بحث:پیامبر خاتم: تفاوت میان نسخه‌ها

برخی مانند [[ابوالحسن بکری]] در دو کتاب [[الذروة العلیا فی سیرة المصطفی (کتاب)|الذروة العلیا فی سیرة المصطفی]] و [[الانوار فی مولد النبی محمد (کتاب)|الانوار فی مولد النبی محمد]] که بیشتر به [[اخبار]] زندگانی پیش از بعثت آن حضرت پرداخته، در نقل وقایع مربوط به آن [[زمان]] چنان [[سهل]] انگاری کرده است که: [[تاریخ]] پژوه و رجالی پرآوازه‌ای چون [[ذهبی]] درباره او می‌گوید: این [[دجال]]، قصه‌هایی پرداخته است که هرگز وجود خارجی و [[حقیقت]] نداشته‌اند. او چقدر [[نادان]] و کم [[آزرم]] است که هیچ مطلبی را با [[سند]] ذکر نکرده است<ref> ذهبی، میزان، ج۱، ص۱۱۲ و نیز ر.ک: حاشیه مرحوم ربانی بر بحار،ج۱۵، ص۲۶.</ref>.

==[[پدر]] و [[مادر]] [[رسول خدا]]{{صل}}==

==ولادت رسول خدا{{صل}}==

هنگامی که [[عبدالمطلب]] خبر ولادت رسول خدا{{صل}} را شنید، از داخل [[حجر اسماعیل]] که با فرزندان خود و مردانی از [[بنی هاشم]] در آنجا نشسته بود، بلند شد و نزد [[آمنه]] آمد و [[کودک]] را داخل کعبه برد و [[خدا]] را بر این [[نعمت]] چنین [[سپاس]] گفت: "[[حمد]] و سپاس [[خداوند]] را که پسر بچه‌ای [[پاک]] به من [[عطا]] فرمود. او در گهواره به بچه‌های دیگر [[سروری]] پیدا کرد. او را به خانه‌ای که دارای ارکان است [[پناه]] می‌دهم تا اینکه او را بالغ و [[استوار]] ببینم. او را از [[شر]] هر بدخوابه [[کینه]] به [[دل]] و حسودورز لگام گسیخته به [[خدا]] می‌سپارم"<ref>{{متن حدیث|الحمد لله الذی أعطانی هذا الغلام الطیب الآردان قد ساد فی المهد علی الغلمان اعیذ بالبیت ذی الأرکان حتی آرا بالغ البنیان أعیذه من شر ذی شنئان  من خاسد مضطرب العنان}}؛بلاذری، ج۱، ص۸۹؛ ابن جوزی، الوفاء، ص۹۳.</ref>. [[عبدالمطلب]] سپس عقیقه‌ای کُشت و با [[الهام]] از [[خداوند]] او را [[محمد]] نامید. از او سؤال شد که چرا او را به اسم اجدادش ننامیدی؟ گفت: برای اینکه خواستم او را در [[آسمان]] و [[زمین]] بستایند<ref>شامی، ج۱، ص۳۶۰.</ref>. [[ابوطالب]] عموی آن [[حضرت]] در اشعار خود با اشاره به این رویداد چنین گفت: "خداوند نامی از خود را برای [[بزرگداشت]] او جدا ساخت؛ زیرا نام صاحب [[عرش]] [[محمود]] ([[پسندیده]]) و نام [[پیامبر]] [[محمد]] (ستوده) است"<ref>{{عربی|فشق له من اسمه لیجله  فذوا العرش محمود و هذا محمد}}؛ابن حبان، الثقات، ج۱، ص۴۱.</ref>.

==رویدادهای هنگام ولادت==

گفتنی است درباره ولادت [[رسول خدا]]{{صل}}، [[روایات]] فراوان دیگری نقل شده است که [[درستی]] آنها معلوم نیست؛ به ویژه که [[اعراب]] از رسول خدا{{صل}} و [[آینده]] او [[شناختی]] نداشتند<ref>اربلی، ج۱، ص۵۲.</ref> و در فضای [[فرهنگی]] [[جامعه]] [[حجاز]] پیش از [[اسلام]] نیز اقتضای نقل چنین [[اخبار]] جزئی و دقیق از [[زندگی]] کسی که اهمیت او برای آنها روشن نبوده، وجود نداشته است. در کلمات [[اهل بیت]] نیز هیچ اشاره‌ای به این اخبار نرفته است. افزون بر اینکه برخی از رویدادهای هنگام ولادت، [[انکار]] شده‌اند<ref>قسطلانی، المواهب، ج۱، ص۶۵؛ جعفر مرتضی عاملی، ج۲، ص۶۶.</ref>.

