جایگاه اهتمام برای مستضعفان در اسلام چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:Pic4216.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌]]]]

::::::آقای دکتر '''[[م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌]]''' در کتاب ''«[[سیره نبوی ج۲ (کتاب)|سیره نبوی]]»'' در این‌باره گفته‌ است:

::::::[[حضرت سلیمان]]{{ع}} با آن همه [[قدرت]] و [[عظمت]]، خود را در زمره مستضعفان می‌دانست و از گردنفرازان و گردنکشان خود را دور نگه می‌داشت، که پیام‌آوران الهی، همگی از گردنفرازی و گردنکشی [[پاک]] بودند و به دوری از چنین کسان سفارش می‌نمودند. از [[امام صادق]]{{ع}} نقل شده است که فرمود: {{متن حدیث|إِنَّ عِيسَى{{ع}} لَمَّا أَرَادَ وَدَاعِ أَصْحَابِهِ‏ جَمَعَهُمْ‏ وَ أَمَرَهُمْ‏ بِضُعَفَاءِ الْخَلْقِ وَ نَهَاهُمْ عَنْ الْجَبَابِرَةِ}}<ref>«هنگامی که عیسی{{ع}} خواست با یاران خود وداع کند، ایشان را گرد آورد و آنان را به اهتمام و توجه به ناتوانان فرمان داد و از گرایش و نزدیکی به جباران و گردنکشان نهی کرد». قطب الدین أبوالحسن سعید بن هبة الله الراوندی، قصص الانبیاء، تحقیق غلامرضا عرفانیان، الطبعة الاولی، مؤسسة الهادی، قم، ۱۴۱۸ ق. ص۲۷۳؛ بحارالانوار، ج۱۴، ص۲۵۲.</ref>.

