حقوق انسان بر دیگران در فقه سیاسی چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۴۴
، ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱ربات: جایگزینی خودکار متن (-:::::# +#)
جز (جایگزینی متن - '\: \:\:\:\:\:\:(.*)\s' به ': $1 ') |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-:::::# +#)) |
||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
«این دسته از [[حقوق عمومی]] در [[حقیقت]] از [[جایگاه اجتماعی]] و [[زندگی]] جمعی [[انسان]] نشأت میگیرد و [[زندگی اجتماعی]] هر چند به نوعی قراردادی محسوب میشود لکن به دلایلی این نوع [[حقوق]] در زمره حقوق عمومی به شمار میآید و هر فرد باید آنها را در مورد دیگران رعایت نماید: | «این دسته از [[حقوق عمومی]] در [[حقیقت]] از [[جایگاه اجتماعی]] و [[زندگی]] جمعی [[انسان]] نشأت میگیرد و [[زندگی اجتماعی]] هر چند به نوعی قراردادی محسوب میشود لکن به دلایلی این نوع [[حقوق]] در زمره حقوق عمومی به شمار میآید و هر فرد باید آنها را در مورد دیگران رعایت نماید: | ||
#به دلیل شمول و عموم که در این نوع [[حقوق اجتماعی]] وجود دارد و فراتر از [[حقوق خصوصی]] است؛ | |||
#به علت [[ارتباط]] آن با [[دولت]] که باید در صیانت و تأمین این حقوق، اقدامات اجرایی و قضائی لازم را به عمل آورد؛ | |||
#منشأ [[اجتماعی]] داشتن این حقوق در عمومی بودن آنها کافی است و نیاز به دلیل دیگری ندارد. | |||
به هر حال، موارد زیر را میتوان از مصادیق این نوع حقوق عمومی به شمار آورد: | به هر حال، موارد زیر را میتوان از مصادیق این نوع حقوق عمومی به شمار آورد: | ||
#[[حق]] [[کرامت]] و [[شخصیت]] [[انسانی]]: {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ}}<ref>«و به راستی ما فرزندان آدم را ارجمند داشتهایم» سوره اسراء، آیه ۷۰.</ref><ref>ر.ک: فقه سیاسی، ج۱، ص۵۴۲.</ref>. | |||
#حق [[احترام]] متقابل: این حق در واقع از حق [[کرامت انسانی]] نشأت میگیرد و از آثار آن به شمار میآید. | |||
#[[حق استقلال در اراده]]: هر فرد میتواند در امور مربوط به خود به طور مستقل و به دور از [[اجبار]] و [[تحمیل]] دیگران [[تصمیم]] بگیرد و از این حق میتوان به حق داشتن [[اراده آزاد]] هم تعبیر نمود. این حق شامل حق [[تعیین سرنوشت]] و حق استیفای دیگر حقوق و حق [[اراده]] و [[اختیار]] و حق [[اعمال]] اراده در قلمرو امور شخصی خود میگردد که مشابه [[حق حاکمیت]] هر دولت در برابر دولتهای دیگر در امور داخلی خود میباشد<ref>قاعده فقهی نفی اکراه میتواند مستند این حق محسوب شود.</ref>. معنی این حق آن است که دیگران باید به تصمیم و اراده هر فرد در حوزه [[امور فردی]] او احترام بگذارند. | |||
#[[حق قرارداد]]: منظور از حق قرارداد، عبارت است از [[اقدام]] دو یا چند شخص بر قبول و ایجاد [[قرارداد]] صرفنظر از حقی که از نوع [[قرارداد]] به طور بالسویه و یا به هر نحو دیگری ایجاد میشود. اصولاً هر کدام از طرفین یا اطراف قرارداد [[حق]] قبول یا رد قرارداد را قبل از انعقاد آن، دارند. | |||
#[[حق تعامل]]: تعامل [[اجتماعی]]، اصل مورد توافق [[زندگی اجتماعی]] است و خود به نحوی از [[حقوق]] برخاسته از قراردادهای اجتماعی به شمار میآید. بر اساس این حق، هر فردی میتواند تا آنجا که به [[منافع]] دیگران و [[جامعه]] لطمه وارد نیاورد با دیگران رابطه برقرار نماید و از طریق [[روابط]] با دیگران به مقاصد [[مشروع]] خود برسد. از این حق میتوان به حق [[مرابطه]] نیز تعبیر نمود که خود مورد تأکید [[شرع]] نیز میباشد. {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا}}<ref>«ای مؤمنان! شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید و از مرزها نگهبانی کنید» سوره آل عمران، آیه ۲۰۰.</ref>. | |||
#[[حق مشارکت]] یا [[تعاون]]: معنی حق مشارکت آن است که هر فرد میتواند در کارهای [[سودمندی]] که دیگران آن را آغاز نمودهاند [[مشارکت]] داشته باشد و [[پذیرفتن]] متقاضی [[همکاری]] برای دیگران نوعی [[ادای حق]] محسوب میشود<ref>{{متن قرآن|وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى}} «و یکدیگر را در نیکی و پرهیزگاری یاری کنید» سوره مائده، آیه ۲.</ref>»<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی]] و [[ابراهیم موسیزاده|موسیزاده]]، [[بایستههای فقه سیاسی (کتاب)|بایستههای فقه سیاسی]]، ص ۶۳.</ref> | |||
== پرسشهای وابسته == | == پرسشهای وابسته == |