ابوجریر قمی: تفاوت میان نسخه‌ها

ابوجریر قمی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۶ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۰۸

۶۰ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۶ مهٔ ۲۰۲۱

←‏مقدمه

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۷٬۴۹۱

ویرایش

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 از [[راویان امام رضا]]{{ع}}. نام ابوجریر قمی که در میان راویان امام رضا{{ع}} از او یاد شده، مشترک بین سه [[نفر]] به نام‌های [[محمد بن عبیدالله]] یا [[عبدالله]]، [[زکریا بن ادریس]] و [[زکریا بن عبدالصمد]] است<ref>مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۸، ص۳۵۰؛ معجم رجال الحدیث، ج۸، ص۲۹۲.</ref> که تشخیص مصداق روشن آنها آسان نیست. برابر گزارش آمده در کتاب معجم [[رجال]] الحدیث، یازده [[روایت]] از ابوجریر در متون [[روایی]] [[شیعه]] مضبوط است<ref>معجم رجال الحدیث، ج۲۲، ص۸۶.</ref> و یکی از آن [[روایت‌ها]] بی‌تردید از ابوجریر محمد بن عبیدالله یا عبدالله به نقل از [[امام کاظم]]{{ع}} است که [[محمد بن سنان]] از او نقل می‌کند<ref>قرب الإسناد، ص۳۰۲؛ الکافی، ج۸، ص۲۹۰؛ بحارالأنوار، ج۸۹، ص۵۷؛ شرح أصول الکافی، مازندرانی، ج۱۲، ص۴۰۵.</ref>. این ابوجریر فردی مجهول است<ref>المفید من معجم رجال الحدیث، ص۵۴۸.</ref> و در متون کهن رجالی نامی از وی نیست، گرچه برخی از متأخران وی را از راویان امام رضا{{ع}} شمرده‌اند<ref>مسند الإمام الرضا{{ع}}، ج۲، ص۵۴۵.</ref>، ولی [[گواهی]] برای مدعای آنان دیده نمی‌شود. طبعاً وی در این مقال محل گفت‌و‌گو نخواهد بود. در خلاصة الأقوال به [[خطا]] این [[کنیه]] به [[ادریس بن عبدالله]] نسبت داده شده<ref>خلاصة الأقوال، ص۶۰.</ref> که با توجه به منبع آن، یعنی رجال [[نجاشی]]، به نظر می‌رسد ناشی از خطای استنساخ باشد، چنان که [[علامه حلی]] در جای دیگر به [[درستی]] به آن اشاره کرده است<ref>خلاصة الأقوال، ص۳۰۶.</ref>. اما درباره دو ابوجریر دیگر [[اختلاف]] نظر وجود دارد که به [[راستی]] وقتی روایتی از او نقل می‌شود، کدام یک از آن دو مراد است.
-نجاشی، ابوجریر قمی را از [[اصحاب امام صادق]]، امام کاظم و [[امام رضا]]{{عم}} ذکر کرده<ref>رجال النجاشی، ص۱۷۳.</ref> و دیگران نیز سخن وی را پذیرفته‌اند<ref>نقد الرجال، ج۱، ص۱۸۲؛ ج۲، ص۲۶۳.</ref>، چنان که [[روایات]] موجود بر این مدعا صحه می‌گذارند<ref>الکافی، ج۱، ص۳۸۰، ج۶، ص۴۵۰؛ شرائع الإسلام، ج۴، ص۱۰۴۶؛ مختلف الشیعة، ج۹، ص۴۱۶؛ الحدائق الناضرة، ج۱۴، ص۲۱.</ref>. [[شیخ طوسی]] وی را ذیل [[اصحاب]] دو [[امام کاظم]] و [[رضا]]{{عم}} بر شمرده است<ref>رجال الطوسی، ص۳۴۷، ۳۷۰.</ref>. افرادی چون [[ابن ابی‌عمیر]]، [[ابن مغیره]]، [[اسماعیل بن مهران]]، [[احمد بن محمد بن نصر بزنطی]]، [[صفوان بن یحیی]]<ref>معجم رجال الحدیث، ج۲۲، ص۸۶.</ref> و [[محمد بن ابی‌جریر]]<ref>کامل الزیارات، ص۲۶۷؛ مستدرک الوسائل، ج۱۰، ص۲۵۱.</ref> از او [[روایت]] کرده‌اند که دو تن از آنان، یعنی فرزندش محمد<ref>کامل الزیارات، ص۲۶۷؛ بحار الأنوار، ج۹۸، ص۷۳.</ref> و [[احمد بن محمد بزنطی]]<ref>الکافی، ج۶، ص۴۵۰.</ref>، [[راوی]] وی از [[امام رضا]]{{ع}} هستند.
