جز
جایگزینی متن - 'قطع' به 'قطع'
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پانویس2}} +{{پانویس}})) |
جز (جایگزینی متن - 'قطع' به 'قطع') |
||
خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
تفسیر آن حضرت از آیات الاحکام نیز به گونههای مختلف انجام میگرفت. گاه [[امام رضا]]{{ع}} به [[تفسیر]] لغات و شرح واژگان و لغات مطرح در آیات الاحکام اکتفا میکرد، مانند تفسیر {{متن قرآن|الرَّفَثُ}} در [[آیه]] {{متن قرآن|الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومَاتٌ فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِي الْحَجِّ...}}<ref>«حجّ (در) ماههای شناختهای (انجامپذیر) است پس کسی که در آن ماهها حجّ میگزارد (بداند که) در حجّ، آمیزش و نافرمانی و کشمکش (روا) نیست.».. سوره بقره، آیه ۱۹۷.</ref> به آمیزش: {{متن حدیث|وَ الرَّفَثُ الْجِمَاعُ}}<ref>فقه الرضا{{ع}}، ص۲۱۷.</ref> و تفسیر {{متن قرآن|تَفَثَ}} در آیه {{متن قرآن|ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَلْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ}}<ref>«سپس باید آلایشهای خود را بپیرایند و نذرهاشان را بجای آورند و خانه دیرین (کعبه) را طواف کنند» سوره حج، آیه ۲۹.</ref> به گرفتن ناخن و رفع [[آلودگی]] [[بدن]]: {{متن حدیث|التَّفَثُ تَقْلِيمُ الْأَظْفَارِ وَ طَرْحُ الْوَسَخِ}}<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۱، ص۲۷۹.</ref> گاه نیز مصادیق عنوان کلی مطرح در آیات الاحکام را ذکر میفرمود، چنان که در روایتی آن [[حضرت]] از جمله مصادیق {{متن قرآن|سُّحْتِ}} در آیه {{متن قرآن|سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ...}}<ref>«گوشسپارندگان به دروغ و بسیار حرامخوارند.».. سوره مائده، آیه ۴۲.</ref> را گرفتن [[هدیه]] در برابر برآوردن [[حاجت]] دیگران دانست<ref>وسائل الشیعة، ج۱۷، ص۹۵.</ref> و از جمله مصادیق [[زینت]] در آیه {{متن قرآن|يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ...}}<ref>«ای فرزندان آدم! در هر نمازگاهی زیور خود را بردارید.».. سوره اعراف، آیه ۳۱.</ref> را [[پوشیدن لباس]]<ref>مستدرک الوسائل، ج۳، ص۲۲۶.</ref> و شانه کردن [[موی سر]] و ریش در هنگام [[نماز]] دانست<ref>الکافی، ج۶، ص۴۸۹.</ref>. گاه هم حضرت از بیان مصداق فراتر میرفت و به توضیح اصطلاحات و مفاهیم مطرح در آیات الاحکام میپرداخت. چنان که در روایتی آن حضرت مراد از نگه داشتن نیکوی [[زنان]] را که در آیه {{متن قرآن|الطَّلَاقُ مَرَّتَانِ فَإِمْسَاكٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِيحٌ بِإِحْسَانٍ...}}<ref>«طلاق (رجعی) دوبار است پس از آن یا باید به شایستگی (با زن) زندگی یا (او را) به نیکی رها کرد.».. سوره بقره، آیه ۲۲۹.</ref> به آن اشاره شده، [[آزار]] ندادن آنان و دادن [[نفقه]] به آنان و مقصود از رها کردن [[نیکو]] را [[طلاق]] دادن این [[زنان]] بر اساس [[کتاب خدا]] دانست<ref>بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۵۵.</ref>. | تفسیر آن حضرت از آیات الاحکام نیز به گونههای مختلف انجام میگرفت. گاه [[امام رضا]]{{ع}} به [[تفسیر]] لغات و شرح واژگان و لغات مطرح در آیات الاحکام اکتفا میکرد، مانند تفسیر {{متن قرآن|الرَّفَثُ}} در [[آیه]] {{متن قرآن|الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومَاتٌ فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِي الْحَجِّ...}}<ref>«حجّ (در) ماههای شناختهای (انجامپذیر) است پس کسی که در آن ماهها حجّ میگزارد (بداند که) در حجّ، آمیزش و نافرمانی و کشمکش (روا) نیست.».. سوره بقره، آیه ۱۹۷.</ref> به آمیزش: {{متن حدیث|وَ الرَّفَثُ الْجِمَاعُ}}<ref>فقه الرضا{{ع}}، ص۲۱۷.