بحث:آیا اعتقاد به علم غیب امام غلو نیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۶۳: خط ۶۳:
[[مخالفان]] [[علم غیب ائمه]]{{ع}} معتقدند [[علم غیب]] منحصر در [[خداوند]] است و داشتن علم غیب برای غیر او [[شرک]] و [[کفر]] است و خداوند تنها برخی از [[انبیا]] را از بعضی غیب‌ها [[آگاه]] کرده، آن هم در محدوده [[احکام شریعت]] و به واسطه [[وحی]] و علم غیب داشتن آنان [[معجزه]] و [[دلیل]] [[نبوت]] آنان بوده است. لذا غیر از [[انبیاء]] احدی از علم غیب برخوردار نیست. این افراد برای [[اثبات]] مدعای خود به پاره‌ای از [[ادله عقلی]] و [[نقلی]] استناد کرده‌اند. لذا اگر کسی [[اعتقاد]] داشته باشد به اینکه [[پیامبر]]{{صل}} و [[امامان]]{{ع}} به همه امور گذشته و [[آینده]] تا [[روز]] [[حشر]] و بلکه [[اخبار آسمان‌ها]] و آنچه پس از [[قیامت]] واقع می‌شود و به احوال [[شیعیان]] [[آگاهی]] و [[علم]] دارند، این اعتقاد، [[غلو]] در [[حق]] ایشان و فراتر از [[حد]] آنهاست<ref>ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، ج۶، ص۳۲۱؛ مهدی‌فر، حسن، علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن، ص۴۴.</ref>.  
[[مخالفان]] [[علم غیب ائمه]]{{ع}} معتقدند [[علم غیب]] منحصر در [[خداوند]] است و داشتن علم غیب برای غیر او [[شرک]] و [[کفر]] است و خداوند تنها برخی از [[انبیا]] را از بعضی غیب‌ها [[آگاه]] کرده، آن هم در محدوده [[احکام شریعت]] و به واسطه [[وحی]] و علم غیب داشتن آنان [[معجزه]] و [[دلیل]] [[نبوت]] آنان بوده است. لذا غیر از [[انبیاء]] احدی از علم غیب برخوردار نیست. این افراد برای [[اثبات]] مدعای خود به پاره‌ای از [[ادله عقلی]] و [[نقلی]] استناد کرده‌اند. لذا اگر کسی [[اعتقاد]] داشته باشد به اینکه [[پیامبر]]{{صل}} و [[امامان]]{{ع}} به همه امور گذشته و [[آینده]] تا [[روز]] [[حشر]] و بلکه [[اخبار آسمان‌ها]] و آنچه پس از [[قیامت]] واقع می‌شود و به احوال [[شیعیان]] [[آگاهی]] و [[علم]] دارند، این اعتقاد، [[غلو]] در [[حق]] ایشان و فراتر از [[حد]] آنهاست<ref>ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، ج۶، ص۳۲۱؛ مهدی‌فر، حسن، علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن، ص۴۴.</ref>.  


در [[پاسخ]] به این [[شبهه]] گفته شده است: [[انسان‌ها]] به [[قدر]] وسعت وجودی خود واجد صفاتی همچون [[رحمت]]، علم، [[قدرت]] و... هستند و این امر، [[غلوآمیز]] و شرک نیست، چون تفاوت میان این داشتن و داشتن [[الهی]]، قابل مقایسه نیست. شبهه فوق ناشی از برداشت [[نادرست]] از برخی [[آیات]]<ref>مانند: سوره انعام، آیه ۵۰.</ref> و نیز عدم توجه به آیات دیگر<ref>سوره جن، آیات ۲۶ـ۲۷.</ref> است. علم غیب ائمه{{ع}} با [[ارادۀ الهی]] و در طول [[علم الهی]] و با [[اذن خداوند]] است. [[ارتباط]] [[حضرت مریم]]{{س}} با [[فرشتگان]]، [[الهام به مادر موسی]]{{س}} و [[علوم]] جناب [[ذوالقرنین]] و [[آصف بن برخیا]]، نمونه‌هایی‌ هستند که نشان می‌دهند اعتقاد به ارتباط‌ ویژۀ امامان{{ع}} به ‌عنوان [[حجت‌های خداوند]] بعد از پیامبر{{صل}} با [[عالم غیب]]، غلوآمیز نیست؛ بلکه ممکن بوده و [[قرآن کریم]] از رخ دادن آن در برخی موارد گزارش داده است. در [[روایات]] نیز [[نقل]] شده، خداوند بزرگ‌تر و کریم‌تر از آن است که کسی را [[حجت]] خود بر [[مردم]] قرار دهد، اما [[اخبار آسمان‌ها و زمین]] را از او پنهان بدارد<ref>ر.ک. کلینی، محمد‌ بن یعقوب، الکافی، ج‏۱، ص۶۵۴؛ {{متن حدیث|اللَّهُ أَجَلُّ وَأَعَزُّ وَأَکْرَمُ مِنْ أَنْ یَفْرِضَ طَاعَهَ عَبْدٍ یَحْجُبُ عَنْهُ عِلْمَ سَمَائِهِ وَأَرْضِهِ؛ ثُمَّ قَالَ: لا یَحْجُبُ ذلِکَ عَنْهُ}}؛ ج‏۱، ص۶۵۰ـ۶۵۴؛ صفار، محمد‌ بن‌ حسن، بصائر الدرجات، ص۱۲۲ـ۱۲۷.</ref>. تجربه نیز نشان داده، افراد عادی با [[دانش‌های عادی]] نمی‌توانند [[جهان]] را [[مدیریت]] کنند و به [[سعادت]] مطلوب برسانند، بنابراین داشتن پشتوانه [[قرآنی]] و مستند بودن به [[روایات معتبر]]، [[نادرستی]] ادعای یاد ‌شده را روشن می‌سازد. به‌ نظر می‌رسد ادعای [[نفی]] هرگونه [[علم الهی]] و ویژه از [[ائمه]]{{ع}}، دیدگاهی تفریطی و ناشی از مقایسه ائمه{{ع}} با [[پیشوایان]] [[اهل]] ‌سنت است<ref>ر.ک. هاشمی، علی، علوم برگزیدگان، ص۴۰۸؛ نظیر عرفانی، محمد، بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین، ص ۱۹۰.</ref>.
در [[پاسخ]] به این [[شبهه]] گفته شده است: [[انسان‌ها]] به [[قدر]] وسعت وجودی خود واجد صفاتی همچون [[رحمت]]، علم، [[قدرت]] و... هستند و این امر، [[غلوآمیز]] و شرک نیست، چون تفاوت میان این داشتن و داشتن [[الهی]]، قابل مقایسه نیست. شبهه فوق ناشی از برداشت [[نادرست]] از برخی [[آیات]]<ref>مانند: سوره انعام، آیه ۵۰.</ref> و نیز عدم توجه به آیات دیگر<ref>سوره جن، آیات ۲۶ـ۲۷.</ref> است. علم غیب ائمه{{ع}} با [[ارادۀ الهی]] و در طول [[علم الهی]] و با [[اذن خداوند]] است. [[ارتباط حضرت مریم با فرشتگان]]<ref>مانند: سوره آل عمران، آیه٤٥ ـ ٤٦</ref>، [[الهام به مادر موسی]]{{س}}<ref>سوره قصص، آیه ٧</ref> و [[علوم]] جناب [[ذوالقرنین]] و [[آصف بن برخیا]]<ref>مانند: سوره نمل، آیه٤٠</ref> نمونه‌هایی‌ هستند که نشان می‌دهند اعتقاد به ارتباط‌ ویژۀ امامان{{ع}} به ‌عنوان [[حجت‌های خداوند]] بعد از پیامبر{{صل}} با [[عالم غیب]]، غلوآمیز نیست؛ بلکه ممکن بوده و [[قرآن کریم]] از رخ دادن آن در برخی موارد گزارش داده است. در [[روایات]] نیز [[نقل]] شده، خداوند بزرگ‌تر و کریم‌تر از آن است که کسی را [[حجت]] خود بر [[مردم]] قرار دهد، اما [[اخبار آسمان‌ها و زمین]] را از او پنهان بدارد<ref>ر.ک. کلینی، محمد‌ بن یعقوب، الکافی، ج‏۱، ص۶۵۴؛ {{متن حدیث|اللَّهُ أَجَلُّ وَأَعَزُّ وَأَکْرَمُ مِنْ أَنْ یَفْرِضَ طَاعَهَ عَبْدٍ یَحْجُبُ عَنْهُ عِلْمَ سَمَائِهِ وَأَرْضِهِ؛ ثُمَّ قَالَ: لا یَحْجُبُ ذلِکَ عَنْهُ}}؛ ج‏۱، ص۶۵۰ـ۶۵۴؛ صفار، محمد‌ بن‌ حسن، بصائر الدرجات، ص۱۲۲ـ۱۲۷.</ref>. تجربه نیز نشان داده، افراد عادی با [[دانش‌های عادی]] نمی‌توانند [[جهان]] را [[مدیریت]] کنند و به [[سعادت]] مطلوب برسانند، بنابراین داشتن پشتوانه [[قرآنی]] و مستند بودن به [[روایات معتبر]]، [[نادرستی]] ادعای یاد ‌شده را روشن می‌سازد. به‌ نظر می‌رسد ادعای [[نفی]] هرگونه [[علم الهی]] و ویژه از [[ائمه]]{{ع}}، دیدگاهی تفریطی و ناشی از مقایسه ائمه{{ع}} با [[پیشوایان]] [[اهل]] ‌سنت است<ref>ر.ک. هاشمی، علی، علوم برگزیدگان، ص۴۰۸؛ نظیر عرفانی، محمد، بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین، ص ۱۹۰.</ref>.


همچنین با توجه به تفاوت‌هایی که [[علم غیب معصوم]] با [[علم غیب]] [[الهی]] دارد، قائل شدن به [[علم غیب امام]] [[غلو]] محسوب نمی‌شود زیرا غلو آن یعنی:
همچنین با توجه به تفاوت‌هایی که [[علم غیب معصوم]] با [[علم غیب]] [[الهی]] دارد، قائل شدن به [[علم غیب امام]] [[غلو]] محسوب نمی‌شود زیرا غلو آن یعنی:
۱۱۲٬۳۴۹

ویرایش