]] [[بندگان]] است: {{متن قرآن|وَمَا كَانَ لَهُ عَلَيْهِمْ مِنْ سُلْطَانٍ إِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ يُؤْمِنُ بِالْآخِرَةِ مِمَّنْ هُوَ مِنْهَا فِي شَكٍّ وَرَبُّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَفِيظٌ}}<ref>«و او را بر آنان چیرگی نبود مگر برای آنکه: آن کس را که به جهان واپسین ایمان دارد از آن کس که بدان در شک است معلوم داریم. و پروردگار تو بر هر چیزی نگاهبان است» سوره سبأ، آیه ۲۱.</ref>. [[خداوند]]، القائات [[شیطان]] را برای بیماردلان و سنگ دلان مایۀ [[آزمایش]] قرار داده است: {{متن قرآن|لِيَجْعَلَ مَا يُلْقِي الشَّيْطَانُ فِتْنَةً لِلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْقَاسِيَةِ قُلُوبُهُمْ}}<ref>«تا آنچه را شیطان (در دلها) میافکند آزمونی برای بیماردلان و سنگدلان کند» سوره حج، آیه ۵۳.</ref>. ابلیس، با بهرهگیری از [[هوای نفس]] [[انسان]]، او را [[وسوسه]] کرده و در بوته [[آزمایش]] قرار میدهد؛ چنانکه [[تکلیف]] و هدایتپذیری، بدون [[آفرینش]] ابلیس تحقّق نمییابد<ref>ر.ک: [[علی محمدی آشنائی|محمدی آشنائی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ص ۵۶۸-۵۷۲؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۶۳.</ref>. | # [[آفرینش]] ابلیس، برای [[امتحان]] [[بندگان]] است: {{متن قرآن|وَمَا كَانَ لَهُ عَلَيْهِمْ مِنْ سُلْطَانٍ إِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ يُؤْمِنُ بِالْآخِرَةِ مِمَّنْ هُوَ مِنْهَا فِي شَكٍّ وَرَبُّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَفِيظٌ}}<ref>«و او را بر آنان چیرگی نبود مگر برای آنکه: آن کس را که به جهان واپسین ایمان دارد از آن کس که بدان در شک است معلوم داریم. و پروردگار تو بر هر چیزی نگاهبان است» سوره سبأ، آیه ۲۱.</ref>. [[خداوند]]، القائات [[شیطان]] را برای بیماردلان و سنگ دلان مایۀ [[آزمایش]] قرار داده است: {{متن قرآن|لِيَجْعَلَ مَا يُلْقِي الشَّيْطَانُ فِتْنَةً لِلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْقَاسِيَةِ قُلُوبُهُمْ}}<ref>«تا آنچه را شیطان (در دلها) میافکند آزمونی برای بیماردلان و سنگدلان کند» سوره حج، آیه ۵۳.</ref>. ابلیس، با بهرهگیری از [[هوای نفس]] [[انسان]]، او را [[وسوسه]] کرده و در بوته [[آزمایش]] قرار میدهد؛ چنانکه [[تکلیف]] و هدایتپذیری، بدون [[آفرینش]] ابلیس تحقّق نمییابد<ref>ر.ک: [[علی محمدی آشنائی|محمدی آشنائی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ص ۵۶۸-۵۷۲؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۶۳.</ref>. | ||
# [[فلاسفه]] معتقدند تضادّ و [[کشمکش]]، زمینۀ دریافت [[فیض]] [[حق]] و سبب [[تکامل]] است. حرکت، بدون وجودِ تضاد ممکن نیست؛ زیرا حرکت، تکاپویی است که با اصطکاک محقّق میشود. تضادّ و [[اختلاف]]، | # [[فلاسفه]] معتقدند تضادّ و [[کشمکش]]، زمینۀ دریافت [[فیض]] [[حق]] و سبب [[تکامل]] است. حرکت، بدون وجودِ تضاد ممکن نیست؛ زیرا حرکت، تکاپویی است که با اصطکاک محقّق میشود. تضادّ و [[اختلاف]]، زمینهساز [[فیض]] و منشأ [[خیرات]] و پیدایش موجودات است به همین [[دلیل]] وجود ابلیس برای پیدایش هستی و زمینه [[تکامل]]، وجودی ضروی است<ref>ر.ک: [[علی محمدی آشنائی|محمدی آشنائی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ص ۵۶۸-۵۷۲ </ref>. | ||
*پاسخهایی که در بیان فوق گفته شد [[دلیل]] بر مهلت دادن به [[شیطان]] نیز هست، ولی به طور خاص اگر بخواهیم [[دلیل]] مهلت دادن به [[شیطان]] را بیان کنیم میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم: | *پاسخهایی که در بیان فوق گفته شد [[دلیل]] بر مهلت دادن به [[شیطان]] نیز هست، ولی به طور خاص اگر بخواهیم [[دلیل]] مهلت دادن به [[شیطان]] را بیان کنیم میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم: | ||
#براساس برخی از [[روایات]]، [[خداوند]] برای [[پاداش]] عبادتهای [[شیطان]]، تقاضای مهلت دادن [[شیطان]] را پذیرفت. | #براساس برخی از [[روایات]]، [[خداوند]] برای [[پاداش]] عبادتهای [[شیطان]]، تقاضای مهلت دادن [[شیطان]] را پذیرفت. |