محل سکونت امام مهدی در غیبت کبری کجاست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ربات: جایگزینی خودکار متن (-رده:پرسش‌ +رده:پرسش)؛ زیباسازی
جز (جایگزینی متن - '</ref>. ::::::' به '</ref>. ')
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-رده:پرسش‌ +رده:پرسش)؛ زیباسازی)
خط ۱۳: خط ۱۳:
'''[[محل سکونت امام مهدی]] در [[غیبت کبری]] کجاست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. در ذیل، پاسخ به این پرسش را بیابید. تلاش بر این است که پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه این پرسش، در یک پاسخ جامع اجمالی تدوین گردد. پرسش‌های وابسته به این سؤال در انتهای صفحه قرار دارند..
'''[[محل سکونت امام مهدی]] در [[غیبت کبری]] کجاست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. در ذیل، پاسخ به این پرسش را بیابید. تلاش بر این است که پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه این پرسش، در یک پاسخ جامع اجمالی تدوین گردد. پرسش‌های وابسته به این سؤال در انتهای صفحه قرار دارند..


==عبارت‌های دیگری از این پرسش==
== عبارت‌های دیگری از این پرسش ==
* [[حضرت مهدی]] در کجا زندگی می‌کنند؟
* [[حضرت مهدی]] در کجا زندگی می‌کنند؟


== پاسخ نخست ==
== پاسخ نخست ==
[[پرونده:136863.JPG|بندانگشتی|right|100px|[[خدامراد سلیمیان]]]]
[[پرونده:136863.JPG|بندانگشتی|راست|100px|[[خدامراد سلیمیان]]]]
حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۲]]»'' در این‌باره گفته است:
حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۲]]»'' در این‌باره گفته است:


«[[غیبت کبرا]]، به مدت زمان [[پنهان‌زیستی]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} گفته می‌شود که با [[وفات]] واپسین [[نایب خاص]] در سال ۳۲۹ ق آغاز و همچنان ادامه دارد و فقط [[خداوند متعال]] است که پایان آن را می‌داند. این دوران، ویژگی‌های خاصی دارد که آن را به طور کامل از [[دوران غیبت صغرا]] متمایز می‌سازد. از این ویژگی‌ها، کامل شدن [[غیبت]] آن [[حضرت]] است. همان‌گونه که [[پنهان‌زیستی]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} در این دوران به کمال می‌رسد و [[نیابت]] و [[سفارت]]، همانند [[دوران غیبت صغرا]] وجود ندارد، [[محل زندگی]] آن [[حضرت]] نیز نامشخص‌تر می‌شود. در این دوران است که هرگز نمی‌توان به طور قطع مشخص کرد آن [[حضرت]] کجا [[زندگی]] می‌کند. البته [[روایات]] در این‌باره به محل‌های گوناگونی اشاره کرده‌اند که برخی از آنها از این قرارند:
«[[غیبت کبرا]]، به مدت زمان [[پنهان‌زیستی]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} گفته می‌شود که با [[وفات]] واپسین [[نایب خاص]] در سال ۳۲۹ ق آغاز و همچنان ادامه دارد و فقط [[خداوند متعال]] است که پایان آن را می‌داند. این دوران، ویژگی‌های خاصی دارد که آن را به طور کامل از [[دوران غیبت صغرا]] متمایز می‌سازد. از این ویژگی‌ها، کامل شدن [[غیبت]] آن [[حضرت]] است. همان‌گونه که [[پنهان‌زیستی]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} در این دوران به کمال می‌رسد و [[نیابت]] و [[سفارت]]، همانند [[دوران غیبت صغرا]] وجود ندارد، [[محل زندگی]] آن [[حضرت]] نیز نامشخص‌تر می‌شود. در این دوران است که هرگز نمی‌توان به طور قطع مشخص کرد آن [[حضرت]] کجا [[زندگی]] می‌کند. البته [[روایات]] در این‌باره به محل‌های گوناگونی اشاره کرده‌اند که برخی از آنها از این قرارند:
#[[مدینه]] منوره‌: همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، برخی [[روایات]]- به صورت عام و بدون قید [[زمان غیبت صغرا]]- [[مدینه]] را [[جایگاه]] آن [[حضرت]] در [[دوران غیبت]] می‌داند.
# [[مدینه]] منوره‌: همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، برخی [[روایات]]- به صورت عام و بدون قید [[زمان غیبت صغرا]]- [[مدینه]] را [[جایگاه]] آن [[حضرت]] در [[دوران غیبت]] می‌داند.
#[[ناحیه]] ذی طوی‌: [[ناحیه]] [[ذی طوی]] در یک فرسخی [[مکه]] و داخل [[حرم]] قرار دارد و از آنجا خانه‌های [[مکه]] دیده می‌شود. برخی از [[روایات]]، آن محل را مکانی معرفی می‌کند که [[حضرت]] بخشی از [[زمان غیبت]] را در آن سپری می‌کند. [[امام باقر]]{{ع}} در این‌باره فرمود: [[صاحب]] این امر را در برخی از این دره‌ها غیبتی است (و با دست خود به [[ناحیه]] [[ذی طوی]] اشاره کرد)<ref>نعمانی، الغیبة، ص ۱۸۱.</ref>.
# [[ناحیه]] ذی طوی‌: [[ناحیه]] [[ذی طوی]] در یک فرسخی [[مکه]] و داخل [[حرم]] قرار دارد و از آنجا خانه‌های [[مکه]] دیده می‌شود. برخی از [[روایات]]، آن محل را مکانی معرفی می‌کند که [[حضرت]] بخشی از [[زمان غیبت]] را در آن سپری می‌کند. [[امام باقر]]{{ع}} در این‌باره فرمود: [[صاحب]] این امر را در برخی از این دره‌ها غیبتی است (و با دست خود به [[ناحیه]] [[ذی طوی]] اشاره کرد)<ref>نعمانی، الغیبة، ص ۱۸۱.</ref>.
#دشت‌ها و بیابان‌ها: از برخی [[روایات]] نیز استفاده می‌شود که آن [[حضرت]] در طول [[غیبت]]، محل خاصی ندارد و همواره در سفر به سر می‌برد. از [[امام باقر]]{{ع}} [[نقل]] شده است درباره شباهت‌های [[حضرت مهدی]]{{ع}} به [[پیامبران الهی]]، چنین فرمود:{{متن حدیث|وَ أَمَّا شِبْهُهُ مِنْ عِيسَى، فَالسِّيَاحَة}}<ref>طبری، دلائل الامامة، ص ۲۹۱.</ref>؛ و اما [[شباهت حضرت]] [[مهدی]]{{ع}} به [[حضرت عیسی]]{{ع}} پس جهانگردی [نداشتن مکان خاص‌] است. همچنین، در توقیعی که به نام [[شیخ مفید]] صادر شده است- اگر صدور آن را بپذیریم- نیز به نامعلوم بودن [[مکان حضرت مهدی]]{{ع}} اشاره شده است. در آن نوشته چنین بیان شده است: با این که ما براساس [[فرمان خداوند]] و [[صلاح]] واقعی ما و [[شیعیان]] [[مؤمن]] خود تا زمانی که [[حکومت]] در [[دنیا]] در [[اختیار]] [[ستمگران]] است در نقطه‌ای دور و پنهان از دیده‌ها به سر می‌بریم<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۴.</ref>.
# دشت‌ها و بیابان‌ها: از برخی [[روایات]] نیز استفاده می‌شود که آن [[حضرت]] در طول [[غیبت]]، محل خاصی ندارد و همواره در سفر به سر می‌برد. از [[امام باقر]]{{ع}} [[نقل]] شده است درباره شباهت‌های [[حضرت مهدی]]{{ع}} به [[پیامبران الهی]]، چنین فرمود:{{متن حدیث|وَ أَمَّا شِبْهُهُ مِنْ عِيسَى، فَالسِّيَاحَة}}<ref>طبری، دلائل الامامة، ص ۲۹۱.</ref>؛ و اما [[شباهت حضرت]] [[مهدی]]{{ع}} به [[حضرت عیسی]]{{ع}} پس جهانگردی [نداشتن مکان خاص‌] است. همچنین، در توقیعی که به نام [[شیخ مفید]] صادر شده است- اگر صدور آن را بپذیریم- نیز به نامعلوم بودن [[مکان حضرت مهدی]]{{ع}} اشاره شده است. در آن نوشته چنین بیان شده است: با این که ما براساس [[فرمان خداوند]] و [[صلاح]] واقعی ما و [[شیعیان]] [[مؤمن]] خود تا زمانی که [[حکومت]] در [[دنیا]] در [[اختیار]] [[ستمگران]] است در نقطه‌ای دور و پنهان از دیده‌ها به سر می‌بریم<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۴.</ref>.


یادآوری این مطلب لازم است که این نامعلوم بودن [[محل زندگی]] آن [[حضرت]] در "دوران غیبت کبرا"، سبب شده است عده‌ای به گمانه‌زنی‌هایی در مواردی [[سست]] و واهی بپردازند و به طرح محل‌هایی که اثبات آنها کاری بس مشکل است، روی آوردند. افسانه [[جزیره خضرا]] و [[مثلث برمودا]] و مانند آن، حکایت‌هایی است که در [[تاریخ]] پر فراز و فرود این [[اعتقاد]] سترگ رخ نموده است؛ ولی همواره روشنگران این عرصه، [[مردم]] را از فرو غلطیدن در کجراهه‌ها و بیراهه‌ها حفظ کرده‌اند البته پیش از آن نیز برخی [[مخالفان]] [[شیعه]] نسبت داده‌اند که [[شیعیان]] بر این باورند که [[حضرت مهدی]]{{ع}} در [[دوران غیبت]] در [[سرداب سامرا]] [[زندگی]] می‌کند. در این جا مناسب است اشاره‌ای کوتاه بدان نماییم.
یادآوری این مطلب لازم است که این نامعلوم بودن [[محل زندگی]] آن [[حضرت]] در "دوران غیبت کبرا"، سبب شده است عده‌ای به گمانه‌زنی‌هایی در مواردی [[سست]] و واهی بپردازند و به طرح محل‌هایی که اثبات آنها کاری بس مشکل است، روی آوردند. افسانه [[جزیره خضرا]] و [[مثلث برمودا]] و مانند آن، حکایت‌هایی است که در [[تاریخ]] پر فراز و فرود این [[اعتقاد]] سترگ رخ نموده است؛ ولی همواره روشنگران این عرصه، [[مردم]] را از فرو غلطیدن در کجراهه‌ها و بیراهه‌ها حفظ کرده‌اند البته پیش از آن نیز برخی [[مخالفان]] [[شیعه]] نسبت داده‌اند که [[شیعیان]] بر این باورند که [[حضرت مهدی]]{{ع}} در [[دوران غیبت]] در [[سرداب سامرا]] [[زندگی]] می‌کند. در این جا مناسب است اشاره‌ای کوتاه بدان نماییم.
خط ۹۵: خط ۹۵:
پس با توجه به این سه [[حدیث]] اخیر معنی این فقره در [[دعای ندبه]] {{متن حدیث|أَ بِرَضْوَى أَمْ غَيْرِهَا أَمْ ذِي طُوًى}} نیز روشن می‌‌گردد و جمع بین آن دو چنین می‌‌شود که احتمالاً مقر آن [[حضرت]] ابتدا در [[کوه رضوی]] و اواخر [[غیبت]] و نزدیک [[ظهور]] [[ذی‌طوی]] است و نیز این جمله هیچ دلالتی بر اینکه این دو مکان، یا یکی از آنها، اقامتگاه دائمی آن [[حضرت]] است، ندارد و نیز معلوم می‌‌شود چرا [[شیعیان]] با [[خواندن]] [[دعای ندبه]] به سراغ [[حضرت مهدی]]{{ع}} در [[ذی طوی]] و [[کوه رضوی]] می‌‌گردند، پس اینکه [[کیسانیه]] [[کوه رضوی]] را مقر [[محمد حنفیه]] [[امام زمان]] خود می‌‌دانند، به اصالت [[دعای ندبه]] خدشه وارد نمی‌کند، بلکه [[شاهد]] و مؤید خوبی است بر صحت احادیثی که مقر آن [[حضرت]] را در [[کوه رضوی]] معرفی می‌‌کند و چه بسا کسانی از آنها در [[اخبار]] [[مهدی]]{{ع}} دیده‌اند که در دوران غیبتش محل او [[کوه رضوی]] است و آن را برای [[صاحب]] خود [[محمد حنفیه]] اضافه کرده‌اند، زیرا منشأ هر [[شبهه]]، مطلب حقی است که بی‌جا به کار می‌‌برند<ref>در این‌باره به مقاله عالمانه علامه شیخ محمد تقی شوشتری که در پاسخ مرحوم دکتر شریعتی نوشته است، مراجعه شود. (شخصیت و اندیشه دکتر علی شریعتی، به کوشش جعفر سعیدی، از ص۶۴ تا ۶۹).</ref>.
پس با توجه به این سه [[حدیث]] اخیر معنی این فقره در [[دعای ندبه]] {{متن حدیث|أَ بِرَضْوَى أَمْ غَيْرِهَا أَمْ ذِي طُوًى}} نیز روشن می‌‌گردد و جمع بین آن دو چنین می‌‌شود که احتمالاً مقر آن [[حضرت]] ابتدا در [[کوه رضوی]] و اواخر [[غیبت]] و نزدیک [[ظهور]] [[ذی‌طوی]] است و نیز این جمله هیچ دلالتی بر اینکه این دو مکان، یا یکی از آنها، اقامتگاه دائمی آن [[حضرت]] است، ندارد و نیز معلوم می‌‌شود چرا [[شیعیان]] با [[خواندن]] [[دعای ندبه]] به سراغ [[حضرت مهدی]]{{ع}} در [[ذی طوی]] و [[کوه رضوی]] می‌‌گردند، پس اینکه [[کیسانیه]] [[کوه رضوی]] را مقر [[محمد حنفیه]] [[امام زمان]] خود می‌‌دانند، به اصالت [[دعای ندبه]] خدشه وارد نمی‌کند، بلکه [[شاهد]] و مؤید خوبی است بر صحت احادیثی که مقر آن [[حضرت]] را در [[کوه رضوی]] معرفی می‌‌کند و چه بسا کسانی از آنها در [[اخبار]] [[مهدی]]{{ع}} دیده‌اند که در دوران غیبتش محل او [[کوه رضوی]] است و آن را برای [[صاحب]] خود [[محمد حنفیه]] اضافه کرده‌اند، زیرا منشأ هر [[شبهه]]، مطلب حقی است که بی‌جا به کار می‌‌برند<ref>در این‌باره به مقاله عالمانه علامه شیخ محمد تقی شوشتری که در پاسخ مرحوم دکتر شریعتی نوشته است، مراجعه شود. (شخصیت و اندیشه دکتر علی شریعتی، به کوشش جعفر سعیدی، از ص۶۴ تا ۶۹).</ref>.


و همچنین اخباری که خبر می‌‌دهد آن [[حضرت]] همه‌جا حاضر می‌‌شود، مثل خبری که [[نعمانی]] در کتاب خود از [[سدیر صیرفی]] [[نقل]] کرده، منافاتی با آن اخباری که گفته شد، ندارد؛ زیرا آن [[حضرت]]، [[ انسان]] است، هم اسکان دارد و هم سیر و سیاحت و هر کدام در وقتی جداگانه وگرنه کسی که همیشه در همه‌جا بوده و مکان نداشته باشد، تنها [[ذات اقدس]] [[حضرت]] احدیت می‌‌باشد. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: برای [[صاحب]] این امر، خانه‌ای است که به آن بیت‌الحمد گفته می‌‌شود در آن [[خانه]] چراغی است که از روز ولادت آن [[حضرت]] روشن است این چراغ همچنان روشن است تا روزی که به [[شمشیر]] [[قیام]] نماید<ref>غیبت نعمانی، ص۱۲۶.</ref>.
و همچنین اخباری که خبر می‌‌دهد آن [[حضرت]] همه‌جا حاضر می‌‌شود، مثل خبری که [[نعمانی]] در کتاب خود از [[سدیر صیرفی]] [[نقل]] کرده، منافاتی با آن اخباری که گفته شد، ندارد؛ زیرا آن [[حضرت]]، [[انسان]] است، هم اسکان دارد و هم سیر و سیاحت و هر کدام در وقتی جداگانه وگرنه کسی که همیشه در همه‌جا بوده و مکان نداشته باشد، تنها [[ذات اقدس]] [[حضرت]] احدیت می‌‌باشد. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: برای [[صاحب]] این امر، خانه‌ای است که به آن بیت‌الحمد گفته می‌‌شود در آن [[خانه]] چراغی است که از روز ولادت آن [[حضرت]] روشن است این چراغ همچنان روشن است تا روزی که به [[شمشیر]] [[قیام]] نماید<ref>غیبت نعمانی، ص۱۲۶.</ref>.


آری، همین مطالب از فقرات [[دعای ندبه]] نیز استفاده می‌‌شود آنجا که می‌‌خوانیم: {{متن حدیث|لَيْتَ شَعْرِي أَيْنَ اسْتَقَرَّتْ بِكَ النَّوَى بَلْ أَيُّ أَرْضٍ تُقِلُّكَ أَوْ ثَرَى أَ بِرَضْوَى أَمْ غَيْرِهَا أَمْ ذِي طُوًى}}"<ref>کاش می‌‌دانستم که کجا [[دل‌ها]] به [[ظهور]] تو قرار و آرام خواهد یافت، آیا در کدامین سرزمین اقامت داری در [[زمین]] [[رضوی]] یا غیر آن در دیار [[ذی طوی]] متمکن گردیده‌ای؟"</ref>.
آری، همین مطالب از فقرات [[دعای ندبه]] نیز استفاده می‌‌شود آنجا که می‌‌خوانیم: {{متن حدیث|لَيْتَ شَعْرِي أَيْنَ اسْتَقَرَّتْ بِكَ النَّوَى بَلْ أَيُّ أَرْضٍ تُقِلُّكَ أَوْ ثَرَى أَ بِرَضْوَى أَمْ غَيْرِهَا أَمْ ذِي طُوًى}}"<ref>کاش می‌‌دانستم که کجا [[دل‌ها]] به [[ظهور]] تو قرار و آرام خواهد یافت، آیا در کدامین سرزمین اقامت داری در [[زمین]] [[رضوی]] یا غیر آن در دیار [[ذی طوی]] متمکن گردیده‌ای؟"</ref>.
خط ۱۱۸: خط ۱۱۸:
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های مهدویت|کتاب‌شناسی مهدویت]]؛
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های مهدویت|کتاب‌شناسی مهدویت]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های مهدویت|مقاله‌شناسی مهدویت]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های مهدویت|مقاله‌شناسی مهدویت]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های مهدویت|پایان‌نامه‌شناسی مهدویت]].  
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های مهدویت|پایان‌نامه‌شناسی مهدویت]].
{{پایان منبع جامع}}
{{پایان منبع جامع}}


خط ۱۲۴: خط ۱۲۴:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:پرسش‌]]
[[رده:پرسش]]
[[رده:پرسمان مهدویت]]
[[رده:پرسمان مهدویت]]
[[رده:(ات): پرسش‌هایی با ۳ پاسخ]]
[[رده:(ات): پرسش‌هایی با ۳ پاسخ]]
۴۱۵٬۰۷۸

ویرایش