آمرزش در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پانویس2}} +{{پانویس}}))
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
 
{{امامت}}
{{نبوت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[آمرزش]]''' است. "'''[[آمرزش]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[آمرزش]] است. "'''[[آمرزش]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[آمرزش در قرآن]] - [[آمرزش در حدیث]] - [[آمرزش در کلام اسلامی]]</div>
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[آمرزش در قرآن]] - [[آمرزش در حدیث]] - [[آمرزش در فقه اسلامی]] - [[آمرزش در کلام اسلامی]] - [[آمرزش در اخلاق اسلامی]] - [[آمرزش در معارف و سیره نبوی]] - [[آمرزش در فقه سیاسی]] - [[آمرزش در معارف دعا و زیارات]] - [[آمرزش در معارف و سیره سجادی]] - [[آمرزش در جامعه‌شناسی اسلامی]] - [[آمرزش در خانواده]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[آمرزش (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
 
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
==عفو در فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۲==
==عفو در فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۲==
از اوصاف مهم [[پیامبر]] که [[خداوند]] فرستاده خود را [[تعلیم]] می‌دهد و می‌خواهد [[تربیت]] کند، صفت [[عفو]] و [[صفح]] است. [[عفو]] مظاهر گوناگونی در [[حیات]] [[رسالت]] و [[دعوت]] دارد. به همین [[دلیل]] [[خداوند]] بارها از وی می‌خواهد در برابر سخن و [[رفتار]] [[مشرکین]]، مخالفین و امتِ بعضاً [[نادان]] خود [[گذشت]] داشته باشد. [[عفو]] گذشتن است و [[صفح]]: اغماض و نادیده گرفتن و به تعبیر عامیانه پرونده موضوع را جمع کردن است. راغب گوید: [[صفح]] از [[عفو]] در معنای [[گذشت]] رساتر است. [[طبرسی]] فرموده: [[صفح]] و [[عفو]] و [[تجاوز]] از [[ذنب]] به یک معنایند<ref>مجمع البیان، ج۱، ص۳۶۶، ذیل آیه ۱۰۹ بقره.</ref>. یعنی ترادف دارند، در حالی که در چند [[آیه]] [[عفو]] و [[صفح]] با هم آمده که گویی دو معنای متفاوت را میرساند و [[بازی]] زبانی نیست و مهم‌تر [[صفح]] بعد از [[عفو]] واقع شده است. {{متن قرآن|وَلْيَعْفُوا وَلْيَصْفَحُوا أَلَا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ}}<ref>«و باید در گذرند و چشم بپوشند، آیا دوست نمی‌دارید که خداوند شما را بیامرزد؟» سوره نور، آیه ۲۲.</ref> بنابراین اصل [[صفح]] به معنای جانب و روی چیز است، مثل صفحه صورت، صفحه سنگ، صفحه [[شمشیر]] (راغب). در معنای “صفحتُ عنه” دو قول است، یکی اینکه: او را به گناهش [[مؤاخذه]] نکردم و [[روی خوش]] نشان دادم. دیگری اینکه: چیزی که باعث [[تغییر]] صورتش باشد از من ندید گویند “صفّحت الورقة” یعنی از ورقی به ورقی گذشتم. از همین معنا است: “صفحت الکتاب” کتاب را ورق زدم. {{متن قرآن|إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ}}<ref>«و به یقین رستخیز آمدنی است پس (از آنان) با گذشتی نیکو درگذر» سوره حجر، آیه ۸۵.</ref>، {{متن قرآن|فَاصْفَحْ عَنْهُمْ وَقُلْ سَلَامٌ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ}}<ref>«بنابراین از آنان روی بگردان و بدرودی بگو که به زودی خواهند دانست» سوره زخرف، آیه ۸۹.</ref> یعنی: [[قیامت]] حتمی است [[خداوند]] به [[حق]] [[داوری]] خواهد کرد به نکویی [[اعراض]] کن زحمات را نادیده بگیر از آنها [[اعراض]] کن. مثل: {{متن قرآن|فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَانْتَظِرْ إِنَّهُمْ مُنْتَظِرُونَ}}<ref>«پس، از آنان رو بگردان و چشم به راه دار که آنان نیز چشم به راهند» سوره سجده، آیه ۳۰.