آثار رفق و ملایمت در زندگی خانوادگی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

}}

'''آثار رفق و ملایمت در زندگی خانوادگی چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[سیره خانوادگی معصومان (پرسش)|سیره خانوادگی معصومان]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[سیره خانوادگی معصومان]]''' مراجعه شود.

== پاسخ نخست ==

آقای دکتر '''[[م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌]]''' در کتاب ''«[[سیره نبوی ج۴ (کتاب)|سیره نبوی]]»'' در این‌باره گفته‌ است:

«چون [[رفق]] و [[ملایمت]] بر [[زندگی]] [[حاکم]] شود، جلوه‌های زیبای آن چهره گشاید و زندگی را معنای [[واقعی]] بخشد. در آموزه‌های [[پیشوایان دین]] درباره جلوه‌های رفق و ملایمت در زندگی نکات بسیار وارد شده است که به مواردی اشاره می‌شود.

استفاده صحیح از امکانات زندگی جز به میمنت رفق و ملایمت حاصل نمی‌شود و هرجا رفق و ملایمت نباشد، [[تندی]] و تیزی، و [[اسراف]] و [[تبذیر]] و [[زیاده‌روی]] رخ می‌نماید<ref>نک: شرح اصول الکافی للمازندرانی، ج۸، ص۳۳۵.</ref>. از بیانات پیشوایان دین چنین استفاده می‌شود که [[آبادانی]] زندگی و گسترش روزی به رفق و [[ملایمت]] بستگی دارد، چنان‌که در [[حدیث]] [[امام کاظم]]{{ع}} به [[هشام بن حکم]] آمده است: {{متن حدیث|يَا هِشَامُ عَلَيْكَ بِالرِّفْقِ فَإِنَّ الرِّفْقَ‏ خَيْرٌ وَ الْخُرْقَ شُؤْمٌ إِنَّ الرِّفْقَ وَ الْبِرَّ وَ حُسْنَ الْخُلُقِ يَعْمُرُ الدِّيَارَ وَ يَزِيدُ فِي الرِّزْقِ}}<ref>«ای هشام، بر تو باد به رفق و ملایمت، که رفق و ملایمت خیر و خوبی است، و تندی و خشونت نکبت است. بی‌گمان رفق و ملایمت و نیکی و خوش‌اخلاقی، سرزمین را آباد می‌سازد و روزی را فزون می‌نماید». تحف العقول، ص۳۹۵؛ مستدرک الوسائل، ج۱۱، ص۲۹۴.</ref>. خانواده‌ای که در پرتو [[رفق]] و ملایمت حرکت کند و از [[تندروی]] در هر عرصه‌ای بپرهیزد، [[راه]] زیادت و [[برکت]] را از هر طرف بر خود هموار می‌نماید؛ به تعبیر [[امیر مؤمنان علی]]{{ع}}: {{متن حدیث|مَنِ‏ اسْتَعْمَلَ‏ الرِّفْقَ‏ اسْتَدَرَّ الرِّزْقَ‏}}<ref>«هرکه رفق و ملایمت را به کار گیرد، رزق و روزی را روان سازد». شرح غررالحکم، ج۵، ص۳۳۸؛ عیون الحکم و المواعظ، ص۴۴۰.</ref>. [[روانی]] و افزونی برکت در [[زندگی]] در بستر رفق و ملایمت حاصل می‌شود؛ و [[روابط]] اعضای [[خانواده]] در این بستر رو به [[رشد]] می‌گذارد: {{متن حدیث|الْيُمْنُ‏ مَعَ‏ الرِّفْقِ‏}}<ref>«میمنت و فرخندگی و برکت با رفق و ملایمت است». عبدالواحد التمیمی الآمدی، غررالحکم و دررالکلم، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۷ ق. ج۱، ص۳۹۵؛ عیون الحکم و المواعظ، ص۴۲.</ref>.

بنابراین [[عقل]] اقتضا می‌کند که با [[حفظ]] رفق و ملایمت، سلامت و [[عافیت]] زندگی حفظ شود، و پیوسته [[صلح]] و [[آشتی]] برقرار بماند. {{متن حدیث|الرِّفْقُ‏ يُؤَدِّي‏ إِلَى‏ السِّلْمِ‏}}<ref>«رفق و ملایمت به سوی آشتی می‌کشاند». شرح غررالحکم، ج۱، ص۲۲۷؛ عیون الحکم و المواعظ، ص۳۱.</ref>.

{{متن حدیث|كَمْ‏ مِنْ‏ صَعْبٍ‏ تَسَهَّلَ‏ بِالرِّفْقِ‏}}<ref>«بسا سختی که با رفق و ملایمت آسان شده باشد». شرح غررالحکم، ج۴، ص۵۵۱؛ عیون الحکم و المواعظ، ص۳۸۰ [{{متن حدیث|سَهَّلَ}} آمده است].</ref>. [[واقعیت]] همین است که [[برترین]] تربیت‌شده مدرسه [[نبوی]]، [[علی]]{{ع}} یادآور شده است؛ و تجربه زندگی گویای آن است. {{متن حدیث|مَنِ‏ اسْتَعْمَلَ‏ الرِّفْقَ‏ لَانَ‏ لَهُ‏ الشَّدِيدُ}}<ref>«هرکه رفق و ملایمت را به کار گیرد سختی و دشواری برای او هموار گردد». شرح غررالحکم، ج۵، ص۲۸۷؛ عیون الحکم و المواعظ، ص۴۵۵ [{{متن حدیث|الشَّدَایِدُ}} آمده است].</ref>. {{متن حدیث|بِالرِّفْقِ‏ تَهُونُ‏ الصِّعَابُ‏}}<ref>«به رفق و ملایمت کارهای سخت و دشوار آسان می‌شود». شرح غررالحکم، ج۳، ص۲۳۱؛ عیون الحکم و المواعظ، ص۱۸۹.</ref>.

با [[مخالف]]، او مدارایی کند در [[دل]] او، خویش را جایی کند<ref>مثنوی معنوی، دفتر دوم، بیت ۳۴۷۰.</ref> با توجه به چنین آثار و جلوه‌هایی است که [[رفق]] و [[ملایمت]] در [[زندگی خانوادگی]] نقشی اساسی دارد و بدون آن زندگی از روال [[انسانی]] و [[روابط]] لطیف خانوادگی و توفیق‌های در زندگی خارج می‌شود؛ و باید دانست: {{متن حدیث|مَنْ‏ عَامَلَ‏ بِالرِّفْقِ‏ وُفِّقَ‏}}<ref>«هر که به رفق و ملایمت عمل کند توفیق یابد» شرح غررالحکم، ج۵، ص۱۷۵؛ عیون الحکم و المواعظ، ص۴۲۹.</ref>.»<ref>[[م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌|دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌، م‍ص‍طف‍ی‌]]، [[سیره نبوی ج۴ (کتاب)|سیره نبوی]]، ج۴ ص ۹۵-۱۱۲.</ref>

{{منبع جامع}}

* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های سیره خانوادگی معصومان|کتاب‌شناسی سیره خانوادگی معصومان]]؛

{{پانویس}}

[[رده:پرسمان سیره خانوادگی معصومان]]

[[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]]

[[رده:(اا): پرسش‌های سیره خانوادگی معصومان با ۱ پاسخ]]