</ref> و تفسیر {{متن قرآن|تَفَثَ}} در آیه {{متن قرآن|ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَلْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ}}<ref>«سپس باید آلایشهای خود را بپیرایند و نذرهاشان را بجای آورند و خانه دیرین (کعبه) را طواف کنند» سوره حج، آیه ۲۹.</ref> به گرفتن ناخن و رفع [[آلودگی]] [[بدن]]: {{متن حدیث|التَّفَثُ تَقْلِيمُ الْأَظْفَارِ وَ طَرْحُ الْوَسَخِ}}<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۱، ص۲۷۹.</ref> گاه نیز مصادیق عنوان کلی مطرح در آیات الاحکام را ذکر میفرمود، چنان که در روایتی آن [[حضرت]] از جمله مصادیق {{متن قرآن|سُّحْتِ}} در آیه {{متن قرآن|سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ...}}<ref>«گوشسپارندگان به دروغ و بسیار حرامخوارند.».. سوره مائده، آیه ۴۲.</ref> را گرفتن [[هدیه]] در برابر برآوردن [[حاجت]] دیگران دانست<ref>وسائل الشیعة، ج۱۷، ص۹۵.</ref> و از جمله مصادیق [[زینت]] در آیه {{متن قرآن|يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ...}}<ref>«ای فرزندان آدم! در هر نمازگاهی زیور خود را بردارید.».. سوره اعراف، آیه ۳۱.</ref> را [[پوشیدن لباس]]<ref>مستدرک الوسائل، ج۳، ص۲۲۶.</ref> و شانه کردن [[موی سر]] و ریش در هنگام [[نماز]] دانست<ref>الکافی، ج۶، ص۴۸۹.</ref>. گاه هم حضرت از بیان مصداق فراتر میرفت و به توضیح اصطلاحات و مفاهیم مطرح در آیات الاحکام میپرداخت. چنان که در روایتی آن حضرت مراد از نگه داشتن نیکوی [[زنان]] را که در آیه {{متن قرآن|الطَّلَاقُ مَرَّتَانِ فَإِمْسَاكٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِيحٌ بِإِحْسَانٍ...}}<ref>«طلاق (رجعی) دوبار است پس از آن یا باید به شایستگی (با زن) زندگی یا (او را) به نیکی رها کرد.».. سوره بقره، آیه ۲۲۹.</ref> به آن اشاره شده، [[آزار]] ندادن آنان و دادن [[نفقه]] به آنان و مقصود از رها کردن [[نیکو]] را [[طلاق]] دادن این [[زنان]] بر اساس [[کتاب خدا]] دانست<ref>بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۵۵.</ref>. | ||
گاه [[حضرت]] به تفصیل به بیان [[تفسیر]] آیات الاحکام و بیان وجوه مختلف مطرح در این [[آیات]] میپرداخت. چنان که در روایتی، فردی از آن حضرت درباره تفسیر مجازاتهای [[محارب]] که در [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ أَوْ يُنْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ذَلِكَ لَهُمْ خِزْيٌ فِي الدُّنْيَا وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«کیفر کسانی که با خداوند و پیامبرش به جنگ برمیخیزند و در زمین به تبهکاری میکوشند جز این نیست که کشته یا به دار آویخته شوند یا دستها و پاهایشان ناهمتا بریده شود یا از سرزمین خود تبعید گردند؛ این (کیفرها) برای آنان خواری در این جهان است و در جهان واپسین عذابی سترگ خواهند داشت» سوره مائده، آیه ۳۳.</ref> آمده است سؤال کرد. آن حضرت در پاسخ فرمود: هر گاه محارب با [[خدا]] و [[رسول]] او محاربه نماید و در [[زمین]] [[فساد]] کند و فردی را به [[قتل]] رساند کشته میشود و اگر کسی را به قتل رساند و [[مال]] وی را نیز به [[سرقت]] برد، کشته میشود و به [[صلیب]] کشیده میشود و اگر تنها مال را به سرقت ببرد ولی کسی را به قتل نرساند، دست و پایش بر خلاف یکدیگر | گاه [[حضرت]] به تفصیل به بیان [[تفسیر]] آیات الاحکام و بیان وجوه مختلف مطرح در این [[آیات]] میپرداخت. چنان که در روایتی، فردی از آن حضرت درباره تفسیر مجازاتهای [[محارب]] که در [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ أَوْ يُنْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ذَلِكَ لَهُمْ خِزْيٌ فِي الدُّنْيَا وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«کیفر کسانی که با خداوند و پیامبرش به جنگ برمیخیزند و در زمین به تبهکاری میکوشند جز این نیست که کشته یا به دار آویخته شوند یا دستها و پاهایشان ناهمتا بریده شود یا از سرزمین خود تبعید گردند؛ این (کیفرها) برای آنان خواری در این جهان است و در جهان واپسین عذابی سترگ خواهند داشت» سوره مائده، آیه ۳۳.</ref> آمده است سؤال کرد. آن حضرت در پاسخ فرمود: هر گاه محارب با [[خدا]] و [[رسول]] او محاربه نماید و در [[زمین]] [[فساد]] کند و فردی را به [[قتل]] رساند کشته میشود و اگر کسی را به قتل رساند و [[مال]] وی را نیز به [[سرقت]] برد، کشته میشود و به [[صلیب]] کشیده میشود و اگر تنها مال را به سرقت ببرد ولی کسی را به قتل نرساند، دست و پایش بر خلاف یکدیگر قطع میگردد. ولی اگر [[سلاح]] بکشد و با خدا و رسول او محاربه نماید و در زمین فساد نماید و کسی را به قتل نرساند و [[مالی]] را هم سرقت نکند، تنها [[تبعید]] میگردد<ref>الکافی، ج۷، ص۲۴۷؛ تهذیب الأحکام، ج۱۰، ص۱۳۲.</ref>. | ||
حضرت گاهی به طور عملی به تبیین و تفسیر آیات الاحکام میپرداخت. از جمله در [[حدیثی]] نقل شده است که شخصی از چگونگی [[وضو]] گرفتن و شستن دستها که در آیه {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ...}}<ref>«ای مؤمنان! چون برای نماز برخاستید چهره و دستهایتان را تا آرنج بشویید و بخشی از سرتان را مسح کنید و نیز پاهای خود را تا برآمدگی روی پا.».. سوره مائده، آیه ۶.</ref> آمده است سؤال کرد. [[حضرت]] نیز به طور عملی مقداری آب حاضر کرد و آب را با دست راست برداشت و آن را به دست چپ ریخت و سپس آن را بر مرفق ریخت و تا سرانگشتان مسح کرد<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۱۲۵- ۱۲۶.</ref>. گاه آن حضرت عمل و [[سیره]] خود را مستند به آیهای از آیاتالاحکام [[قرآن]] مینمود و بدین وسیله [[آیه]] مذکور را تبیین میکرد. چنان که در [[حدیثی]] آمده است: گاه که برای [[امام رضا]]{{ع}} طعامی میآوردند، آن حضرت ظرفی را کنار سفره میگذاشت و از بخشی از [[بهترین]] قسمتهای [[غذا]] بر میداشت و در آن ظرف میریخت و آن را برای [[مساکین]] میفرستاد. سپس آیاتی از [[سوره بلد]] را [[تلاوت]] میکرد که از عبور نمودن از گردنههای [[قیامت]] با [[آزاد]] کردن بردگان در آنها یاد شده و این عمل را سبب عبور [[انسانها]] از این گردنهها بر میشمرد<ref>الکافی، ج۴، ص۵۲.</ref>. | حضرت گاهی به طور عملی به تبیین و تفسیر آیات الاحکام میپرداخت. از جمله در [[حدیثی]] نقل شده است که شخصی از چگونگی [[وضو]] گرفتن و شستن دستها که در آیه {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ...}}<ref>«ای مؤمنان! چون برای نماز برخاستید چهره و دستهایتان را تا آرنج بشویید و بخشی از سرتان را مسح کنید و نیز پاهای خود را تا برآمدگی روی پا.».. سوره مائده، آیه ۶.</ref> آمده است سؤال کرد. [[حضرت]] نیز به طور عملی مقداری آب حاضر کرد و آب را با دست راست برداشت و آن را به دست چپ ریخت و سپس آن را بر مرفق ریخت و تا سرانگشتان مسح کرد<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۱۲۵- ۱۲۶.</ref>. گاه آن حضرت عمل و [[سیره]] خود را مستند به آیهای از آیاتالاحکام [[قرآن]] مینمود و بدین وسیله [[آیه]] مذکور را تبیین میکرد. چنان که در [[حدیثی]] آمده است: گاه که برای [[امام رضا]]{{ع}} طعامی میآوردند، آن حضرت ظرفی را کنار سفره میگذاشت و از بخشی از [[بهترین]] قسمتهای [[غذا]] بر میداشت و در آن ظرف میریخت و آن را برای [[مساکین]] میفرستاد. سپس آیاتی از [[سوره بلد]] را [[تلاوت]] میکرد که از عبور نمودن از گردنههای [[قیامت]] با [[آزاد]] کردن بردگان در آنها یاد شده و این عمل را سبب عبور [[انسانها]] از این گردنهها بر میشمرد<ref>الکافی، ج۴، ص۵۲.</ref>. |