آخرت در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'علل' به 'علل'
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-]] | + - [[))
جز (جایگزینی متن - 'علل' به 'علل')
خط ۱۰: خط ۱۰:


==مقدمه==
==مقدمه==
*جهانی است که [[انسان]] پس از [[مرگ]] به آن وارد می‌شود و در آنجا جاودانه می‌ماند و برای آنچه در [[دنیا]] کرده است، [[پاداش]] و [[کیفر]] می‌بیند. [[قرآن کریم]] صد و چهار بار از این کلمه، بی قید و اضافه و ده بار همراه کلمه "دار" و "نشأة" و پنج بار با کلمه "اولی" و هشتاد بار در برابر [[دنیا]] و... یاد کرده است. در [[جهان آخرت]]، از [[نظام اجتماعی]] و [[تعاون]] و مدنیت، آن سان که در [[دنیا]] وجود دارد، خبری نیست. در آن [[جهان]]، هر انسانی به نتیجه‌ [[اندیشه]] و گفتار و [[کردار]] خویش می‌رسد و با آنچه در [[دنیا]] کرده است، قرین می‌گردد<ref>{{متن قرآن|وَأَن لَّيْسَ لِلإِنسَانِ إِلاَّ مَا سَعَى}}؛ سوره نجم، آیه ۳۹.</ref>. [[حقیقت]] [[ناب]] تنها در [[آخرت]] بر [[انسان]] آشکار می‌گردد و از این رو، [[شک]] و [[تردید]] در آنجا برای کسی پیش نمی‌آید و [[اختلاف]] نظری میان [[انسان‌ها]] رخ نمی‌دهد<ref>{{متن قرآن|لَقَدْ كُنتَ فِي غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا فَكَشَفْنَا عَنكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ}}؛ سوره ق، آیه ۲۲.</ref>. در آن سرا، [[انسان]] درمی‌یابد که مؤثر [[راستین]] در وقایع [[جهان]]، تنها [[خدا]] بوده و دیگر [[علل]] و اسباب تأثیر مستقل نداشته‌اند<ref>{{متن قرآن|يَوْمَئِذٍ يُوَفِّيهِمُ اللَّهُ دِينَهُمُ الْحَقَّ وَيَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ}}؛ سوره نور، ۲۵.</ref>. آنچه در [[آخرت]] به [[آدمی]] می‌رسد، یا [[نعمت]] است و یا نقمت<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 39.</ref>.
*جهانی است که [[انسان]] پس از [[مرگ]] به آن وارد می‌شود و در آنجا جاودانه می‌ماند و برای آنچه در [[دنیا]] کرده است، [[پاداش]] و [[کیفر]] می‌بیند. [[قرآن کریم]] صد و چهار بار از این کلمه، بی قید و اضافه و ده بار همراه کلمه "دار" و "نشأة" و پنج بار با کلمه "اولی" و هشتاد بار در برابر [[دنیا]] و... یاد کرده است. در [[جهان آخرت]]، از [[نظام اجتماعی]] و [[تعاون]] و مدنیت، آن سان که در [[دنیا]] وجود دارد، خبری نیست. در آن [[جهان]]، هر انسانی به نتیجه‌ [[اندیشه]] و گفتار و [[کردار]] خویش می‌رسد و با آنچه در [[دنیا]] کرده است، قرین می‌گردد<ref>{{متن قرآن|وَأَن لَّيْسَ لِلإِنسَانِ إِلاَّ مَا سَعَى}}؛ سوره نجم، آیه ۳۹.</ref>. [[حقیقت]] [[ناب]] تنها در [[آخرت]] بر [[انسان]] آشکار می‌گردد و از این رو، [[شک]] و [[تردید]] در آنجا برای کسی پیش نمی‌آید و [[اختلاف]] نظری میان [[انسان‌ها]] رخ نمی‌دهد<ref>{{متن قرآن|لَقَدْ كُنتَ فِي غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا فَكَشَفْنَا عَنكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ}}؛ سوره ق، آیه ۲۲.</ref>. در آن سرا، [[انسان]] درمی‌یابد که مؤثر [[راستین]] در وقایع [[جهان]]، تنها [[خدا]] بوده و دیگر علل و اسباب تأثیر مستقل نداشته‌اند<ref>{{متن قرآن|يَوْمَئِذٍ يُوَفِّيهِمُ اللَّهُ دِينَهُمُ الْحَقَّ وَيَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ}}؛ سوره نور، ۲۵.</ref>. آنچه در [[آخرت]] به [[آدمی]] می‌رسد، یا [[نعمت]] است و یا نقمت<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 39.</ref>.
*[[لذت]] و [[رنج]] در آن [[جهان]] به گونه‌ای دیگر است و با [[دنیا]] قیاس‌پذیر نیست: آنان که در [[جهان آخرت]]، به [[سعادت]] [[بهشت]] دست می‌یابند، خواهند گرفت، به آنچه [[جان‌ها]] [[آرزو]] می‌کنند و چشم‌ها را خوش می‌آید خواهند رسید و جاودانه در آن خواهند زیست<ref>{{متن قرآن|يُطَافُ عَلَيْهِم بِصِحَافٍ مِّن ذَهَبٍ وَأَكْوَابٍ وَفِيهَا مَا تَشْتَهِيهِ الأَنفُسُ وَتَلَذُّ الأَعْيُنُ وَأَنتُمْ فِيهَا خَالِدُونَ}}؛ سوره زخرف، ۷۱.</ref>. و آنان که به [[دوزخ]] افتند، به کیفرهایی بزرگ گرفتار می‌آیند<ref>{{متن قرآن|إِلاَّ مَن تَوَلَّى وَكَفَرَ فَيُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذَابَ الأَكْبَرَ}}؛ سوره غاشیه، آیه ۲۳ و ۲۴.</ref>. [[قرآن]] از [[زندگی]] [[اخروی]] دو گروه [[مؤمنان]] و [[کافران]] بارها سخن گفته است و وعد و وعیدهای [[الهی]] را به تکرار آورده است. از نعمت‌هایی که [[مؤمنان]] بدان می‌رسند، [[زندگی]] در [[بهشت]] است؛ بهشتی که همانند [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] بزرگ است و البته [[خشنودی خدا]]، نعمتی است بسیار بزرگ‌تر که در [[آخرت]] نصیب [[مؤمنان]] می‌گردد<ref>{{متن قرآن| وَسَارِعُواْ إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ}}؛ سوره آل عمران، آیه ۱۳۳؛ {{متن قرآن|سَابِقُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا كَعَرْضِ السَّمَاء وَالأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاء وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ}}؛ سوره حدید، آیه ۲۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 40.</ref>.
*[[لذت]] و [[رنج]] در آن [[جهان]] به گونه‌ای دیگر است و با [[دنیا]] قیاس‌پذیر نیست: آنان که در [[جهان آخرت]]، به [[سعادت]] [[بهشت]] دست می‌یابند، خواهند گرفت، به آنچه [[جان‌ها]] [[آرزو]] می‌کنند و چشم‌ها را خوش می‌آید خواهند رسید و جاودانه در آن خواهند زیست<ref>{{متن قرآن|يُطَافُ عَلَيْهِم بِصِحَافٍ مِّن ذَهَبٍ وَأَكْوَابٍ وَفِيهَا مَا تَشْتَهِيهِ الأَنفُسُ وَتَلَذُّ الأَعْيُنُ وَأَنتُمْ فِيهَا خَالِدُونَ}}؛ سوره زخرف، ۷۱.</ref>. و آنان که به [[دوزخ]] افتند، به کیفرهایی بزرگ گرفتار می‌آیند<ref>{{متن قرآن|إِلاَّ مَن تَوَلَّى وَكَفَرَ فَيُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذَابَ الأَكْبَرَ}}؛ سوره غاشیه، آیه ۲۳ و ۲۴.</ref>. [[قرآن]] از [[زندگی]] [[اخروی]] دو گروه [[مؤمنان]] و [[کافران]] بارها سخن گفته است و وعد و وعیدهای [[الهی]] را به تکرار آورده است. از نعمت‌هایی که [[مؤمنان]] بدان می‌رسند، [[زندگی]] در [[بهشت]] است؛ بهشتی که همانند [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] بزرگ است و البته [[خشنودی خدا]]، نعمتی است بسیار بزرگ‌تر که در [[آخرت]] نصیب [[مؤمنان]] می‌گردد<ref>{{متن قرآن| وَسَارِعُواْ إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ}}؛ سوره آل عمران، آیه ۱۳۳؛ {{متن قرآن|سَابِقُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا كَعَرْضِ السَّمَاء وَالأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاء وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ}}؛ سوره حدید، آیه ۲۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 40.</ref>.
*[[انسان]] را در [[دنیا]] توانِ آن نیست که به تمام و کمال، نتیجه کوشش‌های خویش را فراچنگ آورد؛ ولی در [[آخرت]]، آن را به گونه کامل درمی‌یابد و هیچ عاملی را یارای ممانعت نیست<ref>{{متن قرآن|فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ وَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ}}؛ سوره زلزال، آیه ۷ و ۸.</ref>. آنچه [[آدمی]] در [[دنیا]] می‌کند، همانند بذری است که می‌بالد و در [[آخرت]] بَر می‌دهد و آنان که در [[دنیا]] تنها برای بهره‌های [[دنیوی]] می‌کوشند، نصیبی از [[آخرت]] نخواهند برد<ref>{{متن قرآن|مَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فِي حَرْثِهِ وَمَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الدُّنْيَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَا لَهُ فِي الآخِرَةِ مِن نَّصِيبٍ }}؛ سوره شوری، آیه ۲۰.</ref>. در نظرگاه [[قرآنی]]، نه تنها [[انسان]]، که همه آفریدگان در [[آخرت]] محشور می‌شوند و به [[بندگی]] [[خدا]] اقرار می‌کنند<ref>{{متن قرآن|إِن كُلُّ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِلاَّ آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا}}؛ سوره مریم، آیه ۹۳.</ref>. [[ایمان]] به [[آخرت]] از آموزه‌های بنیادی [[دین اسلام]] و [[ادیان]] پیشین است<ref>ر.ک: تفسیر نمونه‌، ۱۹/ ۷۱ و ۲۵/ ۴۰۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 40.</ref>.
*[[انسان]] را در [[دنیا]] توانِ آن نیست که به تمام و کمال، نتیجه کوشش‌های خویش را فراچنگ آورد؛ ولی در [[آخرت]]، آن را به گونه کامل درمی‌یابد و هیچ عاملی را یارای ممانعت نیست<ref>{{متن قرآن|فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ وَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ}}؛ سوره زلزال، آیه ۷ و ۸.</ref>. آنچه [[آدمی]] در [[دنیا]] می‌کند، همانند بذری است که می‌بالد و در [[آخرت]] بَر می‌دهد و آنان که در [[دنیا]] تنها برای بهره‌های [[دنیوی]] می‌کوشند، نصیبی از [[آخرت]] نخواهند برد<ref>{{متن قرآن|مَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فِي حَرْثِهِ وَمَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الدُّنْيَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَا لَهُ فِي الآخِرَةِ مِن نَّصِيبٍ }}؛ سوره شوری، آیه ۲۰.</ref>. در نظرگاه [[قرآنی]]، نه تنها [[انسان]]، که همه آفریدگان در [[آخرت]] محشور می‌شوند و به [[بندگی]] [[خدا]] اقرار می‌کنند<ref>{{متن قرآن|إِن كُلُّ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِلاَّ آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا}}؛ سوره مریم، آیه ۹۳.</ref>. [[ایمان]] به [[آخرت]] از آموزه‌های بنیادی [[دین اسلام]] و [[ادیان]] پیشین است<ref>ر.ک: تفسیر نمونه‌، ۱۹/ ۷۱ و ۲۵/ ۴۰۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 40.</ref>.
۲۱۸٬۴۷۸

ویرایش