سفر در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۵۳۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ اکتبر ۲۰۲۱
خط ۹۴: خط ۹۴:


===[[شکر نعمت]] مرکب===
===[[شکر نعمت]] مرکب===
[[قرآن کریم]] در بیان شمارش [[نعمت‌های خداوند]] به [[بندگان]]، از کشتی *‌ها و [[چارپایان]] که مرکب سواری [[انسان]] قرار داده شده‌اند یاد می‌کند و [[هدف از آفرینش]] این مرکب‌ها را [[سوار شدن]] و استقرار یافتن انسان می‌داند و پس از بیان این استقرار از مسافران می‌خواهد که به [[نعمت‌های خدا]] توجه داشته و [[شاکر]] باشند. براساس [[آیات قرآن کریم]]، [[تسبیح]] و [[تنزیه]] [[خدا]] با توجه به [[ناتوانی]] [[انسان]] از به‌کارگیری ابزار حمل * و نقل و رام کردن مرکب‌ها و نیز وابسته خواندن آن به [[خداوند]] و یادآوری حرکت قافله [[انسانی]] تا مرحله حضور در پیشگاه خداوند، وظایفی‌اند که در آغاز [[سفر]] و به هنگام [[سوار شدن]] بر مرکب، باید به آنها پرداخت: «و جَعَلَ لَکُم مِنَ الفُلکِ والاَنعامِ ما تَرکَبون * لِتَستَووا عَلی ظُهورِهِ ثُمَّ تَذکُروا نِعمَةَ رَبِّکُم اِذا استَوَیتُم عَلَیهِ و تَقولوا سُبحانَ الَّذی سَخَّرَ لَنا هذا و ما کُنّا لَهُ مُقرِنین * و اِنّا اِلی رَبِّنالَمُنقَلِبون». (زخرف / ۴۳، ۱۲ - ۱۴) به گفته [[علامه طباطبایی]] مراد از یادآوری [[نعمت]]، [[شکر]] آفریننده این نعمت است که با [[تسبیح]] و تنزیه [[الهی]]: «سُبحنَ الَّذی سَخَّرَ لَنا هذا» تفاوت دارد و مؤید این مطلب، [[روایات]] رسیده از [[رسول خدا]]{{صل}} و [[اهل‌بیت]]{{ع}} است که پس از تسبیح و تنزیه خدا متضمن [[حمد]] الهی است.<ref>المیزان، ج۱۸، ص۸۸.</ref> براساس [[آیات]] [[سوره مؤمنون]] / ۲۳ نیز [[نوح]]{{ع}} [[فرمان]] یافت که پس از استقرار خود و همسفرانش در کشتی و در [[اختیار]] گرفتن زمام آن، به حمد خداوند بپردازد و از او بخواهد که آنان را در منطقه‌ای با [[برکت]] فرود آورد: «فَاِذا استَوَیتَ اَنتَ و مَن مَعَکَ عَلَی الفُلکِ فَقُلِ الحَمدُ لِلّهِ الَّذی نَجّنا مِنَ القَومِ الظّلِمین * و قُل رَبِّ اَنزِلنی‌مُنزَلاً مُبارَکًا». (مؤمنون / ۲۳، ۲۸ - ۲۹) بر پایه [[آیه]] ۴۱ [[سوره هود]] / ۱۱ [[حضرت نوح]]{{ع}} به همسفران خویش گوشزد کرد که روان شدن کشتی و لنگر انداختن آن تنها با [[نام خداوند]] انجام می‌پذیرد: «و قالَ ارکَبوا فیها بِسمِ اللّهِ مَجرها و مُرسها». ([[هود]] / ۱۱، ۴۱)
[[قرآن کریم]] در بیان شمارش [[نعمت‌های خداوند]] به [[بندگان]]، از کشتی‌ها و [[چارپایان]] که مرکب سواری [[انسان]] قرار داده شده‌اند یاد می‌کند و [[هدف از آفرینش]] این مرکب‌ها را [[سوار شدن]] و استقرار یافتن انسان می‌داند و پس از بیان این استقرار از مسافران می‌خواهد که به [[نعمت‌های خدا]] توجه داشته و [[شاکر]] باشند. براساس [[آیات قرآن کریم]]، [[تسبیح]] و [[تنزیه]] [[خدا]] با توجه به [[ناتوانی]] [[انسان]] از به‌کارگیری ابزار حمل و نقل و رام کردن مرکب‌ها و نیز وابسته خواندن آن به [[خداوند]] و یادآوری حرکت قافله [[انسانی]] تا مرحله حضور در پیشگاه خداوند، وظایفی‌اند که در آغاز [[سفر]] و به هنگام [[سوار شدن]] بر مرکب، باید به آنها پرداخت: {{متن قرآن| وَالَّذِي خَلَقَ الأَزْوَاجَ كُلَّهَا وَجَعَلَ لَكُم مِّنَ الْفُلْكِ وَالأَنْعَامِ مَا تَرْكَبُونَ لِتَسْتَوُوا عَلَى ظُهُورِهِ ثُمَّ تَذْكُرُوا نِعْمَةَ رَبِّكُمْ إِذَا اسْتَوَيْتُمْ عَلَيْهِ وَتَقُولُوا سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنقَلِبُونَ }}<ref>«و آنکه همه گونه‌ها را آفرید و برای شما از کشتی و از چارپایان چیزی پدید آورد که سوار می‌شوید. تا بر پشت آن قرار گیرید سپس نعمت پروردگارتان را هنگامی که بر آن قرار گرفتید یاد کنید و بگویید: پاکا آن (خداوند) که این را برای ما رام کرد و ما را توان آن نبود. و ما به سوی پروردگارمان برمی‌گردیم» سوره زخرف، آیه ۱۲-۱۴.</ref> به گفته [[علامه طباطبایی]] مراد از یادآوری [[نعمت]]، [[شکر]] آفریننده این نعمت است که با [[تسبیح]] و تنزیه [[الهی]]: {{متن قرآن|سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَذَا}} تفاوت دارد و مؤید این مطلب، [[روایات]] رسیده از [[رسول خدا]]{{صل}} و [[اهل‌بیت]]{{ع}} است که پس از تسبیح و تنزیه خدا متضمن [[حمد]] الهی است.<ref>المیزان، ج۱۸، ص۸۸.</ref>
 
