نظر مهدیپژوهان معاصر درباره دجال چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۹ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۵۲
، ۹ فوریهٔ ۲۰۲۲ربات: جایگزینی خودکار متن (-رده:پرسش +رده:پرسش)؛ زیباسازی
جز (جایگزینی متن - '</ref>. ::::::' به '</ref>. ') |
|||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
}} | }} | ||
'''نظر [[مهدی]]پژوهان معاصر درباره [[دجال]] چیست؟ ''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | '''نظر [[مهدی]]پژوهان معاصر درباره [[دجال]] چیست؟ ''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | ||
== پاسخ نخست == | == پاسخ نخست == | ||
[[پرونده:1100794.jpg|بندانگشتی|100px| | [[پرونده:1100794.jpg|بندانگشتی|100px|راست|[[مهدی علیزاده]]]] | ||
حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[مهدی علیزاده]]'''، در کتاب ''«[[نشانههای یار و چکامه انتظار (کتاب)|نشانههای یار و چکامه انتظار]]»'' در اینباره گفته است: | حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[مهدی علیزاده]]'''، در کتاب ''«[[نشانههای یار و چکامه انتظار (کتاب)|نشانههای یار و چکامه انتظار]]»'' در اینباره گفته است: | ||
«برخی از معاصرین چنین فرمودهاند: | «برخی از معاصرین چنین فرمودهاند: | ||
#مرحوم آیت الله [[صدر الدین صدر]] در اثر خود "المهدی" تنها به ذکر پنج روایت از دو کتاب [[اهل سنت]] - یعنی عقد الدرر و الصواعق المحرقه - اکتفا میکند<ref>المهدی، صدر الدین صدر، ترجمه محمد جواد نجفی، صص ۲۵۷ و ۲۵۸.</ref>. | # مرحوم آیت الله [[صدر الدین صدر]] در اثر خود "المهدی" تنها به ذکر پنج روایت از دو کتاب [[اهل سنت]] - یعنی عقد الدرر و الصواعق المحرقه - اکتفا میکند<ref>المهدی، صدر الدین صدر، ترجمه محمد جواد نجفی، صص ۲۵۷ و ۲۵۸.</ref>. | ||
#لطفالله صافی گلپایگانی|آیت الله صافی گلپایگانی]] در دو قسمت از کتاب "منتخب الاثر"، از [[دجال]] یاد میکند: | # لطفالله صافی گلپایگانی|آیت الله صافی گلپایگانی]] در دو قسمت از کتاب "منتخب الاثر"، از [[دجال]] یاد میکند: | ||
*'''یکم:''' "فی خروج الدجال" که ذیل آن به نقل شش روایت از کتب [[اهل سنت]] میپردازند. | * '''یکم:''' "فی خروج الدجال" که ذیل آن به نقل شش روایت از کتب [[اهل سنت]] میپردازند. | ||
*'''دوم:''' باب نهم از فصل هفتم "فی انه {{ع}} یقتل الدجال" که در آن یک حدیث از: اکمال الدین و یک حدیث از اربعین مرحوم خاتون آبادی نقل میکنند<ref>منتخب الاثر، صص ۴۶۰ - ۴۶۲ و ۴۸۰.</ref>. | * '''دوم:''' باب نهم از فصل هفتم "فی انه {{ع}} یقتل الدجال" که در آن یک حدیث از: اکمال الدین و یک حدیث از اربعین مرحوم خاتون آبادی نقل میکنند<ref>منتخب الاثر، صص ۴۶۰ - ۴۶۲ و ۴۸۰.</ref>. | ||
#[[آیت الله ابوطالب تجلیل]] در "من هو المهدی" و شیخ [[محمد فقیه]] در "السفیانی و علامات الظهور" با وجود این که روایات [[علائم ظهور]] را از عامه و خاصه نقل کردهاند، هیچ ذکری از "[[دجال]]" به میان نیاوردهاند<ref>ر.ک: من هو المهدی، صص ۱۱۲ - ۱۲۲، السفیانی و علامات الظهور، محمد فقیه، صص ۲۴ - ۱۸۳.</ref>. | # [[آیت الله ابوطالب تجلیل]] در "من هو المهدی" و شیخ [[محمد فقیه]] در "السفیانی و علامات الظهور" با وجود این که روایات [[علائم ظهور]] را از عامه و خاصه نقل کردهاند، هیچ ذکری از "[[دجال]]" به میان نیاوردهاند<ref>ر.ک: من هو المهدی، صص ۱۱۲ - ۱۲۲، السفیانی و علامات الظهور، محمد فقیه، صص ۲۴ - ۱۸۳.</ref>. | ||
#[[ابراهیم امینی|آیت الله ابراهیم امینی]] در "دادگستر جهان"، با تردید بسیار به مسئله [[دجال]] نگاه کرده و آن را از رسوبات تفکر مسیحی<ref>دجال در فرهنگ مسیحی «Anti christ» نامیده میشود. ر.ک: THE ENCYCLOPEDIA AMERICANA, Vol ۲, PP. ۶۲b ه ۷۲ NEW CATHOLIC ENCYCLOPEDIA, Vol ۱, PP. ۶۱۶ ه ۸۱۶ THE ENCYCLOPEDIA OF RELIGION, Vol ۱ ه ۲, PP. ۱۲۳ ه ۷۲۳.</ref> میداند که به کتابهای [[اهل سنت]] راه یافته است. ایشان بسیاری از روایات [[دجال]] را ضعیف و غیر قابل اعتماد دانسته و در نهایت با بیرغبتی، اصل وجود او را قابل پذیرش میشمارند؛ ولی کیستی او، اوصاف و سیرهاش و سایر امور مرتبط به وی را مبهم دانسته و مسکوت عنه میگذارند<ref>ر.ک: دادگستر جهان، صص ۲۲۳ - ۲۲۶.</ref>. | # [[ابراهیم امینی|آیت الله ابراهیم امینی]] در "دادگستر جهان"، با تردید بسیار به مسئله [[دجال]] نگاه کرده و آن را از رسوبات تفکر مسیحی<ref>دجال در فرهنگ مسیحی «Anti christ» نامیده میشود. ر.ک: THE ENCYCLOPEDIA AMERICANA, Vol ۲, PP. ۶۲b ه ۷۲ NEW CATHOLIC ENCYCLOPEDIA, Vol ۱, PP. ۶۱۶ ه ۸۱۶ THE ENCYCLOPEDIA OF RELIGION, Vol ۱ ه ۲, PP. ۱۲۳ ه ۷۲۳.</ref> میداند که به کتابهای [[اهل سنت]] راه یافته است. ایشان بسیاری از روایات [[دجال]] را ضعیف و غیر قابل اعتماد دانسته و در نهایت با بیرغبتی، اصل وجود او را قابل پذیرش میشمارند؛ ولی کیستی او، اوصاف و سیرهاش و سایر امور مرتبط به وی را مبهم دانسته و مسکوت عنه میگذارند<ref>ر.ک: دادگستر جهان، صص ۲۲۳ - ۲۲۶.</ref>. | ||
#[[کامل سلیمان]] در "یوم الخلاص" احادیث [[شیعه]] و [[سنی]] را درباره [[دجال]] ذکر کرده ولکن پیش از ذکر آنها میگوید: "مسئله [[دجال]]، قضیهای مبهم بوده و بالفعل غیر قابل پذیرش است. زیرا اولاً: اخبار آن غیر معتبرند. ثانیاً: امور جعلی در آنها مشاهده میشود که با بلندترین صدا، فریاد زده و اعتراف میکند که [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} و [[ائمه|ائمه طاهرین]] {{عم}} از ابراز داشتن این خرافات و اراجیف منزهند. ثالثاً: اساساً برخی از اینروایات جعلی بوده و سندشان ساختگی است. "اما برخی علائم ذکر شده درباره [[دجال]] بر بعضی پدیدههای شوم امروزی منطبق است که آدمی را متقاعد میسازد که اخبار صحیح این باب نیازمند به تأویل