امام مهدی چه زمانی ظهور می‌کند؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

:::::*«یکی از موضوعات مهم در مباحث [[مهدویت]]، "وقت [[ظهور]]" است؛ به گونه‌ای که حتی سال‌ها پیش از ولادت [[حضرت مهدی]] {{ع}}، درباره آن، از [[معصومان]] {{ع}} پرسش می‌شد. آنان نیز مسائل مربوط به آن [[حضرت]] به‌ویژه زمان [[ظهور]] آن [[حضرت]] را از رازهای الهی دانسته و وقت گذاران را [[تکذیب]] می‌کردند. با گذری کوتاه در سخنان [[ائمه اطهار]]{{ع}} درباره وقت [[ظهور]]، به مطالب ذیل بر خواهیم خورد:

:::::*اگرچه قرائنی چند بر [[ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} در [[روز جمعه]] وجود دارد؛ ولی این [[روایت]] و امثال آن را می‌توان به این صورت توجیه کرد که نخستین روز [[ظهور]] [[جمعه]] است و از آنجایی که [[قیام]] آن [[حضرت]] پس از [[ظهور]] است، [[قیام]] آن [[حضرت]] در روز شنبه اتفاق خواهد افتاد»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۱۵۷ - ۱۵۸.</ref>.

:::::*«در برخی از [[روایات]]، به صورت کلی (نامعین) از [[زمان ظهور امام مهدی|زمان ظهور امام عصر]]{{ع}} خبر داده شده و از سال و ماه و روزی که [[ظهور]] در آن واقع خواهد شد، نام برده شده است. [[ابوبصیر]] از [[امام باقر]]{{ع}} [[روایت]] کرده است: "[[قیام]] [[امام مهدی|حضرت قائم]]{{ع}} در [[سال فرد]] خواهد بود، نه، یک، سه، پنج"<ref>{{عربی|" يَقُومَ الْقَائِمِ فِي وَتْرٍ مِنَ السِّنِينَ : تِسْعُ وَ ثَلَاثٍ وَ خَمْسُ وَ إِحْدَى "}}الغیبة، نعمانی، ص۲۶۲.</ref>؛ هم چنین [[ابوبصیر]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده است: "[[حضرت قائم]]{{ع}} [[قیام]] نخواهد کرد مگر در سال‌های فرد، یک یا سه یا پنج یا هفت یا نه"<ref>{{عربی|" لَا يَخْرُجُ الْقَائِمُ إِلَّا فِي وَتْرٍ مِنَ السِّنِينَ سَنَةَ إِحْدَى أَوْ ثَلَاثٍ أَوْ خَمْسٍ أَوْ سَبْعٍ أَوْ تِسْعٍ"}}؛ الارشاد، ج۲، ص۳۷۹؛ روضة الواعظین، ص۲۶۳؛ اعلام الوری، ج۲، ص۲۸۶؛ کشف الغمه، ج۳، ص۲۶۱.</ref>؛ در روایتی دیگر، [[ابو بصیر]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] می‌کند که فرمود: "در [[شب بیست و سوم]] از ماه [[رمضان]]، منادی نام [[حضرت قائم]]{{ع}} را فریاد برمی‌آورد و [[حضرت]] در [[روز عاشورا]]، همان روزی که [[امام حسین|حسین بن علی]]{{ع}} به قتل رسید، [[قیام]] می‌کند. گو این که من آنجا هستم در روز شنبه از دهم [[محرم]]، در حالی که [[حضرت قائم]] میان [[رکن و مقام]] [[ایستاده]] و [[جبرئیل]] در مقابل او قرار دارد و [[مردم]] را برای [[بیعت]] با او فرا می‌خواند. پس [[شیعیان]] او به سوی او روی می‌آورند و از اطراف [[جهان]] به سوی او شتابان حرکت می‌کنند تا با او بپیوندند و [[بیعت]] کنند"<ref>{{عربی|" يُنَادَى بِاسْمِ الْقَائِمِ{{ع}} فِي لَيْلَةِ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِينَ وَ يَقُومُ فِي يَوْمِ عَاشُورَاءَ وَ هُوَ الْيَوْمُ الَّذِي قُتِلَ فِيهِ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ{{ع}} لَكَأَنِّي بِهِ فِي يَوْمِ السَّبْتِ الْعَاشِرِ مِنَ الْمُحَرَّمِ قَائِماً بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ جَبْرَئِيلُ{{ع}} عَنْ يَدِهِ الْيُمْنَى يُنَادِي الْبَيْعَةَ لِلَّهِ فَتَصِيرُ إِلَيْهِ شِيعَتُهُ مِنْ أَطْرَافِ الْأَرْضِ تُطْوَى لَهُمْ طَيّاً حَتَّى يُبَايِعُوهُ "}}؛الارشاد، ج۲ ص۳۷۹؛ اعلام الوری، ج۲، ص۲۸۶.</ref> در روایتی که [[ابن ابی عمیر]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده، [[حضرت]] [[روز جمعه]] را روز [[ظهور]] ذکر نموده است: "[[قائم]] ما [[اهل بیت]]{{عم}} در [[روز جمعه]] [[ظهور]] می‌کند و [[رستاخیز]] نیز در [[روز جمعه]] به پا خواهد شد و هیچ کاری در [[روز جمعه]] بهتر از [[درود فرستادن]] بر [[محمد]] و آل او {{ع}} نیست". [[اباجارود]] می‌گوید: از [[امام باقر]]{{ع}} سؤال کردم: "[[قائم]] شما چه زمانی [[قیام]] می‌فرماید؟" [[حضرت]] فرمود: ای اباجارود! شما آن زمان را نخواهید دید. عرض کردم: اهل زمانش را چطور؟ فرمود: اهل زمانش را هم نمی‌بینید. [[قائم]] ما بعد از مأیوس شدن و [[ناامید]] گشتن [[شیعیان]] [[قیام]] می‌کند و [[مردم]] را سه بار [[دعوت]] می‌کند و به کمک می‌طلبد، ولی هیچ کس پاسخ او را نمی‌دهد، تا آن که روز چهارم به پرده [[کعبه]] می‌چسبد و می‌گوید: خدایا! یاری‌ام کن. دعایش رد نمی‌شود و [[خداوند]] به ملائکه‌ای که [[رسول الله]] {{صل}} را در روز [[بدر]] [[یاری]] کردند [[دستور]] می‌دهد که [[مهدی]] {{ع}} را [[یاری]] کنند و آنها که تا آن زمان هنوز آماده‌باش بوده‌اند و زین اسب‌ها و اسلحه‌های خود را [[زمین]] نگذاشته‌اند با [[حضرت]] [[بیعت]] می‌کنند. سپس [[سیصد و سیزده]] مرد با [[حضرت]] [[بیعت]] می‌نمایند"<ref>{{عربی|"عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ{{ع}}، قَالَ: سَأَلْتُهُ، مَتَى يَقُومُ قَائِمُكُمْ؟ قَالَ: يَا أَبَا الْجَارُودِ، لَا تُدْرِكُونَ. فَقُلْتُ: أَهْلَ زَمَانِهِ. فَقَالَ: وَ لَنْ تُدْرِكَ أَهْلَ زَمَانِهِ، يَقُومُ قَائِمُنَا بِالْحَقِّ بَعْدَ إِيَاسٍ مِنَ الشِّيعَةِ، يَدْعُو النَّاسَ ثَلَاثاً فَلَا يُجِيبُهُ أَحَدٌ، فَإِذَا كَانَ الْيَوْمُ الرَّابِعُ تَعَلَّقَ بِأَسْتَارِ الْكَعْبَةِ، فَقَالَ: يَا رَبِّ، انْصُرْنِي، وَ دَعْوَتُهُ لَا تَسْقُطُ، فَيَقُولُ (تَبَارَكَ وَ تَعَالَى) لِلْمَلَائِكَةِ الَّذِينَ نَصَرُوا رَسُولَ اللَّهِ {{صل}} يَوْمَ بَدْرٍ، وَ لَمْ يَحُطُّوا سُرُوجَهُمْ، وَ لَمْ يَضَعُوا أَسْلِحَتَهُمْ فَيُبَايِعُونَهُ، ثُمَّ يُبَايِعُهُ مِنَ النَّاسِ ثَلَاثُمِائَةٍ وَ ثَلَاثَةَ عَشَرَ رَجُلًا"}}؛ دلائل الإمامة، ص۴۵۵؛ معجم احادیث الامام المهدی {{ع}}، ج۳، ص۳۰۶.</ref>؛  

