←مقدمه
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == == منابع ==' به '== منابع ==') |
(←مقدمه) |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
[[مفسّران]] در ذیل [[آیه]] {{متن قرآن|وَقَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ هَذَا الْقُرْآنُ عَلَى رَجُلٍ مِنَ الْقَرْيَتَيْنِ عَظِيمٍ}}<ref>«و گفتند: چرا این قرآن بر مردی سترگ از این دو شهر (مکّه و طائف) فرو فرستاده نشد؟» سوره زخرف، آیه ۳۱.</ref> در تعیین مصداقِ {{متن قرآن|رَجُلٍ مِنَ الْقَرْيَتَيْنِ عَظِيمٍ}} در [[طائف]]، از مردی با نامهای ابن عبدیالیل، [[کنانة بن عبد بن عمرو بن عمیر]]،<ref>جامعالبیان، مج ۱۳، ج ۲۵، ص ۸۴ و ۸۵.</ref> [[کنانة بن عبدیالیل]]<ref> غرر التبیان، ص ۴۶۸.</ref> و [[عمیر بن عبدیالیل]]<ref>قرطبی، ج ۱۶، ص ۵۶.</ref> یاد کردهاند که هر چهار نام، به دو روایتِ [[مجاهد]] و سدّی باز میگردد. از مقایسه و بررسی [[روایات]] برمیآید که این فرد، کنانه بن عبدیالیل است و به احتمال [[قوی]]، "یالیل" در [[روایت]] سدّی، از [[کنانة بن عبد بن عمرو]] افتاده، و [[قرطبی]] به [[اجتهاد]] خود "عمیر" را به اوّل اسم افزوده است. در [[تفسیر طبری]]،<ref>جامعالبیان، مج ۷، ج ۱۱، ص ۳۵.</ref> ذیل آیه {{متن قرآن|وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِدًا ضِرَارًا وَكُفْرًا وَتَفْرِيقًا بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ وَإِرْصَادًا لِمَنْ حَارَبَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ مِنْ قَبْلُ وَلَيَحْلِفُنَّ إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا الْحُسْنَى وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ}}<ref>«و کسانی هستند که مسجدی را برگزیدهاند برای زیان رساندن (به مردم) و کفر و اختلاف افکندن میان مؤمنان و (ساختن) کمینگاه برای آن کس که از پیش با خداوند و پیامبر وی به جنگ برخاسته بود؛ و سوگند میخورند که ما جز سر نیکی نداریم و خداوند گواهی میدهد که آنان دروغگویند» سوره توبه، آیه ۱۰۷.</ref> از او به ابنبالین یاد شده؛ هر چند در [[تاریخ]] [[طبری]]،<ref> تاریخ طبری، ج ۲، ص ۲۰۰.</ref> کنانة بن عبدیالیل آمده است که شاید آن چه در [[تفسیر]] آمده، از خطای مصحّحان بعدی باشد. | [[مفسّران]] در ذیل [[آیه]] {{متن قرآن|وَقَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ هَذَا الْقُرْآنُ عَلَى رَجُلٍ مِنَ الْقَرْيَتَيْنِ عَظِيمٍ}}<ref>«و گفتند: چرا این قرآن بر مردی سترگ از این دو شهر (مکّه و طائف) فرو فرستاده نشد؟» سوره زخرف، آیه ۳۱.</ref> در تعیین مصداقِ {{متن قرآن|رَجُلٍ مِنَ الْقَرْيَتَيْنِ عَظِيمٍ}} در [[طائف]]، از مردی با نامهای ابن عبدیالیل، [[کنانة بن عبد بن عمرو بن عمیر]]،<ref>جامعالبیان، مج ۱۳، ج ۲۵، ص ۸۴ و ۸۵.</ref> [[کنانة بن عبدیالیل]]<ref> غرر التبیان، ص ۴۶۸.</ref> و [[عمیر بن عبدیالیل]]<ref>قرطبی، ج ۱۶، ص ۵۶.</ref> یاد کردهاند که هر چهار نام، به دو روایتِ [[مجاهد]] و [[سدّی]] باز میگردد. از مقایسه و بررسی [[روایات]] برمیآید که این فرد، کنانه بن عبدیالیل است و به احتمال [[قوی]]، "یالیل" در [[روایت]] سدّی، از [[کنانة بن عبد بن عمرو]] افتاده، و [[قرطبی]] به [[اجتهاد]] خود "عمیر" را به اوّل اسم افزوده است. در [[تفسیر طبری]]،<ref>جامعالبیان، مج ۷، ج ۱۱، ص ۳۵.</ref> ذیل آیه {{متن قرآن|وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِدًا ضِرَارًا وَكُفْرًا وَتَفْرِيقًا بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ وَإِرْصَادًا لِمَنْ حَارَبَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ مِنْ قَبْلُ وَلَيَحْلِفُنَّ إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا الْحُسْنَى وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ}}<ref>«و کسانی هستند که مسجدی را برگزیدهاند برای زیان رساندن (به مردم) و کفر و اختلاف افکندن میان مؤمنان و (ساختن) کمینگاه برای آن کس که از پیش با خداوند و پیامبر وی به جنگ برخاسته بود؛ و سوگند میخورند که ما جز سر نیکی نداریم و خداوند گواهی میدهد که آنان دروغگویند» سوره توبه، آیه ۱۰۷.</ref> از او به ابنبالین یاد شده؛ هر چند در [[تاریخ]] [[طبری]]،<ref> تاریخ طبری، ج ۲، ص ۲۰۰.</ref> کنانة بن عبدیالیل آمده است که شاید آن چه در [[تفسیر]] آمده، از خطای مصحّحان بعدی باشد. | ||
[[کنانه]] از بزرگان،<ref>الطبقات، ج ۶، ص ۴۷؛ الاستیعاب، ج ۳، ص ۳۸۶.</ref> [[شجاعان]]،<ref> المغازی، ج ۲، ص ۵۹۸.</ref> [[شاعران]]،<ref>المفصّل، ج ۹، ص ۷۵۲؛ الاعلام، ج ۵، ص ۲۳۴.</ref> و دانایان <ref> المغازی، ج ۳، ص ۸۸۶.</ref> طائف و [[ثقیف]] بود. این [[قبیله]] به دو گروه بزرگ احلاف و [[بنیمالک]] تقسیم میشد و کنانه از احلاف بود.<ref> المغازی، ج ۳، ص ۹۶۳؛ الطبقات، ج ۱، ص ۲۳۷؛ المفصّل، ج ۴، ص ۱۵۰.</ref> وی در میان آنان، [[نفوذ]] و [[احترام]] بسیاری داشت؛ چنانکه [[مردم]] در حل [[مشکلات]] گوناگون خود به او مراجعه میکردند.<ref>المغازی، ج ۳، ص ۸۸۶.</ref> هنگام حرکت [[قبیله ثقیف]] برای شرکت در [[پیکار]] [[حنین]] بر ضدّ [[پیامبر]]{{صل}}، به پیشنهاد کنانه، [[برج]] و باروی طائف را تعمیر و [[استوار]] کردند.<ref> المغازی، ج ۳، ص ۸۸۶.</ref> وی در [[بخشش]] هنگام [[قحطی]] و کمبود، نامدار بود<ref> المفصّل، ج ۹، ص ۷۵۲.</ref> | [[کنانه]] از بزرگان،<ref>الطبقات، ج ۶، ص ۴۷؛ الاستیعاب، ج ۳، ص ۳۸۶.</ref> [[شجاعان]]،<ref> المغازی، ج ۲، ص ۵۹۸.</ref> [[شاعران]]،<ref>المفصّل، ج ۹، ص ۷۵۲؛ الاعلام، ج ۵، ص ۲۳۴.</ref> و دانایان <ref> المغازی، ج ۳، ص ۸۸۶.</ref> طائف و [[ثقیف]] بود. این [[قبیله]] به دو گروه بزرگ احلاف و [[بنیمالک]] تقسیم میشد و کنانه از احلاف بود.<ref> المغازی، ج ۳، ص ۹۶۳؛ الطبقات، ج ۱، ص ۲۳۷؛ المفصّل، ج ۴، ص ۱۵۰.</ref> وی در میان آنان، [[نفوذ]] و [[احترام]] بسیاری داشت؛ چنانکه [[مردم]] در حل [[مشکلات]] گوناگون خود به او مراجعه میکردند.<ref>المغازی، ج ۳، ص ۸۸۶.</ref> هنگام حرکت [[قبیله ثقیف]] برای شرکت در [[پیکار]] [[حنین]] بر ضدّ [[پیامبر]]{{صل}}، به پیشنهاد کنانه، [[برج]] و باروی طائف را تعمیر و [[استوار]] کردند.<ref> المغازی، ج ۳، ص ۸۸۶.</ref> وی در [[بخشش]] هنگام [[قحطی]] و کمبود، نامدار بود<ref> المفصّل، ج ۹، ص ۷۵۲.</ref> |