+نجاشی، ابوجریر قمی را از [[اصحاب امام صادق]]، [[اصحاب امام کاظم|امام کاظم]] و [[اصحاب امام رضا|امام رضا]]{{عم}} ذکر کرده<ref>رجال النجاشی، ص۱۷۳.</ref> و دیگران نیز سخن وی را پذیرفته‌اند<ref>نقد الرجال، ج۱، ص۱۸۲؛ ج۲، ص۲۶۳.</ref>، چنان که [[روایات]] موجود بر این مدعا صحه می‌گذارند<ref>الکافی، ج۱، ص۳۸۰، ج۶، ص۴۵۰؛ شرائع الإسلام، ج۴، ص۱۰۴۶؛ مختلف الشیعة، ج۹، ص۴۱۶؛ الحدائق الناضرة، ج۱۴، ص۲۱.</ref>. [[شیخ طوسی]] وی را ذیل [[اصحاب]] دو [[امام کاظم]] و [[رضا]]{{عم}} بر شمرده است<ref>رجال الطوسی، ص۳۴۷، ۳۷۰.</ref>. افرادی چون [[ابن ابی‌عمیر]]، [[ابن مغیره]]، [[اسماعیل بن مهران]]، [[احمد بن محمد بن نصر بزنطی]]، [[صفوان بن یحیی]]<ref>معجم رجال الحدیث، ج۲۲، ص۸۶.</ref> و [[محمد بن ابی‌جریر]]<ref>کامل الزیارات، ص۲۶۷؛ مستدرک الوسائل، ج۱۰، ص۲۵۱.</ref> از او [[روایت]] کرده‌اند که دو تن از آنان، یعنی فرزندش محمد<ref>کامل الزیارات، ص۲۶۷؛ بحار الأنوار، ج۹۸، ص۷۳.</ref> و [[احمد بن محمد بزنطی]]<ref>الکافی، ج۶، ص۴۵۰.</ref>، [[راوی]] وی از [[امام رضا]]{{ع}} هستند.
 درباره زیست‌نامه ابوجریر، زکریا بن عبدالصمد، مطالب مستقل چندانی در منابع انعکاس نیافته است، جز آنکه برخی به توثیق وی نظر داده<ref>رجال الطوسی، ص۳۵۷؛ جامع الرواة، ج۲، ص۳۷۱؛ المفید من معجم رجال الحدیث، ص۲۳۰.</ref> و بعضی نیز بی‌آنکه سندی بر مدعای خویش ارائه دهند، وی را از [[اصحاب امام کاظم]]{{ع}} بر شمرده‌اند<ref>خلاصة الأقوال، ص۷۵.</ref>. ولی درباره [[زکریا بن ادریس]]، نخستین بار [[نجاشی]] آورده است که وی فرزند [[ادریس بن عبدالله بن سعد اشعری قمی]]، فردی موجه و صاحب [[کتابی]] است<ref>رجال النجاشی، ص۱۰۴؛ وسائل الشیعة، ج۲۰، ص۱۹۹.</ref> و در جای دیگر وی را راوی سه [[امام]] پیش گفته ذکر می‌کند<ref>رجال النجاشی، ص۱۷۳.</ref>. خویی این عبارت نجاشی را که وی را موجه نامیده، دلیل بر [[حسن]] بودنش نمی‌داند، چه رسد به [[موثق]] بودن، زیرا این تعبیر نشان دهنده [[ارزش]] و جایگاه وی در میان [[اصحاب]] نیست<ref>معجم رجال الحدیث، ج۸، ص۲۸۸.</ref>. بیش از این اطلاعی از وی نیز در [[اختیار]] نیست، شاید برخی به همین اعتبار وی را مجهول دانسته‌اند<ref>المفید من معجم رجال الحدیث، ص۲۲۹.</ref>. بر اساس برخی اقوال، وی در [[شهر قم]] و در [[مقبره]] شیخان مدفون است<ref>مسند الإمام الصادق{{ع}}، ج۲۲، ص۵۴.</ref>.