::::::از جمله شاخصه‌های [[مصلحان اجتماعی]] [[روحیه]] [[استضعاف]] در آنها است، بدین معنا که [[خودبینی]]، [[برتری‌جویی]]، گردنفرازی و گردنکشی را در درون خود به [[ضعف]] کشانده‌اند و از [[خوی]] [[استکبار]] پالایش شده‌اند. [[دنیا]] در چشم آنان کوچک و حقیر، و [[حق]] در نظرشان بزرگ و [[عزیز]] است، چنان‌که [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} در سخن از [[برادری]] [[معنوی]]<ref>در این که مراد امام{{ع}} از این برادر کیست، چند احتمال داده شده است. برخی گفته‌اند مراد پیامبر{{صل}} است و برخی او را ابو ذر دانسته‌اند و بعضی مقداد؛ و برخی نیز گفته‌اند مراد امام فردی خاص نیست بلکه صرفا برای مثال و نمونه بیان فرموده است، ر.ک: شرح ابن أبی الحدید، ج۱۹، ص۱۸۳-۱۸۴.</ref>، ویژگی‌های او را چنین برشمرده است: {{متن حدیث|كَانَ لِي فِيمَا مَضَى أَخٌ فِي اللَّهِ وَ كَانَ يُعْظِمُهُ‏ فِي‏ عَيْنِي‏ صِغَرُ الدُّنْيَا فِي‏ عَيْنِهِ‏ وَ كَانَ خَارِجاً مِنْ سُلْطَانِ بَطْنِهِ فَلَا يَشْتَهِي مَا لَا يَجِدُ وَ لَا يُكْثِرُ إِذَا وَجَدَ وَ كَانَ أَكْثَرَ دَهْرِهِ صَامِتاً فَإِنْ قَالَ بَذَّ الْقَائِلِينَ وَ نَقَعَ غَلِيلَ‏ السَّائِلِينَ وَ كَانَ ضَعِيفاً مُسْتَضْعَفاً فَإِنْ جَاءَ الْجِدُّ فَهُوَ لَيْثُ غَابٍ وَ صِلُّ وَادٍ لَا يُدْلِي‏ بِحُجَّةٍ حَتَّى يَأْتِيَ قَاضِياً وَ كَانَ لَا يَلُومُ أَحَداً عَلَى مَا يَجِدُ الْعُذْرَ فِي مِثْلِهِ حَتَّى يَسْمَعَ اعْتِذَارَهُ وَ كَانَ لَا يَشْكُو وَجَعاً إِلَّا عِنْدَ بُرْئِهِ وَ كَانَ يَقُولُ مَا يَفْعَلُ وَ لَا يَقُولُ مَا لَا يَفْعَلُ وَ كَانَ إِذَا غُلِبَ عَلَى الْكَلَامِ لَمْ يُغْلَبْ عَلَى السُّكُوتِ وَ كَانَ عَلَى مَا يَسْمَعُ أَحْرَصَ مِنْهُ عَلَى أَنْ يَتَكَلَّمَ وَ كَانَ إِذَا بَدَهَهُ‏ أَمْرَانِ يَنْظُرُ أَيُّهُمَا أَقْرَبُ إِلَى الْهَوَى فَيُخَالِفُهُ فَعَلَيْكُمْ بِهَذِهِ الْخَلَائِقِ فَالْزَمُوهَا وَ تَنَافَسُوا فِيهَا فَإِنْ لَمْ تَسْتَطِيعُوهَا فَاعْلَمُوا أَنَّ أَخْذَ الْقَلِيلِ خَيْرٌ مِنْ تَرْكِ الْكَثِيرِ}}<ref>«در گذشته مرا برادری بود که در راه خدا برادری‌ام می‌نمود. خردی دنیا در دیده‌اش وی را در چشم من بزرگ می‌داشت، و شکم بر او سلطه‌ای نداشت. پس آن چه را نمی‌یافت آرزو نمی‌کرد و آن چه را می‌یافت فراوان به کار نمی‌برد. بیشتر روزهایش را خاموش می‌ماند، و اگر سخن می‌گفت بر گویندگان پیشی می‌گرفت و تشنگی پرسندگان را فرو می‌نشاند. [در چشم دیگران] ناتوان می‌نمود، و به هنگام کار همچون شیر بیشه و مار بیابان [قدرتمند و پرتحرک] بود، تا نزد قاضی نمی‌رفت حجت نمی‌آورد، و کسی را که عذری داشت سرزنش نمی‌نمود تا عذرش را می‌شنود. از درد شکوه نمی‌نمود، مگر آنگاه که بهبود یافته بود. آن چه را می‌کرد می‌گفت، و بدانچه نمی‌کرد دهان نمی‌گشود. [اگر با او جدال می‌کردند خاموشی می‌گزید] و اگر در گفتار بر او پیروز می‌شدند، در خاموشی مغلوب نمی‌گردید. بر آن چه می‌شنود حریص‌تر بود تا آن چه گوید. و گاهی که او را دو کار پیش می‌آمد می‌نگریست که کدام به خواهش نفس نزدیک‌تر است تا راه مخالفت آن را پوید. بر شما باد چنین خصلت‌ها را یافتن و در به دست آوردنش بر یکدیگر پیشی گرفتن. و اگر نتوانستید، بدانید که اندک را به دست آوردن بهتر تا همه را واگذاردن». نهج البلاغه، حکمت ۲۸۹؛ با مختصر اختلاف در لفظ: ربیع الابرار، ج۲، ص۲۱۳. و قریب به همین از حسن بن علی{{ع}}روایت شده است. ر.ک: أبومحمد عبدالله بن مسلم بن قتیبة الدینوری، عیون الاخبار، دارالکتاب العربی، بیروت، ج۲، ص۳۵۵؛ الکافی، ج۲، ص۲۳۷-۲۳۸؛ تحف العقول، ص۱۶۶؛ تاریخ بغداد، ج۱۲، ص۳۱۵؛ ترجمة الامام الحسن{{ع}} من تاریخ مدینة دمشق، ص۱۶۰-۱۶۱؛ البدایة و النهایة، ص۴۳.</ref>.