بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{امامت}} | {{امامت}} | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[زیارت]] است. "''' | : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[زیارت]] است. "'''زیارت'''" از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[زیارت در قرآن]] - [[زیارت در حدیث]] - [[زیارت در کلام اسلامی]] - [[زیارت در معارف مهدویت]] - [[زیارت در معارف و سیره حسینی]]</div> | : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[زیارت در لغت]] - [[زیارت در قرآن]] - [[زیارت در حدیث]] - [[زیارت در کلام اسلامی]] - [[زیارت در معارف مهدویت]] - [[زیارت در معارف و سیره حسینی]] - [[زیارت در معارف دعا و زیارات]] - [[زیارت در معارف و سیره سجادی]] - [[زیارت در معارف و سیره رضوی]]</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
'''زیارت''' [[دیدار]]، بر سر [[تربت]] یک [[شهید]] یا [[امام]] و امامزاده حضور یافتن، [[دیدار]] از حرمهای [[مطهّر]] و بقاع متبرّک. | '''زیارت''' [[دیدار]]، بر سر [[تربت]] یک [[شهید]] یا [[امام]] و امامزاده حضور یافتن، [[دیدار]] از حرمهای [[مطهّر]] و بقاع متبرّک. | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
خط ۱۷: | خط ۱۵: | ||
در [[احادیث]] متعدّد، تأکید شده که [[زیارت]] [[ائمّه]] در غربتشان و همراه با [[خوف]] و خطر، [[پاداش]] بیشتری دارد، و اگر [[راه]] [[زائر]] دور باشد، و [[زیارت]]، پیاده و همراه با مشقّتها باشد، [[اجر]] و [[قرب]] بیشتری خواهد داشت<ref>برای مطالعه بیشتر پیرامون احادیث زیارت، از جمله ر.ک: بحار الأنوار، ج۹۷، ۹۸ و ۹۹؛ من لا یحضره الفقیه، صدوق، ج۲؛ کامل الزیارات؛ عیون اخبار الرضا؛ المزار شیخ مفید؛ الغدیر، ج۵؛ وسائل الشیعه، ج۱۰؛ میزان الحکمه، ج۴؛ مصباح الزائر؛ مصباح المتهجّد و کتب دیگر.</ref>. [[فضایل]] [[زیارت]]، درباره [[دیدار]] و [[زیارت]] [[خانه خدا]]، [[مرقد مطهّر]] [[نبوی]]، [[قبور]] [[مؤمنان]] و [[صالحان]] بسیار فراوان است و حضور [[پیروان]] [[حق]]، پیرامون [[مرقد]] پاکشان، کانونی از [[ایمان]] و جذبه و [[پیوستگی]] و [[همبستگی]] به وجود میآورد و به [[زائران]] هم، "دعوت به خیر"، "دفاع از حق" و "شهادت در [[راه]] خدا" را [[الهام]] میدهد و [[زیارت]]، "وسیله" [[قرب]] به [[پروردگار]] است<ref>درباره سازندگیهای زیارت، ر.ک: زیارت به قلم نویسنده، ناشر: سازمان حج و زیارت. نیز: سلسله مقالات زیارت در مجله پیام انقلاب، سال ۱۳۶۳ از شماره ۱۱۵ به بعد، که بیش از پنجاه شماره طول کشید، و کتاب شوق دیدار از: دکتر محمد مهدی رکنی، انتشارات آستان قدس رضوی.</ref>. [[زیارت]]، قلمرو "دل" و وادی [[محبّت]] و [[شوق]] است، نمودی از [[احساس]] متعالی و زبان علاقه و ترجمان [[پیوند قلبی]] است. [[فیض]] "حضور" در کنار [[اولیاء]] [[خدا]]، [[زائر]] را از کیمیای "نظر" برخوردار میسازد. [[زیارت]]، [[الهام]] گرفتن از اسوهها و [[تعظیم شعائر]] و تقدیر از فداکاریها و [[تجلیل]] از پاکیهاست و [[زائر]] در برابر آیینه تمام قدّ [[فضیلتها]] میایستد، تا عیار خود را در آن بسنجد و خود را در برابر "میزان" قرار میدهد تا کم وکاستی خود را جبران کند. [[زائر]]، مهمان [[مائده]] [[معنوی]] [[اولیاء]] [[الله]] است و [[زیارت]]، [[تجدید پیمان]] و [[میثاق]] "ولایت" با [[رهبری]] است. [[زیارت]]، [[سفر]] با کاروان [[اشک]] و بر محمل [[شوق]] و [[سوار شدن]] بر موج [[عرفان]] و [[براق]] [[عشق]] است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۱۹.</ref>. | در [[احادیث]] متعدّد، تأکید شده که [[زیارت]] [[ائمّه]] در غربتشان و همراه با [[خوف]] و خطر، [[پاداش]] بیشتری دارد، و اگر [[راه]] [[زائر]] دور باشد، و [[زیارت]]، پیاده و همراه با مشقّتها باشد، [[اجر]] و [[قرب]] بیشتری خواهد داشت<ref>برای مطالعه بیشتر پیرامون احادیث زیارت، از جمله ر.ک: بحار الأنوار، ج۹۷، ۹۸ و ۹۹؛ من لا یحضره الفقیه، صدوق، ج۲؛ کامل الزیارات؛ عیون اخبار الرضا؛ المزار شیخ مفید؛ الغدیر، ج۵؛ وسائل الشیعه، ج۱۰؛ میزان الحکمه، ج۴؛ مصباح الزائر؛ مصباح المتهجّد و کتب دیگر.</ref>. [[فضایل]] [[زیارت]]، درباره [[دیدار]] و [[زیارت]] [[خانه خدا]]، [[مرقد مطهّر]] [[نبوی]]، [[قبور]] [[مؤمنان]] و [[صالحان]] بسیار فراوان است و حضور [[پیروان]] [[حق]]، پیرامون [[مرقد]] پاکشان، کانونی از [[ایمان]] و جذبه و [[پیوستگی]] و [[همبستگی]] به وجود میآورد و به [[زائران]] هم، "دعوت به خیر"، "دفاع از حق" و "شهادت در [[راه]] خدا" را [[الهام]] میدهد و [[زیارت]]، "وسیله" [[قرب]] به [[پروردگار]] است<ref>درباره سازندگیهای زیارت، ر.ک: زیارت به قلم نویسنده، ناشر: سازمان حج و زیارت. نیز: سلسله مقالات زیارت در مجله پیام انقلاب، سال ۱۳۶۳ از شماره ۱۱۵ به بعد، که بیش از پنجاه شماره طول کشید، و کتاب شوق دیدار از: دکتر محمد مهدی رکنی، انتشارات آستان قدس رضوی.</ref>. [[زیارت]]، قلمرو "دل" و وادی [[محبّت]] و [[شوق]] است، نمودی از [[احساس]] متعالی و زبان علاقه و ترجمان [[پیوند قلبی]] است. [[فیض]] "حضور" در کنار [[اولیاء]] [[خدا]]، [[زائر]] را از کیمیای "نظر" برخوردار میسازد. [[زیارت]]، [[الهام]] گرفتن از اسوهها و [[تعظیم شعائر]] و تقدیر از فداکاریها و [[تجلیل]] از پاکیهاست و [[زائر]] در برابر آیینه تمام قدّ [[فضیلتها]] میایستد، تا عیار خود را در آن بسنجد و خود را در برابر "میزان" قرار میدهد تا کم وکاستی خود را جبران کند. [[زائر]]، مهمان [[مائده]] [[معنوی]] [[اولیاء]] [[الله]] است و [[زیارت]]، [[تجدید پیمان]] و [[میثاق]] "ولایت" با [[رهبری]] است. [[زیارت]]، [[سفر]] با کاروان [[اشک]] و بر محمل [[شوق]] و [[سوار شدن]] بر موج [[عرفان]] و [[براق]] [[عشق]] است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۱۹.</ref>. | ||
==ریشهیابی [[زیارت]] در [[فطرت]]== | |||
[[انسان]]، ذاتا موجودی [[اجتماعی]] است که با همنوع خود، اُنس میگیرد و پیوند برقرار مینماید. از اینرو، [[دیدار]] همراه با میل و [[محبّت]] [[انسانها]] با یکدیگر، ریشه در فطرت آنها دارد و زیارت، در واقع، تأمین کننده بخشی از نیازهای [[فطری]] انسان است. این نیاز فطری، پس از [[مرگ]] [[محبوب]] انسان نیز ادامه دارد، هر چند از شدّت آن، کاسته میگردد. به دلیل همین نیاز فطری، در میان همه [[اقوام]] و [[ملل]] [[جهان]]، کمابیش [[زیارت قبور]] [[نزدیکان]] و [[دوستان]]، مرسوم است.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۳۳.</ref> | |||
==زیارت از نگاه [[اسلام]]== | |||
اسلام - که [[آیین]] فطرت است -، به موضوع زیارت، توجّه ویژهای دارد. نکته قابل توجّه این که با [[تأمّل]] در [[احادیث]] [[پیامبر]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{عم}}، معلوم میشود که معیار توصیه و [[تشویق]] آنان به زیارت، [[میزان]] تأثیر و نقش آن در [[سازندگی]] فردی و اجتماعی است و بدینسان، هر چه زیارت برای ساختن [[جامعه]] [[توحیدی]] سودمندتر باشد، انجام دادن آن، بیشتر مورد تأکید است و بر این اساس، زیارتِ: [[خویشاوندان]]، [[اهل]] [[ایمان]]، [[دانشمندان]]، [[اولیای الهی]] و بهویژه [[خاندان]] [[خاتم انبیا]]{{صل}}، در [[زمان]] حیاتشان و پس از آن، توصیه شده است.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۳۳.</ref> | |||
==زیارت اَحیا (زندگان)== | |||
زیارت اهل ایمان، به قدری در سازندگی فردی و اجتماعی انسان، مؤثّر است که در برخی از [[روایات]]، همسنگ زیارت [[خداوند متعال]] و یا [[زیارت پیامبر]] [[خدا]]{{صل}} شمرده شده است. در [[حدیث نبوی]] آمده: {{متن حدیث|مَنْ زَارَ أَخَاهُ الْمُؤْمِنَ إِلَى مَنْزِلِهِ لَا لِحَاجَةٍ مِنْهُ إِلَيْهِ كُتِبَ مِنْ زُوَّارِ اللَّهِ وَ كَانَ حَقِيقاً عَلَى اللَّهِ أَنْ يُكْرِمَ زَائِرَهُ}}<ref>رسائل الشهید الثانی، ص۳۳۱؛ بحار الأنوار، ج۷۷، ص۱۹۲.</ref>. هر کس از [[برادر]] مؤمنش در [[خانه]] او، بدون نیاز بردن به نزد وی، دیدار کند، از [[زائران]] خدا شمرده میشود و بر [[خداوند]] است که زائرش را [[احترام]] کند.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۳۴.</ref> | |||
==زیارت اموات ([[مردگان]])== | |||
از نظر اسلام، انسان، پس از مرگ نیز دارای [[حیات برزخی]] است. از اینرو، زیارت اموات، دیدار با بدنهای پوسیده و بیجان نیست؛ بلکه زیارت ارواحی است که در [[عالم برزخ]]، [[زندگی]] میکنند و از [[دیدار]] با آنها، شاد میگردند و [[ارتباط]] با آنان، عبرتآموز، و در [[زندگی مادّی]] و [[معنوی]] [[انسان]]، مؤثّر است. [[برترین]] [[شاگرد]] [[مکتب]] خاتم الأنبیا، [[امام علی]]{{ع}}، درباره برخی از آثار و [[برکات]] [[زیارت]] اموات، چنین میفرماید: {{متن حدیث|زُورُوا مَوْتَاكُمْ فَإِنَّهُمْ يَفْرَحُونَ بِزِيَارَتِكُمْ وَ لْيَطْلُبْ أَحَدُكُمْ حَاجَتَهُ عِنْدَ قَبْرِ أَبِيهِ وَ عِنْدَ قَبْرِ أُمِّهِ بِمَا يَدْعُو لَهُمَا}}<ref>الخصال، ص۶۱۸، ح۱۰؛ الکافی، ج۳، ص۲۳۰، ح۱۰؛ بحار الأنوار، ج۱۰، ص۹۷، ح۱.</ref>. | |||
«به زیارت مردگانتان بروید، که آنها با زیارت شما خوش حال میشوند. انسان، در نزد [[قبر]] [[پدر]] و مادرش، پس از آنکه برایشان [[دعا]] کرد، حاجتش را بخواهد».<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۳۴.</ref> | |||
==[[زیارت پیامبر]] [[خدا]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{عم}}== | |||
از آنجا که پیوند با [[پیامبر خدا]]{{صل}} و [[خاندان]] [[پاک]] او، بیشترین نقش را در [[سعادت]] و [[خوش بختی]] [[دنیا]] و [[آخرت]] انسان دارد، زیارت آنان، در [[حیات]] و ممات، بیش از دیگران توصیه شده است. از [[امام صادق]]{{ع}} [[روایت]] شده که فرمود: {{متن حدیث|مَنْ زَارَنَا فِي مَمَاتِنَا فَكَأَنَّمَا زَارَنَا فِي حَيَاتِنَا}}<ref>المزار الکبیر، ص۴۱، ح۲۳؛ بحار الأنوار، ج۱۰۰، ص۱۲۴، ح۳۴.</ref>. هر کس ما را پس از درگذشتمان زیارت کند، گویی در [[زمان]] زنده بودن، زیارتمان کرده است.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۳۵.</ref> | |||
==[[ثواب]] [[زیارت امام حسین]]{{ع}}== | |||
ملاحظه روایاتی که در این بخش، درباره [[فضیلت]] زیارت امام حسین{{ع}} آمدهاند و مقایسه آنها با روایاتی که درباره فضیلت زیارت سایر افراد [[خاندان رسالت]] رسیدهاند، به روشنی نشان میدهد که زیارت امام حسین{{ع}}، بیش از دیگران، مورد تأکید قرار گرفته است. این [[روایات]]، نه تنها زیارت [[سیّد الشهدا]]{{ع}} را با فضیلتترین کار و همانند زیارت خدا و [[پیامبر]] او توصیف مینمایند، بلکه تصریح میکنند که زیارت ایشان، بر هر مؤمنِ معترف به [[امامت اهل بیت]]{{عم}} لازم است و کسی که بتواند او را در [[کربلا]] زیارت کند و خودداری نماید، حقّی از [[حقوق خدا]] و پیامبر{{صل}} را ترک کرده و با این جفاکاری، مورد عاقّ اهل بیت{{عم}} واقع میگردد و بدینسان، از خیر و [[برکات]] فراوانی [[محروم]] میشود و از [[ایمان]] و عمرش، کاسته میگردد.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۳۵.</ref> | |||
==برکات شگفتانگیز [[زیارت امام حسین]]{{ع}}== | |||
[[زیارت]] [[سیّد الشهدا]]{{ع}}، اگر با [[آداب]] و شروط آن انجام شود، کیمیایی است که [[جان آدمی]] و [[زندگی]] او را متحوّل میسازد. بر پایه [[روایات]] زیارت آن بزرگوار، آثار و برکات بسیاری دارد، از جمله این که [[فرشتگان الهی]]، برای [[زائر]] [[امام حسین]]{{ع}}، [[احترام]] ویژهای قائلاند و وی، مشمول دعای [[اهل بیت]]{{عم}} و [[فرشتگان]] است. [[خداوند متعال]]، [[گناهان]] زائر امام حسین{{ع}} را میبخشد، عمرش را طولانی میکند، روزیاش را فراوان میگردانَد، غمش را زائل میسازد، قلبش را شاد مینماید، گناهانش را به [[عمل صالح]] تبدیل میکند و اگر [[بدبخت]] باشد، او را [[خوشبخت]] مینماید، [[پیامبر خدا]]{{صل}}، برای او [[شفاعت]] میکند و به او نیز اجازه شفاعت کردنِ دیگران داده میشود، با [[حسین بن علی]]{{ع}} [[محشور]] میگردد و در [[بهشت]]، [[همنشین]] اهل بیت{{عم}} خواهد بود و در نهایت، باید گفت: [[فضایل]] و برکات زیارت امام حسین{{ع}}، غیر قابل شمارش است. برکات زیارت سیّد الشهدا{{ع}}، به حدّی است که نه تنها [[اهل]] [[زمین]]، بلکه [[آسمانیان]] و [[فرشتگان مقرّب]] [[الهی]] و [[ارواح]] [[پاک]] [[پیامبران]] و [[صدّیقان]]، پیوسته به زیارت او میآیند و از برکات مزارش بهره میبرند. به همین جهت، توصیف شده که [[پیروان اهل بیت]]{{عم}}، حتّی در سختترین شرایط، هر قدر که میتوانند، از برکات بیشمار زیارت [[امام]]{{ع}} بهرهمند شوند.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۳۶.</ref> | |||
==حکمتِ این همه [[فضیلت]] و [[برکت]]؟== | |||
مسئله مهم در این جا، این است که [[حکمت]] این همه فضیلت ([[ثواب]]) و برکتی که برای زیارت امام حسین{{ع}} گزارش شده، چیست؟ و چرا زیارت سایر اهل بیت{{عم}}، حتّی زیارت جدّش پیامبر خدا{{صل}} و پدرش [[امیر مؤمنان]]{{ع}} - که از جایگاه والاتری برخوردارند -، تا این حد، مورد توصیه و تأکید، قرار نگرفته است؟ پیش از این، اشاره کردیم که در [[احادیث اهل بیت]]{{عم}}، ملاکِ توصیه و [[تشویق به زیارت]]، [[میزان]] تأثیرگذاری آن است و بر این مبنا، حکمتِ این همه فضیلت و برکتی را که برای [[زیارت امام حسین]]{{ع}} گزارش شده، باید در نقش آن در [[سازندگی]] [[جامعه]] [[توحیدی]] جستجو کرد. گفتنی است [[حکمت]] تعیین آن همه [[فضیلت]] و [[برکت]] برای زیارت امام حسین{{ع}}، این است که [[زیارت]] [[امام]]{{ع}} همراه با آدابی که بدانها اشاره خواهیم کرد، همانند [[عزاداری]] هدفمند برای ایشان، نقشی بیبدیل در زنده نگه داشتن [[مکتب]] [[شهادت]] و [[فرهنگ]] اصیل [[عاشورا]] ایفا میکند، و زمینه ساز [[حکومت جهانی]] [[اسلام]] به [[رهبری]] [[خاندان رسالت]] است.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۳۶.</ref> | |||
==مهمترین [[آداب زیارت امام حسین]]{{ع}}== | |||
در [[احادیث اهل بیت]]{{عم}}، رهنمودهایی درباره آداب زیارت امام حسین{{ع}} آمده که توجّه به آنها، موجب بهرهگیری بیشتر از [[برکات]] زیارت ایشان میگردد و بیتوجّهی به آنها، از بهره [[زائر]] میکاهد. از اینرو، میتوان گفت که [[اختلاف روایات]]، در تبیین [[میزان]] [[ثواب]] و برکات زیارت آن امام{{ع}}، ناظر به اموری از قبیل مراتب [[زائران]] در رعایت [[آداب زیارت]] است. باری! به طور کلّی، آداب زیارت امام حسین{{ع}}، به دو دسته تقسیم میشود: [[آداب]] [[باطنی]] و [[آداب ظاهری]]: | |||
===آداب باطنی زیارت=== | |||
این دسته از آداب، در [[حقیقت]]، [[روح]]، مغز و باطنِ زیارت است که بدون آن، چه بسا زائر از زیارت، بهرهای نداشته باشد. مهمترین این آداب، عبارتاند از: [[معرفت]]، [[اخلاص]]، [[حضور قلب]] و [[تسلیم]]، [[اشتیاق]] و [[حزن]].<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۳۷.</ref> | |||
===آداب ظاهری زیارت=== | |||
اهمّیت این آداب، هر چند به اندازه اهمّیت آداب باطنی نیست؛ لیکن رعایت آنها زمینهساز تحقّق شماری از آداب باطنی و کمال بهره برداری از برکات آنهاست. مهمترینِ این آداب، از این قرار است: [[غسل]]، [[پوشیدن]] پاکیزهترین [[لباس]]، استفاده نکردن از بوی خوش و [[زینت]]، [[سکوت]]، [[آرامش]] و [[وقار]]، اجازه ورود خواستن، پیش گذاشتن پایِ راست و خواندن زیارتهای [[مأثور]].<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۳۸.</ref> | |||
==[[آسیبشناسی]] زیارت== | |||
آسیبشناسی زیارت امام حسین{{ع}}، مانند آسیبشناسی عزاداری او، اهمّیت بسیار دارد؛ زیرا بدون [[آگاهی]] از آن، زائر نمیتواند از برکات زیارت بهره ببرد و چه بسا کاری انجام دهد که [[گناه]] شمرده شود و نارضاییِ [[خداوند متعال]] و [[اهل بیت]]{{عم}} را در پی داشته باشد. به طور کلّی، هر چه با [[حکمت]] [[زیارت]]، یعنی [[جهلزدایی]] و نزدیکتر شدن به آرمانهای [[اهل بیت]]{{عم}} و [[ارزشهای دینی]] در تضاد باشد، آفت زیارت است. اصولاً زیارت [[سیّد الشهدا]]{{ع}}، مانند [[عزاداری]] او، عبادتی بزرگ است. به علاوه، مسلّم است که چگونگی [[عبادات]]، مانند اصل آنها، باید مورد [[تأیید]] [[شارع]] باشد. بنا بر این، هر عملی که تأیید آن از ناحیه [[پیامبر]]{{صل}} و اهل بیت{{عم}} [[محرز]] نباشد، آفت زیارت محسوب میشود و [[پرهیز]] از آن، لازم و ضروری است.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۳۸.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
خط ۲۷: | خط ۶۲: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:زیارت | [[رده:زیارت]] | ||
[[رده:مدخل]] | [[رده:مدخل]] |