آیات مربوط به ظهور امام مهدی کدامند؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۲۰
، ۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۲جایگزینی متن - '. ::::::' به '. '
جز (جایگزینی متن - '</ref>. ::::::' به '</ref>. ') |
جز (جایگزینی متن - '. ::::::' به '. ') |
||
خط ۱۵۱: | خط ۱۵۱: | ||
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[علی دوانی]]'''، در مقاله ''«[[مهدی و آیات قرآن (مقاله)|مهدی و آیات قرآن]]»'' در اینباره گفته است: | | پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[علی دوانی]]'''، در مقاله ''«[[مهدی و آیات قرآن (مقاله)|مهدی و آیات قرآن]]»'' در اینباره گفته است: | ||
«بعضی از آنها در ظاهر دلالت بر مقصود دارد و راجع به [[دولت جهانی]] او، [[یاران]] [[شایسته]] وی، [[عدالت اجتماعی]] و جهانگیر او، و [[اصلاح]] [[جهان]] به دست قومی که جز [[خدا]] را نمیپرستند و تنها او را [[قادر]] مطلق میدانند، است. این دسته از [[آیات]] را در اصطلاح "تنزیل" میگویند که قطع نظر از [[روایات]] و به همانگونه که نازل شده با منظور تطیبق میکند و دلالت دارد که سرانجام سراسر [[گیتی]] بوسیله یک [[مصلح بزرگ جهانی]] پر از [[عدل و داد]] خواهد شد. دسته دیگر از [[آیات]] شاید به ظاهر و نظر اول دلالتی نداشته باشد ولی با [[تفسیر]] و تأویلی که از [[ائمه اطهار]]{{عم}} رسیده است با منظور مطابقت کامل دارد، به این معنی که دلالت این [[آیات]] بر مقصود با انضمام [[روایات]] وارده از [[معصومین]]{{ع}} کامل میگردد. [[هدف]] ما از [[نگارش]] این قسمت توجه دادن [[شیعیان]] به این [[حقیقت]] است که نه تنها صدها [[روایات]] صحیح و معتبر از طرق مختلف درباره [[ظهور امام زمان]] رسیده است بلکه با بیان رسای [[ائمه اطهار]] و [[قرآن کریم]] نیز [[آیات]] عدیده راجع باین موضوع سخن گفته است، و ثانیا روشن ساختن جهت دلالت این [[آیات]] است که برخی [[گمراهان]] از آنها برای مقاصد شوم خود سوءاستفاده کرده و اذهان [[مسلمانان]] [[سادهلوح]] و بیخبر را مشوب ساختهاند. با در نظر گرفتن این جهات میگوئیم چنانکه در [[حدیث متواتر]] و معروف {{متن حدیث|إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي}} که [[مورد اتفاق]] [[شیعه]] و [[سنی]] آمده است [[پیغمبر اکرم]] [[اهل بیت]] خود را از [[قرآن مجید]] جدا نمیداند و [[کشف]] [[اسرار]] و [[تأویل قرآن]] [[مجید]] را به عهده آنان گذارده است و به مصداق {{متن حدیث|أهل البيت أدرى بما في البيت}} آن ذوات مقدسه نیز بهتر از هر کسی دیگر آشنا به روش و شیوه و اهداف [[قرآن]] میباشند و بهتر میتوانند [[مسلمانان]] را با [[قرآن]] راهبرند و در جریان امر بگذارند. | «بعضی از آنها در ظاهر دلالت بر مقصود دارد و راجع به [[دولت جهانی]] او، [[یاران]] [[شایسته]] وی، [[عدالت اجتماعی]] و جهانگیر او، و [[اصلاح]] [[جهان]] به دست قومی که جز [[خدا]] را نمیپرستند و تنها او را [[قادر]] مطلق میدانند، است. این دسته از [[آیات]] را در اصطلاح "تنزیل" میگویند که قطع نظر از [[روایات]] و به همانگونه که نازل شده با منظور تطیبق میکند و دلالت دارد که سرانجام سراسر [[گیتی]] بوسیله یک [[مصلح بزرگ جهانی]] پر از [[عدل و داد]] خواهد شد. دسته دیگر از [[آیات]] شاید به ظاهر و نظر اول دلالتی نداشته باشد ولی با [[تفسیر]] و تأویلی که از [[ائمه اطهار]]{{عم}} رسیده است با منظور مطابقت کامل دارد، به این معنی که دلالت این [[آیات]] بر مقصود با انضمام [[روایات]] وارده از [[معصومین]]{{ع}} کامل میگردد. [[هدف]] ما از [[نگارش]] این قسمت توجه دادن [[شیعیان]] به این [[حقیقت]] است که نه تنها صدها [[روایات]] صحیح و معتبر از طرق مختلف درباره [[ظهور امام زمان]] رسیده است بلکه با بیان رسای [[ائمه اطهار]] و [[قرآن کریم]] نیز [[آیات]] عدیده راجع باین موضوع سخن گفته است، و ثانیا روشن ساختن جهت دلالت این [[آیات]] است که برخی [[گمراهان]] از آنها برای مقاصد شوم خود سوءاستفاده کرده و اذهان [[مسلمانان]] [[سادهلوح]] و بیخبر را مشوب ساختهاند. با در نظر گرفتن این جهات میگوئیم چنانکه در [[حدیث متواتر]] و معروف {{متن حدیث|إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي}} که [[مورد اتفاق]] [[شیعه]] و [[سنی]] آمده است [[پیغمبر اکرم]] [[اهل بیت]] خود را از [[قرآن مجید]] جدا نمیداند و [[کشف]] [[اسرار]] و [[تأویل قرآن]] [[مجید]] را به عهده آنان گذارده است و به مصداق {{متن حدیث|أهل البيت أدرى بما في البيت}} آن ذوات مقدسه نیز بهتر از هر کسی دیگر آشنا به روش و شیوه و اهداف [[قرآن]] میباشند و بهتر میتوانند [[مسلمانان]] را با [[قرآن]] راهبرند و در جریان امر بگذارند. | ||
آیاتی که توسط [[اهل بیت]] [[عصمت]] در کتابهای معتبر [[شیعه]] راجع بحضرت [[ولی عصر]] و [[ظهور]] او [[تأویل]] و [[تفسیر]] شده است بالغ بر صد [[آیه]] است، [[علامه مجلسی]] در جلد ۱۳ [[بحارالانوار]] بیش از ۶۰ [[آیه]] در باب مخصوصی و طی سایر ابواب دیگر [[نقل]] کرده است. اینک از مجموع آن [[آیات]] آیاتی چند که [[مفاخر]] [[محدثین]] و علمای بزرک [[شیعه]] در کتب معتبر و پرارج خود با استفاده از [[روایات اهل بیت]]{{ع}} راجع به آن [[حضرت]] ذکر نمودهاند برای اطلاع خوانندگان ارجمند ذکر میشود توضیح اینکه برای رعایت اختصار فقط به ترجمه [[آیات]] و [[حدیثی]] که راجع به آن رسیده است، اکتفا میشود: | |||
#{{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا}}<ref>«خداوند به کسانی از شما که ایمان آوردهاند و کارهای شایسته کردهاند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین میگرداند -چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید- و بیگمان دینی را که برای آنان پسندیده است برای آنها استوار میدارد و (حال) آنان را از پس هراس به آرامش بر میگرداند؛ (آنان) مرا میپرستند و چیزی را شریک من نمیگردانند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref>. در کتاب "[[غیبت]]" [[شیخ طوسی]] و "کنز الفوائد" کراجکی [[روایت]] شده که این [[آیه شریفه]] درباره [[قائم]] [[موعود]] و [[یاران]] او نازل شده است. | #{{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا}}<ref>«خداوند به کسانی از شما که