</ref>. و [[سلام]] بگو (و تا در حال [[مدارا]] هستند [[مدارا]] کن) به زودی خواهند دانست<ref>قاموس قرآن، ج۴، ص۱۳۱.</ref>. بنابراین [[عفو]] یکی از مراتب [[صفح]] و یکی از [[صفات خداوند]] است: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ}}<ref>«بی‌گمان خداوند درگذرنده‌ای آمرزنده است» سوره حج، آیه ۶۰.</ref> این کلمه با هیئت‌های مختلف ۳۵ بار به کار رفته و به همین [[دلیل]] بیشتر ناظر به [[صفات خداوند]] است و در برخی موارد [[خداوند]] از [[مردم]] می‌خواهد که این صفت را در خود به وجود آورند و [[گذشت]] داشته باشند: {{متن قرآن|فَاعْفُوا وَاصْفَحُوا حَتَّى يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ}}<ref>«درگذرید و چشم بپوشید تا (زمانی که) خداوند فرمان خویش را (پیش) آورد» سوره بقره، آیه ۱۰۹.</ref> حوزه معنایی [[عفو]]، گسترده و همراه با ترکیب‌ها و نتایج گوناگونی، چون [[احسان]]، [[صفح]]، [[صفح]] جمیل، [[استغفار]]، [[حسنه]] در برابر [[سیئه]]، [[فضل]] و [[سلام]] و [[سلامت]]، در [[خانواده]]، [[جامعه]]، [[مخالفان]] و خاطئان است. بنابراین، اهمیت این بحث خطاب قرار دادن [[پیامبر]] در [[تخلق]] به این صفت است.
از اوصاف مهم [[پیامبر]] که [[خداوند]] فرستاده خود را [[تعلیم]] می‌دهد و می‌خواهد [[تربیت]] کند، صفت [[عفو]] و [[صفح]] است. [[عفو]] مظاهر گوناگونی در [[حیات]] [[رسالت]] و [[دعوت]] دارد. به همین [[دلیل]] [[خداوند]] بارها از وی می‌خواهد در برابر سخن و [[رفتار]] [[مشرکین]]، مخالفین و امتِ بعضاً [[نادان]] خود [[گذشت]] داشته باشد. [[عفو]] گذشتن است و [[صفح]]: اغماض و نادیده گرفتن و به تعبیر عامیانه پرونده موضوع را جمع کردن است. راغب گوید: [[صفح]] از [[عفو]] در معنای [[گذشت]] رساتر است. [[طبرسی]] فرموده: [[صفح]] و [[عفو]] و [[تجاوز]] از [[ذنب]] به یک معنایند<ref>مجمع البیان، ج۱، ص۳۶۶، ذیل آیه ۱۰۹ بقره.</ref>. یعنی ترادف دارند، در حالی که در چند [[آیه]] [[عفو]] و [[صفح]] با هم آمده که گویی دو معنای متفاوت را میرساند و [[بازی]] زبانی نیست و مهم‌تر [[صفح]] بعد از [[عفو]] واقع شده است. {{متن قرآن|وَلْيَعْفُوا وَلْيَصْفَحُوا أَلَا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ}}<ref>«و باید در گذرند و چشم بپوشند، آیا دوست نمی‌دارید که خداوند شما را بیامرزد؟» سوره نور، آیه ۲۲.</ref> بنابراین اصل [[صفح]] به معنای جانب و روی چیز است، مثل صفحه صورت، صفحه سنگ، صفحه [[شمشیر]] (راغب). در معنای “صفحتُ عنه” دو قول است، یکی اینکه: او را به گناهش [[مؤاخذه]] نکردم و [[روی خوش]] نشان دادم. دیگری اینکه: چیزی که باعث [[تغییر]] صورتش باشد از من ندید گویند “صفّحت الورقة” یعنی از ورقی به ورقی گذشتم. از همین معنا است: “صفحت الکتاب” کتاب را ورق زدم. {{متن قرآن|إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ}}<ref>«و به یقین رستخیز آمدنی است پس (از آنان) با گذشتی نیکو درگذر» سوره حجر، آیه ۸۵.</ref>، {{متن قرآن|فَاصْفَحْ عَنْهُمْ وَقُلْ سَلَامٌ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ}}<ref>«بنابراین از آنان روی بگردان و بدرودی بگو که به زودی خواهند دانست» سوره زخرف، آیه ۸۹.</ref> یعنی: [[قیامت]] حتمی است [[خداوند]] به [[حق]] [[داوری]] خواهد کرد به نکویی [[اعراض]] کن زحمات را نادیده بگیر از آنها [[اعراض]] کن. مثل: {{متن قرآن|فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَانْتَظِرْ إِنَّهُمْ مُنْتَظِرُونَ}}<ref>«پس، از آنان رو بگردان و چشم به راه دار که آنان نیز چشم به راهند» سوره سجده، آیه ۳۰.</ref>. و [[سلام]] بگو (و تا در حال [[مدارا]] هستند [[مدارا]] کن) به زودی خواهند دانست<ref>قاموس قرآن، ج۴، ص۱۳۱.</ref>. بنابراین [[عفو]] یکی از مراتب [[صفح]] و یکی از [[صفات خداوند]] است: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ}}<ref>«بی‌گمان خداوند درگذرنده‌ای آمرزنده است» سوره حج، آیه ۶۰.</ref> این کلمه با هیئت‌های مختلف ۳۵ بار به کار رفته و به همین [[دلیل]] بیشتر ناظر به [[صفات خداوند]] است و در برخی موارد [[خداوند]] از [[مردم]] می‌خواهد که این صفت را در خود به وجود آورند و [[گذشت]] داشته باشند: {{متن قرآن|فَاعْفُوا وَاصْفَحُوا حَتَّى يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ}}<ref>«درگذرید و چشم بپوشید تا (زمانی که) خداوند فرمان خویش را (پیش) آورد» سوره بقره، آیه ۱۰۹.</ref> حوزه معنایی [[عفو]]، گسترده و همراه با ترکیب‌ها و نتایج گوناگونی، چون [[احسان]]، [[صفح]]، [[صفح]] جمیل، [[استغفار]]، [[حسنه]] در برابر [[سیئه]]، [[فضل]] و [[سلام]] و [[سلامت]]، در [[خانواده]]، [[جامعه]]، [[مخالفان]] و خاطئان است. بنابراین، اهمیت این بحث خطاب قرار دادن [[پیامبر]] در [[تخلق]] به این صفت است.
خط ۶۷: خط ۶۵:
#آمرزیده شدن نجواگران با [[پیامبر]] در صورت [[ناتوانی]] از پرداخت [[کفاره]]: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نَاجَيْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوَاكُمْ صَدَقَةً ذَلِكَ خَيْرٌ لَكُمْ وَأَطْهَرُ فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ}}؛
#آمرزیده شدن نجواگران با [[پیامبر]] در صورت [[ناتوانی]] از پرداخت [[کفاره]]: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نَاجَيْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوَاكُمْ صَدَقَةً ذَلِكَ خَيْرٌ لَكُمْ وَأَطْهَرُ فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ}}؛
# [[آمرزش]] [[منافقان]] تائب به دنبال [[استغفار پیامبر]] برای آنان: {{متن قرآن|وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ تَعَالَوْا إِلَى مَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَإِلَى الرَّسُولِ رَأَيْتَ الْمُنَافِقِينَ يَصُدُّونَ عَنْكَ صُدُودًا *...وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِيمًا}}<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۲، ص ۲۵۹.</ref>.
# [[آمرزش]] [[منافقان]] تائب به دنبال [[استغفار پیامبر]] برای آنان: {{متن قرآن|وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ تَعَالَوْا إِلَى مَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَإِلَى الرَّسُولِ رَأَيْتَ الْمُنَافِقِينَ يَصُدُّونَ عَنْكَ صُدُودًا *...وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِيمًا}}<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۲، ص ۲۵۹.</ref>.
== جستارهای وابسته ==


==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
# [[پرونده:55210091.jpg|22px]] [[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۲ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم''']]
# [[پرونده:55210091.jpg|22px]] [[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۲ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم''']]
 
{{پایان منابع}}
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش