←کاربرد "ام الکتاب" در سورۀ زخرف
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
از ظاهر آیه شریفه و [[آیات]] دیگری که عبارت «کتاب مبین» در آنها به [[کار]] رفته است: {{متن قرآن|الر تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْمُبِينِ}}<ref>الف، لام، را؛ این آیات کتاب روشنگر است؛ سوره یوسف، آیه ۱.</ref>، {{متن قرآن|تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْمُبِينِ}}<ref> این آیههای کتاب روشنگر است؛ سوره شعراء، آیه ۲.</ref>، {{متن قرآن|تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْمُبِينِ}}<ref> این آیههای کتاب روشنگر است؛ سوره قصص، آیه ۲.</ref>، {{متن قرآن|وَالْكِتَابِ الْمُبِينِ}}<ref>سوگند به این کتاب روشن؛ سوره زخرف، آیه ۲.</ref>، {{متن قرآن|وَالْكِتَابِ الْمُبِينِ}}<ref>سوگند به این کتاب روشن؛ سوره دخان، آیه ۲۲.</ref>، چنین برمیآید که این اصطلاح در آیات، علاوه بر آنکه به معنای [[وحیانی]] و [[تشریعی]] اشاره دارد، همچنین اِسناد آن، تنها ناظر بر [[پیامبر اسلام]]{{صل}} است؛ لذا میتوان گفت أمّالکتاب در این آیه نیز ناظر بر معنای وحیانی است، با این [[یادآوری]] که اصطلاحِ «کتاب مبین» که در دیگر آیات بهکار رفته، عموماً بهمعنی [[علم]] الهی است. | از ظاهر آیه شریفه و [[آیات]] دیگری که عبارت «کتاب مبین» در آنها به [[کار]] رفته است: {{متن قرآن|الر تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْمُبِينِ}}<ref>الف، لام، را؛ این آیات کتاب روشنگر است؛ سوره یوسف، آیه ۱.</ref>، {{متن قرآن|تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْمُبِينِ}}<ref> این آیههای کتاب روشنگر است؛ سوره شعراء، آیه ۲.</ref>، {{متن قرآن|تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْمُبِينِ}}<ref> این آیههای کتاب روشنگر است؛ سوره قصص، آیه ۲.</ref>، {{متن قرآن|وَالْكِتَابِ الْمُبِينِ}}<ref>سوگند به این کتاب روشن؛ سوره زخرف، آیه ۲.</ref>، {{متن قرآن|وَالْكِتَابِ الْمُبِينِ}}<ref>سوگند به این کتاب روشن؛ سوره دخان، آیه ۲۲.</ref>، چنین برمیآید که این اصطلاح در آیات، علاوه بر آنکه به معنای [[وحیانی]] و [[تشریعی]] اشاره دارد، همچنین اِسناد آن، تنها ناظر بر [[پیامبر اسلام]]{{صل}} است؛ لذا میتوان گفت أمّالکتاب در این آیه نیز ناظر بر معنای وحیانی است، با این [[یادآوری]] که اصطلاحِ «کتاب مبین» که در دیگر آیات بهکار رفته، عموماً بهمعنی [[علم]] الهی است. | ||
بنابراین، با دقت در دو آیۀ مذکور که عبارتِ أمالکتاب در آنها بهکار رفته است، به نظر میرسد بار معنایی أمّالکتاب به جنبۀ وحیانی و تشریعی [[دلالت]] داشته باشد، به طوری که بهعنوان آبشخور کتابهای نازل شده بر [[انبیای الهی]] تلقی میگردد. استعمال تعابیر {{متن قرآن|فِي أُمِّ الْكِتَابِ}} و {{متن قرآن|لَدَيْنَا}} در این دو [[آیه]] نیز به همین نکته و جنبه عنداللّهیِ اُمّالکتاب اشاره دارد<ref>[[علی رضا فخاری|فخاری، علی رضا]]، [[نسبیت معنایی در کاربرد قرآنی امالکتاب (مقاله) نسبیت معنایی در کاربرد قرآنی امالکتاب]]، مجلۀ سراج منیر، ش ۲، ص۳۱ ـ ۴۶.</ref>. | بنابراین، با دقت در دو آیۀ مذکور که عبارتِ أمالکتاب در آنها بهکار رفته است، به نظر میرسد بار معنایی أمّالکتاب به جنبۀ وحیانی و تشریعی [[دلالت]] داشته باشد، به طوری که بهعنوان آبشخور کتابهای نازل شده بر [[انبیای الهی]] تلقی میگردد. استعمال تعابیر {{متن قرآن|فِي أُمِّ الْكِتَابِ}} و {{متن قرآن|لَدَيْنَا}} در این دو [[آیه]] نیز به همین نکته و جنبه عنداللّهیِ اُمّالکتاب اشاره دارد<ref>[[علی رضا فخاری|فخاری، علی رضا]]، [[ نسبیت معنایی در کاربرد قرآنی امالکتاب (مقاله)|نسبیت معنایی در کاربرد قرآنی امالکتاب]]، مجلۀ سراج منیر، ش ۲، ص۳۱ ـ ۴۶.</ref>. | ||
===کاربرد "[[ام الکتاب]]" در [[سورۀ آل عمران]]=== | ===کاربرد "[[ام الکتاب]]" در [[سورۀ آل عمران]]=== |