بیعت در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{پرسش غیرنهایی}} {{جعبه اطلاعات پرسش | موضوع اصلی = فقه سیاسی (پرسش)|بانک ج...» ایجاد کرد)
 
خط ۲۵: خط ۲۵:
::::::[[لزوم]] وفا به بیعت به معنای [[همراهی]] با [[حاکم]] در تمام [[معاصی]] نیست؛ زیرا بیعت چون دیگر [[پیمان‌ها]] و عهدها نمی‌تواند متضمن امور [[خلاف شرع]] باشد؛ از این‌رو باید بحثی با عنوان {{عربی|مسوغات حنث بيعت}} (مواردی که شکستن بیعت جایز است) ارائه داد. که برای نمونه می‌توان تنها به این نکته اشاره کرد که اگر حاکم به سویی حرکت کند که مشروعیتش از بین برود یا اگر از شروط ضمن بیعت تخطی کند، امکان شکستن آن میسور است»<ref>[[اصغرآقا مهدوی|مهدوی، اصغرآقا]] و [[سید محمد صادق کاظمی|کاظمی، سید محمد صادق]]، [[کلیات فقه سیاسی (کتاب)|کلیات فقه سیاسی]]، ص ۲۰۱.</ref>
::::::[[لزوم]] وفا به بیعت به معنای [[همراهی]] با [[حاکم]] در تمام [[معاصی]] نیست؛ زیرا بیعت چون دیگر [[پیمان‌ها]] و عهدها نمی‌تواند متضمن امور [[خلاف شرع]] باشد؛ از این‌رو باید بحثی با عنوان {{عربی|مسوغات حنث بيعت}} (مواردی که شکستن بیعت جایز است) ارائه داد. که برای نمونه می‌توان تنها به این نکته اشاره کرد که اگر حاکم به سویی حرکت کند که مشروعیتش از بین برود یا اگر از شروط ضمن بیعت تخطی کند، امکان شکستن آن میسور است»<ref>[[اصغرآقا مهدوی|مهدوی، اصغرآقا]] و [[سید محمد صادق کاظمی|کاظمی، سید محمد صادق]]، [[کلیات فقه سیاسی (کتاب)|کلیات فقه سیاسی]]، ص ۲۰۱.</ref>


==پرسش‌های وابسته==
==پاسخ‌های دیگر==
{{یادآوری پاسخ}}
{{جمع شدن|۱. آقای مطهری؛}}
[[پرونده:1100627.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[حمید رضا مطهری]]]]
::::::آقای '''[[حمید رضا مطهری]]'''، در مقاله ''«[[بیعت و وفاداری سیاسی در نظام سیاسی عصر نبوی (مقاله)|بیعت و وفاداری سیاسی در نظام سیاسی عصر نبوی]]»'' در این‌باره گفته‌ است:
::::::«"[[بیعت]]" در لغت به معانی [[عهد]] و [[پیمان]] و پذیرش [[ریاست]] و [[فرمانبرداری]] و اعلام [[وفاداری]] است<ref>ابن منظور، لسان العرب (بیروت: داراحیاء التراث العربی، چاپ اول، ۱۴۱۶ق)، ج۱، ص۵۵۷، لوییس معلوف، المنجد (قم: التمهید، چاپ دوم، ۱۳۷۷) ص۵۷.</ref>.
::::::از آنجا که بیعت یک [[عقد]] است و عقد امری طرفینی است<ref>عبدالرحمن، ابن خلدون، مقدمه، تحقیق علی عبدالواحد وافی (قاهره: دارنهضه، چاپ سوم)، ص۲۶۱؛ احمد بن عبدالله، قلقشندی، صبح الاعشی فی صناعة الانشاء (بیروت: دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۷ق) ج۹، ص۲۸۱؛ ابن منظور، لسان العرب، ج۱، ص۵۵۷.</ref>، می‌توان گفت بیعت در اصطلاح عهد و پیمانی دو [[طرفه]] است که بر اساس آن [[بیعت‌کننده]] و بیعت‌شونده تعهدی را در مقابل یکدیگر می‌پذیرند و به گفته [[ابن خلدون]] گویا هر یک از طرفین بیعت، آنچه را در [[اختیار]] دارد، به طرف دیگر می‌فروشد و براساس آن بیعت‌کننده [[اطاعت]] و [[فرمان‌برداری]] را پذیرفته و بیعت‌شونده نیز تعهداتی چون [[تأمین امنیت]] را می‌پذیرد<ref>عبدالرحمن، ابن خلدون، مقدمه، تحقیق علی عبدالواحد وافی، ص۲۶۱.</ref>.
::::::صاحب‌نظران معاصر نیز به طرفینی بودن بیعت اشاره کرده و برای هر کدام [[حقوق]] و تکالیفی در نظر گرفته‌اند.
::::::عمید زنجانی در تبیین بیعت [[سیاسی]]، آن را [[تعهد]] اشخاص به منظور اطاعت از [[خلیفه]] و [[حاکم]] دانسته و می‌گوید: گویی بین [[امت]] و [[امام]] قراردادی مبنی بر قبول [[اطاعت امام]] از طرف امت و [[قیام به قسط]] و [[عدالت]] از طرف امام منعقد می‌گردد و هر کدام از طرفین در برابر دیگری حقوق و تکالیفی را می‌پذیرند<ref>عباسعلی، عمید زنجانی، فقه سیاسی (تهران: امیرکبیر، ۱۳۷۳)، ج۲، ص۲۰۷؛ عبدالرحمن، ابن خلدون، مقدمه، تحقیق علی عبدالواحد وافی، ص۲۶۱.</ref>»<ref>[[حمید رضا مطهری|مطهری، حمید رضا]]، [[بیعت و وفاداری سیاسی در نظام سیاسی عصر نبوی (مقاله)|مقاله «بیعت و وفاداری سیاسی در نظام سیاسی عصر نبوی»]]، [[سیره سیاسی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره سیاسی پیامبر اعظم]]، ص ۲۲.</ref>
{{پایان جمع شدن}}


==[[:رده:آثار فقه سیاسی|منبع‌شناسی جامع فقه سیاسی]]==
==[[:رده:آثار فقه سیاسی|منبع‌شناسی جامع فقه سیاسی]]==
۷۳٬۳۴۳

ویرایش