اشعث انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۴۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲
جز
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == == منابع ==' به '== منابع ==')
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[اشعث انصاری در تاریخ اسلامی]] | پرسش مرتبط  = }}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[اشعث انصاری در تاریخ اسلامی]] </div>


==مقدمه==
== مقدمه ==
نام [[پدر]] او معلوم نیست و این نام تنها از خبری است که درباره‌اش نقل شده است. [[ابن ابی شیبه]]<ref>ابن ابی شبیه، ج۶، ص۴۲۲.</ref> گوید: دو [[برادر]] از [[انصار]] بودند که یکی [[اشعث]] نام داشت و این شخص در [[زمان عمر]] به یکی از [[جنگ‌ها]] با [[سپاه مسلمانان]] بیرون رفته بود. [[زن]] برادرش به شوهرش اطلاع داد که [[زن]] اشعث با مردی ([[یهودی]]) پنهانی سر و سرّی دارد. برادر اشعث به [[خانه]] او سر کشید و دید آن غریبه با زن برادرش در یک بسترند و این [[شعر]] را می‌خواند:
نام [[پدر]] او معلوم نیست و این نام تنها از خبری است که درباره‌اش نقل شده است. [[ابن ابی شیبه]]<ref>ابن ابی شبیه، ج۶، ص۴۲۲.</ref> گوید: دو [[برادر]] از [[انصار]] بودند که یکی [[اشعث]] نام داشت و این شخص در [[زمان عمر]] به یکی از [[جنگ‌ها]] با [[سپاه مسلمانان]] بیرون رفته بود. [[زن]] برادرش به شوهرش اطلاع داد که [[زن]] اشعث با مردی ([[یهودی]]) پنهانی سر و سرّی دارد. برادر اشعث به [[خانه]] او سر کشید و دید آن غریبه با زن برادرش در یک بسترند و این [[شعر]] را می‌خواند:
{{شعر}}
{{شعر}}
خط ۹: خط ۷:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
:[[اسلام]]، اشعث را بر من برگزید (یا [[فریب]] داد) و من با زن او در تمام شب [[خلوت]] گزیدم.
:[[اسلام]]، اشعث را بر من برگزید (یا [[فریب]] داد) و من با زن او در تمام شب [[خلوت]] گزیدم.
برادر اشعث نیز بی‌درنگ [[شمشیر]] کشید و آن مرد را کُشت. بنا بر [[روایات]] دیگر، [[مرد]] یهودی خدمتکار او بوده است<ref>ابن حزم، ج۸، ص۲۵۱؛ نووی، ج۱۸، ص۳۶۱.</ref> و بنا به روایتی دیگر، [[بکر بن شداخ لیثی]] کشنده این مرد یهودی بوده است<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۱.</ref>. این خبر به گوش عمر رسید و از حاضران خواست تا چنانچه کسی از این موضوع اطلاع دارد، [[شهادت]] دهد. [[بکر]] (یا [[بکیر بن شداخ]]) برخاست و خود را به عنوان [[وکیل]] اشعث بر خانواده‌اش معرفی کرد و تمام جریان را شهادت داد. عمر نیز [[خون]] آن مرد یهودی را هدر اعلام کرد<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۱ و ر.ک: مدخل بکربن شداخ.</ref>.
برادر اشعث نیز بی‌درنگ [[شمشیر]] کشید و آن مرد را کُشت. بنا بر [[روایات]] دیگر، [[مرد]] یهودی خدمتکار او بوده است<ref>ابن حزم، ج۸، ص۲۵۱؛ نووی، ج۱۸، ص۳۶۱.</ref> و بنا به روایتی دیگر، [[بکر بن شداخ لیثی]] کشنده این مرد یهودی بوده است<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۱.</ref>. این خبر به گوش عمر رسید و از حاضران خواست تا چنانچه کسی از این موضوع اطلاع دارد، [[شهادت]] دهد. [[بکر]] (یا [[بکیر بن شداخ]]) برخاست و خود را به عنوان [[وکیل]] اشعث بر خانواده‌اش معرفی کرد و تمام جریان را شهادت داد. عمر نیز [[خون]] آن مرد یهودی را هدر اعلام کرد<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۱ و ر. ک: مدخل بکربن شداخ.</ref>.


صدور این [[حکم]] از سوی عمر بدون درخواست اقامه [[بینه]] از سوی [[قاتل]]، مورد توجه [[متکلمان شیعه]] و [[فقهای اهل سنت]] و برخی [[فقهای شیعه]] قرار گرفته است.
صدور این [[حکم]] از سوی عمر بدون درخواست اقامه [[بینه]] از سوی [[قاتل]]، مورد توجه [[متکلمان شیعه]] و [[فقهای اهل سنت]] و برخی [[فقهای شیعه]] قرار گرفته است.


[[طبری]] [[شیعی]]<ref>طبری، ص۵۳۲.</ref> صدور چنین حکمی را از سوی عمر، از [[مطاعن]] او برشمرده است و گوید: صدور چنین حکمی برخلاف [[اجماع امت]] است که ادعای بدون بینه پذیرفته نیست. در حالی که قاتل به [[قتل]] خود [[اقرار]] کرده، عمر بدون درخواست بینه از قاتل، خون مرد یهودی را که در [[ذمه اسلام]] بوده، هدر اعلام کرده است. [[نووی]]<ref>نووی، ج۱۸، ص۳۶۱.</ref> نیز این خبر را به [[دلایل]] گوناگون رد کرده است. وی می‌گوید: [[قاتل]] باید بر زنای محصنه بودن [[مرد]] [[یهودی]] اقامه [[بینه]] می‌کرد، چنان که [[علی]]{{ع}} درباره ماجرایی مانند این، [[حکم]] به اقامه بینه کرده بود. برخلاف او، [[ابن قدامه]]<ref>ابن قدامه، ج۱، ص۳۵۴.</ref> هرچند در این موارد اقامه بینه را لازم می‌داند، ولی در خصوص این عمل عمر پاسخ می‌دهد که با [[اقرار]] ولی دم، موضوع [[قتل]] و [[زنا]] بر عمر ثابت شده است، اما باید ولی دم افزون بر اقرار، قسم نیز بخورد. [[طوسی]]<ref>طوسی، ج۷، ص۴۷-۴۹.</ref> نیز در این زمینه دیدگاه‌های گوناگون را آورده و خود این نظر را ترجیح داده که قاتل [[قصاص]] نمی‌شود. اساساً این موضوع به این مطلب باز می‌گردد که، آیا [[مسلمان]] با کشتن [[اهل کتاب]] قصاص می‌شود یا نه؟ و اینکه آیا بینه نیاز دارد یا نه؟ تقریباً شرط [[تساوی]] در [[دین]] برای قصاص، از مسلمات [[فقه شیعه]] است.
[[طبری]] [[شیعی]]<ref>طبری، ص۵۳۲.</ref> صدور چنین حکمی را از سوی عمر، از [[مطاعن]] او برشمرده است و گوید: صدور چنین حکمی برخلاف [[اجماع امت]] است که ادعای بدون بینه پذیرفته نیست. در حالی که قاتل به [[قتل]] خود [[اقرار]] کرده، عمر بدون درخواست بینه از قاتل، خون مرد یهودی را که در [[ذمه اسلام]] بوده، هدر اعلام کرده است. [[نووی]]<ref>نووی، ج۱۸، ص۳۶۱.</ref> نیز این خبر را به [[دلایل]] گوناگون رد کرده است. وی می‌گوید: [[قاتل]] باید بر زنای محصنه بودن [[مرد]] [[یهودی]] اقامه [[بینه]] می‌کرد، چنان که [[علی]] {{ع}} درباره ماجرایی مانند این، [[حکم]] به اقامه بینه کرده بود. برخلاف او، [[ابن قدامه]]<ref>ابن قدامه، ج۱، ص۳۵۴.</ref> هرچند در این موارد اقامه بینه را لازم می‌داند، ولی در خصوص این عمل عمر پاسخ می‌دهد که با [[اقرار]] ولی دم، موضوع [[قتل]] و [[زنا]] بر عمر ثابت شده است، اما باید ولی دم افزون بر اقرار، قسم نیز بخورد. [[طوسی]]<ref>طوسی، ج۷، ص۴۷-۴۹.</ref> نیز در این زمینه دیدگاه‌های گوناگون را آورده و خود این نظر را ترجیح داده که قاتل [[قصاص]] نمی‌شود. اساساً این موضوع به این مطلب باز می‌گردد که، آیا [[مسلمان]] با کشتن [[اهل کتاب]] قصاص می‌شود یا نه؟ و اینکه آیا بینه نیاز دارد یا نه؟ تقریباً شرط [[تساوی]] در [[دین]] برای قصاص، از مسلمات [[فقه شیعه]] است.


در این خبر هیچ دلالتی بر [[صحابی]] بودن [[اشعث]] [[انصاری]] نیست و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۱.</ref> تنها بر این اساس که چون در [[زمان]] [[رحلت رسول خدا]] تمام [[انصار]] مسلمان بوده‌اند (و باید افزود که [[پیامبر]] را نیز دیده اند)، صحابی بودن این شخص را [[اثبات]] کرده است.<ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «اشعث انصاری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۸۹.</ref>
در این خبر هیچ دلالتی بر [[صحابی]] بودن [[اشعث]] [[انصاری]] نیست و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۱.</ref> تنها بر این اساس که چون در [[زمان]] [[رحلت رسول خدا]] تمام [[انصار]] مسلمان بوده‌اند (و باید افزود که [[پیامبر]] را نیز دیده اند)، صحابی بودن این شخص را [[اثبات]] کرده است.<ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «اشعث انصاری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۸۹.</ref>
خط ۲۵: خط ۲۳:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


{{صحابه}}
[[رده:اشعث انصاری]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:صحابه]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش