منابع علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

::::# قلم اعلی یا عقل اول: یکی از مخازن علم الهی که از مصادر [[علم امام]]{{ع}} است و امام در بالاترین مراحل سیر کمالی خود به آن دست می‌یابد، قلم اعلی یا عقل اول است. میان احدیّت ذات و واحدیّت او، برزخیّت اول (برزخیّت أکبر) و میان علم الهی و وجود ممکنات، برزخیت دوم است و آن برزخیت اول، منشأ برزخیت دوم و برزخیت دوم، منشأ عقل اول یا قلم اعلی است. که محلی برای نفوذ اقتدار الهی است.

::::#[[لوح محفوظ]]: پس از قلم، لوح محفوظ آفریده شده که محل تأثیر قلم است. قلم، آنچه از علم خدا را در خود به اجمال دارد، به تفصیل در لوح ایجاد می‌کند. [[لوح محفوظ]] یا [[ام الکتاب]] که قلم اعلا در آن می‏‌نویسد، از فراموشی و تبدیل و تغییر مصون و محفوظ است. برای دل، دو درب است: یک درب به سوی لوح محفوظ گشوده می‌شود و درب دوم، حواس پنج‌گانه است که به سوی عالم شهادت باز می‌شود. فرق [[علم امام]]{{ع}} با علم حکما و علما، آن است که [[علم امام]]{{ع}} از [[لوح محفوظ]] به درون دل می‌آید و علم حکما و علما از طریق حواس از عالم شهادت اخذ می‌شود. در روایتی نقل شده هرگاه خداوند اراده کند که [[وحی]] بفرستد، لوح را به اسرافیل ارائه می‌دهد و او آن را به [[میکائیل]] و او به [[جبرئیل]] و وی به [[انبیا]] القا می‌کند.

::::#عرش: پس از لوح، عرش قرار دارد. عرش، مظهرِ عقل کلی و روح اعظم و جایگاهی است که اسم رحمان بر آن استوا یافته است. هر مرتبه وجودی که محیط به مادونش باشد، عرش آن است؛ چنان‌که عرش روحانی به جمیع حقایق روحانی و جسمانی و عرش جسمانی به جمیع اجسام، محیط است. همه عرش‌ها، مظهر عرش اعظم، اسم رحمان است که بزرگ‌ترین اسم خداست. حضرت رسول فرمودند: هیچ مخلوقی نیست، مگر اینکه صورت آن در زیر عرش است.

::::#کرسی: پس از عرش، کرسی و پس از آن، دیگر افلاک یکی پس از دیگری قرار دارند که هر یک، مظهر و تنزل یافته دیگری است و امام به تدریج به همه این مقامات عالی‏ صعود می‌کند و سرانجام با عقل اول اتحاد یافته و سپس از آن هم درمی‌گذرد و به آن برزخیتی که از جمله صفات آن، وحدانیت است (که مرتبه پایین احدیت است) اتصال می‌‏یابد و این رازی است که آیه شریفه {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|[[آیا آیه ۱۲۳ سوره هود علم غیب غیر خدا را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)|وَإِلَيْهِ يُرْجَعُ الأَمْرُ كُلُّهُ فَاعْبُدْهُ]]}}﴾}}<ref>و همه کارها به او بازگشت دارد؛ سوره هود آیه ۱۲۳.</ref> نیز به آن اشاره دارد.

::::#وحی: یکی از مصادر علم امام، وحی است  که گاهی به وسیله فرشته وحی و گاهی بدون واسطه از سوی خداوند متعال القا می‌شود. هنگام مخاطبه بی‌واسطه با خداوند، غشیه‌ای امام را فرا می‌گیرد که هنگام نزول وحی، چنین نمی‌شود؛ زیرا گرفتن وحی از خدای تعالی سنگین‌تر و دشوارتر است.

::::#علوم [[انبیا]] و اوصیای پیشین: هر علمی که با [[حضرت آدم]]{{ع}} و دیگر انبیای الهی نازل شد، به آسمان برنگشت و به ارث رسید. هر پیامبر، علوم انبیای گذشته را نزد خود جمع می‌کند تا مجموع آنها به پیامبر گرامی اسلام می‌رسد و پس از ایشان نیز انتقال می‌یابد. چونان که [[حضرت سلیمان]]{{ع}} تمامی اسرار و معارف [[حضرت داوود]]{{ع}} را به ارث برد. [[حضرت زکریا]]{{ع}} دعا می‌کرد ولی‌ای از نسل خودش وارث علم او باشد. [[حضرت ابراهیم خلیل]]{{ع}} از خدای متعال درخواست می‌کرد. این سنت پس از ختم نبوت نیز استمرار یافت.

::::#صحیفه: هر امام از نبی و وصی، صحیفه‌ای دارد که در آن، هر چه باید در مدت [[امامت]] به آن عمل شود، ثبت شده است»<ref>[[بررسی دیدگاه‌های تفسیری عرفانی درباره علم امام (مقاله)|بررسی دیدگاه‌های تفسیری عرفانی درباره علم امام]]، فصلنامه اندیشه نوین دینی شماره ۲۰</ref>.