:::::*«اصل [[ظهور امام زمان]] {{ع}} امری است قطعی و وعده‌ای است الهی که قطعاً و یقیناً انجام می‌پذیرد و هیچ گونه تغییری در آن واقع نخواهد شد. اما وقت این امر مبارک بنابر واقعیت متعددی که از [[امامان معصوم]] {{عم}} به ما رسیده، ممکن است مقدم یا مؤخر گردد، جلو بیفتد یا این که به تأخیر بینجامد. یعنی وقت قطعی ولایتغیر برای آن وجود ندارد. چه بسا تا کنون وقتی یا اوقاتی برای آن معین شده باشد، ولی قبل از رسیدن آن وقت یا اوقات، به تأخیر افتاده باشد<ref>[[سید محمد بنی‌هاشمی|بنی‌هاشمی، سید محمد]]، [[سلسله درس‌های مهدویت ج۱۰ (کتاب)|انتظار فرج]]، ص ۱۶۲.</ref>.  

:::::*[[ائمه]] {{عم}} در مورد [[وقت ظهور امام زمان]] {{ع}} هیچ گاه زمانی تعیین نکرده و نمی‌کنند. [[شاهد]] این مدعا [[حدیث]] [[ابوبصیر]] است که می‌گوید از [[امام صادق]] {{ع}} درباره [[حضرت قائم]] {{ع}} پرسیدم. [[حضرت]] در پاسخ فرمودند: {{عربی|"کَذَبَ الْوَقَّاتُونَ إِنَّا أَهْلُ بَیْتٍ لَا نُوَقِّت"}}<ref>اصول کافی، کتاب الحجة، باب کراهیة التوقیت، ح ۳.</ref>.[[تعیین کنندگان وقت]] (برای [[ظهور قائم]] {{ع}}) [[دروغ]] می‌گویند. ما خانواده‌ای هستیم که (برای آن) وقتی تعیین نمی‌کنیم. پس [[ائمه]] {{عم}} طبق فرمایش خودشان هیچ گاه وقتی برای [[قیام حضرت مهدی]] {{ع}} تعیین نکرده و نمی‌کنند و دلیلش هم این است که اصلاً وقتی برای آن از طرف [[خداوند]] تعیین و تقدیر نشده است. (این احتمالی است که ما آن را ارجح دانستیم).  

:::::*«"[[وقاتون]]" یعنی کسانی که برای [[ظهور]]، وقت تعیین می‌کنند. [[امام باقر]] {{ع}} در پاسخ کسی که پرسید: آیا برای [[ظهور]]، وقت تعیین شده است‌؟ سه بار فرمود: {{عربی|"كَذَبَ الْوَقَّاتُونَ"}}<ref>کافی، ج ۱، ص ۳۶۸؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۱۸؛ غیبة نعمانی، ص ۲۹۴.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} نیز در پاسخ همان پرسش، چنین گفت<ref>غیبة نعمانی، ص ۲۹۴.</ref>»<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۵۷.</ref>.

:::::*«اگرچه اصل [[ظهور]] و نشانه‌های نزدیک شدن آن، از امور مسلم و قطعی است ولی بنا به مصالحی، زمان [[ظهور]] مشخص نشده است و هیچ‌کس جز [[خداوند]] از وقت دقیق آن [[آگاه]] نیست. بارها [[اصحاب]] از [[امامان]] {{عم}} درباره زمان خروج [[قائم]] {{ع}} پرسیده‌اند، ولی آنان به صراحت از مشخص کردن آن [[نهی]] کرده‌اند و [[زمان ظهور]] را هم‌چون [[علم]] به [[قیامت]]، منحصر به [[خداوند]] دانسته‌اند<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۸۲.</ref>.

:::::*«[[حکمت الهی]] بر آن است که وقت [[ظهور امام زمان]] {{ع}}، بر بندگانش -به خاطر اموری که بر ما پوشیده است- مخفی بماند. از این‌رو وقت [[ظهور]] آن [[حضرت]] برای احدی معلوم نیست و کسی نمی‌تواند آن را تعیین کند و در [[روایات]] بسیاری، تعیین‌کنندگان [[وقت ظهور]]، [[دروغگو]] [[لقب]] گرفته‌اند<ref>کافی، ج ۱، ص ۳۶۸.</ref>.