|
|
| خط ۲۲: |
خط ۲۲: |
| ==نخست: روش [[محبت]]== | | ==نخست: روش [[محبت]]== |
| ==دوم: روش [[تشویق]] و [[تنبیه]]== | | ==دوم: روش [[تشویق]] و [[تنبیه]]== |
| ==نقش تشویق در تربیت==
| |
| تشویق عاملی است در برانگیختن فرد به سوی اهداف تربیت، و نیز وسیله‌ای برای تقویت [[انسان]] در خیرها و [[ترغیب]] به تلاش بیش‌تر و فراهم کردن [[نشاط]] لازم در تربیت. امیر مؤمنان علی{{ع}} در این‌باره به [[مالک اشتر]] چنین فرموده است: {{متن حدیث|وَ وَاصِلْ فِي حُسْنِ الثَّنَاءِ عَلَيْهِمْ وَ تَعْدِيدِ مَا أَبْلَى ذَوُو الْبَلَاءِ مِنْهُمْ فَإِنَّ كَثْرَةَ الذِّكْرِ لِحُسْنِ فِعَالِهِمْ تَهُزُّ الشُّجَاعَ وَ تُحَرِّضُ النَّاكِلَ}}<ref>«آنان را به نیکویی یاد کن و پیوسته تشویقشان نما و کارهای مهمی را که انجام داده‌اند برشمار، زیرا یاد کردن کارهای نیک آنان، دلیرشان را [به کوشش و حرکت بیش‌تر] برانگیزاند و از کارمانده را [به کار و تلاش] ترغیب نماید». نهج البلاغه، نامه ۵۳.</ref>.
| |
|
| |
| این امر در [[کودکان]] و [[نوجوانان]] و [[جوانان]] از جایگاه و اهمیت بیش‌تری برخوردار است. [[تشویق]] [[میل به کمال]] بیش‌تر را در [[انسان]] برمی‌انگیزد و او را به انجام دادن [[عمل نیک]] [[ترغیب]] می‌کند، و به او نیرو و [[قدرت]] می‌بخشد تا بیش‌تر تلاش کند. تشویق موجب [[رضایت]] شخص از عملکرد خود و پیدایش [[شور]] و [[نشاط]]، و رفع ملالت و کسالت او می‌گردد؛ و همچنین سبب ایجاد [[حس]] [[توانمندی]] می‌شود.
| |
| در [[تربیت]] [[فرزندان]] باید توجه داشت که اصل بر تشویق و ترغیب است، زیرا انسان به فطرتش که [[عشق به کمال]] مطلق و [[انزجار]] از [[نقص]] است، مایل به [[کمالات]] و نیکویی، و [[دوستدار]] تشویق و [[قدردانی]] است، و بر این اساس [[بهترین]] روش در [[برانگیختن]] آنها به سوی کمال و دور کردن از نقص، تشویق و قدردانی است، نه [[تنبیه]] و [[مجازات]]؛ و تنبیه و مجازات فقط آن هنگام به کار گرفته می‌شود که روش‌های دیگر نتیجه ندهد و چاره‌ای جز آن برای [[بیداری]] و [[هشیاری]] [[آدمی]]، و درمان و سامان انسان نباشد. با توجه به اینکه در تربیت باید اصل بر تشویق و قدردانی باشد، [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} فرموده است:
| |
| #{{متن حدیث|ضَادُّوا الشَّرَّ بِالْخَيْرِ}}<ref>«به وسیله خوبی با بدی بستیزید». شرح غررالحکم، ج۴، ص۲۳۱؛ عیون الحکم و المواعظ، ص۳۰۹.</ref>.
| |
| #{{متن حدیث|ضَادُّوا الْقَسْوَةَ بِالرِّقَّةِ}}<ref>«از راه نرمی و مدارا با سخت‌دلی بستیزید». شرح غررالحکم، ج۴، ص۲۳۲؛ عیون الحکم و المواعظ، ص۳۰۹.</ref>.
| |
| #{{متن حدیث|ضَادُّوا الْإِسَاءَةَ بِالْإِحْسَانِ}}<ref>«به وسیله نیکی با بدی بستیزید». شرح غررالحکم، ج۴، ص۲۳۲؛ عیون الحکم و المواعظ، ص۳۱۰.</ref>.<ref>[[م‍ص‍طف‍ی دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی|دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی، م‍ص‍طف‍ی]]، [[سیره نبوی ج۴ (کتاب)|سیره نبوی]]، ج۴ ص ۱۶۵.</ref>
| |
|
| |
| ==[[آداب]] تشویق== | | ==[[آداب]] تشویق== |
| تشویق مانند هر امر دیگر زمانی نتیجه‌بخش و مثبت و رشددهنده است که براساس آدابی درست [[اعمال]] شود که به مواردی از این [[آداب]] اشاره می‌شود. | | تشویق مانند هر امر دیگر زمانی نتیجه‌بخش و مثبت و رشددهنده است که براساس آدابی درست [[اعمال]] شود که به مواردی از این [[آداب]] اشاره می‌شود. |
