دعا در معارف و سیره علوی: تفاوت میان نسخه‌ها

چنان‌که بسیاری از [[مفسران]] گفته‌اند یکی از معانی [[خشوع]] در آیه شریفه: {{متن قرآن|الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ}}<ref>«همانان که در نماز خویش فروتنند» سوره مؤمنون، آیه ۲.</ref> همین توجه و [[حضور قلب]] است<ref>طبری، محمد بن جریر، جامع البیان، ج۱۸، ص۶؛ المیزان، ج۱۵، ص۷.</ref>. بنابراین توجه و حضور قلب، شرط تأثیرگذاری [[عبادت]] و پذیرش آن است. هر چند ممکن است نماز [[آلوده]] به سهو در ظاهر [[رافع]] [[تکلیف]] باشد، اما در [[باطن]] و [[حقیقت]] امر پذیرفته نخواهد شد. عدم پذیرش نماز به معنای عدم تأثیرگذاری آن در [[قرب]] [[نمازگزار]] به سوی [[حق]] است. همین امر در [[دعا]] نیز صادق است. کسی که با [[فکری]] آشفته و بدون توجه لازم به آن‌چه می‌گوید و آن‌چه می‌خواهد و به آن‌که با او سخن می‌گوید، به [[راز و نیاز]] بپردازد، تنها از ظاهر دعا بهره دارد. چنین دعایی تأثیر نخواهد گذاشت؛ زیرا [[مستجاب]] نخواهد شد. بر اساس نقل [[امام صادق]]{{ع}} مردی نزد [[امیرمؤمنان]]{{ع}} آمد و از عدم [[اجابت]] دعایش [[شکایت]] کرد. [[امام]] به او فرمود: «تو [[خدا]] را به صفاتی که ندارد همچون [[بی‌اعتنایی]] به دعا موصوف کرده‌ای». امام آن‌گاه یکی از ویژگی‌های چهارگانه دعا را «احضار [[نیت]]» می‌شمارد<ref>ورام، ابوالحسن، تنبیه الخواطر، ج۱، ص۳۰۲.</ref> که تعبیری دیگر از «حضور قلب» است. علی{{ع}} از [[رسول اکرم]]{{صل}} نقل می‌کند: {{متن حدیث|يَا عَلِيُّ لَا يَقْبَلُ اللَّهُ دُعَاءَ قَلْبٍ سَاهٍ}}<ref>کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۳۶۷.</ref>؛ «ای علی، [[خداوند]] دعای [[دل]] [[غافل]] را نمی‌پذیرد». [[قلب]] ساهی درست همان تعبیری است که خداوند درباره قلب بعضی [[نمازگزاران]] به کار برده است.<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[دعا - نصیری (مقاله)| مقاله «دعا»]]، [[دانشنامه امام علی ج۴ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۴، ص ۳۴۲.</ref>

== منابع ==