ایمان آوردهاند و کارهای شایسته کردهاند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین میگرداند -چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید- و بیگمان دینی را که برای آنان پسندیده است برای آنها استوار میدارد و (حال) آنان را از پس هراس به آرامش بر میگرداند؛ (آنان) مرا میپرستند و چیزی را شریک من نمیگردانند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref>. در کتاب "[[غیبت]]" [[شیخ طوسی]] و "کنز الفوائد" کراجکی [[روایت]] شده که این [[آیه شریفه]] درباره [[قائم]] [[موعود]] و [[یاران]] او نازل شده است. | ||
#{{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ * وَنُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ...}}<ref>«و برآنیم که بر آنان که در زمین ناتوان شمرده شدهاند منّت گذاریم و آنان را پیشوا گردانیم و آنان را وارثان (روی زمین) کنیم * و به آنان در این (سر)زمین توانایی بخشیم..». سوره قصص، آیه ۵-۶.</ref>. [[شیخ طوسی]] در "[[غیبت]]" [[روایت]] میکند که [[حضرت]] [[امیر مؤمنان]]{{ع}} فرمود: اینان که در [[زمین]] مورد [[ستم]] واقع شدند "[[خاندان]] [[پیغمبر]]" هستند که [[خداوند]]، [[مهدی]] آنها را برمیانگیزاند تا آنها را [[عزیز]] داشته و دشمنانشان را ذلیل گرداند. | #{{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ * وَنُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ...}}<ref>«و برآنیم که بر آنان که در زمین ناتوان شمرده شدهاند منّت گذاریم و آنان را پیشوا گردانیم و آنان را وارثان (روی زمین) کنیم * و به آنان در این (سر)زمین توانایی بخشیم..». سوره قصص، آیه ۵-۶.</ref>. [[شیخ طوسی]] در "[[غیبت]]" [[روایت]] میکند که [[حضرت]] [[امیر مؤمنان]]{{ع}} فرمود: اینان که در [[زمین]] مورد [[ستم]] واقع شدند "[[خاندان]] [[پیغمبر]]" هستند که [[خداوند]]، [[مهدی]] آنها را برمیانگیزاند تا آنها را [[عزیز]] داشته و دشمنانشان را ذلیل گرداند. | ||
خط ۲۱۲: | خط ۲۱۳: | ||
#برقراری آرامش و [[امنیت]] کامل در روی [[زمین]] و از بین رفتن [[ترس]] و نگرانی و [[ناامنی]]. در [[تفسیر]] [[مجمع البیان]] ذیل این [[آیه]] از [[امام]] [[زین العابدین]]{{ع}}[[نقل]] شده که فرمود: {{متن حدیث| هُمْ وَ اللَّهِ شِيعَتُنَا أَهْلَ الْبَيْتِ يَفْعَلُ اللَّهُ ذَلِكَ بِهِمْ عَلَى يَدَيْ رَجُلٍ مِنَّا وَ هُوَ مَهْدِيُّ هَذِهِ الْأُمَّةِ}}: این گروه به [[خدا]] قسم! همان [[پیروان]] ما هستند که [[خداوند]] به وسیله مردی از [[خاندان]] ما، این موضوع را تحقق میبخشد و او [[مهدی این امت]] است. | #برقراری آرامش و [[امنیت]] کامل در روی [[زمین]] و از بین رفتن [[ترس]] و نگرانی و [[ناامنی]]. در [[تفسیر]] [[مجمع البیان]] ذیل این [[آیه]] از [[امام]] [[زین العابدین]]{{ع}}[[نقل]] شده که فرمود: {{متن حدیث| هُمْ وَ اللَّهِ شِيعَتُنَا أَهْلَ الْبَيْتِ يَفْعَلُ اللَّهُ ذَلِكَ بِهِمْ عَلَى يَدَيْ رَجُلٍ مِنَّا وَ هُوَ مَهْدِيُّ هَذِهِ الْأُمَّةِ}}: این گروه به [[خدا]] قسم! همان [[پیروان]] ما هستند که [[خداوند]] به وسیله مردی از [[خاندان]] ما، این موضوع را تحقق میبخشد و او [[مهدی این امت]] است. | ||
{{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ}}<ref>«اوست که پیامبرش را با رهنمود و دین راستین فرستاد تا آن را بر همه دینها برتری دهد اگر چه مشرکان نپسندند» سوره توبه، آیه ۳۳.</ref>. در حیاة القلوب<ref>حیاة القلوب، تألیف علامه مجلسی، جلد پنجم امامشناسی.</ref> در ذیل این [[آیه]] که در [[شأن]] [[قائم آل محمد]]{{ع}} نازل شده است و عیاشی و دیگران از [[حضرت علی بن الحسین]]{{ع}} روایت کردهاند که:این ایمنی از برای [[شیعیان]] ما در زمان [[مهدی این امت]] خواهد بود، و این است که [[حضرت رسول]]{{صل}} در [[شأن]] او فرمود که اگر باقی نمانده باشد از [[دنیا]] مگر یک روز، [[خدا]] البته آن روز را دراز گرداند تا مردی از [[فرزندان]] من [[والی]] شود بر [[مردم]] که همنام من باشد و [[زمین]] را پر از [[عدالت]] گرداند بعد از آنکه پر از [[ظلم]] و جور شده باشد. | {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ}}<ref>«اوست که پیامبرش را با رهنمود و دین راستین فرستاد تا آن را بر همه دینها برتری دهد اگر چه مشرکان نپسندند» سوره توبه، آیه ۳۳.</ref>. در حیاة القلوب<ref>حیاة القلوب، تألیف علامه مجلسی، جلد پنجم امامشناسی.</ref> در ذیل این [[آیه]] که در [[شأن]] [[قائم آل محمد]]{{ع}} نازل شده است و عیاشی و دیگران از [[حضرت علی بن الحسین]]{{ع}} روایت کردهاند که:این ایمنی از برای [[شیعیان]] ما در زمان [[مهدی این امت]] خواهد بود، و این است که [[حضرت رسول]]{{صل}} در [[شأن]] او فرمود که اگر باقی نمانده باشد از [[دنیا]] مگر یک روز، [[خدا]] البته آن روز را دراز گرداند تا مردی از [[فرزندان]] من [[والی]] شود بر [[مردم]] که همنام من باشد و [[زمین]] را پر از [[عدالت]] گرداند بعد از آنکه پر از [[ظلم]] و جور شده باشد. | ||
[[آیه]] دیگری که در [[شأن]] [[حضرت قائم]]{{ع}} نازل شده است: {{متن قرآن|الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ}}<ref>«(همان) کسانی که اگر آنان را در زمین توانمندی دهیم نماز بر پا میدارند و زکات میپردازند و به کار شایسته فرمان میدهند و از کار ناپسند باز میدارند و پایان کارها با خداوند است» سوره حج، آیه ۴۱.</ref>. در حیاة القلوب در ادامه توضیح آمده است ایضا ابن ماهیار از [[حضرت باقر]]{{ع}} [[روایت]] کرده است که آیه در [[شأن]] [[مهدی]] [[آل محمد]]{{ع}} و [[اصحاب]] او نازل شده است که خدا ایشان را [[پادشاهی]] میدهد در [[مشرق]] و [[مغرب]] [[زمین]] و دینم [[حق]] را به آنها ظاهر میگرداند و میمیراند و زایل میگرداند به او و به [[اصحاب]] او بدعتهای [[باطل]] را، چنانکه سفیهان و [[ظالمان]]، [[حق]] را میمیراندند و چنان خواهند کرد که اثری از [[ظلم و ستم]] نماند و امر خواهند کرد [[مردم]] را به نیکیها و رفع خواهند نمود از [[بدیها]] و مر [[خدا]] راست عاقبت امور و همچنین در [[آیه]] دیگری چنین آمده است: {{متن قرآن|بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ}}<ref>«برنهاده خداوند برای شما بهتر است اگر مؤمن باشید» سوره هود، آیه ۸۶.</ref>. در همان [[سند]] در ادامه [[تفسیر]] [[آیه]] آمده است: از [[حضرت]] [[امام محمد باقر]]{{ع}} منقول است که چون [[صاحب الامر]] ظاهر شود اول سخنی که میگوید همین [[آیه]] است پس میگوید منم بقیة [[خدا]]، [[محبت خدا]] و [[خلیفه]] [[خدا]] بر شما. و هرکه به آن [[حضرت]] سلام کند خواهد گفت: {{متن حدیث|السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا بَقِيَّةَ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ}}. | |||
در [[تفسیر]] [[علی بن ابراهیم]] از [[ابی الجارود]]، او از [[باقر]]{{ع}} در خصوص قول خدای عز و جل {{متن قرآن|قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُهُ بَيَاتًا أَوْ نَهَارًا}}<ref>«بگو: مرا خبر دهید که اگر عذابش (ناگهان) شباهنگام یا روز به سراغتان آید..». سوره یونس، آیه ۵۰.</ref> یعنی شب یا روز{{متن قرآن|مَاذَا يَسْتَعْجِلُ مِنْهُ الْمُجْرِمُونَ}}<ref>«(دیگر) گنهکاران از او چه چیزی را به شتاب میخواهند؟» سوره یونس، آیه ۵۰.</ref>. [[روایت]] نموده که آن [[حضرت]] فرمود مراد از [[عذاب]] در این [[آیه]] عذابی است که در آخر الزمان به [[فاسقان]] اهل [[قبله]] یعنی اهل [[اسلام]] نازل میشود در حالی که میگویند [[عذاب]] بر ما نازل نخواهد شد. | |||
در [[آیه]] دیگری در همین زمینه آمده است: {{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ}}<ref>«و برآنیم که بر آنان که در زمین ناتوان شمرده شدهاند منّت گذاریم و آنان را پیشوا گردانیم و آنان را وارثان (روی زمین) کنیم» سوره قصص، آیه ۵.</ref>. همان طور که ملاحظه میشود در [[آیات]] متعددی از قرآن کریم این [[وعده الهی]] متذکر شده است که روزی فراخواهد رسید که [[وارثان زمین]] اهل تقوا هستند و آنانی که به ناحق مورد [[ستم]] واقع شدند بر [[زمین]] [[حکومت]] خواهند کرد و [[وعده]] الهی تخلف ندارد. | |||
{{متن قرآن|قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَاصْبِرُوا إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ}}<ref>«موسی به قوم خود گفت: از خداوند یاری بخواهید و شکیبا باشید، بیگمان زمین از آن خداوند است، به هر کس از بندگان خویش که بخواهد به میراث میدهد و سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است» سوره اعراف، آیه ۱۲۸.</ref>. | |||
::::::طبق [[آیات قرآن کریم]] [[حکومت حضرت مهدی]]{{ع}} [[حکومت جهانی]] خواهد بود که از وعدههای [[الهی]] است که تحقق خواهد پذیرفت و همان طور که در خود [[قرآن]] آمده است. {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَا يُخْلِفُ الْمِيعَادَ}}<ref>«به راستی خداوند در وعده (خود) خلاف نمیورزد» سوره آل عمران، آیه ۹.</ref>. | ::::::طبق [[آیات قرآن کریم]] [[حکومت حضرت مهدی]]{{ع}} [[حکومت جهانی]] خواهد بود که از وعدههای [[الهی]] است که تحقق خواهد پذیرفت و همان طور که در خود [[قرآن]] آمده است. {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَا يُخْلِفُ الْمِيعَادَ}}<ref>«به راستی خداوند در وعده (خود) خلاف نمیورزد» سوره آل عمران، آیه ۹.</ref>. | ||