==دایگان [[رسول خدا]]{{صل}}==

رسول خدا{{صل}} تقریباً مدت چهار سال گذشته از ولادت خود را در [[خانه]] حلیمه سعدیه و دور از [[خویشان]] خود بود و سال ششم بعد از [[عام الفیل]]، حلیمه او را نزد مادرش آمنه آورد<ref>ابن حبیب، محبر، ص۱۰؛ بلاذری، ج۱، ص۱۰۲؛ یعقوبی، ح۲، ص۱۰.</ref>. حلیمه در [[وصف]] رسول خدا{{صل}} در مدتی که نزد آنان بوده گوید: [[محمد]] به کودکانی که [[بازی]] می‌کردند نگاه می‌کرد، اما از آنان دوری می‌نمود<ref>ابن عساکر، ج۳، ص۴۷۴.</ref>. از او هرگز کارهایی که از دیگر [[کودکان]] سر می‌زد، ندیدم. او بسیار تمیز بود و عریان بودن بدنش را [[دوست]] نداشت. هنگامی که زبان به سخن می‌گشود، سخنان [[نیکو]] می‌گفت، [[صدقه]] نمی‌خورد و اگر با حیوانی بد [[رفتاری]] می‌شد، با دست کشیدن بر آن حیوان، [[آرامش]] می‌کرد<ref>ابن شاذان، ص۲۹؛ کراجکی، ص۷۲؛ مجلسی، ج۱۵، ص۳۴۷.</ref>.

==[[شق صدر]] یا [[شکافتن سینه]]==

ماجرای شق صدر چنان است که گفته شده در یکی از روزها که [[پیامبر]] با [[برادران]] رضاعی خود در صحرای بنی سعد به چرانیدن گوسفندان [[قبیله]] مشغول بود، دو مرد که [[جامه]] سفید به تن داشتند، از [[آسمان]] به [[زمین]] آمدند و [[محمد]] را گرفتند و بر زمین خوابانیدند و شکمش را شکافتند. سپس دست‌های خود را داخل شکم او کردند و غده [[شر]] را بیرون آوردند. سپس [[قلب]] حضرت را شستشو دادند و در جای خود نهادند و شکمش را دوختند و به آسمان بازگشتند<ref>ابن هشام، ج۱، ص۱۷۶-۱۷۴.</ref>. این ماجرا در کتاب‌های [[تاریخی]] و [[روایی]] [[اهل سنت]]، به طرق مختلف و با مضمون‌های متضاد و با اسناد مرفوع یا مجهول نقل شده است<ref>ر.ک: ابن حبان، صحیح، ج۱۴، ص۲۴۹ بیهقی، دلائل، ج۲، ص۶؛ شامی، ج۲، ص۸۲ و ۸۶؛ عامری، ج۱، ص۴۳؛ ذهبی، تاریخ، ج۲، ص۴۹؛ ابن حجر، فتح، ج۱، ص۳۸۹.</ref>، اما اهل سنت به دلیل وجود این [[روایات]] در کتاب‌های [[صحیح مسلم]]<ref>کتاب الصلاة، ح۳۳۶ و کتاب الایمان، و ح۲۳۷.</ref> و [[صحیح بخاری]]<ref>کتاب توحید، ح۶۹۶۳.</ref> آنها را صحیح و دانسته‌اند، برخی گفته‌اند شق صدر بین چهار تا پنج مرتبه تکرار شده است<ref>شامی، ج۲، ص۸۲؛ ابن حبان، صحیح، ج۱۴، ص۲۴۹.</ref>. در [[سیره]] [[ابن هشام]] نیز دو [[روایت]] درباره شق صدر وجود دارد که به دو طریق ذکر شده است که هر دو طریق از حیث سند، اعتباری ندارد؛ زیرا یکی از طرق آن {{عربی|"عن بعض أهل العلم"}} است و در طریق دیگر آن، [[جهم بن ابی جهم]] قرار گرفته که به گفته [[ذهبی]]، شناخته شده نیست<ref>ذهبی، میزان، ج۱، ص۴۲۶.</ref> و در تمام [[تاریخ]] [[طبری]] که بیش از بیست هزار [[راوی]] دارد، اسم او تنها یک بار آن هم در همین [[قصه]] [[شق صدر]] آمده است<ref>طبری، ج۲، ص۱۵۸.</ref>. دیگر منابع نیز این قصه را یا از کتاب‌های [[صحاح]] [[اهل سنت]] یا از [[سیره]] [[ابن هشام]] نقل کرده‌اند.

==[[دوران کودکی]] [[رسول خدا]]{{صل}}==

محیط [[آلوده]] [[مکه]] چنان بود که عموم مردان را آلوده کرده بود، ولی [[رسول خدا]]{{صل}} از هرگونه [[آلودگی]] به دور بود، آنگونه که [[عمار بن یاسر]] گوید: از رسول خدا{{صل}} سوال شد: آیا در [[جاهلیت]] دچار حرامی با [[زنان]] شدی؟ آن [[حضرت]] فرمود: خداوند همیشه مرا نگهدار بود<ref>طبرانی، الاوسط، ج۷، ص۳۱۹؛ میثمی، ج۸، ص۲۲۶.</ref>. [[زید بن حارثه]]، گوید: روزی که همراه رسول خدا{{صل}} بودم، به بتی دست کشیدم، آن حضرت مرا از این کار [[نهی]] کرد و فرمود: "دیگر این کار را انجام مده"<ref>ابن ابی الحدید، ج۱۳، ص۲۰۸.</ref>.

==[[سفر]] [[رسول خدا]]{{صل}} به یثرب==

==[[کفالت عبدالمطلب]]==

==[[کفالت ابوطالب]]==

ابوطالب همراه همسرش [[فاطمه بنت اسد]]، عهده‌دار سرپرستی رسول خدا{{صل}} شدند. آن دو [[پیامبر]]{{صل}} را [[عزیز]] می‌شمردند و بهتر از فرزندان خویش از او [[مراقبت]] می‌کردند. [[خاندان]] ابوطالب هرگاه غذایی می‌خوردند که رسول خدا{{صل}} حضور نداشت، [[احساس]] سیری نمی‌کردند<ref>ابن سعد، ج۱، ص۹۶.</ref>. [[مراقبت]] آنان از آن [[حضرت]] در دوران [[رسالت]] نیز ادامه یافت<ref>یعقوبی، ج۲، ص۳۹۲؛ مقریزی، ج۱، ص۲۷.</ref>؛ به طوری که در [[حیات]] حضرت [[ابوطالب]]، [[قریش]] کمتر متعرض [[پیامبر]] شدند و پس از [[وفات]] ابوطالب، [[آزار]] و [[اذیت]] [[مشرکان]] به آن حضرت زیادتر شد، [[رسول خدا]]{{صل}} نیز سال وفات ابوطالب و [[حضرت خدیجه]] را [[عام الحزن]] نامید<ref>یعقوبی، ج۱، ص۳۵.</ref> و وقتی [[فاطمه بنت اسد]] از [[دنیا]] رفت فرمود: "او به [[راستی]] مادرم بود؛ کودکانش را گرسنه می‌گذاشت تا مرا کند"<ref>یعقوبی، ج۲، ص۱۴؛ ابن ابی الحدید، ج۱، ص۱۲؛ مجلسی، بحار، ج۶، ص۲۳۲.</ref>. در [[زمان]] [[کفالت ابوطالب]] نیز بار دیگر [[خشکسالی]] [[مکه]] را فراگرفت. ابوطالب به درخواست [[قریش]]، همراه برادرزاده خویش به [[طلب]] [[باران]] برخاست که [[خداوند]] متعالی بار دیگر آنان را [[سیراب]] کرد. ابوطالب در قصیده‌ای به این حادثه چنین اشاره کرده است<ref>بلاذری، ج۱، ص۱۰۴؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۲۳.</ref>: "سفیدرویی که با چهره او باران طلب می‌شود، [[پناهگاه]] [[یتیمان]] و [[سرپرست]] [[بیوه]] [[زنان]] است"<ref>{{عربی|وَ أَبْيَضُ يُسْتَقَى اَلْغَمَامُ بِوَجْهِهِ

==[[دین]] [[رسول خدا]]{{صل}} [[پیش از بعثت]]==

با اینکه از آغاز [[بنای کعبه]] از سوی [[حضرت ابراهیم]]، [[شهر]] [[مکه]] جنبه [[دینی]] و مذهبی یافت و در [[جاهلیت]] نیز به دلیل وجود [[کعبه]]، به عنوان مرکز دینی مشهور بود، اما پیش از بعثت رسول خدا{{صل}}، محیطی کاملاً [[شرک]] آلود داشت و [[مردم]] آن [[بت]] پرست بودند. رسول خدا{{صل}} از سر تأمل و [[آگاهی]] هرگز بر بتی [[سجده]] نکرد و مرتکب هیچ [[عمل]] [[جاهلی]] نشد. [[باور]] [[امامیه]] بر این است که اجداد آن [[حضرت]] نیز [[موحد]] بوده و بر بتی سجده نکردند<ref>طوسی، التبیان، ج۴، ص۱۷۵؛ طبرسی، مجمع البیان، ج۴، ص۹۰؛ مجلسی، ج۱۵، ص۱۱۷.</ref>. با این همه، روشن نیست دین آن حضرت پیش از بعثت چه بوده و در اینکه آن حضرت به چه دینی [[متعبد]] بوده، [[محل]] گفتگوی [[دانشمندان]] است. گروهی بر این باورند که آن حضرت پیش از [[رسالت]] خود به هیچ دین و شریعتی عمل نکرد و برخی نیز معتقدند که یا پیرو [[دین مسیحیت]] [[ابراهیم]] بود. عده‌ای نیز با تکیه بر [[دلایل]] و شواهد [[روایی]] و [[تاریخی]] بر آن‌اند که آن حضرت از دین خود ([[اسلام]]) [[پیروی]] کرده است. به باور اینان <ref>مجلسی، ج۱۸، ص۲۷۱.</ref> از طرفی آن حضرت پیش از بعثت خود، [[عبادات]] و معاملات و کارهای دیگری داشت که باید تابع [[شرایع]] و [[ادیان آسمانی]] باشد و از طرف دیگر، اگر آن حضرت تابع دین مسیحیت بود، [[مسیحیان]] این مطلب را پس از رسالت آن حضرت<ref>مانند یهودیان در تغییر قبله، ر.ک: بقره، ۱۴۳.</ref> به [[مسلمانان]] گوشزد می‌کردند و بر آن ایراد می‌گرفتند. گذشته از اینکه [[مقام رسول خدا]]{{صل}} از همه [[انبیا]] بالاتر بوده و [[شایسته]] نبوده است از دیگران [[پیروی]] کند. از آیاتی {{متن قرآن|ثُمَّ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ أَنِ اتَّبِعْ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ}}<ref>«سپس به تو وحی کردیم که از آیین ابراهیم درست‌آیین  پیروی کن و (او) از مشرکان نبود» سوره نحل، آیه ۱۲۳.</ref> و {{متن قرآن|قُلْ إِنَّنِي هَدَانِي رَبِّي إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ دِينًا قِيَمًا مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ}}<ref>«بگو: بی‌گمان پروردگارم مرا به راهی راست راهنمایی کرده است، به دینی استوار، آیین ابراهیم درست‌آیین  و (او) از مشرکان نبود» سوره انعام، آیه ۱۶۱.</ref> نیز که رسول خدا{{صل}} را پیرو آیین ابراهیمی دانسته است، نمی‌توان آن حضرت را پیش از بعثت پیرو آیین حضرت ابراهیم دانست؛ چراکه این [[آیات]] پس از بعشت نازل شده است، و مقصود از [[پیروی]] [[پیامبر]] از [[حضرت ابراهیم]]، در [[اسلام]] [[تاریخی]] (به معنای [[تسلیم]] در برابر [[خداوند]] متعالی) است که [[آیین]] حضرت ابراهیم بود و خداوند همه [[انبیا]] را بدان [[وصیت]] کرد {{متن قرآن|شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى أَنْ أَقِيمُوا الدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِيهِ كَبُرَ عَلَى الْمُشْرِكِينَ مَا تَدْعُوهُمْ إِلَيْهِ اللَّهُ يَجْتَبِي إِلَيْهِ مَنْ يَشَاءُ وَيَهْدِي إِلَيْهِ مَنْ يُنِيبُ}}<ref>«از دین، همان را برای شما بیان داشت که نوح را بدان سفارش کرده بود و نیز آنچه را که به تو وحی کردیم و آنچه را که به ابراهیم و موسی و عیسی، سفارش کردیم که دین را استوار بدارید و در آن به پراکندگی نیفتید؛ بر مشرکان آنچه آنان را بدان می‌خوانی گران است، خداوند است که هر که را بخواهد به سوی خود برمی‌گزیند و هر که را (به درگاه او) بازگردد به سوی خویش رهنمون می‌گردد» سوره شوری، آیه ۱۳.</ref>؛ وگرنه، [[دین حضرت ابراهیم]] از سوی انبیای بعد از او [[منسوخ]] شده<ref> کلینی، ج۲، ص۱۷.</ref> و [[رسول خدا]]{{صل}} [[وظیفه]] پیروی از آیین او را نداشته است <ref>مجلسی، ج۸، ص۲۷۶.</ref>. به علاوه، هیچ [[شاهد]] تاریخی بر حضور [[حضرت]] در [[معابد]] [[یهود]]، [[نصارا]] یا [[مذاهب]] دیگر وجود ندارد، بنابراین، رسول خدا{{صل}} [[وظایف]] ویژه خود را [[پیش از بعثت]] به صورت کلی در قالب الهام‌های [[قلبی]]، [[سخن گفتن]] با [[فرشته]] یا [[رؤیاهای صادق]] دریافت کرده و پیرو [[شریعت]] کسی نبوده است<ref>علامه مجلسی، شش دلیل بر متعبد بودن آن حضرت به شریعت خود پیش از رسالتش اقامه کرده و احوال خاصه او را شاهد بر این موضوع دانسته است، ر.ک: بحار، ج۱۸، ص۲۶۶.</ref>. گرچه [[معارف]] جزئی [[عقاید]] و [[شرایع]] عملی‌اش را که در [[قرآن]] آمده، نمی‌دانسته است و این فرق مستم قبل و بعد از [[بعثت]] در حال و [[عبادت]] آن حضرت است؛ چنان که در [[آیه]] ۵۲ [[سوره شوری]] نیز به این حال قبل و بعد از بعثت حضرت اشاره شده است<ref>برای آگاهی بیشتر، ر.ک: طباطبایی، ج۱۸، ص۱۱۴.</ref>.

==سفرهای رسول خدا{{صل}} پیش از بعثت==

به هر حال برخی از محققان<ref>ر.ک: جعفر مرتضی عاملی، ج۲، ص۹۵.</ref> در اصل وقوع سفر اول به دیده تردید نگریسته‌اند و برخی نیز ضمن [[انکار]] اصل این سفر، درباره شگفتی‌هایی که در این سفر برای آن حضرت ذکر شده، چنین گفته‌اند: آیا ممکن است کاروان ۱۷۰ نفری بازرگانان [[مکه]]، در زمانی که [[محمد]]{{صل}} [[کودکی]] خردسال بیش نبود، صومعه‌ای را که با [[خشوع]] و [[احترام]] به پیشگاه محمد{{صل}} می‌آید، درخت خشکی را که به خاطر آنان سه نوع میوه از میوه‌های تابستانی و زمستانی بر آن ظاهر می‌شود، ابری را که در سرتاسر آن صحرای پهناور با آنان حرکت می‌کند، حوض‌های آبی که آب گوارا از آنها می‌جوشد، آن هم در آن صحرای خشک که هیچ چیز جز [[ترس]] [[مرگ]] ناشی از [[تشنگی]] به [[اندیشه]] مسافران و رهگذران خطور نمی‌کند، [[راهبان]] و کشیشانی را که با [[شور]] و [[شوق]] به سوی وی می‌آیند تا محمد{{صل}} را ببینند و از [[مشاهده]] سیمای او [[تبرک]] بجویند و... مشاهده کرده باشند، با وجود این، موضع آنان در مورد او هیچ تغییری نیابد و دیدگاه‌های آن جمع درباره او با آنچه پیش‌تر بوده تفاوتی نکند؟ آیا ممکن است چنین حوادثی در حضور و در مقابل دیدگان ۱۷۰ تن از بازرگانان مکه رخ دهد، اما جز راویانی چند آن را [[روایت]] نکنند؟<ref>معروف حسنی، ص۲۵۲.</ref>

==سفر دوم [[رسول خدا]]{{صل}} به [[شام]]==

[[ابن اسحاق]]<ref>ابن اسحاق، ج۱، ص۱۹۹.</ref> می‌نویسد: [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در [[سفر دوم به شام]]، ۲۵ سال داشت و همراه [[میسره]]، [[غلام]] [[حضرت خدیجه]]{{ع}} برای [[تجارت]] به [[شام]] رفت. حضرت خدیجه وقتی شنید [[حضرت محمد]]{{صل}} به شخصی [[امانت‌دار]] و [[کریم]] است، دنبال آن [[حضرت]] فرستاد تا برای تجارت به شام أجیر او شود<ref>ابن سعد، ج۱، ص۹۶ و ۱۰۵؛ طبری، ج۲، ص۲۸۰؛ اربلی، ج۲، ص۱۳۱؛ ذهبی، تاریخ ج۱، ص۶۴.</ref>، اما [[یعقوبی]]<ref>یعقوبی، ج۲، ص۲۱.</ref> به نقل از [[عمار یاسر]] گوید: [[رسول خدا]]{{صل}} هرگز [[اجیر]] کسی نشد؛ چنان که برخی نیز گفته‌اند: شاید [[عزت نفس]] [[پیامبر]] و [[شرف خانوادگی]] به وی اجازه نمی‌داد اجیر کسی شود. بنابراین، ممکن است در این [[سفر]] به صورت مضاربه‌ای شرکت کرده باشد<ref>جعفر مرتضی عاملی، ج۲، ص۱۰۶</ref>.

==شرکت [[پیامبر]]{{صل}} در [[جنگ‌های فجار]]==

نکته دیگر آنکه بخشی از روایتی که بر شرکت [[رسول خدا]]{{صل}} در نبرد فجار تکیه کرده، بیشتر به داستان سرایی‌های عامیانه شبیه است تا به وقایع [[تاریخی]]، از این‌رو، [[یعقوبی]]<ref>یعقوبی، ج۲، ص۱۵.</ref> گفته است: [[ابوطالب]] خودش در جنگ‌های فجار شرکت نکرد و اجازه نداد کسی از [[بنی هاشم]] در این جنگ‌ها شرکت کند. وی علت این [[امتناع]] را چنین نقل می‌کند: ابوطالب می‌گفت: این کار [[ستم]] و [[بیداد]] و دوری از [[نزدیکان]] و [[حلال]] شمردن [[ماه حرام]] است و من و کسی از بستگانم در آن شرکت نمی‌کنیم.

==[[حلف الفضول]] یا [[پیمان برتر]]==

از روایات مربوط به زندگانی [[پیش از بعثت]] [[رسول خدا]]{{صل}} که بیشتر مورد توجه قرار گرفته و از مسلمات [[تاریخ]] به شمار آمده، داستان حلف الفضول است<ref>ر.ک: یعقوبی، ج۱، ص۳۷۱؛ ابن سعد، ج۱، ص۱۲۸؛ مسعودی، ج۲، ص۲۷۰.</ref> حلف الفضول پس از [[جنگ‌های فجار]] و به [[دعوت]] [[زبیر بن عبدالمطلب]] و در [[خانه]] [[عبدالله بن جدعان]] منعقد شد<ref>بلاذری، ج۲، ص۲۷۹.</ref> این [[پیمان]] در اثر ظلم [[عاص بن وائل سهمی]] به مردی از [[قبیله]] [[زبید]] به وجود آمد. مرد زبیدی در اثر ظلمی که به او شده بود، برای گرفتن [[حق]] خود بالای [[کوه]] ابوقبیس رفت و فریاد [[استغاثه]] برآورد. [[زبیر]] با شنیدن فریاد استغاثه مرد زبیدی، [[مردم]] را برای پیمان یاد شده دعوت کرد. عده‌ای از طوایف [[بنی هاشم]]، [[بنی مطلب]]، [[بنی‌اسد]]، [[بنی زهره]] و [[بنی تیم]] گرد آمدند و این پیمان بسته شد و حق مرد زبیدی را از عاص بن وائل گرفتند<ref>ابن هشام، ج۱، ص۱۴۰؛ مسعودی، ج۲، ص۲۷۰.</ref>.

==شغل [[رسول خدا]]{{صل}} برای پیش از [[پیامبری]]==

بنابراین، نمی‌توان [[روایت]] قابل اعتباری در منابع، در وجه انتساب چوپانی به آن حضرت به دست آورد و با [[اطمینان]] شغل چوپانی را درباره ایشان پذیرفت.

==[[ازدواج پیامبر اکرم]]{{صل}} با [[حضرت خدیجه]]==

به [[یقین]]، از یک سو [[حضرت خدیجه]] به دلیل [[اخلاق نیک]] و [[پسندیده]] و امانتداری [[پیامبر]] ونیز راست گویی و [[خوش خویی]] و درستکاری‌اش او را‌طلبید و خود را به عنوان [[همسر]] او پیشنهاد کرد<ref>طبری، ج۲، ص۲۸۰.</ref> و از آن سوی، [[رسول خدا]]{{صل}} نیز به دلیل [[عفاف]] و [[پاکدامنی]] خدیجه پیشنهاد او را پذیرفت و سپس این موضوع را با عموهایش در میان نهاد. [[ابوطالب]]، [[حمزه]] و دیگر عموهایش نزد [[پدر]] یا عموی خدیجه رفتند و از او خواستگاری کردند. ابوطالب در مجلس خواستگاری، پس از [[حمد]] و [[سپاس]] [[خداوند]] گفت: شما به [[خویشاوندی]] [[محمد]] با خود آگاهید و اینک او، [[خدیجه دختر خویلد]] را خواستگاری کرده و کابینی برایش نهاده که از [[مال]] من، چه نقد و چه مدت دار، فلان مقدار پرداخته خواهد شد. به [[خدا]] [[سوگند]] که پس از این برای او خبری بزرگ و شرافتی ارجمند خواهد بود. آنگاه خدیجه را به همسری رسول خدا{{صل}} درآورد<ref>ابن شهر آشوب، ج۱، ص۳۹؛ شامی، ج۲، ص۱۶۵؛ قسطلانی، المواهب، ج۱، ص۱۰۱.</ref>.

==[[امین]] بودن [[رسول خدا]]{{صل}}==

==[[نصب حجرالاسود]]==

پنج سال پیش از بعثت رسول خدا{{صل}}، سیلی در [[مکه]] جاری شد و دیوارهای [[کعبه]] را خراب کرد. [[قریش]]، کعبه را بازسازی کردند، ولی [[روایات]] [[تاریخی]] خبر از بروز اختلاف‌های شدیدی میان قبیله‌های قریش برای نصب حجرالاسود و بردن امتیاز پس از تعمیر کعبه دارند. بزرگان قریش به پیشنهاد ابوأمیة بن [[مغیره]]<ref>ابن جوزی، المنتظم، ج۲، ص۳۲۴.</ref> توافق کردند که نخستین وارد شونده از در [[مسجد]]، [[داوری]] کند <ref>مقریزی، ج۱، ص:۲۰.</ref>.  

==[[اهل کتاب]] و [[رسول خدا]]{{صل}} [[قبل از بعثت]]==

[[قرآن کریم]] در [[آیه]] {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْرَاةِ وَمُبَشِّرًا بِرَسُولٍ يَأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ فَلَمَّا جَاءَهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ قَالُوا هَذَا سِحْرٌ مُبِينٌ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که عیسی پسر مریم گفت: ای بنی اسرائیل! من فرستاده خداوند به سوی شمایم، توراتی را که پیش از من بوده است راست می‌شمارم و نویددهنده به پیامبری هستم که پس از من خواهد آمد، نام او احمد است؛ امّا چون برای آنان برهان‌ها (ی روشن) آورد، گفتند: این جادویی آشکار است» سوره صف، آیه ۶.</ref> تصریح دارد که ولادت و [[ظهور]] [[پیامبر اسلام]]، در [[ادیان]] سابق [[بشارت]] داده شده بود. از این‌رو، [[اهل کتاب]] پیش از بعثت [[حضرت ختمی مرتبت]]، به صفت و نشانه‌های آن [[حضرت]] [[ایمان]] داشتند: {{متن قرآن|یَسْتَفْتِحُونَ عَلَی الَّذِینَ کَفَرُوا فَلَمَّا جَاءَهُمْ مَا عَرَفُوا کَفَرُوا بِهِ}}<ref>«و چون کتابی از سوی خداوند نزدشان آمد که آنچه را با خود داشتند، راست می‌شمرد؛ با آنکه پیش‌تر، (به مژده آمدن آن) در برابر کافران یاری می‌خواستند ؛ همین که آنچه می‌شناختند نزدشان رسید، بدان کفر ورزیدند پس لعنت خداوند بر کافران باد» سوره بقره، آیه ۸۹.</ref>. و [[مشرکان]] را به [[وعده]] [[فتح]] او [[وعید]] می‌دادند و چون [[مبعوث]] گردید، پس از [[ایمان کافر]] شدند. به [[روایت]] [[کلینی]]<ref>کافی، ج۸ ص۳۱۰.</ref>، [[اسحاق بن عمار]] گوید: از [[امام جعفر صادق]]{{ع}} از [[تفسیر]] {{متن قرآن|كَانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ}}؛ پرسیدم، حضرت فرمود: "گروهی از [[یهود]] پیش از بعثت رسول خدا{{صل}} به مشرکان مژده می‌دادند که [[محمد]] به [[رسالت]] مبعوث خواهد شد و بت‌های شما را می‌شکند و [[آیین]] [[بت پرستی]] را [[باطل]] خواهد کرد، ولی وقتی آن حضرت به [[پیامبری]] مبعوث شد، تکذیبش کردند". از [[ابن عباس]] نیز نقل شده است که [[یهودیان]] پیش از بعثت [[انتظار]] می‌کشیدند تا به وسیله پیامبر اسلام{{صل}} بر [[طایفه]] [[اوس و خزرج]] [[پیروز]] شوند، ولی زمانی که آن حضرت مبعوث شد، به او [[کافر]] شدند و سخنان پیشین خود را درباره آن حضرت [[انکار]] کردند<ref>ابن ابی حاتم، ج۱، ص۱۷۲؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۲۲۱؛ سیوطی، ج۱، ص۱۸۸.</ref>.

==[[سرپرستی]] [[علی بن ابی طالب]]==

[[شهید مطهری]]<ref>شهید مطهری، ص۹۶.</ref> در این باره گوید: در میان همه مردم [[مکه]]، کسی که [[لیاقت]] [[همفکری]] و هم [[روحی]] و هم افقی او را داشته باشد، غیر از این [[کودک]] نیست. [[امام علی]]{{ع}} می‌فرماید: "من کودک بودم. وقتی رسول خدا{{صل}} به صحرا می‌رفت، مرا روی دوش خود سوار می‌کرد و می‌برد".

==[[ارهاصات]]، [[هواتف]] و [[هواجس]]==

[[مجلسی]]<ref>مجلسی، ج۱۵، ص۳۲۵.</ref>، چهارده مورد از [[اخبار]] و اشعار هاتف غیبی را به عنوان معجزات رسول خدا{{صل}} نقل کرده است که سه مورد آن مربوط به [[تولد]] آن حضرت، هفت مورد آن مربوط به ایام پیش از بعثت و بقیه موارد درباره [[بعثت]] است<ref>همچنین ر.ک: ابن کثیر، ج۲، ص۴۰.</ref>.

==[[عبادت]]==

آن [[حضرت]] پیش از اینکه به [[پیامبری]] [[مبعوث]] شود، هر سال یک ماه در [[غار حرا]] به عبادت ([[تحنث]]) مشغول می‌شد تا اینکه در [[چهل سالگی]] به پیامبری مبعوث شد<ref>یعقوبی، ج۲، ص۲۲؛ ابن سعد، ج۱، ص۱۹۰؛ ابن هشام، ج۱، ص۲۴۹؛ ابن خیاط، تاریخ، ص۲۸.</ref>. [[بعثت]] او، بزرگترین و اثرگذارترین حادثه [[تاریخ]] [[بشر]] است که [[خداوند]] بر [[مؤمنان]] [[منت]] نهاد و رسولی را از جنس آنان برایشان به [[رسالت]] فرستاد{{متن قرآن|لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«بی‌گمان خداوند بر مؤمنان منّت نهاد که از خودشان فرستاده‌ای در میان آنان برانگیخت که آیات وی را بر آنان می‌خواند و آنها را پاکیزه می‌گرداند و به آنها کتاب و فرزانگی  می‌آموزد و به راستی پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند» سوره آل عمران، آیه ۱۶۴.</ref>.

==[[امی بودن]] رسول خدا{{صل}}==

[[امی]]، منسوب به "أم" و به معنای کسی است که سواد [[خواندن و نوشتن]] و دانشی به [[کتاب‌های آسمانی]] نداشته باشد. امی، یکی از [[صفات]] رسول خدا{{صل}} است که در [[تورات]] و [[انجیل]] بدان اشاره شده است. {{متن قرآن|الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ}}<ref>«همان کسان که از فرستاده پیام‌آور درس ناخوانده پیروی می‌کنند، همان که (نام) او را نزد خویش در تورات و انجیل نوشته می‌یابند» سوره اعراف، آیه ۱۵۷.</ref>

==[[شمایل]] و [[سجایای اخلاقی]] [[رسول خدا]]{{صل}}==

[[عبدالله بن عمران]]، از قول مردی از [[انصار]] چنین نقل می‌کند که او از [[علی]]{{ع}} در [[مسجد کوفه]] درباره ویژگی‌های بدنی رسول خدا{{صل}} پرسید، آن [[حضرت]] فرمود: "رسول خدا{{صل}} سپید چهره و رنگ رخسارش گلفام، چشمانش سیاه و درشت<ref>و مانند این بود که سرمه کشیده؛ بلاذری، ج۲، ص۱۹.</ref>، موهایش صاف و نرم و ریش آن حضرت انبوه، گونه‌هایش کم‌گوشت و استخوانی و گردنش چون جام سیمین بود. زلف داشت. از زیر گلو تا زیر نافش، مویی چون [[نی]] رسته بود و هنگام [[راه رفتن]]، اندکی به جلو متمایل می‌شد، همچون کسی که از سرازیری‌ها فرود می‌آید. هنگام برخاستن، چابک و سریع بود. هر گاه به سویی بر می‌گشت، با تمام [[بدن]] خود بر می‌گشت. دانه‌های عرق بر چهره‌اش چون مروارید بود"<ref>ابن سعد، ج۱، ص۳۹۰ ترجمه دامغانی؛ همچنین ر.ک: نهج البلاغه، خطبه ۱۶۱؛ ابن هشام، ج۲، ص۴۲.</ref>. آن حضرت [[سبیل]] خود را کوتاه می‌کرد<ref>ابن سعد، ج۱، ص۳۲۲.</ref>. موهای سرش نه صاف و نه پیچیده <ref>طبری، ج۳، ص۲۳.</ref>، و تا لاله‌های گوشش آویخته بود. صورتش چون [[خورشید و ماه]] گرد بود <ref>ابن سعد، ج۱، ص۳۱۹.</ref>. بازوهایی سفید و مژگانی بلند<ref>ابن سعد، ج۱، ص۳۱۸.</ref>، انگشتانی [[قوی]]<ref>ابن سعد، ج۱، ص۳۲۱.</ref> و دست و پایی ورزیده داشت<ref>ابن سعد، ج۱، ص۳۱۵.</ref> و در [[حمله]]، سخت [[متهور]] و دلیر بود<ref>ابن سعد، ج۱، ص۴۱۹.</ref>. [[هند بن ابی‌هاله]] گوید: رسول خدا{{صل}} دارای فخامت بود و رویش چون شب ماه چهارده می‌درخشید. قامتش رسا، سرش بزرگ و... باریکی کف پایش خالی و کم گوشت بود. هنگامی که [[راه]] می‌رفت، با [[وقار]] حرکت می‌کرد و گام‌ها را گشاده برمی‌داشت<ref>کوفی، ص۱۸؛ ترمذی، ص۱۹؛ طبرانی، کبیر، ج۲۲، ص۱۵۵.</ref>.

==نویسنده: آقای یوسفی==