براساس [[آیات]] [[سوره مؤمنون]] نیز [[نوح]]{{ع}} [[فرمان]] یافت که پس از استقرار خود و همسفرانش در کشتی و در [[اختیار]] گرفتن زمام آن، به حمد خداوند بپردازد و از او بخواهد که آنان را در منطقه‌ای با [[برکت]] فرود آورد: {{متن قرآن|فَإِذَا اسْتَوَيْتَ أَنْتَ وَمَنْ مَعَكَ عَلَى الْفُلْكِ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي نَجَّانَا مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ}}<ref>«و چون خود و هر که با توست، بر کشتی برنشستید، بگو: سپاس ویژه خداوند است که ما را از ستمگران رهانید» سوره مؤمنون، آیه ۲۸.</ref>، {{متن قرآن|وَقُلْ رَبِّ أَنْزِلْنِي مُنْزَلًا مُبَارَكًا وَأَنْتَ خَيْرُ الْمُنْزِلِينَ}}<ref>«و بگو: پروردگارا مرا به جایگاهی خجسته فرود آور و تو بهترین میزبانانی» سوره مؤمنون، آیه ۲۹.</ref> بر پایه [[آیه]] {{متن قرآن|وَقَالَ ارْكَبُوا فِيهَا بِسْمِ اللَّهِ مَجْرَاهَا وَمُرْسَاهَا إِنَّ رَبِّي لَغَفُورٌ رَحِيمٌ}}<ref>«و گفت: بر آن سوار شوید! (که) راه افتادن و لنگر گرفتن آن با نام خداوند است؛ بی‌گمان پروردگارم آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره هود، آیه ۴۱.</ref> [[حضرت نوح]]{{ع}} به همسفران خویش گوشزد کرد که روان شدن کشتی و لنگر انداختن آن تنها با [[نام خداوند]] انجام می‌پذیرد.


===[[دعا]] و [[یاد خدا]]===
===[[دعا]] و [[یاد خدا]]===
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش