آیا غیر معصوم میتواند از غیب آگاهی یابد؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۹ آوریل ۲۰۱۸، ساعت ۱۶:۵۳
، ۱۹ آوریل ۲۰۱۸بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
البته علمهایى که افراد معمولى به [[غیب]] دارند، دایرهاش نمىتواند مطلق باشد؛ یعنى نمىتوانند بگویند که ما همه چیز را مىدانیم، مىتوانند بگویند بعضى از مطالبى که شما نمىدانید و براى شما غیب است، ما مىدانیم، زیرا غیب مطلق براى خداى متعال و کسى است که دلیل اثباتى داشته باشیم که خدا آن را در اختیار او گذاشته است<ref>[[رضا استادی|استادی]]، [http://marifat.nashriyat.ir/node/1188 پاسخى به چالشهاى فکرى در بحث امامت و عصمت]، نشریه معرفت شماره ۳۷ - آذر و دی ۱۳۷۹ ؛ [[اسدالله کرد فیروزجایی|فیروزجایی]]، [[علم غیب از دیدگاه حکما و شریعت اسلامی (مقاله)|علم غیب از دیدگاه حکما و شریعت اسلامی]]، فصلنامه آیین حکمت، شماره ۱۰.</ref> خداوند این وعده را به همه داده است که اگر خود را از تعلقات دنیوی رها سازند و تقوا پیشه کرده و به مقامات والای انسانی دست پیدا کنند<ref>[http://intjz.net/maqalat/sh-elm%20ghib.html#_ednref11 جستاری در مسئله علم غیب، منتشر شده در نشریه الکترونیکی قرآنپژوهی]</ref> خداوند به آنها بصیرت میدهد و میتوانند به حقایقی دست یابند که دیگران را به آن مقام راهی نیست<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی]]، [http://www.ghadeer.org/Book/2312/347533 تفسیر تسنیم]، ج۵؛ [[اسدالله کرد فیروزجایی|فیروزجایی]]، [[علم غیب از دیدگاه حکما و شریعت اسلامی (مقاله)|علم غیب از دیدگاه حکما و شریعت اسلامی]]، فصلنامه آیین حکمت، شماره ۱۰؛ [[خلیل منصوری رامسری|منصوری رامسری]]، [http://www.samamos.com/?p=4483 علم شهودی و فرقان رهاورد تقوا]؛ [[داوود خوشباور|خوشباور]]، [[علم غیب از دیدگاه فریقین (پایاننامه)|علم غیب از دیدگاه فریقین]]، ص: ۷.</ref>. | البته علمهایى که افراد معمولى به [[غیب]] دارند، دایرهاش نمىتواند مطلق باشد؛ یعنى نمىتوانند بگویند که ما همه چیز را مىدانیم، مىتوانند بگویند بعضى از مطالبى که شما نمىدانید و براى شما غیب است، ما مىدانیم، زیرا غیب مطلق براى خداى متعال و کسى است که دلیل اثباتى داشته باشیم که خدا آن را در اختیار او گذاشته است<ref>[[رضا استادی|استادی]]، [http://marifat.nashriyat.ir/node/1188 پاسخى به چالشهاى فکرى در بحث امامت و عصمت]، نشریه معرفت شماره ۳۷ - آذر و دی ۱۳۷۹ ؛ [[اسدالله کرد فیروزجایی|فیروزجایی]]، [[علم غیب از دیدگاه حکما و شریعت اسلامی (مقاله)|علم غیب از دیدگاه حکما و شریعت اسلامی]]، فصلنامه آیین حکمت، شماره ۱۰.</ref> خداوند این وعده را به همه داده است که اگر خود را از تعلقات دنیوی رها سازند و تقوا پیشه کرده و به مقامات والای انسانی دست پیدا کنند<ref>[http://intjz.net/maqalat/sh-elm%20ghib.html#_ednref11 جستاری در مسئله علم غیب، منتشر شده در نشریه الکترونیکی قرآنپژوهی]</ref> خداوند به آنها بصیرت میدهد و میتوانند به حقایقی دست یابند که دیگران را به آن مقام راهی نیست<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی]]، [http://www.ghadeer.org/Book/2312/347533 تفسیر تسنیم]، ج۵؛ [[اسدالله کرد فیروزجایی|فیروزجایی]]، [[علم غیب از دیدگاه حکما و شریعت اسلامی (مقاله)|علم غیب از دیدگاه حکما و شریعت اسلامی]]، فصلنامه آیین حکمت، شماره ۱۰؛ [[خلیل منصوری رامسری|منصوری رامسری]]، [http://www.samamos.com/?p=4483 علم شهودی و فرقان رهاورد تقوا]؛ [[داوود خوشباور|خوشباور]]، [[علم غیب از دیدگاه فریقین (پایاننامه)|علم غیب از دیدگاه فریقین]]، ص: ۷.</ref>. | ||
غیر معصوم باید غیب را از خداوند یا از عالمی که خداوند متعال به او حقائق را آموخته اقتباس نمایند<ref>[[سید جعفر حسینی|حسینی]]، [http://www.ghbook.ir/index.php?name=%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C%20%D8%A8%D8%A7%20%D9%86%D9%87%D8%AC%20%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87%20%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%20%D8%B9%D9%84%DB%8C%20%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%20%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85&option=com_mtree&task=readonline&link_id=2626&page=56&chkhashk=909A09C13D&Itemid= آشنایی با نهج البلاغه امام علی، ص۵۶ و ۵۷.]</ref> از جملۀ موارد، میتوان از [[علم غیب]] [[آیا آیه آیه ۴۵ و ۴۶ سوره آل عمران علم غیب غیر خدا را اثبات میکند؟ (پرسش)|حضرت مریم]]<ref>{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|إِذْ قَالَتِ الْمَلائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِّنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهًا فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ؛ وَيُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَكَهْلاً وَمِنَ الصَّالِحِينَ}}﴾}}؛ چون فرشتگان مریم را گفتند که خداوند ترا به کلمهای که نامش مسیح (عیسی) پسر مریم است بشارت میدهد که او در دنیا و آخرت آبرومند و از مقربان درگاه الهی است و با مردم در گهواره - چونان ایام بزرگی- سخن میگوید و از جمله صالحان است؛ سوره آل عمران، آیه ۴۵ و ۴۶.</ref>، همسر [[حضرت ابراهیم]]<ref>{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| وَلَقَدْ جَاءَتْ رُسُلُنَا إِبْرَاهِيمَ بِالْبُشْرَى قَالُواْ سَلامًا قَالَ سَلامٌ فَمَا لَبِثَ أَن جَاءَ بِعِجْلٍ حَنِيذٍ فَلَمَّا رَأَى أَيْدِيَهُمْ لاَ تَصِلُ إِلَيْهِ نَكِرَهُمْ وَأَوْجَسَ مِنْهُمْ خِيفَةً قَالُواْ لاَ تَخَفْ إِنَّا أُرْسِلْنَا إِلَى قَوْمِ لُوطٍ وَامْرَأَتُهُ قَائِمَةٌ فَضَحِكَتْ فَبَشَّرْنَاهَا بِإِسْحَاقَ وَمِن وَرَاء إِسْحَاقَ يَعْقُوبَ قَالَتْ يَا وَيْلَتَى أَأَلِدُ وَأَنَاْ عَجُوزٌ وَهَذَا بَعْلِي شَيْخًا إِنَّ هَذَا لَشَيْءٌ عَجِيبٌ قَالُواْ أَتَعْجَبِينَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ رَحْمَتُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ إِنَّهُ حَمِيدٌ مَّجِيدٌ}}﴾}} و به یقین، فرشتگان ما برای ابراهیم مژده آوردند، گفتند: درود بر تو گفت: درود (بر شما)! دیری نپایید که (ابراهیم) گوسالهای بریان آورد و چون دید که دستشان به سوی آن دراز نمیشود؛ آنان را ناآشنا یافت و از ایشان هراسی در دل نهاد؛ گفتند: مهراس! ما به سوی قوم لوط فرستاده شدهایم. و همسر او، ایستاده بود و خندید آنگاه ما به او مژده اسحاق و از پی اسحاق، یعقوب را دادیم، گفت: وای بر من! آیا من میزایم در حالی که من زنی پیرم و این هم شوهرم که پیر است؟ بیگمان این چیزی شگرف است!گفتند: آیا از کار خداوند در شگفتی با آنکه بخشایش خداوند و برکات او ارزانی شما خاندان (رسالت) است؟ بیگمان او ستودهای ارجمند است ؛ سوره هود، آیه: ۶۹ - ۷۳.</ref>، [[آیا آیه ۷ سوره قصص علم غیب غیر خدا را اثبات میکند؟ (پرسش)|مادر حضرت موسی]] <ref>{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَأَوْحَيْنَا إِلَى أُمِّ مُوسَى أَنْ أَرْضِعِيهِ فَإِذَا خِفْتِ عَلَيْهِ فَأَلْقِيهِ فِي الْيَمِّ وَلا تَخَافِي وَلا تَحْزَنِي إِنَّا رَادُّوهُ إِلَيْكِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِينَ]]}}﴾}}؛ و به مادر موسی الهام کردیم که به او شیر بده و اگر بر (جان) او ترسیدی او را (در صندوقی بنه و) به دریا فکن و مهراس و اندوهگین مباش! ما او را به تو باز میگردانیم و او را از پیامبران خواهیم کرد؛ سوره قصص، آیه ۷.</ref>، [[آیا آیه ۴۰ سوره نمل علم غیب معصوم را اثبات میکند؟ (پرسش)|آصف بن برخیا]] <ref>{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|قَالَ الَّذِي عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْكِتَابِ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَن يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ}}﴾}} «کسی که نزد او علمی از کتاب بود گفت من قبل از آن که تو پلک چشمهایت را به هم بزنی تخت بلقیس را برایت حاضر می کنم»؛ سوره نمل، آیه ۴۰.</ref>، [[رشید هجری]]<ref>[[سید محمد نجفی یزدی|نجفی یزدی]]، [http://www.ghadeer.org/Book/1020/152290 پیشگوییهای امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب]</ref> و غیره نام برد که در قرآن به آنها اشاره شده است <ref>[[سید علی هاشمی ۱|هاشمی]]، [[قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایاننامه)|قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه]].</ref> | غیر معصوم باید غیب را از خداوند یا از عالمی که خداوند متعال به او حقائق را آموخته اقتباس نمایند<ref>[[سید جعفر حسینی|حسینی]]، [http://www.ghbook.ir/index.php?name=%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C%20%D8%A8%D8%A7%20%D9%86%D9%87%D8%AC%20%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87%20%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%20%D8%B9%D9%84%DB%8C%20%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%20%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85&option=com_mtree&task=readonline&link_id=2626&page=56&chkhashk=909A09C13D&Itemid= آشنایی با نهج البلاغه امام علی، ص۵۶ و ۵۷.]</ref> از جملۀ موارد، میتوان از [[علم غیب]] [[آیا آیه آیه ۴۵ و ۴۶ سوره آل عمران علم غیب غیر خدا را اثبات میکند؟ (پرسش)|حضرت مریم]]<ref>{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|إِذْ قَالَتِ الْمَلائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِّنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهًا فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ؛ وَيُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَكَهْلاً وَمِنَ الصَّالِحِينَ}}﴾}}؛ چون فرشتگان مریم را گفتند که خداوند ترا به کلمهای که نامش مسیح (عیسی) پسر مریم است بشارت میدهد که او در دنیا و آخرت آبرومند و از مقربان درگاه الهی است و با مردم در گهواره - چونان ایام بزرگی- سخن میگوید و از جمله صالحان است؛ سوره آل عمران، آیه ۴۵ و ۴۶.</ref>، همسر [[حضرت ابراهیم]]<ref>{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| وَلَقَدْ جَاءَتْ رُسُلُنَا إِبْرَاهِيمَ بِالْبُشْرَى قَالُواْ سَلامًا قَالَ سَلامٌ فَمَا لَبِثَ أَن جَاءَ بِعِجْلٍ حَنِيذٍ فَلَمَّا رَأَى أَيْدِيَهُمْ لاَ تَصِلُ إِلَيْهِ نَكِرَهُمْ وَأَوْجَسَ مِنْهُمْ خِيفَةً قَالُواْ لاَ تَخَفْ إِنَّا أُرْسِلْنَا إِلَى قَوْمِ لُوطٍ وَامْرَأَتُهُ قَائِمَةٌ فَضَحِكَتْ فَبَشَّرْنَاهَا بِإِسْحَاقَ وَمِن وَرَاء إِسْحَاقَ يَعْقُوبَ قَالَتْ يَا وَيْلَتَى أَأَلِدُ وَأَنَاْ عَجُوزٌ وَهَذَا بَعْلِي شَيْخًا إِنَّ هَذَا لَشَيْءٌ عَجِيبٌ قَالُواْ أَتَعْجَبِينَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ رَحْمَتُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ إِنَّهُ حَمِيدٌ مَّجِيدٌ}}﴾}} و به یقین، فرشتگان ما برای ابراهیم مژده آوردند، گفتند: درود بر تو گفت: درود (بر شما)! دیری نپایید که (ابراهیم) گوسالهای بریان آورد و چون دید که دستشان به سوی آن دراز نمیشود؛ آنان را ناآشنا یافت و از ایشان هراسی در دل نهاد؛ گفتند: مهراس! ما به سوی قوم لوط فرستاده شدهایم. و همسر او، ایستاده بود و خندید آنگاه ما به او مژده اسحاق و از پی اسحاق، یعقوب را دادیم، گفت: وای بر من! آیا من میزایم در حالی که من زنی پیرم و این هم شوهرم که پیر است؟ بیگمان این چیزی شگرف است!گفتند: آیا از کار خداوند در شگفتی با آنکه بخشایش خداوند و برکات او ارزانی شما خاندان (رسالت) است؟ بیگمان او ستودهای ارجمند است ؛ سوره هود، آیه: ۶۹ - ۷۳.</ref>، [[آیا آیه ۷ سوره قصص علم غیب غیر خدا را اثبات میکند؟ (پرسش)|مادر حضرت موسی]] <ref>{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَأَوْحَيْنَا إِلَى أُمِّ مُوسَى أَنْ أَرْضِعِيهِ فَإِذَا خِفْتِ عَلَيْهِ فَأَلْقِيهِ فِي الْيَمِّ وَلا تَخَافِي وَلا تَحْزَنِي إِنَّا رَادُّوهُ إِلَيْكِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِينَ]]}}﴾}}؛ و به مادر موسی الهام کردیم که به او شیر بده و اگر بر (جان) او ترسیدی او را (در صندوقی بنه و) به دریا فکن و مهراس و اندوهگین مباش! ما او را به تو باز میگردانیم و او را از پیامبران خواهیم کرد؛ سوره قصص، آیه ۷.</ref>، [[آیا آیه ۴۰ سوره نمل علم غیب معصوم را اثبات میکند؟ (پرسش)|آصف بن برخیا]] <ref>{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|قَالَ الَّذِي عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْكِتَابِ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَن يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ}}﴾}} «کسی که نزد او علمی از کتاب بود گفت من قبل از آن که تو پلک چشمهایت را به هم بزنی تخت بلقیس را برایت حاضر می کنم»؛ سوره نمل، آیه ۴۰.</ref>، [[رشید هجری]]<ref>[[سید محمد نجفی یزدی|نجفی یزدی]]، [http://www.ghadeer.org/Book/1020/152290 پیشگوییهای امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب]</ref> و غیره نام برد که در قرآن به آنها اشاره شده است <ref>[[سید علی هاشمی ۱|هاشمی]]، [[قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایاننامه)|قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه]].</ref>. | ||
نکتۀ مهمی که باید بیان کرد این است، مهمترین تفاوت [[علم غیب]] معصومان با افراد عادی، یکی در محدودیت و جزیی بودن علم افراد عادی است <ref>[[رضا استادی|استادی]]، [http://marifat.nashriyat.ir/node/1188 پاسخى به چالشهاى فکرى در بحث امامت و عصمت، نشریه معرفت شماره ۳۷ - آذر و دی ۱۳۷۹]</ref>، و دیگری اینکه علم انبیا و ائمه به واسطه ارتباط با حقیقت علم الهی تخلفبردار نیست. در آن تردید و تشکیکی راه ندارد، در حالی که در علوم دیگر افراد نمیتوان یقین به درستی و واقعیت کرد و بر آنها اعتماد کامل نمود <ref>[http://www.pasokhgoo.ir/node/20378 پژوهشگران مرکز پاسخ گویی به سؤلات دینی]</ref>. | نکتۀ مهمی که باید بیان کرد این است، مهمترین تفاوت [[علم غیب]] معصومان با افراد عادی، یکی در محدودیت و جزیی بودن علم افراد عادی است <ref>[[رضا استادی|استادی]]، [http://marifat.nashriyat.ir/node/1188 پاسخى به چالشهاى فکرى در بحث امامت و عصمت، نشریه معرفت شماره ۳۷ - آذر و دی ۱۳۷۹]</ref>، و دیگری اینکه علم انبیا و ائمه به واسطه ارتباط با حقیقت علم الهی تخلفبردار نیست. در آن تردید و تشکیکی راه ندارد، در حالی که در علوم دیگر افراد نمیتوان یقین به درستی و واقعیت کرد و بر آنها اعتماد کامل نمود <ref>[http://www.pasokhgoo.ir/node/20378 پژوهشگران مرکز پاسخ گویی به سؤلات دینی]</ref>. |