|
برچسب‌ها: برگردانده‌شده پیوندهای ابهام‌زدایی |
| خط ۶: |
خط ۶: |
| }} | | }} |
| == مقدمه == | | == مقدمه == |
| ملقب به «ایسر»<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۷.</ref> که در نامش [[اختلاف]] بسیار است. او را «اوس»، «یسار»، «یسر»، «بلال»، «بلیل» و «داود» گفته‌اند. در [[جنگ احد]] و دیگر [[غزوات]] شرکت داشت<ref>ابن حجر، ج۷، ص۲۹۲.</ref>. او از جمله اصحابی است که به [[کوفه]] رفت و در محله [[قبیله]] جُهَینَه [[مسکن]] گزید. ابولیلی، از [[یاران]] [[امیر مؤمنان]]{{ع}} بود که به همراه پسرش [[عبدالرحمان]]، در جنگ‌های [[جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]] شرکت داشت<ref>ابن عبد البر، ج۴، ص۳۰۷.</ref> گفته شده در صفین [[شهید]] شد<ref>ابن حجر، ج۷، ص۲۹۲.</ref>.
| | [[ابوعبدالرحمن محمد بن عبدالرحمن بن یسار بن بلال انصاری قاضی کوفی]] مشهور به [[ابن ابی لیلی]] در سال ۷۴هـ به [[دنیا]] آمد<ref>وفیات الاعیان ۴/۱۸۱.</ref> و ظاهراً [[اهل کوفه]]<ref>الوافی بالوفیات ۳/۲۲۲.</ref> و از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} بود.<ref>رجال الطوسی ۲۹۳.</ref> از نافع، [[عطیه عوفی]] و [[شعبی]]<ref>سیر اعلام النبلاء ۶/۳۱۰.</ref>[[حدیث]] شنید و علومی را فرا گرفت. [[ثوری]]،<ref>تهذیب الکمال ۲۵/۶۲۲.</ref> [[حمزه]] [[زیات]]<ref>غایة النهایه ۲/۱۶۵.</ref> و شعبه<ref>تاریخ الاسلام ۹/۲۷۵.</ref> از وی [[روایت]] نقل کرده‌اند. طبق گزارش منابع، او مفتی،<ref>المعارف ۴۹۴.</ref> [[فقیه]] عالم، [[قاری]]، [[قاضی کوفه]] و فردی خوش خط بود.<ref>تهذیب الکمال ۲۵/۶۲۲.</ref> با این همه، رجال‌شناسان او را محدثی کم [[حافظه]]،<ref>خلاصة الاقوال ۱۶۵.</ref> مضطرب الحدیث و [[ضعیف]]<ref>تهذیب الکمال ۲۵/۶۲۲.</ref> خوانده‌اند. بر اساس دسته‌ای از [[روایات]]، [[امام صادق]]{{ع}} سخن او را [[تکذیب]] و قضاوتش را ردّ کرده است.<ref>معجم رجال الحدیث ۱۶/۲۱۷.</ref> گویند که وی از سوی [[بنی امیه]] و [[بنی عباس]] به مدت ۳۳ سال [[منصب قضاوت]] [[کوفه]] را بر عهده داشت.<ref>وفیات الاعیان ۴/۱۷۹.</ref> سرانجام در سال۱۴۸هـ در کوفه درگذشت.<ref>الطبقات الکبری ۶/۳۵۸.</ref> کتاب الفرائض اثر اوست<ref>الفهرست (الندیم) ۲۵۶.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۶۶۲.</ref> |
| | |
| ابولیلی از [[رسول خدا]]{{صل}} سیزده [[روایت]] نقل کرده است<ref>ابن حزم، ص۱۴۲.</ref>. [[ترمذی]]، [[نسائی]]، [[ابوداود]] و [[ابن ماجه]]، [[حدیث]] او را در [[صحاح]] خود آورده‌اند<ref>مزی، ج۲۱، ص۴۸۹.</ref>.
| |
| | |
| پسر ابولیلی، [[عبدالرحمان بن ابولیلی انصاری]] [[تابعی]]، [[قاری]]، [[فقیه]] و [[محدث]] مشهور است که از [[اصحاب]] و [[دوستداران]] امیر مؤمنان{{ع}} به شمار می‌رود<ref>ذهبی، العبر، ج۱، ص۷۱؛ همو، سیر اعلام، ج۳، ص۵۱۱ و ج۴، ص۲۶۴.</ref>. او تنها ۱۲۰ نفر [[انصاری]] از [[اصحاب رسول خدا]]{{صل}} را دید<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.</ref>. در حلقه درس او، [[اصحاب پیامبر]]، از جمله [[براء بن عازب]] حاضر می‌شدند و از او [[حدیث]] می‌شنیدند<ref>مزی، ج۱۱، ص۳۵۳.</ref>. [[خانه]] او محل [[اجتماع]] [[قاریان قرآن]] بود که به دور او جمع می‌شدند<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.</ref>. از [[اخبار]] مربوط به او چنین به دست می‌آید که وی از نظر [[فقهی]] و [[سیاسی]]، کاملا [[گرایش]] [[شیعی]] داشته است. از این رو، وقتی [[حجاج]] می‌خواست [[منصب]] [[قضا]] را بدو واگذارد، ابوالعوام بن [[حوشب]] به او گفت: اگر می‌خواهی [[علی بن ابی طالب]] را بر قضا بگماری، این کار را بکن <ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.</ref>.
| |
| | |
| عبدالرحمان در [[قیام]] [[محمد بن عبدالرحمان بن اشعث]] شرکت کرد و به سال ۸۳ در دیر جَماجِم<ref>هفت فرسخی بیرون کوفه به طرف بصره؛ ر.ک: باقوت حموی، ج۲، ص۵۰۳.</ref> کشته شد یا در رود دجیل (شعبه‌ای از دجله [[بغداد]]) [[غرق]] گردید<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۸؛ مزی، ج۱۱، ص۳۵۳.</ref>.
| |
| | |
| از [[نوادگان]] ابولیلی، [[محمد بن عبدالرحمان بن ابی لیلی]] است که [[فقیه]] و [[قاضی]] [[عراق]]، و هم تراز [[ابوحنیفه]] به شمار می‌رود<ref>ذهبی، سیر اعلام، ج۶، ص۳۱۱.</ref>.<ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابولیلی انصاری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۴۹۱.</ref>
| |
|
| |
|
| == جستارهای وابسته == | | == جستارهای وابسته == |
| خط ۲۴: |
خط ۱۶: |
| == منابع == | | == منابع == |
| {{منابع}} | | {{منابع}} |
| # [[پرونده:IM009657.jpg|22px]] [[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|'''مقاله «ابولیلی انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱''']] | | # [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']] |
| {{پایان منابع}} | | {{پایان منابع}} |
|
| |
|
