←جستارهای وابسته
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
[[آزادی]] گاهی مقابل [[جبر]] است و مقصود از آن اینکه [[انسان]] فاعلی [[آزاد]] و مختار است و کس یا شیئی او را مجبور به اعمالش نمیکند؛ به عبارت دیگر، انسان از جهت [[خلقت]] و [[تکوین]]، موجودی آزاد است<ref>در فلسفه و کلام برای آزادی فلسفی تعاریف مختلفی ارائه شده است که این جا تنها به عناوین آن بسنده میکنیم: ۱- استقلال و عدم اجبار خارجی؛ ۲۔ خودانگیختگی؛ ۳۔ خود مجبورسازی؛ ۴- ضرورت دینی؛ ۵- ارادی بودن؛ ۶۔ فقدان مانع؛ ۷۔ قوه و قدرت؛ ۸- صدفه و علتناگرایی؛ و پیشناپذیر، ۱۰۔ علم و رضایت کامل، ۱۱۔ حکم عقل و روح؛ ۱۳- اتحاد مجبر و مجبور. (برای توضیح بیشتر، ر.ک: محمد حسن قدردان قراملکی، انسان و اختیار).</ref>. این تعریف از آزادی، “آزادی تکوینی” یا “آزادی [[فلسفی]] - کلامی” است که در [[فلسفه]] و [[کلام]] به کار میرود؛ اما در این که آیا انسان حقیقتاً فاعل آزاد و مختار است، بین [[فلاسفه]] و [[متکلمان]] [[اختلاف]] نظر وجود دارد و در سدههای اخیر از موضوعات پیچیده و جنجالی در [[غرب]] بوده است، به طوری که [[عالمان]] [[تجربی]] مانند فیزیکدانان و [[روانشناسان]] را نیز به چالش فراخوانده است.<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[آزادی در فقه و حدود آن (کتاب)|آزادی در فقه و حدود آن]]، ص ۲۳.</ref> | [[آزادی]] گاهی مقابل [[جبر]] است و مقصود از آن اینکه [[انسان]] فاعلی [[آزاد]] و مختار است و کس یا شیئی او را مجبور به اعمالش نمیکند؛ به عبارت دیگر، انسان از جهت [[خلقت]] و [[تکوین]]، موجودی آزاد است<ref>در فلسفه و کلام برای آزادی فلسفی تعاریف مختلفی ارائه شده است که این جا تنها به عناوین آن بسنده میکنیم: ۱- استقلال و عدم اجبار خارجی؛ ۲۔ خودانگیختگی؛ ۳۔ خود مجبورسازی؛ ۴- ضرورت دینی؛ ۵- ارادی بودن؛ ۶۔ فقدان مانع؛ ۷۔ قوه و قدرت؛ ۸- صدفه و علتناگرایی؛ و پیشناپذیر، ۱۰۔ علم و رضایت کامل، ۱۱۔ حکم عقل و روح؛ ۱۳- اتحاد مجبر و مجبور. (برای توضیح بیشتر، ر.ک: محمد حسن قدردان قراملکی، انسان و اختیار).</ref>. این تعریف از آزادی، “آزادی تکوینی” یا “آزادی [[فلسفی]] - کلامی” است که در [[فلسفه]] و [[کلام]] به کار میرود؛ اما در این که آیا انسان حقیقتاً فاعل آزاد و مختار است، بین [[فلاسفه]] و [[متکلمان]] [[اختلاف]] نظر وجود دارد و در سدههای اخیر از موضوعات پیچیده و جنجالی در [[غرب]] بوده است، به طوری که [[عالمان]] [[تجربی]] مانند فیزیکدانان و [[روانشناسان]] را نیز به چالش فراخوانده است.<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[آزادی در فقه و حدود آن (کتاب)|آزادی در فقه و حدود آن]]، ص ۲۳.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
{{فهرست اثر}} | |||
{{ستون-شروع|7}} | |||
* [[آزادی اجتماعی]] | |||
* [[آزادی اخلاقی]] | |||
* [[آزادی اسلامی]] | |||
* [[آزادی اقتصادی]] | |||
* [[آزادی اندیشه]] | |||
* [[آزادی انسانی]] | |||
* [[آزادی اپیکوری]] | |||
* [[آزادی بیان]] | |||
* [[آزادی تبلیغات]] | |||
* [[آزادی تشریعی]] | |||
* [[آزادی تصعید شده]] | |||
* [[آزادی تکوینی]] | |||
* [[آزادی حیوانی]] | |||
* [[آزادی خواهی]] | |||
* [[آزادی دینی]] | |||
* [[آزادی سیاسی]] | |||
* [[آزادی طبیعی محض]] | |||
* [[آزادی طبیعی]] | |||
* [[آزادی عقیده]] | |||
* [[آزادی غربی]] | |||
* [[آزادی غیر معقول]] | |||
* [[آزادی فردی]] | |||
* [[آزادی قلم]] | |||
* [[آزادی مثبت]] | |||
* [[آزادی مذموم]] | |||
* [[آزادی مسئولانه]] | |||
* [[آزادی مشروع]] | |||
* [[آزادی مطبوعات]] | |||
* [[آزادی معقول]] | |||
* [[آزادی معنوی]] | |||
* [[آزادی منفی]] | |||
* [[آزادی نامعقول]] | |||
* [[اباحه]] | |||
* [[اباحیگری]] | |||
* [[حدود آزادی]] | |||
* [[حریت]] | |||
{{پایان}} | |||
{{پایان}} | |||
==منابع== | ==منابع== |