مفسران اهل سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نبوت}}
{{نبوت}}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[دانش تفسیر]]''' است. "'''[[دانش تفسیر]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
{{مدخل مرتبط
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[دانش تفسیر در علوم قرآن]] - [[دانش تفسیر در حدیث]]</div>
| موضوع مرتبط = دانش تفسیر
| عنوان مدخل  = [[دانش تفسیر]]
| مداخل مرتبط = [[دانش تفسیر در علوم قرآن]]
| پرسش مرتبط  =
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
برخورد خاص [[اهل‌سنّت]] با اقوال [[صحابه]] و [[تابعان]]، به طبقات [[مفسران]] اهل‌سنّت سیمایی متفاوت با [[طبقات مفسران شیعه]] بخشیده است. اهل‌سنّت [[روایات]] صحابه و تابعان را در [[تفسیر]] مانند روایات [[پیامبر]]{{صل}} [[حجت]] می‌شمارند و در عین اینکه- به قول صاحب الکلم الطیب- خودشان آنها را [[تضعیف]] کرده، بسیار [[طعن]] زده و [[مذمت]] کرده‌اند، معتقدند صحابه هر چه می‌گویند، از [[رسول خدا]]{{صل}} آموخته‌اند و بعید است از خود چیزی بگویند.
برخورد خاص [[اهل‌سنّت]] با اقوال [[صحابه]] و [[تابعان]]، به طبقات [[مفسران]] اهل‌سنّت سیمایی متفاوت با [[طبقات مفسران شیعه]] بخشیده است. اهل‌سنّت [[روایات]] صحابه و تابعان را در [[تفسیر]] مانند روایات [[پیامبر]] {{صل}} [[حجت]] می‌شمارند و در عین اینکه- به قول صاحب الکلم الطیب- خودشان آنها را [[تضعیف]] کرده، بسیار [[طعن]] زده و [[مذمت]] کرده‌اند، معتقدند صحابه هر چه می‌گویند، از [[رسول خدا]] {{صل}} آموخته‌اند و بعید است از خود چیزی بگویند.


==ترتیب طبقات مفسران اهل‌سنّت==
== ترتیب طبقات مفسران اهل‌سنّت ==
===طبقه اول===
=== طبقه اول ===
صحابه [[اهل]] تفسیر که معروف‌ترین آنها [[ابیّ بن کعب]]، [[عبدالله بن مسعود]]، [[جابر بن عبدالله]]، [[ابوسعید خدری]]، [[عبدالله بن زبیر]] و از همه معروف‌تر [[عبدالله بن عباس]] است.
صحابه [[اهل]] تفسیر که معروف‌ترین آنها [[ابیّ بن کعب]]، [[عبدالله بن مسعود]]، [[جابر بن عبدالله]]، [[ابوسعید خدری]]، [[عبدالله بن زبیر]] و از همه معروف‌تر [[عبدالله بن عباس]] است.
===طبقه دوم===
=== طبقه دوم ===
تابعان یعنی [[شاگردان]] مفسران صحابه‌؛ مانند: [[مجاهد]]، [[سعید بن جبیر]]، [[عکرمه]]، [[ضحاک]]، [[حسن بصری]] و... .
تابعان یعنی [[شاگردان]] مفسران صحابه‌؛ مانند: [[مجاهد]]، [[سعید بن جبیر]]، [[عکرمه]]، [[ضحاک]]، [[حسن بصری]] و... .
===طبقه سوم===
=== طبقه سوم ===
شاگردان طبقه دوم؛ مانند: [[ربیع بن انس]]، [[عبدالرحمان بن زید بن اسلم]]، [[ابوصالح کلبی]] و... .
شاگردان طبقه دوم؛ مانند: [[ربیع بن انس]]، [[عبدالرحمان بن زید بن اسلم]]، [[ابوصالح کلبی]] و... .
===طبقه چهارم===
=== طبقه چهارم ===
نخستین مؤلفان تفسیر؛ مانند: [[سفیان بن عیینه]]، [[وکیع بن جراح بن ملیح رؤاسی کوفی]]، [[شعبة بن حجاج بن ورد ازدی بصری]] و...
نخستین مؤلفان تفسیر؛ مانند: [[سفیان بن عیینه]]، [[وکیع بن جراح بن ملیح رؤاسی کوفی]]، [[شعبة بن حجاج بن ورد ازدی بصری]] و...


===طبقه پنجم===
=== طبقه پنجم ===
کسانی که روایات را با حذف اسناد، در تألیفات خود درج کرده‌اند.
کسانی که روایات را با حذف اسناد، در تألیفات خود درج کرده‌اند.


===طبقه ششم===
=== طبقه ششم ===
مفسرانی که با [[عنایت]] به تخصص خود مانند [[گرایش]] ادبی، [[علوم]] بلاغی، [[حدیث]]، [[کلام]] و... به [[تفسیر قرآن]] پرداخته‌اند. [[زجاج]]، [[زمخشری]]، [[فخر رازی]]، [[ثعلبی]]، [[قرطبی]] و... از آن جمله‌اند.
مفسرانی که با [[عنایت]] به تخصص خود مانند [[گرایش]] ادبی، [[علوم]] بلاغی، [[حدیث]]، [[کلام]] و... به [[تفسیر قرآن]] پرداخته‌اند. [[زجاج]]، [[زمخشری]]، [[فخر رازی]]، [[ثعلبی]]، [[قرطبی]] و... از آن جمله‌اند.


در [[تفسیر مراغی]] <ref>تفسیر مراغی، ج۱، ص۶ تا۱۰.</ref> افراد مذکور در طبقه سوم ([[ربیع بن انس]]، [[عبدالرحمان بن زید بن اسلم]] و [[ابوصالح کلبی]]) در طبقه دوم جای داده شده و افراد طبقه چهارم در طبقه سوم ذکر شده‌اند و بر آنها افراد دیگری همچون: [[یزید بن هارون سلمی]]، [[عبدالرزاق]]، [[اسحاق بن راهویه]] ([[حافظ نیشابوری]])، [[روح بن عباده]]، [[عبدالله بن حمید جهنی]] و [[ابوبکر بن ابی‌شیبه]] را افزوده است.
در [[تفسیر مراغی]] <ref>تفسیر مراغی، ج۱، ص۶ تا۱۰.</ref> افراد مذکور در طبقه سوم ([[ربیع بن انس]]، [[عبدالرحمان بن زید بن اسلم]] و [[ابوصالح کلبی]]) در طبقه دوم جای داده شده و افراد طبقه چهارم در طبقه سوم ذکر شده‌اند و بر آنها افراد دیگری همچون: [[یزید بن هارون سلمی]]، [[عبدالرزاق صنعانی]]، [[اسحاق بن راهویه]] ([[حافظ نیشابوری]])، [[روح بن عباده]]، [[عبدالله بن حمید جهنی]] و [[ابوبکر بن ابی‌شیبه]] را افزوده است.


طبقه چهارم به نظر ایشان متشکل از افرادی همچون [[علی بن ابی‌طلحه]]، [[ابن‌ابی‌حاتم]] [[عبدالرحمان بن محمد رازی]]، [[ابن‌ماجه]] [[ابوعبدالله محمد قزوینی]]، [[ابن‌مردویه]] [[ابوبکر احمد بن موسی اصفهانی]]، [[ابن‌حبان بستی]]، [[ابراهیم بن منذر]] و [[ابوجعفر محمد بن جریر طبری]] است که [[ابن‌جریر طبری]] مشهورترین آنها است.
طبقه چهارم به نظر ایشان متشکل از افرادی همچون [[علی بن ابی‌طلحه]]، [[ابن‌ابی‌حاتم عبدالرحمان بن محمد رازی]]، [[ابن‌ماجه ابوعبدالله محمد قزوینی]]، [[ابن‌مردویه ابوبکر احمد بن موسی اصفهانی]]، [[ابن‌حبان بستی]]، [[ابراهیم بن منذر]] و [[ابوجعفر محمد بن جریر طبری]] است که [[ابن‌جریر طبری]] مشهورترین آنها است.


پنجمین (آخرین) طبقه مذکور در [[کلام]] ایشان همان مفسرانی هستند که [[روایات]] را با حذف اسناد در تألیفات خود درج کرده‌اند، و از میان آنها افراد ذیل را برمی‌شمارد:
پنجمین (آخرین) طبقه مذکور در [[کلام]] ایشان همان مفسرانی هستند که [[روایات]] را با حذف اسناد در تألیفات خود درج کرده‌اند، و از میان آنها افراد ذیل را برمی‌شمارد:
#[[ابو‌اسحاق زجاج]] صاحب [[تفسیر معانی القرآن (کتاب)|تفسیر معانی القرآن]]؛
# [[ابو‌اسحاق زجاج]] صاحب [[تفسیر معانی القرآن (کتاب)|تفسیر معانی القرآن]]؛
#[[ابو علی فارسی]]؛
# [[ابو علی فارسی]]؛
#[[ابوبکر محمد بن حسن نقاش]]؛
# [[ابوبکر محمد بن حسن نقاش]]؛
#[[ابوجعفر نحاس]]؛
# [[ابوجعفر نحاس]]؛
#[[مکی بن ابی‌طالب قیسی]]؛
# [[مکی بن ابی‌طالب قیسی]]؛
#[[ابوالعباس احمد بن عمار مهدوی]] صاحب [[التفصیل الجامع لعلوم التنزیل (کتاب)|التفصیل الجامع لعلوم التنزیل]]<ref>طباطبایی، محمد حسین، قرآن دراسلام، صفحه (۷۲-۸۰)؛ عمیدزنجانی، عباسعلی، مبانی وروشهای تفسیرقرآن،صفحه ۷۸و۷۵؛ جلالیان،حبیب الله،تاریخ تفسیرقرآن کریم،صفحه (۴۶-۴۸)؛ زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن(باحاشیه)،جلد۲،صفحه (۱۵۸-۱۵۹)؛ زرقانی، محمد عبد العظیم، مناهل العرفان فی علوم القرآن،جلد۲،صفحه ۱۶؛ سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، لاتقان فی علوم القرآن،جلد۴،صفحه ۲۳۳؛ جمعی از محققان،علوم القرآن عندالمفسرین،جلد۳،صفحه (۴۲۳-۴۵۳)</ref>.<ref>[[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|فرهنگ نامه علوم قرآنی]]، ج۱، ص۳۳۴۵.</ref>
# [[ابوالعباس احمد بن عمار مهدوی]] صاحب [[التفصیل الجامع لعلوم التنزیل (کتاب)|التفصیل الجامع لعلوم التنزیل]]<ref>طباطبایی، محمد حسین، قرآن دراسلام، صفحه (۷۲-۸۰)؛ عمیدزنجانی، عباسعلی، مبانی وروشهای تفسیرقرآن، صفحه ۷۸و۷۵؛ جلالیان، حبیب الله، تاریخ تفسیرقرآن کریم، صفحه (۴۶-۴۸)؛ زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن(باحاشیه)، جلد۲،صفحه (۱۵۸-۱۵۹)؛ زرقانی، محمد عبد العظیم، مناهل العرفان فی علوم القرآن، جلد۲،صفحه ۱۶؛ سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، لاتقان فی علوم القرآن، جلد۴،صفحه ۲۳۳؛ جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، جلد۳،صفحه (۴۲۳-۴۵۳)</ref>.<ref>[[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|فرهنگ نامه علوم قرآنی]]، ص۷۲۴.</ref>


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده: 9030760879.jpg|22px]] [[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه علوم قرآنی''']]
# [[پرونده: 9030760879.jpg|22px]] [[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه علوم قرآنی''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مفسران]]
[[رده:مفسران]]
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش