جنگ احد در معارف و سیره نبوی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۱: خط ۳۱:


مهم‌ترین شاخصه نبوغ نظامی رسول خدا{{صل}} در میدان احد تبدیل ماهیت صحرایی جنگ به جنگ کوهستانی است که [[ابوسفیان]] و دیگر فرماندهانش برای آن چاره‌ای نداشتند. مهم‌ترین [[اسلحه]] ابوسفیان در احد لشکر ورزیده سواره به فرماندهی [[خالد بن ولید]] و [[عکرمة]] بن [[ابوجهل]] است، اما [[پیامبر اسلام]] با کشاندن جنگ به قعر کوهستان احد قدرت سواره [[قریش]] را بی‌اثر ساخت و لاجرم ابوسفیان بدون پیروزی [[قاطع]] برگشت.<ref>[[محمد امیر ناصری|ناصری، محمد امیر]]، [[سیره نظامی پیامبر اعظم (مقاله)|مقاله «سیره نظامی پیامبر اعظم»]]، [[سیره سیاسی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره سیاسی پیامبر اعظم]] ص ۱۳۶.</ref>
مهم‌ترین شاخصه نبوغ نظامی رسول خدا{{صل}} در میدان احد تبدیل ماهیت صحرایی جنگ به جنگ کوهستانی است که [[ابوسفیان]] و دیگر فرماندهانش برای آن چاره‌ای نداشتند. مهم‌ترین [[اسلحه]] ابوسفیان در احد لشکر ورزیده سواره به فرماندهی [[خالد بن ولید]] و [[عکرمة]] بن [[ابوجهل]] است، اما [[پیامبر اسلام]] با کشاندن جنگ به قعر کوهستان احد قدرت سواره [[قریش]] را بی‌اثر ساخت و لاجرم ابوسفیان بدون پیروزی [[قاطع]] برگشت.<ref>[[محمد امیر ناصری|ناصری، محمد امیر]]، [[سیره نظامی پیامبر اعظم (مقاله)|مقاله «سیره نظامی پیامبر اعظم»]]، [[سیره سیاسی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره سیاسی پیامبر اعظم]] ص ۱۳۶.</ref>
==مقدمات [[جنگ احد]]==
[[جنگ بدر]] با [[پیروزی]] [[سپاهیان]] [[اسلام]]، زخمی عمیق و دردناک بر پیکر [[مشرکین قریش]] ایجاد کرده بود. جرأت و [[جسارت]] [[مسلمین]] در عملیات [[بدر]] به نمایش بزرگان [[قریش]] گذاشته شد. از طرفی [[کفار]] قریش هر سال دو بار کاروان [[تجاری]] به [[شامات]] ارسال می‌داشتند، یکی در زمستان و دیگری در تابستان «پوست و کشمش و نقره و.».. را صادر می‌کردند و در مقابل خواربار و مواد غذایی و پارچه... وارد می‌کردند و آنها به دلیل مساعد نبودن [[سرزمین]] [[حجاز]] برای کشت و زرع، به این مسافرت‌های تجاری ناچار بودند.
قریش [[منافع]] سرشار کاروان تجارتی خویش را که از [[شام]] بار گرفته بود و هزار شتر کالا داشت و در حدود پنجاه هزار دینار [[سرمایه]] آن را برآورد می‌کردند به [[جنگ]] تازه‌ای بر [[ضد]] مسلمین اختصاص دادند؛ لذا [[آیه]] تند و سخت [[توبیخ]] آمیز زیر درباره ایشان فرود آمد: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا يُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ لِيَصُدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ فَسَيُنْفِقُونَهَا ثُمَّ تَكُونُ عَلَيْهِمْ حَسْرَةً ثُمَّ يُغْلَبُونَ وَالَّذِينَ كَفَرُوا إِلَى جَهَنَّمَ يُحْشَرُونَ}}<ref>«بی‌گمان کافران دارایی‌های خود را برای بازداشتن (مردم) از راه خدا می‌بخشند؛ به زودی (همه) آن را خواهند بخشید آنگاه برای آنان مایه دریغ خواهد بود سپس مغلوب می‌گردند و کافران به سوی دوزخ گرد آورده می‌شوند» سوره انفال، آیه ۳۶.</ref><ref>نقش عایشه در تاریخ اسلام، ج۳، ص۱۸.</ref>.
[[ابوسفیان]] پس از جنگ بدر [[نذر]] کرد که سر خود را نشوید، مگر اینکه به جنگ با [[پیامبر اسلام]] [[اقدام]] نماید! بعد از چندی ابوسفیان، برای ادای نذر [[ناپسند]] خویش، با دویست تن سوار از قریش به سوی [[مدینه]] آمده و در میان [[یهودیان]] [[بنی نضیر]] [[منزل]] گرفت. سپس در پی جستجو از اوضاع و احوال [[شهر]] برآمد. آنگاه چند تن از افراد خویش را فرستاد، تا درختان خرمای [[مردم]] شهر را [[آتش]] بزنند. این گروه پس از انجام [[مأموریت]]، دو تن از افراد مدینه را که در آن حوالی بودند، بی‌گناه به [[قتل]] رسانیدند! افراد [[لشکر]] کوچک [[ابوسفیان]]، پس از انجام این دو کار به [[مکه]] بازگشتند<ref>نقش عایشه در تاریخ اسلام، ج۳، ص۱۸.</ref>.
[[پیامبر]]{{صل}} و [[مسلمانان]] راه‌های [[تجارت]] [[قریش]] به [[شام]] را [[ناامن]] کردند. آنها مجبور شدند مسیر تجارت خود را عوض کنند و لذا ابوسفیان به همراه کاروان [[تجاری]] به [[ارزش]] صد هزار درهم به سوی شام حرکت کرد. وقتی خبر صادرات [[مشرکین قریش]] به [[پیامبر اکرم]] رسید، [[حضرت]]، [[زید بن حارثه]] را با صد نیروی مسلح [[مأموریت]] داد تا بر کاروان [[هجوم]] برند و اموال‌شان را [[مصادره]] نماید. عملیات با [[موفقیت]] [[اجرا]] شد و به کاروان تجاری [[حمله]] آغاز گردید و شتران و [[اموال]] آنها مصادره شد و ابوسفیان و همراهانش در پی عملیات شکننده مجبور به فرار شدند. این حادثه و زخم [[جنگ بدر]]، [[کفار]] قریش را به [[انتقام]] گرفتن مصمم کرد و مقدمات یک [[جنگ]] خونین و حمله به [[مدینه]] را [[تدارک]] دیدند.<ref>[[علی راجی|راجی، علی]]، [[مظلومیت پیامبر (کتاب)|مظلومیت پیامبر]] ص ۱۵۵.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۷۳٬۹۵۴

ویرایش