است؛ یعنی زبان این روایات سمبلیک است ... بار دیگر تکرار میکنم که تقریباً با یقین میتوانم بگویم ۹۰% احادیث [[دجال]]، جعلی است و زبان ۱۰% باقیمانده نیز رمزی است و این بدان معناست که مقصود از [[دجال]]، افراد دیگری از زمره جباران و سفاکان و مفسدان و احتمالاً برخی از سران دژخیم یهود صهیونیست است؛ ولی در مجموع اکنون نمیتوانم احتمال صدور سخنانی از [[پیشوایان]] دین را که راویان عمق آن را درنیافته و از اینرو، تخیلات و برداشتهای پنداری خویش را بدان افزوده باشند، نفی کنم..."<ref>یوم الخلاص، صص ۷۱۱ و ۷۱۲.</ref>. | # [[کامل سلیمان]] در "یوم الخلاص" احادیث [[شیعه]] و [[سنی]] را درباره [[دجال]] ذکر کرده ولکن پیش از ذکر آنها میگوید: "مسئله [[دجال]]، قضیهای مبهم بوده و بالفعل غیر قابل پذیرش است. زیرا اولاً: اخبار آن غیر معتبرند. ثانیاً: امور جعلی در آنها مشاهده میشود که با بلندترین صدا، فریاد زده و اعتراف میکند که [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} و [[ائمه|ائمه طاهرین]] {{عم}} از ابراز داشتن این خرافات و اراجیف منزهند. ثالثاً: اساساً برخی از اینروایات جعلی بوده و سندشان ساختگی است. "اما برخی علائم ذکر شده درباره [[دجال]] بر بعضی پدیدههای شوم امروزی منطبق است که آدمی را متقاعد میسازد که اخبار صحیح این باب نیازمند به تأویل است؛ یعنی زبان این روایات سمبلیک است ... بار دیگر تکرار میکنم که تقریباً با یقین میتوانم بگویم ۹۰% احادیث [[دجال]]، جعلی است و زبان ۱۰% باقیمانده نیز رمزی است و این بدان معناست که مقصود از [[دجال]]، افراد دیگری از زمره جباران و سفاکان و مفسدان و احتمالاً برخی از سران دژخیم یهود صهیونیست است؛ ولی در مجموع اکنون نمیتوانم احتمال صدور سخنانی از [[پیشوایان]] دین را که راویان عمق آن را درنیافته و از اینرو، تخیلات و برداشتهای پنداری خویش را بدان افزوده باشند، نفی کنم..."<ref>یوم الخلاص، صص ۷۱۱ و ۷۱۲.</ref>. | ||
#علامه [[سید محمد صدر]] در جلد سوم موسوعه ارزشمند الامام المهدی با عنوان "تاریخ الغیبة الکبری" بحث مفصلی را به بررسی مسئله [[دجال]] اختصاص داده است. وی معتقد است اکثر قریب به اتفاق اخبار [[دجال]] مبتلای به دو اشکال جدی هستند: | # علامه [[سید محمد صدر]] در جلد سوم موسوعه ارزشمند الامام المهدی با عنوان "تاریخ الغیبة الکبری" بحث مفصلی را به بررسی مسئله [[دجال]] اختصاص داده است. وی معتقد است اکثر قریب به اتفاق اخبار [[دجال]] مبتلای به دو اشکال جدی هستند: | ||
*'''الف) ضعف سندی''' | * '''الف) ضعف سندی''' | ||
*'''ب) دلالت بر ایجاد معجزات مضله''' (که به لحاظ قوانین کلامی محال است؛ یعنی خداوند سبحان قدرت خرق عادات و اظهار معجزه را به افراد ضال و مضل تفویض نمیکند). ایشان سرانجام به این جمعبندی میرسد که وجود [[دجال]] امری است حق، لکن مراد از آن یک فرد مشخص با همان اوصاف کذایی نیست، بلکه مقصود یک سری پدیدههای اجتماعی - فرهنگی است<ref>ر.ک: تاریخ الغیبة الکبری، ص ۵۱۷.</ref>. | * '''ب) دلالت بر ایجاد معجزات مضله''' (که به لحاظ قوانین کلامی محال است؛ یعنی خداوند سبحان قدرت خرق عادات و اظهار معجزه را به افراد ضال و مضل تفویض نمیکند). ایشان سرانجام به این جمعبندی میرسد که وجود [[دجال]] امری است حق، لکن مراد از آن یک فرد مشخص با همان اوصاف کذایی نیست، بلکه مقصود یک سری پدیدههای اجتماعی - فرهنگی است<ref>ر.ک: تاریخ الغیبة الکبری، ص ۵۱۷.</ref>. | ||
*'''توصیف [[دجال]] به زبان نمادین''' | * '''توصیف [[دجال]] به زبان نمادین''' | ||
::::::همانگونه که پیش از این گفتیم در میان مهدیپژوهان، محققی که بیش از دیگران بر رمزی بودن زبان احادیث در قضیه [[دجال]] تأکید داشته و مفصلتر بدان پرداخته است، علامه [[سید محمد صدر]] در جلد سوم موسوعة الامام المهدی است که در اینجا خلاصه سخنان ایشان را نقل میکنیم. | ::::::همانگونه که پیش از این گفتیم در میان مهدیپژوهان، محققی که بیش از دیگران بر رمزی بودن زبان احادیث در قضیه [[دجال]] تأکید داشته و مفصلتر بدان پرداخته است، علامه [[سید محمد صدر]] در جلد سوم موسوعة الامام المهدی است که در اینجا خلاصه سخنان ایشان را نقل میکنیم. | ||
خط ۴۶: | خط ۴۴: | ||
[[دجال]] در تراث روایی ما، یک چشم معرفی شده است و گفته شده که چشم دیگر او کور است و قطعاً این وصف، زیبنده تفکر و تمدن مادهزده غربی میباشد؛ چه آن که غرب از دو بخش عالم و هستی آدمی یعنی ماده و معنا و به عبارت دیگر جسم و روح، تنها ماده و مادیات و جسم و جسمانیات را میبیند و اساساً توانایی مشاهده معنا و معنویت و روح و روحانیت را ندارد و این یعنی او از یک چشم محروم است و یکی از دو سمت و سوی جغرافیای هستی را ندیده و هرگز درک نکرده است. سرانجام در احادیث میخوانیم که "هیچ جایی از زمین باقی نمیماند مگر آن که [[دجال]] در آن گام مینهد و حضور خود را اعلام میکند به جز [[مکه]] و [[مدینه]]؛ زیرا فرشتهای با شمشیری بر فراز این دو ناحیه مقدسه ایستاده و از ورود [[دجال]] به آنها جلوگیری میکند". | [[دجال]] در تراث روایی ما، یک چشم معرفی شده است و گفته شده که چشم دیگر او کور است و قطعاً این وصف، زیبنده تفکر و تمدن مادهزده غربی میباشد؛ چه آن که غرب از دو بخش عالم و هستی آدمی یعنی ماده و معنا و به عبارت دیگر جسم و روح، تنها ماده و مادیات و جسم و جسمانیات را میبیند و اساساً توانایی مشاهده معنا و معنویت و روح و روحانیت را ندارد و این یعنی او از یک چشم محروم است و یکی از دو سمت و سوی جغرافیای هستی را ندیده و هرگز درک نکرده است. سرانجام در احادیث میخوانیم که "هیچ جایی از زمین باقی نمیماند مگر آن که [[دجال]] در آن گام مینهد و حضور خود را اعلام میکند به جز [[مکه]] و [[مدینه]]؛ زیرا فرشتهای با شمشیری بر فراز این دو ناحیه مقدسه ایستاده و از ورود [[دجال]] به آنها جلوگیری میکند". | ||
از زمانی که استعمار قدیم در لباس استعمار نوین، تجدید حیات کرد و با استعمار فکری - فرهنگی و استکباری اقتصادی، اختاپوسوار با بازوهای پلید خود به اطراف و اکناف چنگاندازی کرده، هیچ قسمتی از کره خاکی از لوث وجود او بر کنار نمانده و همه کشورهای جهان سایه شوم او را بر سر خود حس کردهاند. همه فرهنگها مقهور ارزشها و هنجارهای غربی قرار گرفته است مگر ایدئولوژی مترقی و حیاتبخش [[اسلام]] ناب که در حدیث فوق با زبان سمبلیک، حرم الهی [[مکه]] و حرم نبوی [[مدینه]] - سرای [[توحید]] و [[نبوت]] - نماد آن قلمداد شده است و این به آن معناست که تفکر اِلحادی نوین غرب هرگز [[اسلام]] اصیل را مقهور نخواهد ساخت که {{عربی|"الْإِسْلَامُ يَعْلُو وَ لَا يُعْلَى عَلَيْهِ"}}<ref>موسوعة الامام المهدی، تاریخ الغیبة الکبری، صص ۵۱۱ - ۵۱۷ و ۵۳۲ و ۵۳۵.</ref>»<ref>[[مهدی علیزاده|علیزاده، مهدی]]، [[ | از زمانی که استعمار قدیم در لباس استعمار نوین، تجدید حیات کرد و با استعمار فکری - فرهنگی و استکباری اقتصادی، اختاپوسوار با بازوهای پلید خود به اطراف و اکناف چنگاندازی کرده، هیچ قسمتی از کره خاکی از لوث وجود او بر کنار نمانده و همه کشورهای جهان سایه شوم او را بر سر خود حس کردهاند. همه فرهنگها مقهور ارزشها و هنجارهای غربی قرار گرفته است مگر ایدئولوژی مترقی و حیاتبخش [[اسلام]] ناب که در حدیث فوق با زبان سمبلیک، حرم الهی [[مکه]] و حرم نبوی [[مدینه]] - سرای [[توحید]] و [[نبوت]] - نماد آن قلمداد شده است و این به آن معناست که تفکر اِلحادی نوین غرب هرگز [[اسلام]] اصیل را مقهور نخواهد ساخت که {{عربی|"الْإِسْلَامُ يَعْلُو وَ لَا يُعْلَى عَلَيْهِ"}}<ref>موسوعة الامام المهدی، تاریخ الغیبة الکبری، صص ۵۱۱ - ۵۱۷ و ۵۳۲ و ۵۳۵.</ref>»<ref>[[مهدی علیزاده|علیزاده، مهدی]]، [[نشانههای یار و چکامه انتظار (کتاب)]]، ص۴۵-۵۰.</ref>. | ||
{{پرسمان خروج دجال}} | {{پرسمان خروج دجال}} | ||
خط ۵۴: | خط ۵۲: | ||
* [[:رده:کتابشناسی کتابهای مهدویت|کتابشناسی مهدویت]]؛ | * [[:رده:کتابشناسی کتابهای مهدویت|کتابشناسی مهدویت]]؛ | ||
* [[:رده:مقالهشناسی مقالههای مهدویت|مقالهشناسی مهدویت]]؛ | * [[:رده:مقالهشناسی مقالههای مهدویت|مقالهشناسی مهدویت]]؛ | ||
* [[:رده:پایاننامهشناسی پایاننامههای مهدویت|پایاننامهشناسی مهدویت]]. | * [[:رده:پایاننامهشناسی پایاننامههای مهدویت|پایاننامهشناسی مهدویت]]. | ||
{{پایان منبع جامع}} | {{پایان منبع جامع}} | ||
خط ۶۰: | خط ۵۸: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:پرسش]] | ||
[[رده:پرسمان مهدویت]] | [[رده:پرسمان مهدویت]] | ||
[[رده:(اا): پرسشهایی با ۱ پاسخ]] | [[رده:(اا): پرسشهایی با ۱ پاسخ]] | ||
[[رده:(اا): پرسشهای مهدویت با ۱ پاسخ]] | [[رده:(اا): پرسشهای مهدویت با ۱ پاسخ]] | ||
[[رده:پرسشهای مربوط به خروج دجال]] | [[رده:پرسشهای مربوط به خروج دجال]] |