امام مهدی چه زمانی ظهور می‌کند؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

::::#'''آشکار کردن زمان [[ظهور]]، فقط از آن [[خداوند عزوجل]] است:''' در [[روایت]] مشهوری آمده است: وقتی [[دعبل]] شاعر بلند آوازه [[شیعی]] در محضر [[امام رضا]]{{ع}} در ضمن قصیده‌ای، سخن از [[ظهور]] و [[قیام]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} بر زبان جاری ساخت، آن [[حضرت]] در حالی که سرشک از دیدگانش جاری بود، رو به [[دعبل]] کرد و فرمود:‌ای [[خزاعی]]! همانا [[روح القدس]] بر زبانت، این دو بیت را جاری ساخت. آیا می‌دانی این [[امام]] کیست و چه زمانی [[قیام]] می‌کند؟ آن گاه خود آن [[حضرت]] به معرفی [[امام مهدی]]{{ع}} پرداخت. سپس درباره زمان ظهورش چنین فرمود: اما اینکه "چه زمانی [[ظهور]] خواهد کرد"، این خبر دادن از وقت است. پدرم از پدرش و ایشان از پدرانش از [[پیامبر خاتم|رسول گرامی اسلام]]ی {{صل}} [[نقل]] کرده‌اند که وقتی از آن [[حضرت]] سؤال شد:‌ ای [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}}! چه زمانی [[قائم]] از ذریه شما [[ظهور]] می‌کند؟ آن [[حضرت]] فرمود: {{عربی|" مَثَلُهُ مَثَلُ السَّاعَةِ الَّتِي‏  {{متن قرآن|لاَ يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلاَّ هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ لاَ تَأْتِيكُمْ إِلاَّ بَغْتَةً}}<ref>اعراف، آیه ۱۸۷.</ref>؛ جز او هیچ کس آن را به موقع خود آشکار نمی‌گرداند. این حادثه بر آسمان‌ها و [[زمین]] گران است، جز ناگهان به شما نمی‌رسد"<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا {{ع}}، ج ۲، ص ۲۶۶؛ همو، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۳۷۲.</ref>. پنهان بودن زمان [[ظهور]]، همانند زمان [[قیامت]] و [[رستاخیز]] است که یک نوع [[آزادی]] عمل برای همگان پیدا می‌شود. از سوی دیگر چون زمان آن به طور دقیق معلوم نیست و در هر زمان محتمل است، نتیجه‌اش حالت آماده باش دائم است. درباره [[قیام]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} نیز اگر [[تاریخ]] تعیین می‌شد و زمان [[ظهور]] دور بود، همه در [[غفلت]] و [[غرور]] و بی‌خبری فرو می‌رفتند و اگر زمانش نزدیک بود، ممکن بود [[آزادی]] عمل را از دست بدهند و اعمالشان جنبه اضطراری پیدا کند. همان گونه که آشکار کردن زمان [[رستاخیز بزرگ]]، فقط در [[اختیار]] [[خداوند]] است، اعلان زمان [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} نیز در دست [[خداوند]] است. [[خداوند]] در ادامه [[آیه]] یاد شده، [[آگاهی]] به [[قیامت]] را در [[علم]] [[خداوند]] دانسته است: {{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللَّهِ}}<ref>باز از تو می‌پرسند، گویا تو از زمان وقوع آن آگاهی، بگو: علم آن، تنها نزد خداست؛ سوره اعراف، آیه ۱۸۸.</ref>؛ بر این اساس این که عده‌ای به خود جرئت می‌دهند و به راحتی هنگام [[ظهور]] را تعیین می‌کنند، جای بسی تأمل است! وقتی چنین پرسشی از [[حضرت مهدی]] {{ع}} نیز مطرح شد، ضمن توقیعی اینسان پاسخ فرمود: "اما [[ظهور]] [[فرج]] همانا در [[اختیار]] [[خداوند متعال]] است و وقت گذاران [[دروغ]] گفتند"<ref> {{عربی|" وَ أَمَّا ظُهُورُ الْفَرَجِ فَإِنَّهُ إِلَى اللَّهِ وَ كَذَبَ الْوَقَّاتُون‏"}}؛ طوسی، کتاب الغیبه، ص ۲۹۱.</ref>؛ آن [[حضرت]] در آخرین [[توقیع]] به [[سفیر چهارم]] خود، [[ظهور]] را فقط در [[اراده]] و [[اختیار]] [[خداوند]] دانسته، می‌فرماید: "ظهوری نخواهد بود؛ مگر آن گاه که [[خداوند]] اجازه فرماید"<ref>{{عربی|"وَ لَا ظُهُورَ إِلَّا بَعْدَ إِذْنِ اللَّهِ "}}؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۵۱۶، ح۴۴؛ قطب الدین راوندی، الخرایج والجرایح، ج ۳، ص ۱۱۲۸؛ طوسی، کتاب الغیبه، ص ۳۹۵.</ref>؛ پس زمان آغاز [[ظهور]]، یکی از [[اسرار]] الهی است و [[اندیشه]] و [[فکر]] [[بشر]] از رسیدن به آن، سخت کوتاه و ناتوان است.

::::#[[روایات]] فراوانی [[ظهور]] را ناگهانی دانسته<ref>بر خلاف پندار کسانی که [[ظهور]] را با غیبت مقایسه کرده، گفته‌اند: چون [[غیبت صغرا]] مقدمه [[غیبت کبرا]] بود، پس دورانی به عنوان [[ظهور اصغر]] در پیش داریم.</ref> و احادیثی [[اصلاح]] امر [[فرج]] را یک شَبِه ذکر کرده است. [[امام علی]]{{ع}} [[نقل]] کرده که [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "[[امام مهدی|مهدی]] از ما [[اهل بیت]]{{عم}} است که [[خداوند]] امر [[فرج]] او را در یک شب [[اصلاح]] می‌فرماید"<ref>{{عربی|"اَلْمَهْدِی مِنا اَهْلَ الْبَیْتِ یُصْلِحُ الله لَهُ اَمْرَهُ فِی لَیْلَهٍ"}}؛ نعمانی، الغیبه، ص۱۶۳؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۱۵۲.</ref>؛ [[امام باقر]]{{ع}} نیز پس از بیان [[غیبت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}، فرمود: "او همانند شهابی شعله ور در [[تاریکی]] شب، آشکار خواهد شد"<ref>{{عربی|" ثُمَّ يَبْدُو كَالشِّهَابِ الْوَقَّادِ فِي ظُلْمَةِ اللَّيْل‏"}}؛ طوسی، کتاب الغیبه، ص۱۵۹؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۳۲۴.</ref>.

::::#روایاتی که "[[جمعه]]" را به عنوان روز [[ظهور]] معرفی کرده است: [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: "[[قائم]] ما [[اهل بیت]] در [[روز جمعه]] [[ظهور]] خواهد کرد"<ref> الخصال، ح ۲، ص ۳۹۴.</ref>

::::#روایاتی که روز [[ظهور]] را مصادف با [[روز عاشورا]] ذکر کرده است: [[امام باقر]]{{ع}} ضمن سخنانی درباره [[روز عاشورا]] فرمود: "... و [[روز عاشورا]] روزی است که در آن [[قائم]] [[قیام]] خواهد کرد"<ref> تهذیب الاحکام، ج ۴، ص ۳۰۰.</ref>

::::#روایاتی که [[ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} را در [[سال فرد]] ذکر کرده است: [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: "[[قائم]] [[ظهور]] نمی‌کند مگر در [[سال فرد]]"<ref> کتاب الغیبة، ص ۴۵۳؛ روضة الواعظین، ص ۲۶۳؛ اعلام الوری، ص ۴۵۹.</ref>

::::#'''برخی [[روایات]] نیز روز [[ظهور]] را شنبه ذکر کرده است:''' [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: "[[قائم]] روز شنبه- که [[روز عاشورا]] است- خروج می‌کند"<ref> تهذیب الاحکام، ج ۴، ص ۳۳۳؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۶۵۳.</ref>

::::#'''[[تداوم امید]]:''' وقتی [[زمان ظهور]] پنهان باشد، [[نور]] [[امید]] در [[دل]] [[منتظران]] همه عصرها باقی خواهد ماند. با این امیدِ پیوسته و مداوم است که [[منتظران]] می‌توانند در برابر سختی‌ها و فشارهای [[دوران غیبت]] [[مقاومت]] کنند. به [[راستی]] اگر به [[شیعیان]] سده‌های گذشته گفته می‌شود که [[ظهور]] در زمان شما رخ نمی‌دهد، بلکه در آینده دور اتفاق خواهد افتاد، آنها با کدام [[امید]] در برابر فتنه‌های روزگار خود [[مقاومت]] می‌کردند و چگونه می‌توانستند گذرگاه‌های سخت [[دوران غیبت]] را به [[سلامت]] پشت سر بگذارند؟

::::#'''[[زمینه‌سازی ظهور|زمینه‌سازی]]:''' بدون [[تردید]] [[انتظار سازنده]] که از مهم‌ترین عوامل فعالیت و [[پویایی]] است، تنها در سایه پنهان بودن [[زمان ظهور]] شکل خواهد گرفت؛ زیرا با مشخص بودن [[زمان ظهور]]، کسانی که می‌دانند [[ظهور]] را [[درک]] نمی‌کنند، انگیزه‌ای برای تحرک و [[زمینه‌سازی]] نخواهند داشت و به سکون و رکود، روی خواهد آورد. حال آنکه با پنهان بودن [[زمان ظهور]]، انسان‌های همه عصرها و دوران‌ها به [[امید]] اینکه [[ظهور]] را در زمان خود ببینند، می‌کوشند تا [[زمینه‌های ظهور]] را فراهم کنند و [[جامعه]] خود را به جامعه‌ای [[صالح]] و پویا تبدیل نمایند. به علاوه در صورت معین بودن [[وقت ظهور]]، چنانکه برای مصالحی [[ظهور]]، در زمان وعده داده شده رخ ندهد، چه بسا افرادی در اصل [[اعتقاد]] به [[امام مهدی]] {{ع}} دچار [[تردید]] شوند. [[امام باقر]]{{ع}} در پاسخ این سؤال که آیا [[ظهور]] وقت مشخّصی دارد، فرموده است: "کسانی که وقت تعیین می‌کنند، [[دروغ]] می‌گویند (و این سخن را تکرار فرمود). زمانی که [[حضرت موسی]]{{ع}} به [[دعوت]] [[پروردگار]] به مدت سی روز از میان [[قوم]] خود بیرون رفت و [[خداوند]] بر آن سی روز، ده روز دیگر افزود، [[قوم]] او گفتند: "[[موسی]] به وعده خود وفا نکرد" و آنچه نباید می‌کردند، کردند از [[دین]] برگشتند و گوساله پرست شدند<ref>غیبت نعمانی، باب ۱۶، ح ۱۳، ص ۳۰۵.</ref>. البته [[زمان ظهور]] نامعلوم است؛ ولی برای آن، نشانه‌هایی گفته‌اند و سیمای [[جامعه]] [[پیش از ظهور]] را به تصویر کشیده‌اند که اینک به بررسی آن می‌پردازیم»<ref>[[محمد امین بالادستان|بالادستان، محمد امین]]؛ [[محمد مهدی حائری‌‎پور|حائری‌‎پور، محمد مهدی]]؛ [[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]، [[نگین آفرینش ج۱ (کتاب)|نگین آفرینش]]، ج۱، ص ۱۷۰ - ۷۲.</ref>.