سیاست‌های اداری امام علی: تفاوت میان نسخه‌ها

سیاست‌های اداری امام علی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۵ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۲۷

۴ بایت حذف‌شده ، ‏۲۵ آوریل ۲۰۲۱

جز

جایگزینی متن - 'پنهانی' به 'پنهانی'

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۸٬۴۳۸

ویرایش

@@ خط ۳۳: / خط ۳۳: @@
 * [[امام علی]]{{ع}}‌- در سفارش‌نامه‌اش به [[مالک اشتر]]-: آن‌گاه بر آنان روزی را فراوان ساز؛ چرا که این، نیرویی است برای [[اصلاح]] نفس آنان، و سبب [[بی‌نیازی]] است برای آنها، تا به [[مالی]] که در [[اختیار]] دارند، [[دست]] نگشایند، و حجتی است بر آنها، اگر فرمانت را نپذیرفتند یا در [[امانت]]، [[خیانت]] ورزیدند<ref>{{متن حدیث|الإمام علی{{ع}}- فی عَهدِهِ إلی‌ مالِک الأَشتَرِ-: ثُم أسبِغ عَلَیهِمُ الأَرزاقَ؛ فَإِن ذلِک قُوةٌ لَهُم عَلَی استِصلاحِ أنفُسِهِم، وغِنی لَهُم عَن تَناوُلِ ما تَحتَ أیدیهِم، وحُجةٌ عَلَیهِم إن خالَفوا أمرَک أو ثَلَموا أمانَتَک}} (نهج البلاغة، نامه ۵۳).</ref><ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۲۷۲-۲۷۸.</ref>.
 ==[[برگزیدن]] دیده‌بان برای [[مراقبت]] از کارگزاران‌==
-* [[امام علی]]{{ع}}‌- در سفارش‌نامه‌اش به [[مالک اشتر]]-: آن‌گاه، در امر کارگزارانت بنگر و آنان را با آزمودن، به کار گیر... و [[رفتار]] آنان را وارسی کن. دیده‌بانانی صداقت‌پیشه و [[وفادار]] به سویشان گسیل دار؛ چرا که وارسی [[پنهانی]]، آنان را به [[امانتداری]] و [[ملایمت]] با [[شهروندان]] وا دارد؛ و خود را از کارگزارانت واپای. اگر یکی از آنها دست به خیانتی زد و گزارش دیده‌بانان تو بر آن [[خیانت]]، هم‌داستان بود، بدین [[گواه]]، بسنده کن و [[کیفر]] او را با [[تنبیه بدنی]] بدو برسان و از کاری که کرده است، بازخواست نما. پس او را [[خوار]] بدار و خیانتکار شمار و طوق بدنامی را در گردنش بیاویز<ref>{{متن حدیث|عنه{{ع}}- فی عَهدِهِ إلی‌ مالِک الأَشتَرِ-: ثُم انظُر فی امورِ عُمالِک فَاستَعمِلهُمُ اختِباراً... ثُم تَفَقد أعمالَهُم، وَابعَثِ العُیونَ مِن أهلِ الصدقِ وَالوَفاءِ عَلَیهِم؛ فَإِن تَعاهُدَک فِی السر لِامورِهِم حَدوَةٌ لَهُم عَلَی استِعمالِ الأَمانَةِ، وَالرفقِ بِالرعِیةِ، وتَحَفظ مِنَ الأَعوانِ؛ فَإِن أحَدٌ مِنهُم بَسَطَ یدَهُ إلی‌ خِیانَةٍ اجتَمَعَت بِها عَلَیهِ عِندَک أخبارُ عُیونِک، اکتَفَیتَ بِذلِک شاهِداً، فَبَسَطتَ عَلَیهِ العُقوبَةَ فی بَدَنِهِ، وأخَذتَهُ بِما أصابَ مِن عَمَلِهِ، ثُم نَصَبتَهُ بِمَقامِ المَذَلةِ، ووَسَمتَهُ بِالخِیانَةِ، وقَلدتَهُ عارَ التهَمَةِ}} (نهج البلاغة، نامه ۵۳).</ref><ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۲۷۲-۲۷۸.</ref>.
+* [[امام علی]]{{ع}}‌- در سفارش‌نامه‌اش به [[مالک اشتر]]-: آن‌گاه، در امر کارگزارانت بنگر و آنان را با آزمودن، به کار گیر... و [[رفتار]] آنان را وارسی کن. دیده‌بانانی صداقت‌پیشه و [[وفادار]] به سویشان گسیل دار؛ چرا که وارسی پنهانی، آنان را به [[امانتداری]] و [[ملایمت]] با [[شهروندان]] وا دارد؛ و خود را از کارگزارانت واپای. اگر یکی از آنها دست به خیانتی زد و گزارش دیده‌بانان تو بر آن [[خیانت]]، هم‌داستان بود، بدین [[گواه]]، بسنده کن و [[کیفر]] او را با [[تنبیه بدنی]] بدو برسان و از کاری که کرده است، بازخواست نما. پس او را [[خوار]] بدار و خیانتکار شمار و طوق بدنامی را در گردنش بیاویز<ref>{{متن حدیث|عنه{{ع}}- فی عَهدِهِ إلی‌ مالِک الأَشتَرِ-: ثُم انظُر فی امورِ عُمالِک فَاستَعمِلهُمُ اختِباراً... ثُم تَفَقد أعمالَهُم، وَابعَثِ العُیونَ مِن أهلِ الصدقِ وَالوَفاءِ عَلَیهِم؛ فَإِن تَعاهُدَک فِی السر لِامورِهِم حَدوَةٌ لَهُم عَلَی استِعمالِ الأَمانَةِ، وَالرفقِ بِالرعِیةِ، وتَحَفظ مِنَ الأَعوانِ؛ فَإِن أحَدٌ مِنهُم بَسَطَ یدَهُ إلی‌ خِیانَةٍ اجتَمَعَت بِها عَلَیهِ عِندَک أخبارُ عُیونِک، اکتَفَیتَ بِذلِک شاهِداً، فَبَسَطتَ عَلَیهِ العُقوبَةَ فی بَدَنِهِ، وأخَذتَهُ بِما أصابَ مِن عَمَلِهِ، ثُم نَصَبتَهُ بِمَقامِ المَذَلةِ، ووَسَمتَهُ بِالخِیانَةِ، وقَلدتَهُ عارَ التهَمَةِ}} (نهج البلاغة، نامه ۵۳).</ref><ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۲۷۲-۲۷۸.</ref>.
 ==[[تشویق]] [[درست‌کار]] و [[تنبیه]] [[خطاکار]]==
 * [[امام علی]]{{ع}}‌- در سفارش‌نامه‌اش به [[مالک اشتر]]، هنگامی که او را بر [[حکومت مصر]] گماشت-: [[نیکوکار]] و [[بدکار]]، نزدِ تو یکسان نباشند؛ چرا که این کار، [[نیکوکاران]] را از [[نیکی]] باز دارد و بدکاران را به [[بدی]] وا دارد، و درباره هریک از آنان، به چیزی پایبند باش که خود بدان پایبند است<ref>{{متن حدیث|عنه{{ع}}- فی عَهدِهِ إلی‌ مالِک الأَشتَرِ-: ولا یکونُ المُحسِنُ وَالمُسی‌ءُ عِندَک بِمَنزِلَةٍ سَواءٍ؛ فَإِن فی ذلِک تَزهیداً لِاهلِ الإِحسانِ فِی الإِحسانِ، وتَدریباً لِأَهلِ الإِساءَةِ عَلَی الإِساءَةِ. وألزِم کلاً مِنهُم ما ألزَمَ نَفسَهُ}} (نهج البلاغة، نامه ۵۳).</ref><ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۲۷۲-۲۷۸.</ref>.